«امیل فیلتنبورگ» و «استفان وایکرت»، دو روزنامهنگار مستقل ساکن اوکراین در یک سلسله گزارش جدید برای «ایرانوایر»، به تشریح چشماندازی از کمپین ضداطلاعات در روسیه و برخی از اطلاعات نادرستی که پس از شیوع ویروس کرونا از این کشور نشات گرفته است، میپردازند.
***
کمپین دروغپراکنی یا گمراهسازی از طریق انتشار اخبار ساختگی روسیه، کشورهای عضو اتحادیه اروپا را هدف قرار گرفته است. چرا که تمرکز روسیه بر همهپرسی «قانون اساسی» و رژه معروف «پیروزی» در آیندهای نزدیک است. گرچه بنابرگفته متخصصان، روسیه همچنین تلاش میکند تا در برابر چین و غرب موضع بگیرد.
روسیه در آستانه برگزاری یک همهپرسی در روز چهارشنبه دوم مرداد برای تصمیمگیری در مورد امکان رییس جمهوری شدن مجدد «ولادیمیر پوتین» در انتخابات سال ۱۴۰۳ خورشیدی است. این رایگیری توجه اکثر رسانههای داخل این کشور را به خود جلب کرده است. با وجود این، تجزیه و تحلیلهای یک وبسایت حقیقتسنج (EUvsDisinfo) نشان میدهد که رسانههای تحت کنترل دولت روسیه هنوز در تلاش هستند تا بر افکار عمومی مردم در کشورهای همسایه تاثیر بگذارند.
«صندوق بینالمللی پول» به تازگی پنج میلیارد دلار وام به اوکراین پرداخت کرده است و بعضی از رسانههای روسی این وام را به عنوان سندی برای توضیح چگونگی تلاش غرب در جهت تبدیل اوکراینیها به نیروی کار ارزان به تصویر کشیدهاند. این در حالی است که بسیاری از اوکراینیها برای گذران زندگی در خارج از کشور در اتحادیه اروپا کار میکنند و وام صندوق بینالمللی پول برای ایجاد ثبات در اوکراین در طول دوران شیوع «کووید-۱۹» و اصلاحات در کشور بود و نه در مورد کارگران مهاجر اوکراینی.
در جایی دیگر، سایت «EUvsDisinfo» دریافته است که برخی از رسانههای روسی سعی دارند تصویری از چگونگی بهرهبرداری غرب از شرق اروپا را به صورت کلی به نمایش بگذارند. رسانه دولتی روسیه به نام «اسپوتنیک لهستان» داستانی را با این مضمون آغاز کرده که غرب در تلاش است تا شرق اروپا را به سرزمینی از خرابی و ویرانی بدل کند. این داستان از سوی این وبسایت حقیقیت سنج، «تئوری توطئه» خوانده شده است.
روایتهای مشابهی از سوی شبکه «آرتی» (RT) روسیه و اسپوتنیک لهستان با هدف ظاهری نشان دادن اختلافات در اتحادیه اروپا بارها منتشر شدهاند. داستانهای دیگر ادعا میکنند که ایالت متحده امریکا در حال انجام آزمایشهای خطرناکی در آزمایشگاههای بیولوژیکی اوکراین است که جرات ندارد در کشور خودش انجام دهد.
EUvsDisinfo خاطرنشان کرده است که فعالیتهای این آزمایشگاهها حقیقت دارند ولی آنها برروی ساختن واکسن متمرکز هستند.
تصویرسازی از پوتین به عنوان یک رهبر قدرتمند
در حالی که دروغپراکنیهای روسیه در هفته گذشته به طور مرتب اتحادیه اروپا را مورد هدف قرار داده است اما روایتهای اغلب رسانههای روسیه پیرامون همهپرسی
قانون اساسی در آینده نزدیک، یادآوری دستاوردهای پوتین به مردم روسیه و چرایی نیاز این کشور به رهبری قدرتمند همچون او در راس قدرت است.
«مارک گالوتی»، استاد افتخاری در دانشکده مطالعات اسلاوی و شرق اروپا «دانشگاه کالج لندن» که مشغول مطالعه تاریخ و مسایل امنیتی روسیه از دهه ۶۰ است، توضیح میدهد: «پوتین مصمم است که تمرکز بر رایگیری و رژه افتخار جنگ جهانی دوم باشد.»
او ادامه میدهد: «برای کرملین رایگیری و رژه دو جنبه مختلف، یک موضوع هستند و ما اکنون شاهد یک فشار آشکار برای برگزاری انتخابات و تامین شرایط خوب و قابل اطمینان برای رایگیری پیش از موعد هستیم. زیرا به نظر نمیرسد اوضاع در دو ماه آینده بهتر شود و اعتماد به پوتین رو به کاهش است. رژه راهی است برای تحریک احساس وطنپرستی و دادن انگیزه و اشتیاق به آدمها پیش از رای گیری و قدرتمند جلوه دادن پوتین.»
آژانس نظرسنجی مستقل «لاوادا» دریافته که میزان محبوبیت پوتین در اردیبهشت و خرداد امسال به ۵۹ درصد کاهش پیدا کرده است (کمترین میزان محبوبیت ثبت شده از آذر ۱۳۹۲). در یک نظرسنجی مشابه، این آژانس دریافته است که ۳۳ درصد روسها اقدامات پوتین در طول تعطیلیهای کووید-۱۹ را تایید نمیکنند.
گالوتی میگوید: «رسانههای روسیه بر هر چیزی تمرکز میکنند جز آن چه که واقعا مهم است؛ مثلا به جای تمرکز بر حقوقهای بازنشستگی و حداقل دستمزد در کشور، سوال میکنند که آیا پوتین باید بتواند بعد از سال ۱۴۰۳ رییسجمهوری شود؟»
اگرچه در روسیه به موضوع کووید-۱۹ به خاطر بالا ماندن تعداد ابتلا که تاکنون بیش از ۵۶۰ هزار مورد گزارش شده، همچنان پرداخته میشود اما به دغدغه ثانویه برای کرملین تبدیل شده است. هدف اصلی کرملین در حال حاضر، تضمین و کسب یک نتیجه خوب در رایگیری قانون اساسی است.
بر اساس مطالعه انجام شده توسط «مدرسه عالی اقتصاد» که یکی از دانشگاههای پیشرو در روسیه است،۲۳.۲ درصد از روسها کووید-۱۹ را یک داستان تخیلی میدانند.
گالوتی میگوید: «ما شاهد نمونههایی بودیم که چهگونه رسانهها به مخاطبان خود میگفتند شما خوششانس هستید که در روسیه زندگی میکنید زیرا اوضاع در امریکا و انگلستان وحشتناک است.»
او ادامه میدهد: «ما همچنان به چنین مواردی برمیخوریم ولی پوشش رسانهای نسبتا متعادل است. البته این (کووید-۱۹) یک موضوع سیاسی جدی در روسیه نیست.»
گالوتی با طعنه اضافه میکند رسانههای دولتی روسیه عمدتا تلاش میکنند تا مردم داخل کشور را وادار کنند که همهگیری را جدی بگیرند؛ دقیقا برخلاف نیت آشکار آنها در خارج از کشور که همهگیری را قصه و افسانه قلمداد میکنند.
جاسوسها دستگیر شدند
در ورای رایگیری قانون اساسی، محکومیت «پل ویلان»، شهروند امریکایی در روسیه توجه همه را در این هفته به خود جلب کرد. ویلان با یک محکومیت ۱۶ ساله به خاطر جاسوسی مواجه شده است اما خودش این اتهام را رد میکند. رسانههای غربی بر این باورند که روسیه ویلان را محکوم کرده است تا فقط در آینده با امریکا مبادله زندانی انجام دهد.
در این هفته، روسیه همچنین «والری میتکو»، یکی از محققان برجسته خود در قطب شمال را به اتهام «خیانت» بازداشت کرد، چون مقامات روسیه بر این باورند که میتکو برای چین جاسوسی کرده است.
گالوتی میگوید این دستگیری نشان میدهد که روسیه تا حدی در حال موضعگیری علیه چین است و در رسانهها این موضوع اینطور به تصویر کشیده شده است.
او میافزاید: «این دستگیریها، تلاش برای ساختن این روایت از جانب روسیه است که دنیا بر علیه ما است و نشان میدهد که روسیه به شکل فرایندهای نگران چین و نقش آن است. روسیه نمیخواهد خطر مچاله شدن میان چین و غرب را بپذیرد که آن را مجبور به انتخاب یکی از طرفین میکند.»
مطالب مرتبط:
استفاده روسیه از همهگیری و ناآرامیهای آمریکا برای ساختن اخبار جعلی، دروغ و گمراهکننده
ویروس کرونا؛ فرصتی برای پیشبرد منافع روسیه در امریکای لاتین
آمار مشکوک؛ تلفات بیماری کووید-۱۹ در روسیه بیش از حد معمول پایین است
از ویروس کرونا تا جنگ جهانی دوم: خط مقدم جنگ ضداطلاعات روسیه
روسیه جرج سوروس، بیل گیتز، دولتهای بریتانیا و امریکا را به پخش اخبار دروغ درباره کرونا متهم میکند
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر