close button
آیا می‌خواهید به نسخه سبک ایران‌وایر بروید؟
به نظر می‌رسد برای بارگذاری محتوای این صفحه مشکل دارید. برای رفع آن به نسخه سبک ایران‌وایر بروید.

سوالات حقوقی

سوالات خود را از کارشناس ما بپرسید

سلام! من با خانمم اختلافات زیادی داریم و دلایلش را هم مایل نیستم بازگو کنم. چند ماه پیش دادخواست طلاق دادم ولی چون حامله بود، دادگاه تشکیل نشد. الان 20 روز هست كه زايمان كرده است ولی از گرفتن بچه به خاطر داشتن اين اختلاف و پرونده طلاق امتناع می كند. او حتی به بچه شير نداد و بچه را در بيمارستان تحويل من دادند. در دفتر وكيل همسرم يک جلسه گذاشتيم اما در ان جا حضانت كامل بچه را به من واگذار كرد و گفت او را نمی برم، بچه مال تو است، بايد خودت بزرگش كنی. الان بچه پيش من هست ولی من به خاطر شرايطی كه دارم، نمی توانم از او مراقبت كنم و كسی را هم برای نگه داری از او ندارم. چون اين نوزاد واقعا در خطر است و دادگاه برای سی ام خرداد وقت رسيدگی داده و احتمالش هست كه همسرم باز از آمدن به دادگاه خودداری كند، می خواستم بدانم چه كار كنم كه پرونده زودتر به نتيجه برسد و تكليف اين بچه روشن شود؟ اگر همسرم به دادگاه نياید، من بايد چه چیزی به دادگاه بدهم كه مجابش كند بياید تا تکلیف بچه روشن شود؟ آیا می توانم به دلیل شرایطم که نه زن دارم، نه پول پرستار، از دادگاه بخواهم که سرپرستی بچه را به یک خانواده یا بهزیستی و شیرخوارگاه بسپارد؟ چون اين بچه واقعا نياز به نگه داری دارد و من از پس آن بر نمی آیم. اگر من را راهنمايی كنيد، ممنون می شوم.

سلام! خدمت‎تان عرض شود که نگه‎داری فرزند در دوران زوجین از تکالیف هر دو پدر و مادر است؛ یعنی چون شما هنوز جدا نشده اید، هم شما و هم همسرتان موظف به نگه داری از نوزاد هستید. پس از طلاق، حضانت فرزند تا هفت سالگی با مادر است. اما اگر ایشان امتناع کند و حتی دادگاه هم حکم به واگذاری حضانت بچه به مادر بدهد، از لحاظ عملی راه‎کاری برای اجبار ایشان به نگه‎داری وجود ندارد و بازهم شما باید این کار را انجام دهید. گرچه در این صورت، امکان شکایت کیفری علیه مادر وجود دارد. آمدن یا نیامدن ایشان به دادگاه تاثیر زیادی در حکم ندارد چون دادگاه می تواند غیابا هم حکم صادر کند. در مورد سوال دیگرتان، عرض شود که واگذاری سرپرستی کودک به دیگران فقط در صورتی است که هر دو پدر و مادر صلاحیت نگه داری از او را نداشته باشند و دادگاه کودک را بدسرپرست بشناسد. در این صورت، کودک به بهزیستی داده می شود. موفق باشید.

سلام! من چند سال است که با شوهرم اختلاف دارم. از نوجوانی تآتر کار کرده ام و الان هم با یک گروه کار می کنم و بعضی وقت ها نمایش اجرا می کنیم. شوهرم از این موضوع ناراحت است و همیشه با من جرو بحث می کند و می گوید که این جور کارها خوب نیستند. او مرتب می آید سر تمرین ها تا مرا کنترل کند. چند روز پیش رفته و با مسوول گروه تآتر صحبت کرده و گفته است که نباید بگذارید خانم من با شما کار کند. آبروی من رفته است. به من می گوید قانونا شوهر می تواند مانع کار همسرش شود. حالا سوال من این است که آیا شوهر باید اجازه بدهد تا زن بتواند یک فعالیتی داشته باشد؟

سلام! خدمت‎تان عرض شود که طبق «قانون مدنی» ایران، شوهر می تواند همسر خود را از حرفه یا صنعتی که منافی مصالح خانوادگی یا حیثیت خود و یا همسرش باشد، منع کند. این که چه حرفه ای مخالف منافی خانوادگی است را عرف تعیین می کند و ضابطه مشخصی در قانون ذکر نشده است. کار کردن به عنوان هنرپیشه به نظر نمی رسد خلاف عرف جامعه باشد اما به هر حال اگر مساله به دادگاه بکشد، قاضی با توجه به عرف محل شما و موقعیت اجتماعی همسرتان، تصمیم می گیرد. ضمن این که قانون‎گذار عبارت «حرفه و صنعت» را به کار برده به طوری که به نظر می رسد منظورش شغل بوده است. اگر هنرپیشگی تآتر شغل شما است، موارد گفته شده صدق می کند. اما اگر صرفا به عنوان یک فعالیت هنری است، می توان گفت شوهرتان حق دخالت ندارد. موفق باشید.

سلام؛ سوالی از کارشناس حقوقی سایت داشتم. من سال پیش با یک دختری آشنا شدم و بعد از کمی رفت و آمد، تصمیم به ازدواج گرفتیم. حدود هفت ماه پیش هم عقد کردیم. در مدت عقدمان مشکلاتی پیش آمد و من متوجه شدم که ایشان بیماری عصبی دارد و رفتارهایش نامتعادل است. ظاهرا برخی اوقات حشیش هم مصرف می‎کند. البته مطمئن نیستم اما شک دارم. یک مساله دیگری که ذهنم را درگیر کرده، باکره نبودنش است. به هر حال، اخلاق‎مان به هم سازگار نیست و من قصد جدایی دارم. ایشان می‌گوید مهریه‌ام را بده، جدا بشویم. مهریه ایشان ۱۱۴سکه است. من شنیده‎ام با طلاق در دوران عقد، مهریه نصف می‌شود. آیا این درست است؟

سلام! خدمت‌تان عرض شود که عروسی کردن ملاک تنصیف مهریه نیست بلکه اگر شما با ایشان رابطه جنسی نداشته‌اید، در این صورت نصف مهریه به خانم تعلق خواهد گرفت. بنابراین، در صورتی که رابطه جنسی داشته‏اید، باید تمام مهریه را بپردازید. در مورد باکره نبودن هم اگر فکر می‎کنید می‎توانید از این راه فسخ نکاح کنید، عرض شود که اولا اثبات این که قبل از شما ایشان باکره نبوده، بسیار دشوار است؛ مگر در صورت اعتراف خودشان. دوم این که در صورت اثبات و وجود رابطه جنسی شما با ایشان، باز هم تاثیری بر مهریه نخواهد داشت. موفق باشید.

سلام! یک پرونده قضایی در نجف آباد استان اصفهان دارم که در این مورد راهنمایی می خواستم. من با شریکم سال ها پیش دچار اختلاف شدیم و کارمان به دادگاه کشید. مساله خیلی طولانی است و پرونده بیش تر از پنج سال است که هنوز به نتیجه ای نرسیده. قاضی دادگاه هر بار یک موردی را استعلام می کند و هر دفعه پرونده را به یک کارشناس ارجاع می دهد. آن قدر رفته و آمده ایم که دیگر خسته شده ایم. خیلی هم پول وکیل داده ام در این مدت. تا حالا هفت جلسه دادگاه داشته ایم. من فکر می کنم قاضی عمدا رسیدگی به پرونده را طول می دهد تا من منصرف شوم چون شنیده ام طرف ما در دادگستری آشنا دارد. می خواستم بدانم آیا قاضی حق دارد رای دادن را به تاخیر بیاندازد؟ آیا زمان مشخصی برای رسیدگی به پرونده وجود ندارد؟ چه طور می توانم از قاضی شکایت کنم؟

سلام! خدمت‌تان عرض شود که در قوانین، زمان مشخصی برای رسیدگی به پرونده ها پیش بینی نشده است اما قاضی نمی تواند بدون وجود دلیل منطقی، صدور حکم را به تاخیر بیاندازد. ماده 597 «قانون مجازات اسلامی» تاکید کرده است: «هر یک از مقامات قضایی که شکایت و تظلمی مطابق شرایط قانونی نزد آن ها برده شود و با وجود این که رسیدگی به آن ها از وظایف‌ آنان بوده، به هر عذر و بهانه، اگر چه به عذر سکوت یا اجمال یا تناقض قانون از قبول شکایت یا رسیدگی به آن امتناع کند یا صدور حکم را بر خلاف قانون ‌به تأخیر اندازد یا بر خلاف صریح قانون رفتار کند، دفعه اول از شش ماه تا یک سال و در صورت تکرار، به انفصال دائم از شغل قضایی محکوم می‌شود و‌ در هر صورت، به تأدیه خسارات وارده نیز محکوم خواهد شد.» شما ابتدا کتبا مساله را به رییس دادگستری شهرستان گزارش کنید و در نامه بنویسید که از طریق مرکز استان هم پی گیری خواهید کرد. می توانید به دادگاه انتظامی قضات در تهران هم مساله را گزارش دهید تا اگر تخلفی انجام شده است، برخورد کنند. موفق باشید.

سلام؛ به همراه دوستم چند وقت است که مغازه لوازم التحریری باز کرده ایم. از چند ماه پیش شروع کردیم به درست کردن «پاسور» و در مغازه می فروختیم. بعضی ها هم تخته نرد و این جور چیزها می خواستند که برایشان تهیه می کردیم. تقریبا سه هفته پیش وقتی نشسته بودیم در مغازه، نیروی انتظامی آمد و شروع کرد به جست وجو کردن که ورق ها و تخته نردها را پیدا کرد. در کلانتری متوجه شدیم پدر یکی از نوجوانانی که از ما پاسور خریده بود، در دادگاه کار می کرده و وقتی متوجه شده، گزارش ما را داده است. خلاصه با کفالت آزاد شدیم اما گفتند وقتی که «اس ام اس» آمد، باید بیایید دادگاه. می خواستم بپرسم آیا امکان دارد که محکوم بشویم؟ در دادگاه چه بگوییم؟

با سلام! مطابق «قانون مجازات اسلامی»، حمل و نگه داری آلات قمار از یک تا سه ماه حبس دارد که تبدیل به جزای نقدی می شود. مجازات ساختن و فروش این آلات هم سه ماه تا یک سال حبس و جزای نقدی است که در این مورد ممکن است قاضی مجازات حبس را تبدیل نکند. به همین دلیل، اولا شما در دادگاه بگویید که پاسور و تخته نرد یک وسیله بازی است و نمی دانستید که نگه داری آن ممنوع است چون همه جا هست و خیلی ها بازی می کنند. دوما بگویید که به ساختن و خرید و فروش آن مشغول نبوده اید و فقط چند عدد در مغازه تان موجود بوده است و خودتان معمولا برای تفریح و سرگرمی استفاده می کرده اید. موفق باشید.

سلام! چند سوال در مورد اسیدپاشی های چند سال پیش در اصفهان داشتم. علی رغم گذشت مدت زیادی از این حادثه، هنوز مشخص نشده است که مقصر اصلی چه کسی بوده و جریان چه بوده است. مسوولان نیز درست و حسابی اطلاع رسانی نمی کنند. آیا مسوولان موظف به اطلاع رسانی در مورد روند پرونده نیستند؟ آیا قوه قضائیه و نیروی انتظامی نباید به دلیل دستگیرنکردن مقصر، بازخواست شوند؟

با سلام! در مورد سوال اول‎تان، عرض شود که بر اساس اصل 175 «قانون اساسی» که نوعی آزادی بیان را به رسمیت شناخته، می توان گفت دسترسی آزاد به اطلاعات از ملزومات آزادی بیان است. ضمن این که قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعاتِ مصوبِ سال 1387 نيز بر حق آگاهی مردم از اطلاعات عمومی تأکيد دارد. ماده ۲ اين قانون بيان می دارد: «هر شخص ايرانی حق دسترسی به اطلاعات عمومی را دارد مگر آن که قانون منع کرده باشد.» از آن جا که هیچ منعی در مورد اطلاع رسانی درباره پرونده اسیدپاشی وجود ندارد، بنابراین مقامات قضایی و انتظامی نمی توانند اطلاعات مربوط به این پرونده را مخفی نگه دارند. در مورد سوال دیگرتان، عرض شود که به هر حال این قوه قضاییه و ضابطین آن هستند که باید مجرم را پیدا کنند. اگر نیافتن مجرم اسیدپاش به واسطه سهل انگاری یا عمد مقامات مربوطه است، قطعا مرتکب جرم شده اند. اما اگر واقعا علی رغم تلاش، نمی توانند او را پیدا کنند، جرمی از طرف آن ها انجام نشده است. اما به هر حال، مسوولان مربوطه باید تمام تلاش خود را برای یافتن مجرم انجام دهند. موفق باشید!

با عرض سلام! ما يك خواهر و سه برادر هستیم كه به غير از يك برادرمان، بقيه همگی سال های سال است كه دور از ايران زندگی می كنيم. چند سال پيش مادرم قسمت اعظمی از اموال خود را در اصفهان به صورت عمری به برادری كه در ايران سكونت دارد، منتقل کرد و سند به نام ایشان زده شد با این امید كه بعد از مرگش نيز آن جا حكم خانه پدری ما را داشته باشد و جايگاهی برای جمع كردن ما دور هم باشد. البته اين عمل را با رضايت تك تك ما انجام داد. اما بعد از چند سال، برادرم وهمسر ودخترش بنای ناسازگاری گذاشتند و مادرم را به شدت زير فشار و بی احترامی قرار دادند و پای تك تك ما را نيز به بهانه ای از ايران قطع کردند. حالا سوال من این است که آيا مادرم می تواند بخشيده خود را پس بگيرد؟ در ضمن، مادرم سواد ندارد و چون ما به برادرم اعتماد داشتيم، هيچ گونه مدركی در دست نداريم. سوال دیگرم این است که آیا پس از مرگ مادرم، اموالی که به برادرم داده شده، جزو میراث محسوب نمی شود؟ نظر شما در اين باره چيست؟

با سلام! اگر انتقال مالکیت در قالب صلح عمری بوده است، قابل فسخ نیست؛ مگر این که در سند تنظیمی، حق فسخ گذاشته باشند. یعنی ممکن است در سندی که در دفترخانه تنظیم شده، مادرتان برای خودش حق فسخ گذاشته باشد. در این صورت، امکان پس گرفتن است. اما اگر نباشد، چنین امکانی وجود ندارد. هم‏چنین اگر شرطی در قرارداد وجود داشته و برادرتان به شرط عمل نکرده باشد، مادرتان می تواند صلح را فسخ کرده و بخشیده خود را پس بگیرد. به مادرتان بگویید به دفترخانه ای که در آن جا ملک را به برادرتان بخشیده است، برود و یک رونوشت از سند بگیرد. این رونوشت را مطالعه کنید تا مشخص شود حق فسخ بوده است یا نه. ملکی که به برادرتان منتقل شده است، جزو ماترک محسوب نخواهد شد. موفق باشید.

با سلام! چند وقت پیش اعلام شد که چند دختر را به دلیل ورود به ورزشگاه «نقش جهان» اصفهان دستگیر کردند. یکی از این دخترها از آشنایان ما بود. الان آن ها را آزاد کرده و گفته اند که از دادسرا برایشان احضاریه خواهد آمد. می خواستم بپرسم آیا ورود دختران به ورزشگاه جرم است؟ این دختران نتوانسته اند وارد ورزشگاه شوند بلکه جلوی در بازداشت شده اند. عاقبت آن ها چه می شود؟

سلام! ورود بانوان در ایران به ورزشگاه ممنوع است اما این بدین معنی نیست که اگر خانمی به هر طریق وارد ورزشگاه شود یا سعی داشته باشد که این کار را انجام دهد، مجرم است. یعنی گرچه مسوولان ممنوع کرده اند اما در قوانین این عمل جرم محسوب نمی شود. منظور از ممنوعیت این است که مسوولان نباید اجازه ورود بانوان به ورزشگاه را بدهند. به همین دلیل اولا بازداشت این دختران غیرقانونی بوده است و ثانیا هیچ مرجعی نمی تواند آن ها را به دلیل تلاش برای ورود به ورزشگاه مجازات کند. ضمن این که دستورات مربوط به جلوگیری از ورود بانوان به ورزشگاه همه غیر قانونی هستند. در هیچ قانونی چنین حکمی پیش بینی نشده است و هیچ منعی برای ورود بانوان به ورزشگاه ها مشاهده نمی شود. موفق باشید.

سلام! یک شهروند اهوازی هستم. همان طور که می دانید، هوای اهواز و شهرستان های هم‎جوار آن بسیار بد است. بیش تر روزها گردو غبار داریم به طوری که بعضی وقت‎ها اصلا نمی شود بیرون رفت. الان خیلی ها دارند از این جا فرار می کنند. من چون کارم یک جوری هست که مدام باید بیرون باشم، بیماری ریوی گرفته و دو سال است که درگیر دکتر و بیمارستان هستم. همه دکترها می گویند که دلیل آن همین گردو خاک‏ها است. متاسفانه مسوولان هیچ کاری نمی کنند. می خواستم بپرسم آیا افرادی مثل من می توانند از مسوولان شکایت کنند؟ یعنی چون آن‏ها هیچ اقدامی نکرده و خیلی ها مریض شده اند، به هر حال باید خسارت پرداخت کنند. قصدم فقط این است که با این کارم یک اعتراضی کرده باشم.

سلام! از لحاظ حقوقی، مقابله با مشکلات زیست محیطی از وظایف دولت بوده و این دولت است که باید نسبت به رفع مشکل ریزگردها اقدام کند. حتی در اصل 50 «قانون اساسی» نیز حفاظت از محیط زیست یکی از وظایف عمومی محسوب شده است. از طرف دیگر، بر اساس یک قاعده مسلم حقوقی، اگر فردی موجب خسارت و ضرر نسبت به شخص دیگری شود، باید خسارت های به وجودآمده را جبران کند. با این حال، چون پدیده ریزگردها جوانب بسیاری دارد و متولی مشخصی هم برای رفع آن ها وجود ندارد و نیز اثبات این که یک مسوول و ارگان خاصی در حل مساله ریزگردها سهل انگاری کرده است، بسیار دشوار بتوان از طرح دادخواست مطالبه خسارت نتیجه گرفت. با این وجود، تقاضای خسارت از ارگان‏های دولتی مربوطه خالی از فایده نیست. حداقل با این کار، قوه قضاییه را هم می توان درگیر مساله کرد؛ به خصوص اگر تعداد زیادی از شهروندان اقدام به این کار کنند. موفق باشید.

سلام ما ساکن یک بخش در استان خوزستان هستیم. متاسفانه در منطقه ما رسم و رسوم‎های سنتی و طایفه ای برای بسیاری از زنان مشکل ایجاد کرده است. خواهر بزرگ تر من هم یکی از این زن ها است. چندین سال پیش به خاطر حل شدن دعوای بین دو طایفه و آشتی بین آن ها، خواهر من را بدون میل خودش به یکی از مردهای طرف مقابل دادند. یعنی 15 سال بین دو طایفه درگیری بود که ریش سفیدها جمع شدند و این تصمیم را گرفتند که به عنوان «خون بس»، یک ازدواجی انجام شود. خواهرم هم اصلا جرات مخالفت نداشت. حتی آن مرد را ندیده بود. خلاصه این ازدواج سرگرفت و صاحب دوتا فرزند هم شدند. شوهرش همیشه با خواهرم بدرفتاری کرده است. آخر سر هم رفت و یک زن دیگر گرفت. البته ثبت رسمی نکرده اما عقد شرعی کرده است. سوال من این است که آیا می شود علیه ایشان به دلیل ازدواج دوم بدون رضایت خواهرم شکایت کرد؟ خواهرم که جرات ندارد، خانواده هم هیچ حمایتی از او نمی کنند. من قصد دارم شکایت کنم.

سلام! خدمت‎تان عرض شود که صرف ازدواج مجدد بدون رضایت همسر جرم نیست اما برای زن حق طلاق ایجاد می شود؛ یعنی بر اساس شرط مندرج در عقدنامه، اگر مرد بدون اجازه ازدواج مجدد کند، زن وکالت در طلاق خواهد داشت که خود را با مراجعه به دادگاه مطلقه کند. البته گرچه ازدواج مجدد جرم نیست اما مطابق ماده 49 «قانون حمایت خانواده»، عدم ثبت رسمی ازدواج دایم جرم به شمار می رود و از جرایم دارای جنبه عمومی است؛ یعنی دادستان در صورت اطلاع باید پی گیری کند. بنابراین، شما می توانید مساله را به دادستان محل گزارش دهید تا ایشان شوهرخواهرتان را تحت تعقیب قرار دهد. دادستان موظف است تحقیقات لازم را انجام دهد و اگر ثابت شد که ازدواج رخ داده است، علیه شوهرخواهرتان کیفرخواست صادر کند و به دادگاه بفرستد. موفق باشید‍.

سلام؛ خسته نباشید. در همسایگی ما یک خانواده روحانی زندگی می کنند که هر چند وقت خانمش می‏آید خانه ما یا تلفن می کند که شما حجابتان کامل نیست و چرا پسرت را به مسجد محل نمی فرستی. از این نوع دخالت‏ها زیاد می‏کند در صورتی که من هیچ موقع به آن‏ها کاری ندارم. شوهرم را فرستادم به شوهر این خانم بگوید کاری به ما نداشته باشید اما خیلی تند برخورد کرده و گفته بود که تمام همسایه ها از دست شما شاکی و ناراحت هستند چون خانم شما روسری سرش نمی کند(در مهمانی هایی که همسایه ها باهم سالی یکی دو بار جمع می شویم). این را هم بگویم که همه همسایه های خانم و حتی فامیل‏ها در جشن ها و عروسی‌ها روسری ندارند ولی وقتی همسایه ها جمع می‏شوند، به خاطر همین آقا روسری سر می کنند. من از ریا کاری بدم می آید و نمی خواهم به خاطر ایشان روسری به سر کنم. می خواهم از این روحانی و همسرش شکایت کنم. سوال من این است که با توجه به روحانی بودن آقا، آیا می توانم از آنها شکایت کنم که در امور زندگی ما دخالت می کنند؟ قانون در این مورد چی می گوید؟ به ما این حق را می دهد که شکایت کنیم؟

سلام خانم محترم؛ گرچه حق با شما است و این همسایه نمی تواند در امور خصوصی شما یا همسایه ها دخالت کند اما متاسفانه در قوانین ایران چنین مزاحمت‏هایی جرم انگاری نشده است. اگر ایشان مرتکب توهین شده باشد، شما می توانید شکایت کنید. توهین هم عبارت است از به کار بردن الفاظ زشت و رکیک. اما در این حدی که شما گفتید، مورد توجه قانون‏گذار قرار نگرفته است. علاوه بر این، چون رعایت حجاب در اماکن عمومی اجباری است، قانونا نمی شود شکایت کرد و برای مثال، گفت شما مایل به رعایت حجاب نیستید. به هر حال، این ضعف قوانین ایران است و حفظ حریم خصوصی در خیلی از موارد پشتوانه قانونی ندارد. موفق باشید.

سلام! تقریبا یک سال پیش عضو عادی یک گروه تلگرامی در مورد نقد ادیان و مذاهب بودم. این گروه اصلا مطالب توهین آمیز نداشت بلکه به صورت علمی و منطقی از ادیان و مذاهب انتقاد می کرد. من هم چند تا عکس به گروه فوروارد کردم . تقریبا دو ماه پیش احضاریه ای برایم آمد که به دادسرا مراجعه کنم. رفتم دادسرا که بازپرس گفت اتهامت توهین به مقدسات است و یک هفته در زندان ماندم که در نهایت با گذاشتن وثیقه آزاد شدم. حالا چند روز دیگر دادگاه دارم . می خواستم بپرسم در دادگاه چه بگویم؟ نهایت حکمی که به من می‌دهند، چه می تواند باشد؟

با سلام! مجازات توهین به مقدسات بر اساس ماده 513 «قانون مجازات اسلامی» در بخش تعزیرات، یک تا پنج حبس است. قاضی می تواند در این مجازات تخفیف داده یا آن را تبدیل به جزای نقدی کند. توجه کنید نشر هر مطلب انتقادی جرم نیست بلکه مطلب باید عرفا توهین باشد. ضمن این که فرد باید قصد توهین داشته باشد. به همین دلیل، در دادگاه بگویید که هیچ قصدی مبنی بر توهین نداشته و خودتان تولید کننده آن عکس ها نبوده اید و هدف از فوروارد، توهین نبوده است بلکه بر اساس عادت، هر تصویری را که به شما می رسیده است، به دوستان خود فوروارد می کرده اید بدون این که در مورد محتوایش دقت کنید. اگر عکس ها صرفا انتقاد بوده اند، می توانید بگویید محتوای آن ها توهین آمیز نبوده و مثلا خرافات موجود در دین ها را به نقد می کشیده اند.   موفق باشید.

سلام! یک شهروند ماهشهری هستم و در مورد کودک آزاری سوالی داشتم. چند روز پیش سه دختر بچه در شهر ما توسط پدر و نامادری خود مورد آزار و اذیت قرار گرفتند. واقعیتش، من خودم هم در دوران کودکی چنین تجربه ای داشته ام و از طرف نامادریم خیلی اذیت شده ام. می خواستم بدانم آیا قوانین ایران به اندازه کافی مجازات هایی را برای جلوگیری از کودک آزاری پیش بینی کرده اند؟ به عنوان مثال، الان پدر و نامادری این سه دختر چه گونه مجازات می شوند؟ آیا این بچه ها دوباره به آن ها بازگردانده می شوند؟

با سلام! متاسفانه در حقوق ایران مقررات مستحکم و منسجمی برای جلوگیری از کودک آزاری وجود ندارد. اگر کودکی مورد ضرب و جرح قرار گیرد، بر اساس مقررات عمومی مربوط به قصاص و دیه حکم صادر می شود؛ یعنی در اکثر موارد، فرد آزار دهنده به دیه محکوم می شود مگر این که جراحات بسیار شدید باشند که در این صورت مرتکب ممکن است به زندان نیز محکوم شود. اگر آزار و اذیت توسط والدین انجام شود، دادگاه‎ها معمولا به شکنجه های روحی توجهی ندارند. البته یک قانون خاص به نام «قانون حمایت از کودکان و نوجوانان» وجود دارد که بر اساس ماده 4 آن، هرگونه صدمه و اذیت و آزار و شکنجه جسمی و روحی کودکان و نادیده ‌گرفتن عمدی سلامت و بهداشت روانی و جسمی و ممانعت از تحصیل آنان ممنوع و‌ مرتکب به سه ماه و یک روز تا شش ماه حبس و یا تا 10 میلیون ریال جزای‌ نقدی محکوم می‌شود. همان طور که می بینید، مجازات مقرر در این ماده نیز بسیار ناچیز است. در مورد وضعیت کودکان، عرض شود که دادگاه می تواند از پدر و نامادری این کودکان سلب صلاحیت کرده، نگه‏داری فرزندان را به افراد دیگری واگذار کند. اگر کسی از نزدیکان آن ها حاضر به سرپرستی کودکان نشوند و یا صلاحیت نگه‎داری از آن ها را نداشته باشند، دادگاه می تواند کودکان را بدسرپرست شناخته و به بهزیستی تحویل دهد. موفق باشید.

سلام! من سه سال پیش ازدواج کرده ام و حالا با شوهرم بر سر بعضی مسایل اختلاف داریم. او مرتب با خانم‎ها در ارتباط است و با آن‎ها چت می کند. چند بار مچ او را گرفتم ولی اصلا قبول نمی کند. چند وقت پیش یکی از اقوام دورشان از شهرستان به خانه ما آمده بود و دو روز ماند. من شوهرم را در حال بوسیدن آن خانم دیدم اما باز زیر بار نرفت و یک جوری رفتارش را توجیه کرد. از این اتفاق ها چند بار افتاده است. اوایل ازدواج‎مان، یکی از هم‎کلاسی های دوره دانشگاهی داشت به من پیام می داد که شوهرم آمد و تلفن من را گرفت. از آن روز تا الان هم همین را بهانه می کند و هر وقت می گویم نباید به من خیانت کنی، می گوید تو خودت خیانت کردی و از این حرف‏ها. خلاصه من دیگر نمی توانم این رفتارش را تحمل کنم. پدر و مادرم هم از من حمایت نمی کنند. به پیشنهاد یکی از دوستانم، می خواهم از شوهرم به دلیل ارتباط نامشروع شکایت کنم تا تنبیه شود. می خواستم بدانم آیا می شود چنین شکایتی کرد؟

با سلام! خدمت‎تان عرض شود که رابطه نامشروع در «قانون مجازات اسلامی» جرم اعلام شده و مجازاتش شلاق است. اما در این که چه عملی رابطه نامشروع است، اختلاف وجود دارد. برخی قضات فقط اعمال فیزیکی، از جمله بوسیدن و به آغوش کشیدن را رابطه نامشروع می دانند اما برخی دیگر هرگونه رابطه، از جمله ارسال پیامک و غیره را رابطه نامشروع می دانند. مساله دوم، اثبات رابطه نامشروع است. به هر حال، اگر شما مدعی رابطه نامشروع شوهرتان هستید، باید بتوانید آن را اثبات کنید. گاهی اوقات، قضات از مخابرات پرینت مکالمات را استعلام می کنند اما برخی هم این کار را انجام نمی دهند. موفق باشید.

سلام! پدر من چند وقت پیش یک زمینی در اطراف مشهد خریداری کرد. ما قصد داشتیم خانه ای در آن زمین بسازیم که در حین انجام کارهای اداری، به ما گفتند این زمین موقوفه و متعلق به «آستان قدس رضوی» است. ما این زمین را به صورت قول‏نامه ای خریده بودیم. رفتیم آستان قدس، گفتند زمین متعلق به ما است و شما حقی ندارید. طرفی هم که زمین را به ما فروخته است، می گوید این زمین تا حالا چند دست چرخیده و امکان ندارد که موقوفه باشد. واقعیتش، به حرف آستان قدس هم نمی شود زیاد مطمئن بود. تا حالا خیلی شنیده ام که آستان قدس زمین های مردم را می گیرد. به نظرتان چه کار باید بکنیم؟ اگر ما هم زمین را بفروشیم، مشکل ایجاد می شود؟

با سلام! بهتر است ابتدا به اداره ثبت اسناد و املاک مشهد مراجعه کنید و وضعیت زمین را جویا شوید. اگر زمین موقوفه باشد، در اداره ثبت مشخص خواهد شد. اگر این چنین باشد، شما نمی توانید آن زمین را تصرف کنید زیرا قانونا مالکیت آن به شما منتقل نشده است. تنها راه، مراجعه به فروشنده و گرفتن پول‏تان است. ابتدا با فروشنده تماس بگیرید و پول خود را مطالبه کنید. اگر حاضر به استرداد نشد، به دادسرا بروید و از فروشنده در قالب «انتقال مال غیر» شکایت کیفری کنید. اگر ایشان می دانسته است که زمین متعلق به آستان قدس رضوی است، علاوه بر مجازات حبس، به استرداد پول شما نیز محکوم خواهد شد. در صورتی که ثابت شود ایشان نیز نمی دانسته است، باید به دادگاه حقوقی بروید و دادخواست مطالبه ثمن معامله را بدهید. به هر حال، شما ادعایی بر خود زمین نمی توانید داشته باشید. اگر هم زمین را بفروشید، اقدام خلاف قانون انجام داده اید و این اقدام جرم است و مجازات دارد. موفق باشید.

سلام! من ساکن یکی از محله های مشهد هستم. متاسفانه در محله ما افراد زیادی وجود دارند که مواد فروشی می کنند؛ از ساندویچی ها گرفته تا بقالی ها و افرادی که همین‎طور در خیابان ها این ور و آن ور می روند و مواد می فروشند. هر از چندگاهی هم پلیس می آید چند تا از این افراد را می گیرد و چند مغازه را پلمب می کند و می رود. ما خودمان یک مغازه داریم که سال پیش به یک آرایش‏گر مردانه اجاره داده بودیم. چند وقت پیش نیروی انتظامی آمد و مغازه را پلمب کرد چون در آن آرایشگاه مواد فروخته می شد. ما از طریق اجاره آن مغازه هزینه هایمان را تامین می کردیم . حالا هر چه به نیروی انتظامی می گوییم که تقصیر ما چیست و ما مغازه را اجاره داده بودیم و این مستاجر بوده که کار خلاف کرده است، قبول نمی کند و حاضر نیست مغازه ما را فک پلمب کند. رییس کلانتری می گوید باید دقت می کردید که به چه کسی مغازه را اجاره می دهید. سوال من این است که آیا نیروی انتظامی حق پلمب را دارد؟ آیا ما موظفیم هر بار که مغازه را اجاره می دهیم، در مورد مستاجر تحقیق کنیم؟ دوم این که ما باید چه کار کنیم؟

سلام! خدمت‎تان عرض شود که نحوه برخورد با جرایم مربوط به مواد مخدر در قانون مشخص شده است. در هیچ یک از قوانین به پلمب کردن محل فروش اشاره نشده است؛ به ویژه این که شما از پخش مواد خبر نداشته و به این منظور مغازه را اجاره نداده اید. به همین دلیل اقدام نیروی انتظامی درست نبوده است. شما به هیچ وجه موظف به تحقیق و بررسی در مورد مستاجر نیستید و مغازه را به هر کسی می توانید اجاره بدهید. فقط اجاره برای انجام مقاصد خلاف قانون صحیح نیست. بهتر است ابتدا با مراجعه به مقامات مافوقِ فردی که اجازه رفع پلمب را نمی دهد، سعی کنید مساله را حل کنید. اگر هیچ یک از مسوولان مربوطه پاسخ گو نبودند، باید در دادگاه دادخواست الزام نیروی انتظامی به فک پلمب را طرح کرده و ادعای خسارت نیز کنید. موفق باشید.

سلام! من ساکن شهر مشهد هستم. چند روز پیش در یک مرکز تجاری، طی یک مراسمی، موسیقی پخش شده و حالا چند جوان هم در این میان رقصیده اند. بعد «احمدعلم الهدی»، امام جمعه شهر اعتراض کرده است و چند نفر را دستگیر کرده اند. واقعیتش، این امام جمعه مشهد تا حالا جلوی خیلی از کنسرت ها و مراسم ها را گرفته است. من خودم نوازنده هستم و یک سال تمرین کردیم تا یک کنسرت در مشهد بدهیم اما ارشاد مجوز نداد و غیرمستقیم به ما گفتند «حاج آقا» اجازه نمی دهد. ایشان الان همه کاره شهر شده اند. می خواستم بپرسم که آیا قانونا ایشان این حق را دارند که در کنسرت ها دخالت کنند و یا باعث دستگیری عده ای شوند؟ آیا رقص و شادی در قانون جرم انگاری شده است؟

سلام! خدمت‏تان عرض شود که تصمیم گیری در مورد مجوز کنسرت ها بر عهده اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی است و هیچ مقام دیگری نمی تواند مانع برگزاری کنسرت شود. در مورد جشن ها و مراسم های عادی نیز نیازی به هیچ گونه مجوز نیست. اما بارها دیده شده است که در مشهد مقامات قضایی و یا امام جمعه مانع برگزاری برخی کنسرت ها یا مراسم ها شده اند. این عمل کاملا برخلاف قانون است. در مورد دستگیری شهروندان نیز مرجع تشخیص جرم و پی گیری آن دادستان هر شهرستان است و به جز این مقام، مسوولان دیگر نمی توانند بگویند که چه کسی مرتکب جرم شده و باید دستگیر شود. در مورد سوال دوم‏تان عرض شود که بر اساس ماده 638 «قانون مجازات اسلامی»، تظاهر به عمل حرام جرم است و مرتکب به حبس از 10 روز تا دوماه و یا تا 74 ضربه شلاق محکوم می شود. قاضی می تواند این حبس را تبدیل به جزای نقدی کند. اما این که عمل حرام چیست و مصادیق آن کدام هستند، در قانون مشخص نشده است و قضات با نظر خودشان و با مراجعه به منابع اسلامی تصمیم گیری می کنند. اگر یک قاضی بخواهد از منابع اسلامی برای تشخیص عمل حرام استفاده کند، باید به منابع معتبر فقهی مراجعه کند. نظر امام جمعه مشهد قطعا جزو منابع معتبر فقهی نیست و او نمی تواند بگوید چه عملی قانونا حرام است. به همین دلیل، اگر با نفوذ در دستگاه قضایی باعث دستگیری شهروندان شده باشد کاملا غیرقانونی رفتار کرده است. ضمن این که مقامات قضایی مربوطه نیز نمی توانند تحت توصیه یا فشار امام جمعه عمل کنند. موفق باشید.

سلام! من یک خبرنگار آزاد در مشهد هستم و هم زمان دانشجوی رشته برنامه ریزی شهری. در شهر ما تعداد خیلی زیادی در حاشیه شهر زندگی می کنند و مشکلات فراوانی هم دارند. در مناطق حاشیه نشین فقر بسیار زیاد و معضلاتی هم‎چون مواد مخدر گریبان‎گیر مردم است. مشکلی که در بسیاری از این مناطق وجود دارد، این است که زمین ها متعلق به آستان قدس رضوی است و مسوولان آستان هم راضی نمی شوند زمین ها را به مردم بدهند. سوال من این است آیا دولت وظیفه ندارد برای این حاشیه نشین ها خانه تهیه کرده و نسبت به رفع حاشیه نشینی اقدام کند؟

با سلام! متاسفانه پدیده حاشیه نشینی در بیش تر کلان‎شهرهای ایران به معضل تبدیل شده است؛ به ویژه در شهر مشهد. دولت و مراجعی مثل شهرداری در برهه های زمانی مختلف تصمیم‏هایی را در جهت رفع این مشکل گرفته اند؛ برای نمونه، هیات وزیران مقرر کرده بود آستان قدس رضوی نسبت به صدور سند مالکیت برای حاشیه نشین هایی که در زمین های موقوفی ساکن هستند، تحت شرایطی اقدام کند. اما متاسفانه این عمل انجام نشد. بر اساس قانون، هیچ کس نمی تواند ملک دیگری را تصرف کرده و ساخت و ساز غیر مجار کند اما وضعیت نامساعد معیشتی مردم باعث بروز این پدیده شده است. نمی توان گفت دولت موظف به تامین مسکن حاشیه نشین‏ها است اما مکلف است سیاست‎های اقتصادی را به طوری تنظیم کند تا فقر و بی‎کاری در کشور برطرف شود. بسیاری از حاشیه نشین‎ها مهاجرانی هستند که به دلیل بی‎کاری در شهر یا روستای خود و برای پیدا کردن شغل به شهرهای بزرگ مهاجرت می کنند؛ به عبارتی، دولت مسوول سازمان‎دهی و رفع مشکلات حاشیه نشین ها است و نمی تواند آن‏ها را به حال خود رها کند. موفق باشید!

آیا شما هم سوالی برای مشاور ما دارید؟ آیا شما هم سوالی حقوقی دارید؟

تیم ما آماده کمک است، سوال خود را اینجا ارسال کنید.

بپرس