«شستا» (شرکت سرمایهگذاری تامین اجتماعی)، حکم توقیف اموال فدراسیون فوتبال ایران را از مجتمع قضایی صدر تهران گرفت.
این، یکی از تحقیرآمیزترین اخباری است که میتوان در مورد فدراسیون فوتبال ملی یک کشور شنید. سال ۲۰۰۸ میلادی، زمانی که ایتالیا مانند بسیاری از کشورهای سرمایهداری اروپا وارد بحران مالی شد، کمیته ملی المپیک به همراه فدراسیون فوتبال این کشور، پرداخت وام و کمک مالی به برخی از شهرداریهای ایتالیا را تقبل کردند.
در عراق، کشوری که هنوز میان ائتلاف و شبهه نظامیهای ایران و بازماندههای داعش و سربازان آمریکایی با دولتی موقت دستوپا میزند، فدراسیون فوتبالش برای هر بازی تدارکاتی خود تا قبل از دور جدید مسابقات انتخابی جام جهانی (پس از کرونا) درخواست مبالغی میان ۳۰۰ هزار تا یک میلیون دلار از حریفانش میکند.
در ایران، فدراسیون فوتبال میتواند یک خانه امن برای چپاول باشد. «محمد دادکان»، رییس پیشین فدراسیون فوتبال ایران روز ۲۹ فروردین گفت: «این پولهایی که به باد میدهند، متعلق به مردم ایران است و آقازادهها در حال توسعه فساد در این مملکت هستند. وقتی هم کسی میخواهد برخورد کند، اول تهدید میشود و بعدش میگویند پسر فلان مسئول است و نمیشود با او برخورد قانونی کنیم. در همین فدراسیون هر زمان که بحث مالی و حیفومیل بیتالمال به وجود میآمد، قلب یکی درد میگرفت و خود را بستری میکرد.»
اشارهاش از کسی که بیماری قلبی میگرفت، «مهدی تاج» بود و آن آقازاده «علی تاج» پسر رییس مستعفی فدراسیون فوتبال. پسری که در ترکیه و با رانت پدرش در پتروشیمی، «مازوت» میفروشد، در عراق با همکاری «محمدرضا داورزنی» ساختوساز میکند، در اوکراین همراه با پدرش مشغول صادرات فولاد و آهن است و نیمنگاهی هم به خریدوفروش «سانتريفيوژ» دسته دوم دارد.
نقش او در فوتبال البته پررنگ است؛ یک شب پیش از آنکه «دراگان اسکوچیچ» سرمربی تیم ملی فوتبال ایران شود، علی تاج به همراه مدیر برنامههای رسانهای اسکوچیچ که البته مشاور رسانهای مهدی تاج هم بود، در خانه پدریاش قرارداد سرمربی تیم ملی را نهایی کرد.
مهدی تاج آذر ۱۳۹۸ به دلیل «بیماری قلبی» استعفا داد؛ اما او هنوز رییس غیابی فدراسیون فوتبال بهحساب میآید. مردی که سخت تلاش کرد فدراسیون جهانی فوتبال را به دلیل نقایص اساسنامه فدراسیون ایران، برای تعلیق فوتبال کشور مجاب کند.
او در قرارداد «کارلوس کیروش» سرمربی پیشین تیم ملی ایران بندی را قرار داد که ایران را محکوم به پرداخت ۲۰۰ هزار دلار بهعنوان پاداش مقام سوم آسیا میکرد. مقامی که اصلا در این رقابتها وجود نداشت.
عقد قرارداد غیرقانونی با شرکت «موسسه فراکاو» و فروش حق پخش مجازی رقابتهای لیگ برتر، یکی دیگر از شاهکارهای مدیریتی مهدی تاج بود.
اما اساس داستان به یک قرارداد مبهم برمیگردد؛ «قرارداد مارک ویلموتس»
مهدی تاج به دلیل آنچه خودش دستور مستقیم «مسعود سلطانیفر» وزیر ورزش و جوانان ایران میدانست، با مارک ویلموتس سرمربی بلژیکی که براساس ارزشگذاری سایت «ترانسفرمارک» قیمتی حدود ۶۰۰ هزار دلار در سال داشت، قراردادی به ارزش ۲ میلیون و ۲۵۰ هزار «یورو» امضا کرد. این مبلغ البته بهصورت خالص و با پرداخت مالیات از سوی فدراسیون فوتبال ایران اعلام شده بود.
در مورد چرایی افزایش ناگهانی رقم قرارداد مارک ویلموتس از ۶۰۰ هزار دلار به ۲ میلیون و ۲۵۰ هزار یورو، مباحثی مانند حضور شخصی به نام «بهروز زنجانی» بهعنوان مترجم، دخالت «مرکز فرهنگی ایران و هلند» و توصیه به وزیر ورزش و حتی دست داشتن شرکت «پتروشیمی» مطرح میشد.
اما مبلغ قرارداد سرمربی بلژیکی را شرکت سرمایهگذاری تامین اجتماعی (شستا) پرداخت کرد.
دی ۱۳۹۸ و پس از افشای پرداخت مبلغ قرارداد ویلموتس، «اکبر ترکان» رییس هیاتمدیره شستا، طی نامهای تند خطاب به خبرگزاری ایسنا، پرداخت هرگونه مبلغ برای پرداخت قرارداد سرمربی تیم ملی ایران را تکذیب کرد.
اکبر ترکان در بخشی از نامه خود به ایسنا مدعی شده بود که «عرضه شستا که بهنوعی ابرعرضه در میان عرضههای دیگر است نمیتواند بدون احتساب سوددهی این شرکت در نظر گرفته شود.» او تاکید کرده بود که شستا بدون اجازه و کسب مجوز از سهامدارانش قادر به پرداخت چنین مبلغی به فدراسیون فوتبال ایران نیست. مشکل قانونی استقراض فدراسیون از شستا احتمالا باعث شد همان روز اکبر ترکان ادعای دیگری مطرح کند. او گفت شستا نقش «اسپانسر» فدراسیون فوتبال ایران را برعهده دارد. یک روز بعد این خبر هم تکذیب شد.
اما اینجا باید کمی «اکبر ترکان» را شناخت. مردی که «محمود گودرزی» وزیر پیشین وزارت ورزش دولت «حسن روحانی» او را با القابی مانند «بیزینسمن»، «آقای تاجر اقتصاددادن» و «دارنده وامهای هزارمیلیاردی» معرفی کرده بود.
سردار اکبر ترکان را میتوان بهعنوان یک نظامی، مدیر سابق ورزشی، سیاستمدار کنونی و فعال اقتصادی، از اعضای موسس حزب «اعتدال و توسعه»، مشاور ارشد رییسجمهوری، دبیر شورای هماهنگی مناطق آزاد تجاری-صنعتی و ویژه اقتصادی، رییس سازمان نظاممهندسی ساختمان و عضو شورای اقتصاد و سرمایهگذاری دانشبنیان دانشگاه آزاد اسلامی شناخت.
سال ۱۳۹۵ در بدنه دولت، زمزمههایی در مورد حضور احتمالی ترکان در وزارت ورزش و جوانان به گوش میرسید. مهمترین حامی اکبر ترکان هم «محمد نهاوندیان»، رییس دفتر وقت حسن روحانی بود.
«محمد مایلیکهن» روزی در اعتراض به حضور مثلث مدیران اصفهانی در فدراسیون فوتبال گفت: «طرف راننده اکبر ترکان بود، الان دبیر فدراسیون فوتبال ایران است.»
اشارهاش به «محمدرضا ساکت» بود که دهه ۶۰ و زمانی که اکبر ترکان ریاست هیات فوتبال اصفهان را برعهده داشت، راننده شخصی او و خانوادهاش بود. جالب است که در دهه ۷۰ خورشیدی، محمدرضا ساکت جای اکبر ترکان را در همان هیات فوتبال اصفهان گرفت. او به همراه مهدی تاج و «محمود اسلامیان» نزدیکترین مدیران به اکبر ترکان بودند.
برای اکبر ترکان، باشگاهداری یا حتی ریاست فدراسیون فوتبال ایران چندان جذابیتی نداشت. سالهاست که دیگر به متن و بدنه فوتبال نمیاندیشد. در اوایل دهه ۸۰ و زمانی که «محمد خاتمی» باشگاه پرسپولیس را میان چکمهپوشهایی مانند سردار «اکبر غمخوار» حبه میکرد، اکبر ترکان پیشنهاد مدیرعاملی این باشگاه را نپذیرفت.
اما در سایه و کنار مثلث مدیریتیاش باقی ماند. چه در فوتبال اصفهان و چه در صنایع فولاد، از اکبر ترکان بهعنوان «پدر معنوی» مهدی تاج و محمود اسلامیان نام برده میشود.
بهصورت نمونه، مهدی تاج با بیش از ۱۰ شرکت مختلف که در زمینه فولاد فعالیت میکنند، از سالها قبل با اکبر ترکان مشارکت دارد. نمونه اولش میتواند شرکت «فولاد متیل» باشد که در دهه ۸۰ هر دو از مدیران ارشدش بودند؛ هرچند که امروز هر دو از آن استعفا دادهاند.
طبق اسناد روزنامه رسمی کشور، در تاریخ ۱۵دی۱۳۸۹ مهدی تاج بهعنوان نماینده شرکت «سرمایهگذاری بهمن گستر سپاهان»، در کنار اکبر ترکان، عضو هیاتمدیره شرکت «مجتمع صنایع و معادن احیا سپاهان» قرار گرفته است. این دو همچنین در شرکتهای «فولاد بهمن سپاهان» و «تکادو» نیز بهعنوان مدیر یا عضو هیاتمدیره، کنار هم حضور داشتند.
برای اکبر ترکان که از سال ۱۳۸۳ تا امروز دایره فعالیتهایش به پهنای تمامی اقتصاد کشور بوده و هست، مهدی تاج و صنایع فولاد ایران، مانند جیب کوچک فندک، در شلوار میمانند. اکبر ترکان در تمامی این سالها، شرکتهایی را در زمینههای پتروشیمی، صنایع آلومینیوم، مس، باطریسازی، احداث سد و نیروگاهها، صادرات فرش، واردات قطعات رایانه و شهرکسازی تاسیس کرد. همچنین موسسههای فرهنگی یا تبلیغاتی مانند «موسسه بنیاد نهجالبلاغه»، «موسسه دانشگاهی شمال»، «انجمن دوستی بوسنی و هرزگوین»، «انجمنهای دوستی ایران و اروپا» و از همه جالبتر «فدراسیون ورزشهای بیماران خاص و پیوند اعضا» را تاسیس یا مدیریت کرده است.
پس شاید حالا بتوان تا حدودی درک کرد که چرا در اصفهان هنوز به اکبر ترکان لقب «پدرخوانده» میدهند. مردی که توانست راننده خود را تا ریاست بر هیات فوتبال اصفهان و مدیرعاملی باشگاه سپاهان و دبیر کلی فدراسیون پیش ببرد.
اکبر ترکان آذر ۱۳۹۸ از طریق یکی از شرکتهای وابسته به شستا مبلغ ۲ میلیون یورو از مطالبات مارک ویلموتس را پرداخت میکند.
مبلغی که حتی در چرایی پرداخت شدن آن به حدی ابهام وجود داشت که حالا برایش «پرونده قضایی» تشکیل شده است.
رییس هیاتمدیره شستا تمام این مبلغ را در ازای یک چک دو میلیارد تومانی بهعنوان ضمانت بازپرداخت از سوی فدراسیون فوتبال، واریز میکند؛ بدون تشریفات قانونی مانند مطرح شدن برای سهامداران. چه کسی پای چک ضمانت فدراسیون فوتبال را امضا کرده است؟ مهدی تاج.
مهدی تاج امروز کجاست؟ او استعفا داده و در حقیقت هم خودش و هم مدیران فدراسیون فوتبال میدانند که قادر به پرداخت این مبلغ نیستند.
«مهدی محمدنبی»، دبیرکل کنونی فدراسیون فوتبال ایران روز ۳۱ فروردین سال جاری از شستا فرصتی دوباره برای تامین بدهی را گرفت.
نکته کلیدی اینجاست؛ پس از استعفای مهدی تاج، شستا از ادامه همکاری با فدراسیون فوتبال ایران بهعنوان اسپانسر کنارهگیری میکند؛ یعنی اکبر ترکان حاضر نیست برای فدراسیونی که دوست، شریک و همراه سابقش دیگر در آن سمتی ندارد، هزینه کند.
پیشازاین خبرگزاری ایسنا خبر داده بود که مهدی محمدنبی به مدیران شستا پیشنهاد داده که بخشی از بدهی فدراسیون فوتبال به این شرکت از طریق آگهیهای محیطی و فراهم کردن فرصتهای تبلیغاتی در بازیهای ملی و باشگاهی، پرداخت شود. اما شستا نپذیرفته است.
مهدی تاج نیست و اکبر ترکان حالا حکم توقیف اموال فدراسیون فوتبال ایران را هم گرفته است.
در این قرارداد البته یک نفر فقط تا امروز قربانی شده که آن هم نه از نزدیکان مهدی تاج است و نه از مردان اکبر ترکان؛ «محمدجواد بدری»، مدیرعامل شرکت پتروشیمی «فنآوران» که یکی از رایزنهای قرارداد ویلموتس و واسطه انتقال ۲ میلیون یورو به بانک «زراعت» ترکیه بود، احتمالا برکنار خواهد شد. اکبر ترکان، هنوز پشتوانه راننده و شرکای سابقش است.
آنچه اتفاق افتاده، بیش از آنکه نشانهای از فلاکت فدراسیون فوتبال ایران باشد، نشانهای از فساد سازمانیافته در این مجموعه است. دیروز قراردادی بسته شد، برگه چکی امضا شد، پولی از حساب رفت تا امروز پدر معنوی «مهدی تاج» فدراسیون را مصادره کند.
.
مطالب مرتبط:
اسحاق جهانگیری و شوخی تلخ با واژهها؛ واگذاری فروپاشیدهها
چه کسانی پای میز مذاکرات مهدی تاج مینشینند؟
بازگشت آقای محروم به ساختمان فدراسیون؛ کفاشیان تکوتنها برگشت
ایران اصلاحیه اساسنامه فدراسیون را به فیفا ارسال کرد؛ وزیر کنار رفت، مدیریت دولتی حذف شد
فدراسیون ایران تعلیق را تکذیب کرد؛ در جلسه جردن چه گذشت؟
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر