قاچاق سوخت از ایران به کردستان عراق موضوعی است که هرازگاهی در رسانه‌ها مطرح می‌شود اما هیچ‌گاه اراده جدی برای برخورد با آن وجود نداشته است. یک قاچاقچی بنزین می‌گوید: «گالن‌های ۲۰ لیتری و حمل آن توسط قاطر، موتورسیکلت و حتی تویوتا و وانت‌بار و انتقال آن به‌صورت شبانه توسط قاچاقچیان و برخی کولبران از طریق شهرهای مرزی مریوان، بانه، سقز و غیره، شکل غیررسمی خروج بنزین است.»
***
ونوس امیدوار؛ شهروندخبرنگار
«اگر بنزینی را که لیتری ۱۰۰۰ تومان برای صادر کردن به کردستان عراق تحویل گرفته‌ام همین‌الان در خود ایران به فروش برسانم بیش از ۲۰۰ درصد نصیبم می‌شود.» این حرف یک تاجر عراقی پس از گران شدن بنزین است. کسی که سال‌هاست در کار قاچاق بنزین از ایران به کردستان عراق است.
او که خودش را با اسم مستعار «زانیار» معرفی می‌کند، می‌گوید: «چند سالی است که از بندر امام خمینی ایران بنزین می‌خرم و در عراق می‌فروشم. سهم ماهیانه‌‌ام پنج هزار تن بنزین اکتان ۹۵ است. حدود ۱۰ روز قبل از شروع سهمیه‌بندی (۲۴ آبان)، پنج هزار تن این ماه را با قیمت ۱۰۰۰ تومان خریدم و قرار است تا یکی دو روز آینده تحویل بگیرم. حالا با توجه به سه برابر شدن این فرآورده سوختی در ایران، می‌توانم آن را باواسطه و از طریق دوستان و آشنایانم به قیمت ۳۰۰۰ تومان در همین کشور بفروشم و بدون تحمیل هزینه‌های حمل‌ونقل به سود ۲۰۰ درصدی هم برسم.»
او با تاکید بر اینکه انتقال بنزین به اقلیم کردستان هم با توجه به تفاوت قیمت چشمگیر بنزین در عراق، می‌تواند سود زیادی را عاید هر تاجری بکند، می‌افزاید: «در عراق به‌صورت رسمی سه نوع بنزین شامل بنزین نرمال، مخزنی و سوپر عرضه می‌شود و قیمت آن‌هم بین ۴۵۰۰ تا ۷۰۰۰ تومان است؛ اما از چند سال پیش که بنزین ایرانی هم به منطقه کردستان وارد شد، به دلیل کیفیت مطلوب‌تر، طرفداران زیادی پیدا کرده است و قیمت آن از سه نوع بالا بیشتر است و بیش از ۱۰ هزار تومان هم می‌رسد.»
به گفته او هزینه‌های حمل‌ونقل هر تن بنزین از بندر امام خمینی تا اربیل تا پیش از گران شدن بنزین در ایران، حدود ۷۰ هزار تومان بود: «انتقال بنزین از ایران به عراق چه به‌صورت رسمی و قانونی و چه قاچاق، سود زیادی دارد که هرکسی را به وسوسه می‌اندازد.»
زانیار که سال‌هاست با ایران روابط تجاری در موضوعات مختلف دارد و این کشور را به‌خوبی می‌شناسد، در رابطه با شیوه دیگر رساندن بنزین ایران به کردستان نیز گفت: «گالن‌های ۲۰ لیتری و حمل آن توسط قاطر، موتورسیکلت و حتی تویوتا و وانت‌بار و انتقال آن به‌صورت شبانه توسط قاچاقچیان و برخی کولبران از طریق شهرهای مرزی مریوان، بانه، سقز و غیره، شکل غیررسمی خروج بنزین است.»
به گفته زانیار، قاچاقچیان برای حمل‌ونقل دستی این گالن‌ها معمولا ۱۵ لیتر بنزین در آن‌ها جای می‌دهند و در عراق آن را در کنار خیابان‌ها و جاده‌ها ۱۰ تا ۱۲ هزار دینار می‌فروشند، به این معنا که هر لیتر بنزین ایرانی در این منطقه ۱۵ تا ۲۰ هزار تومان هم به فروش می‌رسد: «این بنزین‌های قاچاق به این دلیل گران‌تر است و طرفداران بیشتری دارد که نسبت به بنزینی که به‌صورت رسمی عرضه می‌شود، خالص‌تر است. بنزین‌های وارداتی از ایران معمولا با آب و گازوئیل ترکیب می‌شود تا جاییکه اکتان آن به حدود ۸۰ می‌رسد. به همین دلیل می‌شود ادعا کرد با خرید سه میلیون دلار بنزین از ایران و دست‌کاری آن، می‌توان آن را به سه برابر قیمت فروخت و ۹ میلیون دلار به جیب زد.»
به گفته او قاچاق بنزین از ایران به عراق، در بسیاری موارد با همکاری برخی مسوولان و مرزبانان، سودهای هنگفتی نصیب دو طرف می‌شود: «تاجرانی را می‌شناسم که با مسوولان پتروشیمی‌های ایران قرارداد صدور ۱۰ هزار تن بنزین را هم بسته‌اند.»
بنزین در ایران ارزان است این جمله‌ای‌ست که آن را بارها و بارها از زبان مسوولان و برخی کارشناسان اقتصادی شنیده‌ایم و حالا زانیار عین همان را تکرار می‌کند. آیا با مقایسه شاخص‌های مهم اقتصادی ازجمله سطح دستمزدها و تورم در مناطق مختلف بازهم به این نتیجه می‌رسیم که بنزین ایران ارزان است؟
اگرچه قیمت بنزین در ایران نسبت به کل منطقه خاورمیانه پایین‌ترین نرخ را دارد و متوسط قیمت آن در منطقه ۷۰۰۰ تومان است، اما درآمد متوسط هر شهروند در این کشورها هم با ایران قابل‌مقایسه نیست. درحالی‌که متوسط درآمد یک کارگر در منطقه اقلیم کردستان بین یک تا ۵/۱ میلیون دینار یعنی حدود ۱۰ تا ۱۵ میلیون تومان و یک کارمند سه میلیون دینار یعنی حدود ۳۰ میلیون تومان است، حقوق کارگر در ایران زیر سه میلیون تومان و کارمند زیر پنج میلیون تومان است.
علاوه بر این، به گفته «عبدالزهره الهنداوی» سخنگوی وزارت برنامه‌ریزی عراق، سال گذشته میلادی این کشور نرخ تورم ۰. ۴ درصد را پشت سر گذاشت، درحالی‌که جامعه ایران شاهد تورم بالای ۴۰ درصد بود.
مطالب مزتبط:
یک تیر و چند نشان؛ طرح جدید سهمیه‌بندی بنزین چیست؟
بحران بنزین؛ چرا همه از اثرات تورمی افزایش قیمت سوخت می‌ترسند؟
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر