فدراسیون فوتبال هند به دلیل انتشار پستی «تحریکآمیز» در صفحه اینستاگرام باشگاه «پرسپولیس»، علیهراین باشگاه به کنفدراسیون فوتبال آسیا اعلام شکایت کرده است.
صفحه اینستاگرام باشگاه پرسپولیس پیش از سفر این تیم به هندوستان جهت حضور در رقابتهای لیگ قهرمانان آسیا، اقدام به انتشار پستی کرده بود که بازتابی منفی در رسانههای کشور هند داشت. صفحه اینستاگرام منتسب به این باشگاه، حضور بازیکنان پرسپولیس در هند را با هجوم ارتش «نادر شاه افشار» به این کشور مقایسه کرده بود.
رفتار و گفتار نژادپرستانه یا توهینآمیز در فوتبال، ورزش، سیاست و گاهی جامعه ایران تازگی ندارد. آنچه میخوانیم، ردی است از مهمترین نشانههای نژادپرستی در فوتبال ایران که طی سالهای اخیر بر چهره این ورزش چنگ انداخته است.
***
«علی مطهری»، نایب رییس پیشین مجلس شورای اسلامی و یکی از نامزدهای احتمالی ریاست جمهوری ۱۴۰۰ فقط با عباراتی در مورد «تحریک مردان در ساحل دریا» یا اهدای دو گونی برنج به مادر «ستار بهشتی» برای دلجویی، به صدر رسانهها نرسیده است.
او هجدهم خرداد سال ۱۳۹۷، وقتی نایب رییس مجلس شورای اسلامی بود، به حضور بازیکنان رنگینپوست در تیم ملی فوتبال فرانسه واکنش نشان داد.
علی مطهری در حین برگزاری جام جهانی فوتبال، در صفحه رسمی اینستاگرام خود نوشت: «میان تیمهای شرکت کننده در جام جهانی فوتبال، تیمهایی را میبینیم که از بازیکنانی با ملیت دیگر استفاده میکنند به این بهانه که تابعیت آن کشور را دارند.»
از دیدگاه علی مطهری، این قضیه رقابت بین ملتها را مخدوش و ناعادلانه کرده بود. او در مورد بازیکنان تیم ملی فرانسه نوشت: «مثلاً تیم فرانسه که تعداد قابل توجهی از ملیتهای آفریقایی در آن حضور دارند، در واقع تیم ملی فرانسه نیست بلکه تیم فرانسه و مستعمرات آفریقایی سابق او است.»
اشاره او میتوانست به بازیکنانی مانند «پل پوگبا» باشد که از پدر و مادری گینهای در شهر « لنیی سورمرن» فرانسه متولد شد یا «نبیل فکیر»، دیگر بازیکن فرانسوی متولد شهر «لیون» که از پدر و مادری الجزایری به دنیا آمد. خودش بازی در تیم ملی فرانسه را انتخاب کرد اما برادر دوقلویش ترجیح داد مدتی برای تیم ملی الجزایر به میدان برود.
«عثمان دمبله»، یکی دیگر از همین فرانسویها بود که از مادری سنگالی و پدری مالزیایی، در شهر «ورنو» فرانسه متولد شد. «کیلین امباپه» هم از پدری کامرونی و مادری الجزایری به تیم ملی فرانسه رسیده است.
علی مطهری به همین بسنده نکرد. وقتی فرانسه اندکی بعد به قهرمانی جام جهانی ۲۰۱۸ روسیه رسید، در توییتی نوشت: «تیم قاره آفریقا با چند بازیکن فرانسوی قهرمان جهان شد.»
مردم فرانسه، «پل پگبا»، «کیلیان امباپه»، «عثمان دمبله» و «نبیل فکیر» را عاشقانه دوست داشتند اما در ایران، علی مطهری و البته «محمدرضا نقدی»، معاون فرهنگی وقت سپاه پاسداران دلواپس وضعیت اخلاقی تیم ملی این کشور بودند.
دوم مرداد سال ۱۳۹۷، محمدرضا نقدی در نامهای خطاب به «معصومه ابتکار»، معاون زنان و امور خانواده ریاست جمهوری، از نگرانیهای خود در مورد بالا رفتن تعداد بازیکنان سیاهپوست در تیم ملی فرانسه نوشت.
او در این نامه نوشته بود: «این وضعیت حاصل تنزل زن از مقام ارجمند مادری و مربیگری به خیابانگردی و خودنمایی و ترغیب زنان به حضور در محیطهای فاسد و غیراخلاقی به جای دغدغهمندی نسبت به گرم نگهداشتن کانون خانواده است.»
نقدی از معاون امور زنان ایران خواسته بود با اصلاح برنامههای خود، مانع «حریمشکنیهای خانواده ستیز» شود و در رقم زدن «یک عاقبت ننگین» برای ایران سهیم نباشد.
سردار نقدی تصاویر منتشر شده از حضور بازیکنان سیاهپوست در تیمهای ملی فوتبال و بسکتبال فرانسه را نشانهای از «انقراض جمعیت بومی» این کشور دانسته و گفته بود فرانسویها ناگزیر به واردات نیروی انسانی از خارج از کشورشان هستند.
مدیرانی از جنس حاکمیت
وقتی در راس اهرام سیاسی، با اولین اظهارنظر در مورد ورزش به چنین ادبیاتی میرسیم، نمیتوان انتظار داشت نمایندگان همین مدیران در بدنه باشگاهها یا فدراسیون فوتبال، فارغ از گرایشهای نژادپرستانه باشند.
نمونه روشن، سردار «مصطفی آجرلو» که بیستم خرداد ۱۳۹۵ با فسخ یک طرفه قرارداد یک بازیکن ارمنستانی، سعی در اتحاد میان اقوام ترک و آذریزبان در ایران کرد.
مصطفی آجرلو، مدیرعامل وقت باشگاه «تراکتور» بود و «آرزداد هارویان»، بازیکن تیم ملی ارمنستان در آستانه پیوستن به این باشگاه. سردار آجرلو اما در صفحه اینستاگرام خود نوشت: «برای وحدت آذریهای عزیز کشورم به تبریز آمدم... هدفم اتحاد همه ترکهای شریف کشورم حول تراکتور و قهرمانی این تیم است.»
«محمدرضا زنوزی»، مالک کنونی باشگاه تراکتور، یکی از پررنگترین ردپاهای تاریخ ورزش ایران در تفرقههای قومیتی را از خود به جای گذاشته است. راهاندازی کانالهای تلگرامی که در آنها بذر نفاق میان هواداران فوتبال در ایران کاشته میشد، مهمترین دستآورد زنوزی در سالهای اخیر بوده است.
فاصله هواداران در فوتبال ایران با شعارهای نژادپرستانه روی سکوهای ورزشگاههای تهران و تبریز به جایی رسید که آذرماه سال ۱۳۹۷، «مسعود شجاعی» به عنوان کاپیتان تراکتور و «سیدجلال حسینی» به عنوان کاپیتان پرسپولیس با انتشار بیانیهای مشترک در صفحات اینستاگرامی خود، هوادارانشان را «تهدید» کردند.
پس از آنکه مرزهای هتاکی قومیتی در ورزشگاههای «آزادی» و «یادگار امام» شکسته شد، کاپیتانهای دو تیم خطاب به هواداران خود نوشتند: «اگر در هر لحظه از زمان مسابقه، شعارهای غیر ورزشی و تفرقهآمیز سر داده شود، ما کاپیتانهای دو تیم پرسپولیس و تراکتور توافق کردهایم بدون توجه به اینکه توهین کنندگان منتسب به کدام تیماند، با حمایت داور و ناظر بازی، مطابق مقررات صریح فیفا، بازی را متوقف کنیم.»
این تهدیدها هم فضای ورزشگاههای ایران را از فریادهای نژادپرستانه پاک نکرد.
سلبریتی نژادپرست
«جهانگیر کوثری» را هر یک از اقشار جامعه ایران با یک عنوان میشناسند؛ برخی او را بازیکن سابق تیمهای باشگاهی ایران میدانند، گروهی او را با گزارشها یا اجراهایش در صداوسیما به یاد دارند و بعضی به یاد میآورند که او دستیار کارگردان یا مدیرتولید فیلمهای سینمایی مانند «شب پا»، «پهلوان نه قهرمان»، «عیالوار» یا «روسری آبی» بوده است.
جهانگیر کوثری البته همسر «رخشان بنیاعتماد»، کارگردان نامدار ایرانی و پدر «باران کوثری»، بازیگر سرشناس سینمای ایران هم هست.
اول تیر۱۳۹۸، روزنامه «خبرورزشی» از جهانگیر کوثری یادداشتی با تیتر «کرواتها و عوامفریبی» منتشر کرد. او در بخشی از یادداشت خود که لبریز از فاشیسم و نژادپرستی بود، نوشت: «آدمهای خوشقول و راستگویی را هرگز نمیتوان در بالکان یوگسلاوی سابق یا صربستان، کرواسی، بوسنی و هرزگوین، مونتهنگرو، اسلوونی، مقدونیه و کوزوو پیدا کنی.»
جهانگیر کوثری در همان متن نوشت: «آنها (کرواتها) طی یک قرن هرگز به خودشان هم رحم نکردند. کشتارهای عجیب و حیرتآور صربها و کرواتها هرگز از یاد تاریخ نخواهد رفت. حتی ساختار زبان آنها نیز دچار تلاطم شد و کرواتها با زبان خود و صربها با زبان مادری، خود را عادت دادند.»
تمام اینها را نوشت تا رفتار «برانکو ایوانکوویچ»، سرمربی پیشین تیم ملی و باشگاه پرسپولیس را نقد کند.
فهم ناقص از یک عبارت بزرگ
«بیا داوود. بیا اون آدمخواره!»
این بخشی از باورهای «فیروز کریمی»، مربی باسابقه فوتبال باشگاهی ایران است. فیروز کریمی اردیبهشت سال ۱۳۹۲، در پایان بازی تیمهای «پیکان» و «فجرسپاسی» شیراز، «سنلی بیتو»، بازیکن سیاهپوست هلندی تیم فجرسپاسی را آدمخوار نامیده بود.
سنلی بیتو برای دست دادن به فیروز کریمی نزدیک شد و سرمربی پیکان به پشت دست این بازیکن کوبید. سپس خطاب به «داوود مهابادی» که میخواست از بازیکن حریف دلجویی کند، گفت: «بیا داوود. بیا اون آدمخواره!»
مشابه همین اتفاق فروردین سال ۱۳۹۸ در رختکن «استقلال» افتاد. «وینفرد شفر»، سرمربی آلمانیِ وقتِ تیم استقلال یک روز پس از دربی تهران به خبرنگاران گفته بود: «من از نژادپرستی متنفرم؛ آنقدر که نمیخواهم راجع به آن صحبت کنم. اما مجبورم. روز گذشته به مدیرعامل باشگاه هم گفتم که ما باید این فرد را پیدا و به دادگاه معرفی کنیم. او باید به خاطر حرفی که زده، به زندان برود.»
ماجرا به توهین نژادپرستانه و درگیری فیزیکی یک مدیربرنامه و تعدادی از بازیکنان استقلال به «ایسما» و «آیاندا پاتوسی» مربوط میشد. آیاندا پاتوسی متولد آفریقای جنوبی بود و ایسما نیز ملیتی از کشور گینه بیسائو داشت.
در فوتبال ایران، حتی درکی درست از مفهوم نژادپرستی وجود ندارد. آنچه در مورد «عیسی آلکثیر» و محرومیتش به دلیل نحوه بروز یک شادی گل رخ داد، از سوی صداوسیمای جمهوری اسلامی، «سیرک کنفدراسیون فوتبال آسیا» نامیده شد. اما همین کنفدراسیون در پاسخ به اعتراض باشگاه پرسپولیس گفت: «ما کلیت نژادها را در قاره آسیا میبینیم، نه یک برداشت در یک کشور را.»
برداشت یک ادمین صفحات مجازی باشگاه پرسپولیس این است که میتوان برای حضور یک تیم فوتبال در کشور هند، پای نادرشاه افشار را پس از ۲۸۵ سال وسط کشید.
مطالب مرتبط:
شکایت هند از پرسپولیس؛ نه اخلاق ورزشی دارند و نه توانایی درک لیگ قهرمانان
تفکیک ژنتیکی علی مطهری یا بیعدالتی در جام جهانی؟
چرا برخی مسئولان ایرانی، حرفهای نژادپرستانه میزنند؟
سردار مدافع ارمنستانی را پس فرستاد؛ مایه اتحاد یا اسباب تفرقه؟
معمای محمدرضا، شاه تبریز؛ سایه سپاه در فوتبال و اقتصاد
تهدید شجاعی و حسینی؛ شعار نژادپرستانه بدهید بازی را قطع میکنیم
کنفدراسیون فوتبال آسیا آلکثیر را شش ماه محروم کرد؛ شادی در اردوی النصر
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر