این گزارش خلاصهای از آمارها و اطلاعاتی است که نشان میدهد وضعیت فقر در استانهای مختلف ایران چگونه است. این اطلاعات بر اساس دادههای تحقیق مرکز پژوهشهای مجلس با عنوان «خط فقر ایران در سال ۱۳۹۵» و تطبیق آن با سایر آمارهای رسمی، مانند سرشماری، تورم و بیکاری استخراج و محاسبه شده است.
نگین فقر خلیج فارس
هرمزگان یکی از مصادیق ناگوار جبر جغرافیایی است. چند ده کیلومتر آن سوی دریا دوبی و این سو، هرمزگان که به شدت دچار فقر و حاشیهنشینی است؛ فرصتی بالقوه در حاشیه خلیج ثروتمند فارس که در آن به جای توسعه، فقر رونق فراوان دارد.
هرمزگان، پنجمین استان فقیر ایران است که بر اساس برآوردهای مرکز پژوهشهای مجلس نزدیک به ۳۰ درصد جمعیت آن زیر خط فقر مطلق قرار دارند. فقرایی که جمعیتشان کمی کمتر از یک سوم جمعیت استان، حدود ۵۰۰ هزار نفر تخمین زده میشود؛ افرادی که از تامین حداقل غذای کافی -در سطح ۲۱۰۰ کالری در روز ناتوان و درماندهاند.
طبق آخرین آمار اشتغال سالانه (سال ۹۶)، آمار اشتغال در استان هرمزگان به نسبت باقی مناطق کشور چندان بد نیست. نرخ بیکاری در هرمزگان سومین نرخ پایین بیکاری (۹درصد) در سراسر ایران است، با این همه آمار مشارکت اقتصادی چندان بالا نیست. کل شاغلان استان چیزی در حدود ۴۰ درصد افرادیاند که در سن کار قرار دارند.
از سوی دیگر آمار تورم در هرمزگان هم به نسبت سایر مناطق کشور چندان بد نیست. شاخص قیمتها در آیان ۹۷ در کل ایران ۱۴۷.۸ و در هرمزگان تنها ۱۴۲.۹ (به قیمت ثابت ۱۰۰ سال ۱۳۹۵) است.
اما چه فایده که نه تورم و نه مزیت اشتغال، تاثیری در نرخ بالای فقر در استان هرمزگان ندارد و همچنان این استان یکی از ۵ استان فقیر در سراسر ایران است.
فقر شهری
اوضاع فقر در مناطق شهری هرمزگان بدتر از مناطق روستایی است. نرخ شهرنشینی در هرمزگان حدود ۵۵درصد است، اما نزدیک ۶۳درصد فقرای استان را فقیران شهری تشکیل میدهند.
تقریبا از هر ۳ شهرنشین استان، یکی زیر خط فقر مطلق است. چیزی نزدیک ۳۱۲ هزار نفر که درآمدشان برای فراهم کرن حداقل زندگی کافی نیست.
خط فقر شهری در استان هرمزگان در سال ۹۵، حدود ۴۱۰ هزار تومان به ازای یک نفر و یک میلیون و ۳۱۴ هزار تومان برای یک خانواده پنج نفره تعیین شده است.
خط فقر خانوار از این جهت ۵ نفر حساب شده است که میانگین تعداد افراد در خانوادههای فقیر در مناطق شهری هرمزگان ۴.۷۶ نفر است.
اگر خط فقر را به قیمت روز (آبان ۹۷) محاسبه کنیم، آنگاه درآمد ۶۱۰ هزار تومان برای یک نفر و نزدیک ۲ میلیون تومان برای یک خانواده، معیار تشخیص فقر مطلق در مناطق شهری استان هرمزگان خواهد بود. تقریبا ۸۰ درصد کمتر از حداقل نرخ دستمزد در سال ۱۳۹۷.
فقر روستایی
اگرچه تعداد و نسبت فقرا در مناطق روستایی هرمزگان کمتر از مناطق شهری است، اما این به معنی پایین بودن میزان فقر در مناطق روستایی این استان نیست. خط فقر در مناطق روستایی تقریبا نصف مناطق شهری است. به عبارتی درآمدی که در شهر معیار فقر است، در روستا باید نصف شود تا به خط فقر برسد.
خط فقر روستایی در سال ۹۵، ۲۳۴ هزار تومان برای یک نفر و ۶۳۱ هزار تومان برای یک خانواده چهار نفره است. اگر این اعداد را به قیمت روز حساب کنیم، خط فقر روستایی در هرمزگان در آبان ۹۷، برای یک نفر ۳۳۰ هزار تومان و برای یک خانواده کمتر از ۹۰۰ هزار تومان است که با این حساب هم حدود یک چهارم روستاییان هرمزگان زیر خط فقر مطلق قرار دارند.
یعنی نزدیک ۴۲ هزار خانواده، حدود ۱۸۵ هزار روستایی در جوار تنگه هرمز زیر خط فقر مطلق، در معرض گرسنگی و سوءتغذیه قرار دارند.
مطالب مرتبط:
اطلس فقر در ایران؛ سیستان و بلوچستان
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر