ونوس امیدوار
امروز هم تور صیادی «رحمان»، به قول خودش، بدون رزق و روزی بود. ۵۰ سالش است و بیش از ۳۵ سال از زندگی خود را روی آب‌های خلیج فارس به صیادی و ماهی‌گیری مشغول بوده و از این طریق روزگار گذرانده است.
روزگاری کسب و کارش سکه بود و خرج خانواده شش نفره‌‌اش را به راحتی در می‌آورد اما یکی دو سالی است که به دلیل حضور کشتی‌های ماهی‌گیر چینی و کم شدن ماهی‌ها، به زحمت خرج روزمره‌‌اش را در می‌آورد به طوری که خیلی وقت‌ها مجبور است با دست خالی به خانه برگردد.
داستان زندگی رحمان این روزها، قصه زندگی بسیاری از ساکنان جزایر و بندرهای جنوب ایران است که تنها راه امرار معاش آن‌ها ماهی‌گیری است.
موضوع صید کشتی‌های پیشرفته چینی در آب‌های جنوب ایران و خالی کردن آب‌های سطحی و عمقی از انواع موجودات زنده، به‌ویژه ماهی، چند سالی است که به دغدغه‌‌ای بزرگ برای ماهیگیران محلی تبدیل شده است؛ موضوعی که سال گذشته به دنبال پی‌گیری مصرانه برخی مقامات و مردم این مناطق و فشارهای رسانه‌‌ای، بحث در مورد آن مدتی متوقف شد و کشتی‌های چینی بساط خود را جمع کردند و رفتند.
اما بنا به روایت محلی‌ها، از اوایل تیر امسال به دنبال شروع فصل صید انواع ماهی، به ویژه «میش ماهی» (ماهی مورد علاقه مردم چین)، دوباره سر و کله کشتی‌های چینی پیدا شده است؛ صیادان ناخوانده‌‌ای که به گفته «محمد»، یکی از ماهیگیران بومی جزیره قشم، با صید «ترال» (کف روب)، بی‌رحمانه تمام آب‌های منطقه، از بالا تا پایین را جارو می‌کنند و از هیچ موجود زنده‌‌ای هم نمی‌گذرند و به قول محمد، باعث شده‌‌اند او و بسیاری دیگر از ماهیگیران این جزیره و سایر آب‌های منطقه به خاک سیاه بنشینند و با تورهای خالی به خانه برگردند.
محمد با اشاره به این که مدتی بود کشتی‌های چینی از منطقه رفته بودند و صید خوب شده بود، می‌گوید: «آن موقع در هر تور صیادی که پنج یا شش نفره به آب می‌انداختیم، ماهی‌ها گله‌‌ای به تور می‌افتادند و بین ۵۰ تا ۱۰۰ کیلو ماهی نصیب‌مان می‌شد و امورات‌مان می‌گذشت. اما این روزها پس از این که ساعت‌ها تور در دریا باقی می‌ماند، حدود ۱۰ یا حداکثر ۱۵ کیلو ماهی نصیب‌مان می‌شود.»
محمد به پی‌گیری‌های متعدد از طریق نمایندگان بندرعباس در مجلس شورای اسلامی و مسوولان شیلات استان اشاره می‌کند و می‌افزاید: «احمد مرادی، نماینده بندرعباس بارها از تریبون مجلس این موضوع را اعلام کرده و از وزیر جهاد کشاورزی خواسته با کوتاه کردن دست صیادان چینی از منطقه، به داد ماهیگیران که تنها منبع درآمدشان در دریا و صید ماهی است، برسد. اما ظاهرا فریادهای او هم به جایی نرسیده و تنها حضورشان در برخی مناطق محدود شده است.»
«خلیل‌الله درخشان»، عضو شورای مرکزی «خانه کشاورز» نیز در گفت‌وگو با «روزنامه شرق» از شناسایی گله‌‌ای ماهی توسط کشتی‌های چینی و صید شبانه آن‌ها به شدت ابراز نگرانی کرده و گفته است: «ارزش محموله‌ای که در یک شب شکار می‌شود، گاه به اندازه قیمت خود کشتی‌ها است. از ۹۱ کشتی چینی که فعالیت صیادی در ایران را به نزدیک دو دهه عقب بردند، هنوز ۱۷ کشتی باقی است و همچنان ذخایر آب‌های جنوب را قلع‌وقمع می‌کنند.»
بنا به گفته این مسوول و برخی دیگر از مسوولان، از جمله «معین‌الدین سعیدی»، سخنگوی «کمیسیون کشاورزی» مجلس شورای اسلامی، چیزی که مایه تعجب است، این است که ناظر این کشتی‌ها از صاحبان کشتی‌ها حقوق دریافت می‌کنند.
درخشان ضوابط قانونی صیادی توسط چینی‌ها را برمی‌شمرد و می‌گوید: «کشتی‌های چینی باید در عمق ۲۰۰ متری از ساحل از منبع ماهی "میکتوفیده" که در محدوده آب‌های مشترک بین استان‌های سیستان‌وبلوچستان و هرمزگان با کشور عمان است، صید کنند. شیلات به بهانه این که این منبع ذخیره مشترک است و برای تولید پودر ماهی به آن نیاز دارد، برای کشتی‌های چینی مجوز صادر کرده است اما این کشتی‌ها قوانین را درست اجرا نمی‌کنند.»
او هم‌چنین گفته است: «۸۰ درصد صید کشتی‌های چینی باید میکتوفیده و میگوی شیشه‌ای باشد و ۲۰ درصد صید ضمنی شامل ماهی‌های خوراکی در تور این شناورها قابل پذیرش است. درحالی که نسبت صید کشتی‌های چینی دقیقا برعکس است.»
یکی دیگر از صیادان محلی درباره رکود بازار کار ماهیگیران محلی جنوب کشور می‌گوید: «بسیاری از ماهی‌های ریزی که قبلا کمتر توسط انسان مصرف و بیشتر نصیب حیوانات می‌شدند، این روزها به دلیل خالی شدن دریا از ماهی، به‌ویژه ماهی‌های پرفروش، تا کیلویی ۳۰ هزار تومان در بازار به فروش می‌رسند و دست خیلی‌ها از این هم کوتاه است.»
«محمود» به اوضاع بد زندگی خود اشاره می‌کند و می‌گوید: «بی‌کاری من باعث شده است دختر ۱۰ ساله‌‌ام برای تامین مخارج خانواده به کمکم بیاید و کنار ساحل روی دست و پای مسافران و گردش‌گران با حنا تتوکاری کند.»
برخی مردم محلی مثل محمود براساس مشاهدات خود مدعی هستند که کشتی‌های صیادی ترال چینی که ماهیگیران جنوب ایران را خانه‌نشین کرده‌‌اند، با اطلاع کامل مقامات حکومتی در آب‌های ایران تردد و قایق‌های سپاه هم از آن‌ها محافظت می‌کنند.
چین سال‌ها است به بازیگر اصلی خارجی اقتصاد ایران تبدیل شده است و روز به روز هم نفوذش در بازارهای کشور گسترده‌تر می‌شود. این کشور به عنوان بزرگ‌ترین شریک تجاری ایران، در سال ۱۳۹۸ حدود ۷۲ میلیارد دلار مبادلات تجاری داشته که از این رقم ۳۵. ۵ میلیارد دلار سهم صادرات و ۳۶ میلیارد دلار سهم واردات بوده است.
این در حالی است که حجم مبادلات تجاری ایران با چین در سال ۱۳۹۲ حدود ۵۰میلیارد دلار تخمین زده می‌شود.
پس از خروج امریکا از توافق‌نامه هسته‌‌ای با ایران، گرایش ایران به شرق و چرخاندن چرخ‌های اقتصادی کشور به کمک کشورهای این منطقه، به ویژه چین شتاب بیشتری گرفت.
به نظر می‌رسد با نهایی شدن سند همکاری ۲۵ ساله ایران و چین و حضور پررنگ‌تر چینی‌ها در عرصه‌های مختلف اقتصادی، از قبیل بانکی، مخابراتی، بنادر، خطوط ریلی و...، شاهد دسترسی بیشتر این کشور به منابع اصلی ایران مانند ماهی‌های آب‌های جنوب که روزی زندگی صیادان را تامین می‌کرد، باشیم.
مطالب مرتبط:
چین، کرونا و لنج‌های غیرمجاز؛ بلای صنعت صیادی ایران
جزییات سند همکاری ایران و چین؛ استعمار ایران برای ۲۵ سال
دامنه فساد در ایران به عمق دریای عمان و خلیج فارس رسید
چینی‌ها در خلیج فارس؛ پای رانت و زد و بست در میان است
ظریف درست گفت، حضور چینی‌ها در آب‌های ایران غیرمتعارف نیست
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر