ساغر جعفری؛ شهروندخبرنگار
ایران را تمامی ایرانیان، فارغ از عقاید شخصی، دین یا مذهبشان ساختهاند. شهروندخبرنگاران «ایرانوایر» در مجموعهای، چهرههای برجسته اقلیتهای دینی و مذهبی را معرفی میکنند. شما هم اگر با شخصیتهای برجسته اقلیتهای دینی آشنایی دارید یا داستان زندگی و خدمات آنها را میدانید، با ایمیل adyan@iranwire.com تماس بگیرید و روایت خود را با ما در میان بگذارید.
***
ارباب «رستم گیو»، موسس بنیاد خیریه گیو، رییس انجمن زرتشتیان و نماینده زرتشتیان در مجلس شورای ملی و سناتور مجلس سنا در سال ۱۲۶۷ خورشیدی در شهر یزد به دنیا آمد.
پدرش، «شاهپور» بازرگانی معتبر بود که با هندوستان تجارت میکرد و مادرش «خرمن» نام داشت. او دو برادر به نامهای «گیو» و «بهمن» و دو خواهر به نامهای «دولت» و «گوهر» داشت.
او دوره ابتدایی را در مدرسه کیخسروی یزد گذراند و زبان انگلیسی را در مدرسه مرسلین آموخت. در سال ۱۲۸۷ به تهران آمد و به کار تجارت مشغول شد. درسال ۱۳۱۲ نام «گیو» را به عنوان نام خانوادگی برگزید.
وی پس از درگذشت «کیخسرو شاهرخ»، فرنشین انجمن زرتشتیان تهران شد. ارباب رستم گیو از سال ۱۳۱۴ به مدت پنج سال نایبرییس و پس از آن به مدت ۲۷ سال فرنشین انجمن زرتشتیان تهران بود و در دوره چهاردهم به عنوان نماینده زرتشتیان وارد مجلس شورای ملی شد و تا دوره نوزدهم این سمت را در اختیار داشت.
در سال ۱۳۴۲ با توجه به خدمات عامالمنفعه که در تهران و شهرستانها انجام داده بود، به عنوان سناتور در مجلس سنا منصوب شد. او نخستین زرتشتی بود که به عنوان نماینده انتصابی وارد مجلس سنا شد.
در سال ۱۳۳۷ بنیاد رستم گیو را برای گسترش بنیادهای خیریه و بهرهوری بیشتر محرومان بنیان گذاشت. پیشرفت ارباب رستم در تجارت همراه برادرش و سپس شرکت یگانگی پارسیان به حدی بود که نام گیو برای بازرگانان پشتوانهای باارزش شناخته میشد.
وی همچنین، در تاریخ دهم آبان ۱۳۳۵ خورشیدی نشان درجه یک تربیت بدنی و در تاریخ ۲۴ اسفند ۱۳۳۶خورشیدی نشان درجه یک از وزارت فرهنگ دریافت کرد و در تاریخ نوزدهم تیر ۱۳۴۵ به عضویت سازمان ملی حفاظت آثار باستانی درآمد.
ساخت دبستان گیو در تهران، ساخت مجتمع بزرگ فرهنگی، اجتماعی و مسکونی رستم باغِ تهرانپارس، ساخت دبستان دخترانه استاد خدابخش در تهران، ساخت دبستان پسرانه استاد پورداوود در تهران، ساخت آب انبار در تهرانپارس، ساخت درمانگاه در سوهانک تهران و اهدای آن به وزارت بهداری و ساخت مدرسه، حمام، مسجد و راه شوسه ماشین رو در روستای کوهان شهرستان دماوند بخشی از فعالیتهای مهم اوست.
رستم باغ، باغ موقوفه بزرگی است که رستم گیو در سال ۱۳۳۶ برای کمک به اسکان خانوادههای زرتشتیان نیازمند در تهرانپارس ساخت. مجموعه رستم باغ ۲۵ هزار مترمربع وسعت دارد و دارای ساختمانهای مسکونی، تالارهای گردهمایی، دو دبستان، زمین ورزش، کتابخانه و معبد است.
ساخت تالار ۴۰۰ نفره مروارید در یزد، ساخت آب انبار ۴ هزار مترمکعبی در محله دستوران یزد، لوله کشی روستای نصرت آباد یزد، ساخت آب انبار و خیله برای زیارتکنندگان پیرسبز از دیگر کارهای ارباب رستم گیو در یزد بود.
یکی از کارهای بزرگ او در صنعت، بنیانگذاری کارخانه پروفیل گیوار بود. این کارخانه بیش از پنج دهه پیش، در تهرانپارس بر روی هکتارها زمین با پشتکار و کوشش او بنیاد شد. کارآفرینی برای بیش از سیصد تن نیروی انسانی یکی دیگر از دوراندیشیهای این رادمرد بود. مدیریت آن با مهندس امانت یزدی بود و بسیاری از زرتشتیان نیز در آنجا مشغول به کار بودند. بیش از هشتاد دستگاه واحد مسکونی برای سکونت کارگران کارخانه ساخت که همه به بهرهبرداری رسید. هماکنون این شرکت زیر نظر دولت اداره میشود.
ارباب رستم گیو چند ماه قبل از انقلاب به همراه همسرش به آمریکا مهاجرت کرد و در آنجا بنیاد خیریه گیو را برای ساخت مراکز خیریه زرتشتیان در سراسر جهان پایهگذاری کرد. این بنیاد بعدها شعبههایی در آمریکا، کانادا و استرالیا دایر کرد.
منزل مسکونی رستم گیو، تا سال ۱۳۴۰ به عنوان منزل شخصی، مورد استفاده رستم گیو بود و پس از آن تا زمان حیات او یعنی تا مهرماه ۱۳۵۹ به عنوان دفتر بنیاد گیو استفاده میشد. این بنا در سال ۱۳۷۴ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد، در سال ۱۳۷۶ توسط جهاد دانشگاهی تهران خریداری شد و در سالهای ۱۳۸۱ تا ۱۳۸۳ با نظارت سازمان گردشگری و میراث فرهنگی مورد بازسازی و مرمت قرار گرفت. این ساختمان هم اکنون به عنوان پژوهشکده فرهنگ و هنر مورد استفاده قرار میگیرد.
ارباب رستم گیو در ۱۵ مهر ۱۳۵۹ در سن ۹۲ سالگی در ایالت کالیفرنیای آمریکا درگذشت.
از همین سری بخوانید:
مارگانیتا خفری؛ خواننده، پیانیست و موسیقیدان کلاسیک آشوری
نورعلی الهی؛ عارف، فیلسوف، قاضی و موسیقیدان یارسان
ویگن دردریان؛ خواننده معروف ارمنی
همایون خرم، موسیقیدان مشهور و از درویشان گنابادی
ساتنیک آقابابیان، خواننده اپرا و بازیگر ارمنی ایرانی
سرژ آواکیان، گرافیست برجسته ارمنی ایرانی
سلیمان حییم؛ مترجم و فرهنگنویس یهودی ایرانی
دکتر جمالالدین مستقيمى؛ پزشک بهایی که پدر آناتومی ایران لقب گرفت
بهروز دارش، مجسمهساز برجسته آشوری ایرانی
کارو لوکاس؛ شخصیت برجسته ارمنی ایرانی و دانشمند علم روباتیک
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر