چندی پیش ستاد امر به معروف و نهی از منکر در استان سمنان خبر از تشکیل گروههایی برای تذکر زبانی در جهت امر به معروف داد. آیا امر به معروف و نهی از منکر قانونی است؟ آیا می توان به این بهانه مزاحم مردم شد؟
یکی از بنیادی ترین اصل حقوق شهروندی این است که حریم خصوصی افراد محترم شمرده و از تعرض مصون بماند. اصل بیست و دوم قانون اساسی ایران مقرر کرده است که حیثیت، جان، مال و حقوق افراد از تعرض مصون است. همچنین هیچ شهروندی را بدون اینکه مرتکب جرمی شده باشد را نمی توان مورد مواخذه قرار داد. با این وجود اخیرا قانونی با عنوان حمایت از آمران به معروف و ناهیان از منکر تصویب شد که بر اساس آن تذکر زبانی در راستای امر به معروف و نهی از منکر وظیفه آحاد مردم تلقی شد. این قانون ضد حقوق شهروندی راه را برای تعرض برخی نهادها از جمله بسیج به حقوق و حریم خصوصی افراد را باز کرده است. اما اینکه چه فعلی معروف و چه عملی منکر است باید مورد توجه قرار گیرد. گرچه در شرع و قانون رعایت حجاب ضروری دانسته شده است اما اینکه دقیقا حجاب چیست تعریف نشده است. به همین منظور لازم است تا حد ممکن تفسیر محدودی از حجاب ارائه شود. گسترش قلمرو حجاب در تعارض با اصول حقوقی است. از این رو به نظر می رسد حجاب را باید به برهنگی تعریف کرد و نمی توان پیدا بودن قسمتی از موها و یا بدن را بی حجابی دانست. همچنین ماده 6 قانون مذکور صراحتا اشاره کرده است که به بهانه امر به معروف نمی توان شخصی را مورد توهین و ضرب و شتم قرار داد. به هر حال کاملا مشخص است که اقدامات برخی نهادها در رابطه با امر به معروف در تعارض با حقوق بشر و کرامت انسانی است.