«امیل فیلتنبورگ» و «استفان وایکرت»، دو روزنامهنگار مستقل ساکن اوکراین در یک سلسله گزارش جدید که برای «ایرانوایر» نوشتهاند، به تشریح چشماندازی از کمپین ضداطلاعات در روسیه و برخی از اطلاعات نادرستی که پس از شیوع ویروس کرونا از این کشور نشات گرفته است، میپردازند.
***
در میان همهگیری جهانی ویروس کرونا، سفارت روسیه در امریکا آن قدر وقت خالی یافته است که حملهای را به «نیویورک تایمز» در این هفته آغاز کند و کار برنده جدید جایزه «پولیترز» را «هنر فاسد» بخواند.
روز دوشنبه (۱۵ اردیبهشت ۱۳۹۹)، هیات داوران پولیتزر آخرین جوایز بهترین نمونههای روزنامهنگاری در سراسر جهان در سال ۲۰۱۹ را اهدا کرد. در میان آثار رسیده، سلسله مقالاتی در مورد افشای دخالت روسیه در غرب و کشورهای آفریقایی وجود داشت که توسط نیویورکتایمز به چاپ رسیده بودند. این گزارشها شامل داستانهایی مانند «ترورها»، «کاندیدای ریاستجمهوری منتخب خداوند»، «گروهی مخفی در تلاش برای بیثبات کردن اروپا در طول یک دهه» بودند.
هنگامیکه روزنامهنگاران برای «داستانهای مفتون کننده»، «تهیه گزارش در ریسک بالا» و «افشای درندگیهای رژیم ولادیمیر پوتین» مورد تقدیر قرار گرفتند، کارکنان سفارت روسیه در صفحات فیسبوک خود به شدت از تصمیم هیات داوران انتقاد کردند. سفارت روسیه نوشت: «اگر مطابق آنچه که آنها ادعا میکنند، خطر بزرگی وجود داشته باشد، اين خطر متوجه شهرت و آبرو است. در روسیه این سلسله مقالات در مورد روسیه را به عنوان مجموعهای شگفتانگیز از مطالب ساختگی روسهراسانه در نظر میگیریم که به عنوان الگویی برای ایجاد واقعیتهای جعلی میشود مورد مطالعه قرار گیرند.»
یک روز قبل از اهدای جوایز، در روز ۱۴ اردیبهشت۱۳۹۹، کارمندان سفارت روسیه آماده حمله، پشت کیبوردهای خود نشسته بودند. این سفارتخانه با توجه به «روز جهانی آزادی مطبوعات»، انتقادات تندی را نسبت به دولت امریکا برای آزاد دانستن حمله به مطبوعات معطوف کرد. این انتقادها، با استناد به «کمیته حمایت از روزنامهنگاران» (CPJ) بودند؛ همان سازمانی که نسبت به رویکرد روسیه در کنترل مطبوعات، انتقادات زیادی داشته است.
ما نمیتوانیم بگوییم که دولت امریکا با آزادی مطبوعات مشکلی ندارد اما انتقادی که از سوی سفارت روسیه، امریکا را مورد هدف قرار داد، مثالی از انتقال پروپاگاندا است؛ انتقال یکی از هفت تکنیک اساسی پروپاگاندا که توسط دو محقق، «آلفرد» و «الیزابت لی» طبقهبندی شدهاند.
انتقال پروپاگاندا برای طرح ارزشهای منفی بر روی یک موجودیت خاص (در اینجا دولت امریکا) به کار گرفته میشود. با انجام این کار، سفارت روسیه اعتبار دولت امریکا را زیر سوال میبرد و انتقاد این کشور از وضعیت روزنامهنگاران روسی و رسانهها را کماعتبار جلوه میدهد. این پست فیسبوکی، موضوع را روشن میکند: «ما انتظار داشتیم که ایالت متحده از تظاهر به نگرانی برای آزادی مطبوعات در سراسر جهان فراتر رود و در درجه اول به اقدامات ویژه برای اصلاح شرایط مربوط به حقوق رسانهها و وضعیت روزنامهنگاران در کشور خود دست بزند.»
برای «دروغ اول آوریل» سال ۲۰۲۰، (۱۳ فروردین ۱۳۹۹)، ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه قانون جدیدی را برای ممنوعیت انتشار «اخبار جعلی» در مورد «کووید-»۱۹ به امضا رساند.
این تغییر قانون به عنوان ابزاری برای کنترل رسانهها مورد انتقاد قرار گرفت. مقامات روسیه وقت را تلف نکردند و تنها سه روز پس از معرفی قانون، اولین فعال مدنی را به دلیل طرح پرسش در مورد اقدامات بهداشتی یک بیمارستان محلی در یک پست در شبکههای اجتماعی، مورد بازپرسی قرار دادند.
سفارت روسیه نوشت: «ما میخواهیم تاکید کنیم که اصلاحات روسیه کار رسانهها را محدود و یا آزادی بیان را نقض نمیکند. این نو آوریهای قانونی منحصرا با هدف خنثی کردن اطلاعات جعلی و نادرستی است که زندگی مردم را تهدید میکنند. عجیب نیست که این قبیل اقدامات مورد تحسین و حمایت جامعه مدنی روسیه و جامعه روزنامهنگاران حرفهای قرار گرفتهاند.»
روز چهارشنبه، «شورای اقیانوس اطلس و چک» که مربوط به اتاق فکر «ارزشهای اروپایی» است، کنفرانسی در اپلیکیشن «زوم» در مورد اطلاعات دروغ و جعلی در کشورهای گروه «ویشگراد» برگزار کرد. گروه ویشگراد یک گروه فرهنگی و سیاسی در اروپای مرکزی با عضویت چهار کشور اسلواکی، مجارستان، لهستان و جمهوری چک است. یکی از موضوعات مورد بحث در این کنفرانس، داستانی در مورد هواپیمای روسی با وسایل کمکی مربوط به ویروس کرونا بود که اجازه ورود به لهستان را نیافت. «مالگورزوتا زواوسکا»، پژوهشگر «بنیاد عملیات اطلاعاتی لهستان» میگوید این داستان دروغ بود.
او اضافه کرد: «یکی از مقامات روسیه این داستان را تایید کرد و سفیر روسیه به وزارت امور خارجه ما فراخوانده شد. این بدین معنا نیست که آنها درگیر نیستند. در رسانههای روسیه (که معمولا تحت کنترل دولت هستند)، پشتیبانی بیشتری از اطلاعات غلط و جعلی وجود دارد. بنابراین ما میتوانیم بگوییم که حمایت دولت روسیه پشت کمپین ضد اطلاعات فعلی است.»
«ورونیکا ویچوا» رییس «برنامه دیدهبان کرملین» در اتاق فکر ارزشهای اروپایی است. او میگوید تا زمانی که اطلاعات جعلی و دروغ، مستقیم و به صورت رسمی از طرف مقامات کرملین در جمهوری چک اعلام نشوند، این صحبتها تشویق هستند و نه تقبیح از سمت مقامات روسیه.»
از ماندگارترین افسانههایی که از رسانههای مرتبط به روسیه بیرون آمد و همچنان پابرجا است، میتوان به این مورد اشاره کرد: «امریکا، بریتانیا، بیل گیتس، جورج سوروس و راکفلرها سازندگان ویروس کرونا هستند. روسیه همچنین یک اتحاد آشکار با چین تشکیل داده است که در آن هر دو کشور در ستایش از نحوه مدیریت بحران یکدیگر اصرار میورزند. رسانههای طرفدار روسیه در مورد محمولههای کمک روسیه و چین به دیگر کشورها جعل خبر میکنند. همزمان، رسانههای روسی اتحادیه اروپا را برای عدم نشان دادن همبستگی و همدلی با کشورهای اروپای شرقی مورد سرزنش قرار میدهند؛ با این که به طور مثال مجارستان در مراحل پایانی دریافت یک کمک مالی قابل توجه است.»
مطالب مرتبط:
سایه مشکلات داخلی پوتین بر کمپین دروغپراکنی روسیه
سفیر ایران به وزارت خارجه روسیه فراخوانده شد؛ او باید برای بازداشت خبرنگار روس توضیح دهد
اداره ۷۰ وبسایت اخبار جعلی در جهان توسط یک سازمان ایرانی
احضار و بازجویی از روزنامهنگاران به دلیل انتشار اخبار درباره کرونا
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر