امیل فیلتنبورگ و استفان وایکرت، دو روزنامهنگار مستقل ساکن اوکراین در یک سلسله گزارش جدید برای «ایرانوایر» به تشریح چشماندازی از کمپین ضداطلاعات (اخبار جعلی و دروغ) در روسیه و برخی از اطلاعات نادرستی که پس از شیوع ویروس کرونا از این کشور نشات گرفته است، میپردازند.
***
در روز سهشنبه ششم خرداد، ولادیمیر پوتین در یک کنفرانس ویدیویی اعلام کرد که دوران اوج بیماری کووید-۱۹ در روسیه به پایان است. از زمان شیوع ویروس کرونا، روسیه ۳۷۰ هزار مورد ابتلا به عفونت و ۴ هزار مرگ را ثبت کرده است که بهصورت رسمی آن را بهعنوان سومین کشور به لحاظ وجود تعداد مبتلایان در رتبهبندی جهانی قرار میدهد.
اگر این اعداد درست و دقیق باشد، نرخ مرگومیر روسیه در قیاس با دیگر کشورها که ویروس کرونا در آنها گسترش یافته به شکل شگفتانگیزی پایین است. به همین دلیل کارشناسان مکررا ارقام منتشرشده از سوی روسیه را مورد پرسش قرار دادهاند.
پوتین تنها کسی نیست که ادعا میکند که دوران اوج بیماری گذشته است. در بریتانیا، بوریس جانسون، نخستوزیر این کشور در اوایل این ماه به نتیجه مشابهی رسیده بود. پوتین روز سهشنبه همچنین قول داد که «رژه روز پیروزی» مجددا برگزار خواهد شد.
یادبود هفتاد و پنجمین سالگرد پایان جنگ جهانی دوم قرار بود طی یک رژه نظامی در بیست اردیبهشتماه برگزار شود. همهگیری مانع برگزاری این مراسم شده بود. پوتین اکنون دستور داده است که شرایط برای برگزاری یک رژه نظامی در ۴ تیرماه فراهم شود.
ارزشهای توخالی
راهپیماییهای نظامی چیز غیرمعمولی در هیچ کجای دنیا نیست؛ اما نیلز بوپولسن، رییس موسسه «تاریخ نظامی و مطالعات جنگ» در «کالج سلطنتی دفاع دانمارک» اشاره میکند، رژههای روسیه معمولا نهتنها با پیامهایی گزاف در مورد «تلاشهای جنگی» شوروی در طول جنگ جهانی دوم بلکه با بزرگنمایی در مورد خود مراسم همراه است.
پولسن میگوید: «روسیه از رژههای نظامی در مقیاس کلان بهعنوان دیپلماسی عمومی و قدرت نرم استفاده میکند تا به دنیا یادآوری کند که روسیه دنیا را از دست نازیها نجات داد، یک قدرت متواضع متعادل است و اروپا را از شر جنگهای ناپلئونی حفظ کرده است. همزمان آنها از این حربه برای سرزنش بیشازحد کشورهای حوزه بالتیک و لهستان و اختلافافکنی در میان اعضای ناتو و اتحادیه اروپا بهره میبرند.»
راهپیماییهای نظامی در روسیه مانند دیگر کشورها، از فرانسه دموکرات تا حکومت تمامیتخواه کره شمالی، در کنار موارد دیگر، اغلب با اهداف تبلیغاتی انجام میشود. بهعنوان نمونه، آنها با هدف هویتبخشی در ارتش خود این اقدام را انجام میدهند اقدامی که به کل ملت تعمیم میابد.
پولسن میگوید: «در داخل، «جنگ کبیر میهنی» (توصیف دورهای از جنگ جهانی دوم بین اتحاد جماهیر شوروی و رایش آلمان و متحدان آن در بین سالهای ۱۹۴۱ تا ۱۹۴۵) قطعه اصلی روایت روسیه و روسی بودن است. این ک که روسیه بدون هشدار مورد حمله قرار گرفت و در برابر همه ایستاد، امپراتوری نازی را شکست داد و کشورهای شرقی و مرکزی اروپا را آزاد کرد»
همیشه پای بیزینس در میان است
درحالیکه کاهش تعداد مبتلایان بهطور پیوسته برای روسیه خبر خوبی است، خبر بدی برای اوکراین به شمار میرود. اوکراین ناگهان دوباره خود را طعمه رسانههای طرفدار کرملین یافت. موقعیتی که معنای آن را بهخوبی میداند.
در مقاله اخیر نسخه انگلیسیزبان «راشیا تودی» اظهار شد که «انقلاب میدان» (انقلاب ۲۰۱۴ اوکراین) که منجر به برکناری رییسجمهور طرفدار روسیه ویکتور یانوکوویچ شد، طرفدار غرب، میهنپرستی افراطی و متصل به کوششهایی برای سرنگونی حکومت مشروع بود.
این در حالی عنوان شده که جنبشهای دستراستی مثل نهضت آزوف در انقلاب میدان اوکراین به اندازه جنبشهای دیگر حضور داشتند نه بیشتر. انقلابی که در اوکراین رخ داد در حقیقت واکنشی بود به تلاشهای رییسجمهور سابق، ویکتور یانوکوویچ، برای ایجاد روابط نزدیکتر به روسیه و فاصله گرفتن از اتحادیه اروپا بود. بنا به گفته اتاقفکر «خانه آزادی»، درحالیکه اوکراین همچنان با فساد و دیگر مسایل دستوپنجه نرم میکند، پس از انقلاب، وضعیت دموکراسی و آزادی در این کشور بهبود یافته است.
همچنین نسخه مجارستانی روزنامه «نیوز فرانت»، داستانی از «رادیو اسپوتنیک» در مورد شرح شلیک عمدی اوکراین به کودکان بهعنوان بخشی از درگیریهای در حال وقوع در شرق این کشور را بازگو کرده است. هیات دیدهبانی سازمان امنیت و همکاری اروپا (OSCE) از اواسط اردیبهشتماه تاکنون چهار مورد از زخمی شدن کودکان را به ثبت رسانده، ولی هیچیک از طرفین را برای این زخمیها مورد سرزنش قرار نداده است.
در خاورمیانه، روسیه به سوریه چسبیده است
روسیه و ایران سالهاست که در سوریه طرف اسد را گرفتهاند. بنا به گفته اوخانس گوک جیان، استادیار مطالعات علوم سیاسی در دانشگاه آمریکایی در بیروت، این همان جایی است که کمپین ضداطلاعات (اخبار دروغ و جعلی) روسیه بر آن تمرکز کرده است.
گوک جیان بری «ایرانوایر» نوشت: «بیشترین ضداطلاعات روسی را میتوان در سوریه مشاهده کرد. به نظر من، ضداطلاعات روسیه در هیچ کجای خاورمیانه نقشی قابلتوجه ندارد، بهاستثنای سوریه. جایی که کرملین به دلیل ملاحظات داخلی، تعداد دقیق تلفات را گزارش نمیدهد.»
بدین ترتیب، کمپینهای ضداطلاعات گذشته پیرامون ماهیت و عملکرد سازمانهایی بود که حیطه کاری آنان مربوط به تجسس و امداد میشد. بهطور مثال در مورد «کلاهسفیدها»، ادعا شده بود که این گروه تروریست هستند و آنها را به فاجعه استفاده از سلاحهای شیمیایی در ادلب مرتبط کرده بودند.
در ارزیابی گوک جیان، مردم منطقه خاورمیانه درگیر مناقشه اعراب-اسرائیل، جنگهای مداوم و درگیریها در ایران، عراق و یمن هستند. به بیانی دیگر، روسیه از قواعد مشابه آنچه در سوریه دنبال می کند برای اثرگذاری بر افکار عمومی همه مردم منطقه استفاده نمیکند و تعداد کمی به ضداطلاعات به نفع کرملین توجه میکنند. چون اساسا موضوع روسیه در افکار عمومی مردم منطقه محلی از اعراب ندارد و آنها درگیر مناقشات دیگر هستند.
گوک جیان نتیجهگیری میکند: «ضد اطلاعات روسیه بر مردم کشورهای دیگر اثرگذار نیست.» او اضافه میکند: «ما نیاز داریم برای بررسی اهداف ضداطلاعات روسیه در منطقه هر کشور را به صورت جداگانه در نظر بگیریم به جای اینکه به خاورمیانه به عنوان یک کل واحد ارجاع دهیم. به عنوان مثال درسوریه، روسیه یک دوست، متحد و حامی رژیم است. در سوریه رسانهها تحت کنترل دولت است و کسی به این توجه نمیکند که این ضداطلاعات روسیه است یا نه» منظور گوگ جیان این است که چون در هر صورت منبع اخبار در سوریه دولتی است پس جهتدار و غیرقابل اتکاست، فرقی نمی کند ضد اطلاعات روسیه از تلویزیون دولتی پخش شود و یا ضداطلاعات سوریه.
او در مورد کشور دیگری مثل لبنان هم در خاورمیانه مثال میزند: «در لبنان، جایی که رسانههای آزاد وجود دارد، تمرکز بر اقتصاد و مشکلات مالی داخلی لبنان و همچنین همهگیری است و نه بر روسیه» یعنی اساسا موضوع روسیه مطرح نیست که کمپین ضد اطلاعات این کشور فعال باشد.
مطالب مرتبط:
ماموریتهای سفارتهای چین در سراسر دنیا برای مقابله با خشم جهانیان از دولت پکن
سخنگوی وزارت خارجه ایران توهین سفیر چین به ایرانیان را تسهیل کرد
هواپیمایی ماهان و سازمان هواپیمایی کشور؛ متهمان ردیف اول ورود کرونا به ایران
اقتصاد و کرونا؛ چرا وضعیت ایران شکنندهتر از بقیه دنیا است؟
مسوولیت پرواز هواپیمایی ماهان به چین با چه کسی بود؟
روایتسازی، داستانپردازی و اخبار کذب درباره کووید-۱۹چگونه به جسم و روان ما ضربه میزند؟
از دروغپراکنی تا استفاده از دیپلماسی گرگ جنگجو؛ روشهای چین برای مقابله با انتقادات
آمار مشکوک؛ تلفات بیماری کووید-۱۹ در روسیه بیش از حد معمول پایین است
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر