بیش از ۱۰ روز شده است که پناهجویان در کمپ «بیرا» در شهر «بیهاچ» بوسنی‌هرزگوین حبس شده‌اند. گروهی دیگر از پناهجویان هم که در جنگل‌های مرزی همین شهر در چادرها زندگی می‌کنند، بیش از سه روز است که دسترسی به آب و غذا ندارند؛ اقدامی که پیش‌تر شهردار شهر بیهاچ تهدید به اجرایی شدن آن کرده بود تا بلکه دولت این کشور را مجبور کند بودجه بیشتری برای نگهداری پناهجویان بپردازد. انگار پناهجویان گروگان‌هایی هستند در اختیار مقامات سیاسی برای معاملات مالی.
کمپ بیرا زیرنظر سازمان ملل متحد و سازمان بین‌المللی پناهجویان، در شهر بیهاچ، در نزدیکی مرز کرواسی قرار دارد. اما کمپ دیگری هم در جنگل‌های اطراف این شهر موجود است که نام آن را «ووچجاک» گذاشته‌اند. این کمپ چند ماه پیش برپا شده است اما هیچ حصاری ندارد و پناهجویان در بدترین شرایط، در آن به حال خود رها شده‌اند.
سازمان ملل حاضر به تقبل هزینه‌های این پناهجویان نیست و از دولت بوسنی خواسته است که مهاجران را مجبور به زندگی در کمپی ناامن نکند. اما حالا آب و غذا هم به روی این پناهجویان بسته شده است.
اوایل هفته جاری شهردار بیهاچ تهدید کرد که مانع توزیع آب و غذا میان پناهجویان ووچجاک خواهد شد. پناهجویان ساکن این کمپ کسانی هستند که کارت ورود به کمپ بیرا را ندارند یا از سطح شهر جمع‌آوری و در جنگل به حال خود رها میشوند. برخی از آنها هم پناه‌جویانی هستند که تلاش کرده‌اند به کرواسی بروند. آنها مرز را رد کرده‌اند اما پلیس کرواسی به شکل غیرقانونی از پذیرفتن درخواست پناهندگی آنها امتناع می‌کند و پناهجویان را به زمین بوسنی‌هرزگوین برمی‌گرداند. پلیس کرواسی هرآن‌چه پناهجویان دارند، از جمله گوشی‌های موبایل آنها را ضبط می‌کند. برای همین، بسیاری از این مهاجران حتی دسترسی به تلفن هم ندارند.
«سوهر فازلیک»، شهردار بیهاچ که تهدید کرده بود مانع توزیع غذا و آب میان پناهجویان در جنگل خواهد شد، حالا بیش از چهار روز است که تهدید خود را عملی کرده و نزدیک به دو هزار و ۵۰۰ پناه‌جو در بدترین شرایط به حال خود رها شده‌اند. تاکنون غذا از طریق صلیب سرخ میان آنها توزیع می‌شد.
فازلیک می‌گوید تاکنون بیش از ۱۰۰هزار یورو صرف هزینه‌های ووچجاک شده است. او حالا می‌خواهد از طریق اعمال محدودیت بر پناهجویان، دولت این کشور را وادار کند تا هزینه نگهداری از این پناهجویان را بپردازد.
نه سازمان ملل و نه اتحادیه اروپا حاضر نیستند هزینه‌های این کمپ را پرداخت کنند چراکه آن را مطابق با موازین نگهداری پناهجویان نمی‌دانند. این مخالفت اما به معنای آن نیست که کمپ برچیده می‌شود بلکه این پناهجویان هستند که هزینه‌های آن را پرداخت می‌کنند. همین الان آنها بدون آب و غذا در جنگل، بدون این که هیچ حصاری دورادور چادرهای‌شان باشد، به حال خود رها شده‌اند.
از سوی دیگر، اعمال محدودیت فقط برای پناهجویان داخل جنگل نیست بلکه شمار بالایی از کسانی که در کمپ بیرا به سر می‌برند هم با سیاست‌های جدید مواجه شده‌اند. بیش از ۱۰ روز شده است که درهای کمپ را بسته‌اند و اجازه عبور و مرور به آنها نمی‌دهند. صف‌های طولانی مقابل در ورودی کمپ تشکیل میشوند و ماموران کمپ به پناهجویان اجازه می‌دهند تک‌نفری برای خرید مواد خوراکی به فروشگاه کوچکی که کنار کمپ قرار دارد، بروند.
پناهجویان ساکن کمپ بیرا که در کانکس‌هایی در سوله‌های بزرگ زندگی می‌کنند یا در حیاط کمپ چادر زده‌اند، در شب‌های گذشته تجمع‌های اعتراضی برگزار کردند. آنها در حیاط یا سوله‌های کمپ در گروه‌های پرتعداد تجمع کرده و خواستار برچیده شدن محدودیت‌های تازه شدند. اما ماموران کمپ تجمع آنها را با خشونت برهم زدند. به گفته برخی از پناهجویان حاضر در این کمپ، پلیس با شوکر و باطوم پناهجویان را تهدید می‌کرده است که به عقب برگردند.
فازلیک گفته است ۹۰ درصد پناهجویان در بوسنی، یعنی بیش از شش هزار نفر در بیهاچ زندگی می‌کنند. بیهاچ شهر مرزی با کرواسی است که پناهجویان برای عبور از منطقه بالکان و وارد شدن به کرواسی، ناچار به عبور از آن هستند. آنها برای رسیدن به کرواسی باید از جنگل و کوه بگذرند. اما پلیس مرزی کرواسی هم حاضر به پذیرفتن آنها نیست. این در حالی است که طبق قوانین اتحادیه اروپا، این کشور موظف به دریافت درخواست پناهندگی پناهجویان است. گزارش‌های متعددی منتشر شده که حاکی از اعمال زور و فشار و ضرب و شتم پناهجویان است و این که پلیس کرواسی آنها را با خشونت به بوسنی دیپورت می‌کند.
در پی اعمال محدودیت برای پناهجویان، صلیب‌سرخ این کشور هم هشدار داده است. سخن‌گوی این سازمان گفته است: «ما نمی‌توانیم مسوولیت اتفاقاتی را که در این اردوگاه می‌افتد، بپذیریم. اگر آب به اردوگاه نرسد، شورش خواهد شد و مهاجران به سمت شهر به راه خواهند افتاد.»
این اظهارات مربوط به عدم آب‌رسانی به پناهجویان در کمپ ووچجاک است. در حالی‌که تشنج در کمپ بیرا از ابتدای هفته جاری اتفاق افتاده است.
سه‌شنبه شب گذشته، در حالی‌که هوا تاریک شده بود، برخی از رسانه‌ها در کمپ بیرا حاضر شدند و با تعدادی از پناهجویان گفت‌وگو کردند. البته پلیس هم خبرنگاران حاضر در محل را همراهی می‌کرد. به گفته پناهجویان حاضر در این کمپ، پلیس برای چند ساعتی که خبرنگاران در آن‌جا بودند، درهای کمپ را باز کرده بود و نمایشی مقابل دوربین اجرا کرد. با رفتن خبرنگاران اما درهای کمپ باز هم به روی پناهجویان بسته شدند.
گفته می‌شود در حال حاضر دست‌کم هفت هزار پناه‌جو در بوسنی گرفتار مانده‌اند و حدود ۷۰۰ پناه‌جو هم در کمپ جنگلی به سر می‌برند.
مساله مهم‌تر اما زمین‌های مین‌گذاری شده در جنگل‌ها هستند. به گفته «پیتر واندر اسووریرت»، رییس دفتر سازمان بین‌المللی مهاجرت در بوسنی، امنیت جانی این پناهجویان از این جهت هم در خطر است: «ما بعد از آن‌که شهردار بیهاچ در ماه ژوئن خبر تاسیس این کمپ را اعلام کرد، بلافاصله گفتیم این منطقه برای کمپ قابل استفاده نیست.»
جدا از مین‌ها، بررسی‌های این سازمان مشخص کرده است که در این منطقه ذخائر گاز «متان» وجود دارد که ظرفیت آتش‌سوزی را بالا می‌برد.
حالا پناهجویان جنگل‌نشین با در دست داشتن بطری‌های پلاستیکی، در مجاورت جنگل از شهروندان بوسنیایی آب گدایی می‌کنند و در کمپ بیرا پناهجویان حبس شده‌اند. معلوم نیست چه سرنوشتی برای این گروه از انسان‌ها اتفاق می‌افتد. اما هرچه هست، به شهادت سازمان‌های حقوق بشری، آنها در شرایط غیرانسانی نگهداری میشوند.
«امیر» یکی از پناهجویان ایرانی است که از ماه‌ها پیش در کمپ بیرا به سر می‌برد. او یک‌بار توانست از بوسنی به کرواسی برود اما از کوه پرت شد. بعد از آن‌که پلیس کرواسی او را پیدا و به بیمارستان منتقل کرد، پس از گرفتن تلفن و پولی که به همراه داشت، او را به سرزمین بوسنی برگرداندند.
به گفته امیر، اگرچه هم‌چنان در کمپ بیرا غذا توزیع می‌شود اما طی ۱۰ روز گذشته کیفیت تغذیه پایین آمده است: «یک ظرف غذا به ما می‌دهند که آب و هویج پخته است. حتی قابل خوردن هم نیست. چند تا از بچه‌ها می‌خواستند از کمپ خارج شوند اما پلیس با لگد به بیضه‌های یکی از آنها زد که حالا دچار مشکل شده است. با شوکر بچه‌ها را از سالن اول به عقب راندند، درها و ورودی‌ها را بستند و با شوکر به سمت بچه‌ها رفتند تا آنها را پراکنده کنند.»
او به دفاتر سازمان ملل و سازمان مهاجرت حاضر در کمپ بیرا شکایت کرده است اما در کرواسی به درخواست او رسیدگی نکرده‌اند. به او پاسخ دادهاند که بررسی خواهند کرد بدون آن‌که چشم‌اندازی به این پناه‌جو بدهند.
حالا هزاران نفر در کمپ شهری و جنگل بیهاچ گرفتار مانده‌اند تا بلکه مقامات بوسنیایی، اتحادیه اروپا یا شاید هم سازمان ملل وارد مذاکره شوند و در قبال نگهداری از آنها، پولی پرداخت شود. عده‌ای گرسنه و تشنه بطری به دست در کنار جاده‌ها راه می‌روند و گروهی پرجمعیت در سوله‌ها یا حیاط کمپ دست به اعتراض می‌زنند و پاسخی جز شوکر و تهدید نمی‌گیرند. معلوم نیست این شرایط چند روز دیگر جریان داشته باشد اما گفته شده است که مقامات سیاسی بوسنی جلسه اضطراری تشکیل دادهاند.
سیاست آنها هرچه باشد، پاسخی برای چندین روز اعمال محدودیت و خشونت علیه پناهجویان نخواهد بود.
شما هم می‌توانید خاطرات، مشاهدات و تجربیات خود از قاچاق انسان، پناهندگی و مهاجرت به اشتراک بگذارید. اگر از مسوولان دولتی یا افراد حقیقی و حقوقی که حق شما را ضایع کرده‌اند و یا مرتکب خلاف شده‌اند شکایت دارید، لطفا شکایت‌های خود را با بخش حقوقی ایران‌وایر با این ایمیل به اشتراک بگذارید: info@iranwire.com
مطلب مرتبط:
کاروان امید؛ برنامه‌ریزی پناهجویان برای ترک ترکیه
پایانی بر کاروان امید؛ پناهجویان به کمپ‌هایشان بازگردانده شدند
هشدارهای بین‌المللی درخصوص وخامت شرایط پناهجویان در ترکیه و یونان
پناهجویان ایرانی و فاجعه بوسنی
پلیس کرواسی در اقدامی غیرقانونی پناهجویان را به بوسنی برگرداند
اعتراف پلیس کرواسی به خشونت علیه پناهجویان؛ پناه‌جوی ایرانی به بوسنی برگردانده شد
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر