تاکنون هیچیک از روسای جمهور سابق موفق به بازگشت به صندلی خود نشدهاند؛ از «اکبر هاشمی رفسنجانی» گرفته تا «محمد خاتمی» و آخرین آن «محمود احمدینژاد». مهمترین مخالف بازگشت روسای جمهور سابق نیز رهبر جمهوری اسلامی بوده است. رد صلاحیت هاشمی رفسنجانی در انتخابات ۱۳۹۲ و رد صلاحیت احمدینژاد در انتخابات ۱۳۹۶ ازجمله عریانترین جلوههای نمایش این مخالفت بود.
در این میان، احمدینژاد نسبت به هاشمی رفسنجانی از آیتالله خامنهای نهی علنی و صریحتری دریافت کرد و برای نخستین بار رهبر جمهوری اسلامی از تریبون علنی مخالفت خود با نامزدی یکی از افراد مطرح برای انتخابات ریاست جمهوری را اعلام کرد.
بااینحال او و نزدیکانش حضور در انتخابات ریاست جمهوری را نفی نمیکنند و به آن نیمنگاهی نیز دارند. در هفتههای گذشته برخی از چهرههای سیاسی و رسانههای ایران از احتمال نامزدی احمدینژاد سخن گفته بودند اما سخنان خود او این بحث را بهصورت جدیتری مطرح کرده است. رییسجمهور سابق درباره احتمال نامزدی خود گفته است: «درباره انتخابات فکری نکرده و شخصا تمایلی ندارم، اما مثل همه ایرانیان آماده فداکاری هستم.»
هرچند در حالت فعلی احتمال ریاست جمهوری احمدینژاد و نزدیکانش دور از ذهن است اما حذف برادران «لاریجانی»، وضعیت اقتصادی و نارضایتیها از دولت «حسن روحانی» و بنبست در سیاست خارجی ازجمله دلایلی است که آنان شانس خود را نسبت به گذشته بیشتر میدانند.
در وهله اول با حذف برادران لاریجانی از سمتهای خود، احمدینژاد و حامیانش احساس پیروزی میکنند. محاکمه «اکبر طبری» و حملات به «صادق لاریجانی» باعث شده حامیان محمود احمدینژاد مدعی باشند نسبت به اصولگرایان در زمینه کشف فساد نزدیکان لاریجانی پیشتاز بودهاند. حتی پیش از آن نیز با ریاست «ابراهیم رئیسی» بر قوه قضاییه حملات به نزدیکان احمدینژاد پایان یافته بود و آنان وضعیت بهتری یافته بودند.
برخی از مشاوران رئیسی نیز مدیران دولت احمدینژاد بودند، بهگونهای که حسن روحانی در مناظرههای انتخابات ریاستجمهوری ۱۳۹۶ پاسخ به سخنان رئیسی درباره مناظره با احمدینژاد گفته بود :«حاضریم با خود آقای رئیسی مناظره میکنیم چون افراد دولت قبل در ستاد ایشان هستند.»
احساس نزدیکی حامیان رییسجمهور سابق به رییس قوه قضاییه باعث شده که «عباس امیریفر»، از نزدیکان احمدینژاد، بگوید: «اگر شخصی هم مورد تایید شورای نگهبان قرار بگیرد؛ مثلا شخصیتی مانند آقای رئیسی، اگر احمدینژاد را بهعنوان معاون اول و نفر دوم خود انتخاب کند، در رایگیری این فرد خیلی تاثیر دارد.» هرچند هنوز هیچ نشانهای از نامزد شدن ابراهیم رئیسی برای انتخابات ۱۴۰۰ وجود ندارد اما این سخنان بهنوعی میتواند پیامی به دیگر نامزدهای اصولگرا و دیگر اجزای حاکمیت نیز باشد. به این معنا که احمدینژاد این بار به حضور سمبولیک و معاون اولی راضی است. این مدل اما پیش از این هم در انتخابات ۱۳۹۲ و هم در انتخابات ۱۳۹۶ مطرح شده و عملا مدلی سوخته است. از سوی دیگر، بعید است که دیگر نامزدهای اصولگرا بخواهند ریسک معاون اولی احمدینژاد را بپذیرند و سایه او را بر خود تحمل کنند. تنها افراد بسیار نزدیک به احمدینژاد ممکن است با این شعار به میدان بیایند که آنان نیز مانند خود او شانس کمی برای تایید صلاحیت دارند.
یکی دیگر از دلایل امیدوار شدن حامیان احمدینژاد شرایط سیاست خارجی و داخلی است. از طرفی هیچیک از نامزدهای مطرح اصولگرا شانس جذب رای بالا را ندارند. از طرف دیگر فشار خارجی بهگونهای است که برخی از چهرههای سیاسی ادامه وضعیت فعلی در دولت بعد را غیرممکن میدانند. ازاینرو حامیان احمدینژاد تصور میکنند که او در صورت نامزدی رای بالایی کسب خواهد کرد و شرایط مذاکرهای جدید با آمریکا فراهم خواهد شد. مخالفان اما میگویند که مشکل مذاکره با آمریکا رییسجمهور نیست بلکه رهبر جمهوری اسلامی است و مذاکره تنها با اجازه او ممکن است. از سوی دیگر برای مذاکره با آمریکا میزان رای رییسجمهور مهم نیست و تنها اجازه به او مهم است.
شرایط اقتصادی و اعتراضهای دی ۱۳۹۶ و آبان ۱۳۹۸ که جرقه آن با موضوعات اقتصادی زده شد، باعث شده که طرفداران احمدینژاد با اعتمادبهنفس بیشتری اعلام کنند سیاستهای او برای طبقه فقیر موثرتر از سیاستهای دولت روحانی بوده و حضور او به این اعتراضات پایان میدهد.
مشکل اصلی احمدینژاد اما تایید صلاحیت شدن از سوی شورای نگهبان است. او در سال ۱۳۹۶ از دستور علنی رهبر جمهوری اسلامی سرپیچی کرده و با نامزد شدن خود به او دهنکجی کرده است. اقدامات اینچنینی معمولا از سوی رهبر جمهوری اسلامی فراموش نمیشود. تجربه ۸ سال ریاستجمهوری و پسازآن اعتماد به احمدینژاد را برای خامنهای و نزدیکانش بسیار سخت کرده است. شاید به همین دلیل برخی از نزدیکان احمدینژاد به دنبال فرستادن پالسهایی هستند تا ثابت کنند که او با گذشته تفاوت دارد. از همین رو امیری فر گفته است: «نشانههایی وجود دارد که آقای احمدینژاد تیم سابقش را در دفترش عوض کرده و افراد داناتری را آورده است و دیگر اسمی از آقای بقایی و مشایی نیست؛ یعنی اصلا دیگر در دفتر رفتوآمدی ندارند و یعنی تغییراتی ایجاد شده است».
با وجود این وعدهها مشخص نیست که تغییراتی ازایندست تا چه حد اعتماد ازدسترفته خامنهای و نزدیکانش به احمدینژاد را بازگرداند چراکه رفتار و سخنان او در سالهای گذشته تندتر از سخنان مشایی بوده است. «بهمن شریفزاده» از دیگر روحانیون نزدیک به احمدینژاد گفته که او در صورت محتمل بودن رد صلاحیتش نامزد نخواهد شد. «ناصر ایمانی»، فعال سیاسی اصولگرا، اما معتقد است عزم احمدینژاد برای حضور در انتخابات ریاست جمهوری آینده جزم شده است اما بعید است شورای نگهبان او را تایید کند.
با این تفاسیر تنها در صورتی ممکن خامنهای راضی به ریاستجمهوری احمدینژاد شود که بخواهد تغییری در شرایط کشور ایجاد کند و نخواهد که آن تغییر با امتیاز دادن به اصلاحطلبان ایجاد شود.
احمدینژاد بهخوبی میداند که برای بازگشت از دفتر کار بیسروصدای فعلیاش در ولنجک به ساختمان پاستور راه سخت و شاید غیرممکنی در پیشرو دارد اما حداقل منفعت مطرح کردن نامزدی، باقی ماندن در صحنه سیاست و ادعای تاثیرگذاری است.
احمدی نژاد از جان امام زمان چه می خواهد؟
احمدی نژاد با آمارها چه میکند؟
آیا محمود احمدی نژاد، علیه خامنه ای می ایستد؟
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر