آیتالله «علی خامنهای» رهبر جمهوری اسلامی دریادار «حسین خانزادی» فرمانده نیروی دریایی ارتش را در اقدامی پیش از موعد مرسوم تغییر داده و دریادار دوم «شهرام ایرانی» فرمانده ناوگان نیروی دریایی ارتش در عبور از کانال سوئز را جایگزین وی کرده است.
حسین خانزادی کمتر از چهار سال فرمانده نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی بود؛ در حالی که فرمانده پیش از او دریادار «حبیب الله سیاری» ۱۰ سال در این سمت باقی ماند و پس از تغییر از فرماندهی نیروی دریایی به معاون هماهنگکننده ارتش ارتقا مقام پیدا کرد. حسین خانزادی پس از دوره نسبتا کوتاه فرماندهی خود هیچ حکمی از خامنهای دریافت نکرده است.
در دوره فرماندهی حسین خانزادی بر نیروی دریایی ارتش چه گذشت؟
***
دوره فرماندهی حسین خانزادی بر نیروی دریایی ارتش ایران را میتوان پرخسارتترین و هزینهبارترین دوره نیروی دریایی ایران از زمان عملیات «آخوندک» توسط ارتش آمریکا دانست. این عملیات مربوط به سال ۱۳۶۷ و آخرین ماههای جنگ ایران وعراق است که طی آن ایالات متحده آمریکا در دفاع از کشتیرانی آزاد تجاری در خلیج فارس که جنگ نفتکشها از سوی ایران آن را مختل کرده بود، خسارتی عظیم به نیروی دریایی وارد کرد و آن را سالها به عقب برد.
در جریان عملیات صرفا در بعدازظهر روز ۲۸ فروردین ۱۳۶۷ ناوشکن «سهند» در دهانه تنگه هرمز هدف حملههای موشکی هواپیماهای آمریکا قرار گرفت و دقایقی بعد در آبهای خلیج فارس غرق شد. از خدمه ناوشکن سهند، ۴۵ نفر کشته شدند. دو ساعت بعد ناوشکن «سبلان» که خواهرخوانده سهند بود، هدف حملاتی مشابه قرار گرفت و با یک بمب هدایتشونده لیزری، از وسط ترک برداشت و خسارات سنگینی دید.
در دوره کمتر از چهار ساله فرماندهی دریادار خانزادی، سه حادثه بزرگ و فاجعهبار برای نیروی دریایی رخ داد. تنها چند هفته پس از انتصاب وی، در ۲۰ دی ۹۶ ناوچه «دماوند» اصلیترین شناور جمهوری اسلامی در آبهای دریای خزر در بندر انزلی با موجشکن برخورد کرد و غرق شد. از هجده سرنشین نظامی این شناور شش نفر در دریا پرت شدند و دستکم دو نفر کشته شدند. دریادار خانزادی علت این حادثه را ناآرامی شدید دریای خزر عنوان کرده بود. دو سال و نیم پس از این حادثه مرگبار، فاجعهای عجیب در جریان مانور نیروی دریایی در دریای عمان برای شناور پشتیبان «کنارک» رخ داد.
بر اثر حادثهای در ۲۲ اردیبهشت ۱۳۹۹ که ابتدا شلیک موشک «کروز» از ناو جماران به سوی ناوچه کنارک اعلام شده بود، نیروی دریایی ارتش اعلام کرد که ۱۹ نفر از نظامیان نیروی دریایی کشته شدند، ۱۵ نفر زخمی شدند و ناوچه کنارک هم خساراتی گسترده دید. علت حادثه هرگز به طور رسمی اعلام نشد و محاکمه احتمالی مقصران آن به اطلاع افکار عمومی نرسید؛ اما نشریه «دیفنس ورلد» علت حادثه را کارگذاری اشتباه مین دریایی در کنارک ارزیابی کرد.
این ناوچه ساخت هلند در آخرین ماههای دوره سلطنت «محمدرضا شاه» خریداری شده بود و کمتر از دو سال قبل از حادثه، نوسازی و دوباره به ناوگان نیروی دریایی ارتش پیوسته بود. کنارک در زمان حادثه به دو لانچر دوتایی موشک نور تجهیز شده و از قابلیت مینریزی برخوردار بود. اما این آخرین حادثه عظیم خسارتبار برای نیروی دریایی ارتش در زمان فرماندهی خانزادی نبود.
خرداد ۱۴۰۰ پنج ماه پیش از خاتمه دادن به فرماندهی حسین خانزادی، «خارک» بزرگترین شناور نیروی دریایی ارتش ایران و یکی از آخرین خریدهای نظامی شاه که پس از انقلاب بهمن ۵۷ به مقامهای جمهوری اسلامی تحویل داده شده بود، بر اثر حادثهای مشکوک که دلیل و گزارش فنی آن منتشر نشد، در دریای عمان غرق شد و از بین رفت.
خارک ساخته شرکت کشتیسازی «سوان هانتز» در «نیوکاسل» بریتانیا بود. سفارش خرید آن از سوی شاه در اواسط دهه ۱۳۵۰ داده شده بود. «غلامرضا پهلوی»، برادر شاه همراه همسرش برای مراسم به آب انداختن خارک به بریتانیا رفت و آنجا مشخص شد که شناور بهمن ۱۳۵۷ تحویل ایران میشود.
یک سال پیش از انقلاب، گروهی ۱۸۰ نفره از خدمه تا افسران ایرانی برای نظارت بر ساخت این ناو و سپس آزمایش و تحویل گرفتن آن به بریتانیا اعزام شده بودند. قرار بود ناو خارک در عملیات دریایی دور از ساحل و در آبهای آزاد تدارکات مورد نیاز نیروی دریایی ایران را تامین کند.
آیتالله خامنهای اردیبهشت ۱۳۶۷ در آخرین هفتههای جنگ با عراق، در یک مانور نظامی بر عرشه ناو خارک در خلیجفارس سخنرانی کرده و گفته بود: «جمهوری اسلامی در حدی قرار خواهد گرفت که دیگر هیچ قدرت جهانی حتی به مغزش خطور نکند که میتواند به ما صدمهای وارد کند.»
حسین خانزادی پیش از برکناری از فرماندهی نیروی دریایی ارتش در رژه سالانه نیروی ارتش سوریه که در بندر سن پترزبورگ با حضور «ولادیمیر پوتین» برگزار شد، شرکت کرد. جمهوری اسلامی برای حضور در این رژه، شناور نظامی «مکران» را که یک کشتی نفتکش بوده و اساسا برای ماموریتهای نظامی طراحی نشده به روسیه اعزام کرد؛ اما به دلیل اینکه این شناور یک نفتکش بوده و آبخور مناسب شناورهای نظامی را ندارد، در آبهای کمعمق محل برگزاری رژه نتوانست حاضر شود و در ابتدای کانال ولگا در آبهای کرونشتات به اجبار متوقف شد.
ناوشکن دیگری از ناوگروه نیروی دریایی ایران توانست در اسکله اشمیت در بندر سن پترزبورگ در موقعیت نزدیکتری به رژه دریایی روسیه قرار بگیرد و پس از مراسم به مکران بپیوندد. رسانههای حکومتی ایران حضور این ناوگروه در رژه دریایی روسیه موفقیتی بزرگ و دورترین ماموریت یک ناوگروه نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی خواندند؛ اما طبیعتا اشاره به وضعیت پیش آمده در سن پترزبورگ نکردند.
حوادث مرگبار و خسارتهای وارد شده به نیروی دریایی در دوره فرماندهی حسین خانزادی ممکن است کاملا اتفاقی رخ داده باشد و ارتباطی به نحوه مدیریت و فرماندهی او نداشته باشد؛ اما به هر روی دوره فرماندهی دریادار خانزادی خسارتآفرین و مرگبارترین دوره نیروی دریایی ارتش ایران در سه دهه اخیر بوده است؛ حتی اگر به فرماندهی او ربطی نداشته باشد و ناشی از بخت بدش در این چهار سال باشد.
مطالب مرتبط:
وقتی انقلابیون به جای زیردریایی تراکتور خواستند
نیروی دریایی سپاه؛ از شناورهای تک موتوره تفریحی تا قایقهای تندرو قاچاقچیان
نیروی دریایی مدرن ایران چهگونه تشکیل شد و چرا از بین رفت
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر