سخنرانی روز جمعه «خامنهای» مفصلترین سخنرانی اینترنتی او در دوره کرونا است که در آن به موضوعات سیاسی صریحتر اشاره شدهاست. مهمترین بخش این سخنرانی اما شاید تشریح اهداف آمریکا از تحریمها باشد. سخنانی که ثابت میکند او تاثیر تحریمهای آمریکا را به طور کامل میداند، اما حداقل در ظاهر میخواهد اعلام کند که در همچنان بر همان پاشنه میچرخد.
در میان مواردی که او به عنوان اهداف آمریکا از تحریمها اشاره کرده هدف «کوتاه مدت» و «جانبی» اهمیت بیشتری دارد.
رهبر جمهوری اسلامی گفت که هدف «کوتاهمدت» آمریکا از تحریمها «به ستوه درآوردن ملت ایران، آشفته کردن مردم و ایستادن مردم در برابر نظام و دولت است.» این نخستین بار است که او به این صراحت به تاثیر تحریمها بر شورشهای مردم اشاره کرده است. البته از این زاویه دلیل اصلی این شورشها اقتصاد است و موضوعات سیاسی و اجتماعی دخیل در شورشها نادیده گرفته میشود. رهبر جمهوری اسلامی البته تلاش کرد که دی ماه ۱۳۹۶ و آبان ۱۳۹۸ و به تعبیری «پاییز و زمستان سرد» نظام جمهوری اسلامی را نادیده بگیرد و بگوید که پیشبینیها درباره رخ دادن شورشهای مردمی در تابستان محقق نشدهاند و دشمنان «خودشان» مبتلا به «تابستان داغ» شدند.
مقامات دولت «حسن روحانی» نیز پیش از این درباره احتمال شورشهای اقتصادی گسترده هشدار دادهاند. راه پیشنهادی آنان برای جلوگیری از این شورشها اما با راه خامنهای متفاوت است.
مقامات دولت منتظر صدور مجوز مذاکره با آمریکا هستند و حسن روحانی دوست دارد در مدت باقیمانده این موضوع را به نام خود تمام کند. خامنهای اما نه میخواهد این امتیاز را به روحانی بدهد و نه به «ترامپ»؛ حتی با وجود ابراز نگرانی شدید از نابودی اقتصاد ایران بر اثر تحریمها و شورش گسترده.
او که هفت سال از دونالد ترامپ بزرگتر است با لحنی تحقیرآمیز رییسجمهور آمریکا را پیرمردی خواند که برای انتخابات به مذاکره نیاز دارد. موضوعی که پیش از این نیز بارها مطرح شده و دونالد ترامپ نیز به مقامات ایران گفته است که برای مذاکره با آمریکا منتظر نتیجه انتخابات آتی ریاستجمهوری نباشند.
رهبر جمهوری اسلامی در سخنان خود عملا پایان کار دولت حسن روحانی را نیز اعلام کرد و گفت که دولتی با انرژی بیشتر بر سر کار خواهد آمد. دولتی که بر اساس تعبیرات سابق او باید یک دولت جوان و انقلابی باشد. او در سخنرانی خود بار دیگر لگدی به برجام و تلاشهای دولت برای حفظ آن زد و اینستکس را «بازیچه چرند» خواند. هر چند با وجود این حملات، او همچنان جرات خروج از برجام را ندارد.
با این سخنان گویا او منتظر نتیجه انتخابات ریاستجمهوری و پایان دولت روحانی برای تصمیمگیری درباره مذاکره با آمریکا است. هر چند اگر روال مذاکره بر مبنای سخن روز جمعه او باشد، عملا مذاکرهای شکل نخواهد گرفت.
راه حل او برای دوام آوردن اقتصاد ایران در این مدت نیز همان راهکار قدیمی کاهش وابستگی به نفت است که تا کنون نتیجهای نداشته است. او بحران ارز را نیز «امنیتی و سیاسی» خواند که میتوان انتظار همان بازداشتها و اعدامهای سابق را داشت.
اعتراف به تاثیر تحریم بر گروههای نیابتی
دیگر اعتراف مهم خامنهای تاثیر تحریم بر حمایت از گروههای نیابتی جمهوری اسلامی در منطقه است. رهبر جمهوری اسلامی هدف «جانبی» تحریمها را قطع کردن رابطه جمهوری اسلامی با «گروههای مقاومت در منطقه» دانست. موضوعی که پیش از این توسط مخالفان جمهوری اسلامی و مخالفان برجام مطرح میشد. این گروه از مخالفان اعلام میکردند که جمهوری اسلامی پول حاصل از برجام را صرف این گروهها میکند.
همچنین رویترز و دیگر رسانهها نیز خبر داده بودند که فشار تحریمها باعث کاهش حمایت جمهوری اسلامی از شبهنظامیان شیعه عراق و دولت بشار اسد شده است. «حسن نصرالله»، دبیر کل حزبالله لبنان، نیز گفته بود که «ایران میتواند بدون نیاز به دلار و با پول ملی به لبنان سوخت و برق برساند.»
اینک رهبر جمهوری اسلامی نیز به صراحت یکی از اهداف تحریمها را ضربه به این گروهها دانسته است. گروههایی که از نظر مقامات جمهوری اسلامی همچنان یکی از مهمترین ابزارهای فشار به آمریکا هستند و به جز کاربرد روزمره و درگیری با عربستان سعودی، برای روز مبادا و به خطر انداختن منافع آمریکا به کار میآیند. بر اساس تحلیل مقامات جمهوری اسلامی، تضعیف آنها ممکن است باعث تقویت گزینه نظامی آمریکا در مقابل ایران شود.
در این میان اما کاربرد این گروهها نیز محدوده خاصی دارد، چرا که اگر حملات این گروهها از حد خاصی تجاوز کند، اتفاقی مانند کشته شدن «قاسم سلیمانی» رخ خواهد داد و جمهوری اسلامی نیز از تلافی آن عاجز است.
سخنان روز جمعه خامنهای اما از یک تحلیل ناشی میشود، آن جا که گفت «مشکل آمریکا با ما این است که نه میتواند ما را حذف کند و نه میتواند تسلیم کند.» مبنای دیگر سخنان او نیز شاید این تحلیل است. مقامات جمهوری اسلامی احتمالا حمله نظامی آمریکا را منتفی دانستهاند و از سوی دیگر فعلا خطری جدی درباره سرنگونی حکومت احساس نمیکنند. رهبر جمهوری اسلامی با این تحلیل تصور میکند که این حالت کژدار و مریض با آمریکا همچنان ادامه پیدا خواهد کرد، بدون اینکه اتفاقی رخ دهد. تنها نگرانی رهبر جمهوری اسلامی که او پس از سالها به آن اذعان کرده است خالی شدن صندوق دولت و احتمال شورش است. فعلا نیز که راهکار مقابله با شورش در ایران همچنان سرکوب و اعدام است.
مطالب مرتبط:
دفترچه راهنمای تحریم های ایران در دولت ترامپ
تحریم وزیر کشور و ۸ مقام مسوول جمهوری اسلامی به دلیل دخالت در کشتار آبان ۱۳۹۸
فریبهای دریایی یا روشهای ایران برای دور زدن تحریمها روی آب
اصلاح اجباری این بار در وزارت ورزش؛ تحریمها ظالمانه بود یا مهربانانه؟
جنایت علیه بشریت خواندن تحریمها، پای خامنهای را به پرونده کیفری باز میکند
چرا دارو، لوازم پزشکی و غذای وارداتی سخت پیدا می شود؟
نفت کش سانچی؛ چرا دولت ترامپ کشتی غرق شده ایران را تحریم کرد؟
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر