خبرگزاری فارس روز ۲۲اسفند۱۳۹۸ در گزارشی به میزان پوشش خبری-تحلیلی شیوع ویروس کرونا توسط بیبیسی فارسی پرداخته و مدعی شده که این شبکه فارسیزبان بهگونهای به پوشش شیوع کرونا پرداخته که گویی اصلا کرونا از ایران آغاز شده و تنها در ایران کشته گرفته و اصلا از این کشور خارج هم نشده است. خبرگزاری فارس در این گزارش انتقادی، نوشته: «با بررسی میزان تولیدات اخبار و محتواسازیهای رسانههای غربی، بهویژه بیبیسی، میبینیم که پوشش اخبار کرونایی در این رسانه تنها به ایران محدود میشود، درحالیکه یکی از ارکان اصلی خبری تشریح میزان گستردگی یک رویداد است.»
این خبرگزاری در رد این پاسخ که مخاطبان بیبیسی فارسی، فارسیزبانان و بیشتر تمرکز آن روی ایران و افغانستان و تاجیکستان است نوشته: «اینکه بیبیسی فارسی یک گروه هدف دارد و آنهم مردم ایران هستند، موضوعی است که محتوای اخبار منتشره را تحت کنترل قرار میدهد، یعنی واضح است که این رسانه باید اخبار مرتبط با گروه هدف خود را در مرکز توجه قرار دهد؛ اما وقتی برای پوشش این اخبار با موضوع فراگیری چون ویروس کرونا مواجه هستیم لازم است سطح گستردگی و فراگیری این رویداد بهعنوان یک معضل جهانی هم موردبررسی و واکاوی قرار بگیرد و آنچه اصلا در نحوه پوشش اخبار ویروس کرونا توسط بیبیسی دیده نمیشود همین سطح گستردگی و تاثیرگذاری در جهان است.»
آیا پوشش خبری-تحلیلی بیبیسی فارسی در موضوع کرونا، تمرکز مطلق روی ایران دارد؟ آیا این شبکه شیوع کرونا در دیگر کشورهای جهان را سانسور کرده است؟ این پرسشها ازآنجهت برای «ایرانوایر» مهم است که بداند چقدر این ادعا با حقیقت تطابق دارد و تا چه میزان ممکن است خبرگزاری فارس با ارائه اطلاعات نادرست کوشیده یک دیساینفورمیشن (اطلاعات گمراهکننده) را بهعنوان گزارش تحلیلی به خورد مخاطبان دهد.
ویروس کرونا در سرخط اخبار بیبیسی
با اعلام رسمی ورود کرونا به ایران در تاریخ ۱اسفند۱۳۹۸ که با مرگ دو شهروند ایرانی در شهر قم نگاهها را به خود جلب کرد، اکثر رسانهها ازجمله بیبیسی فارسی آن را بسیار جدی گرفتند و به آن پرداختند. بررسیهای ایرانوایر نشان میدهد که از روز ۱اسفند۱۳۹۸ تا روز ۲۲ اسفند که گزارش خبرگزاری فارس منتشر شده، بیبیسی فارسی در وبسایت خود جمعا ۲۵۹ مطلب با کلیدواژه کرونا منتشر کرده که ۱۳۲ گزارش معادل ۵۱ درصد آن روی کرونا در ایران، ۹۱ گزارش معادل ۳۵.۱ درصد روی اخبار و گزارشهای کرونا در جهان و ۳۶ مطلب معادل ۱۳.۹ درصد به مطالب عمومی و آموزشی در خصوص کرونا اختصاص داشته است.
لینک تمام مطالب بیبیسی فارسی از ۱ تا ۲۲اسفند۱۳۹۸ در این لینک در دسترس است.
ویروس کرونا در سرخط اخبار خبرگزاری فارس
بررسیهای ایرانوایر نشان میدهد که خبرگزاری فارس تنها در روز دوشنبه ۲۶اسفند۱۳۹۸ جمعا ۲۷۲ مطلب با کلیدواژه «کرونا» منتشر کرده است. خبرگزاری فارس که بیبیسی فارسی را به دلیل تمرکز بیشازاندازه به کرونا در ایران موردانتقاد قرار میدهد خود، بیشتر از بیبیسی فارسی، تمرکزش را بر کرونا در ایران گذاشته است. از مجموع ۲۷۲ پست کرونایی خبرگزاری فارس، ۱۶۴ پست معادل ۶۰.۳ درصد به اخبار کرونا در ایران، ۹۲ پست معادل ۳۳.۸ درصد، به کرونا در جهان و حدود ۱۶ پست معادل ۵.۹ درصد به مطالب آموزشی و عمومی در حوزه کرونا اختصاص داده است.
جمعبندی
خبرگزاری فارس روز ۲۲اسفند۱۳۹۸ در گزارشی به میزان پوشش خبری-تحلیلی، شیوع ویروس کرونا توسط بیبیسی فارسی پرداخته و مدعی شده که این شبکه فارسیزبان بهگونهای به پوشش شیوع کرونا پرداخته که گویی اصلا کرونا از ایران آغاز شده و تنها در ایران کشته گرفته و اصلا از این کشور خارج هم نشده است. خبرگزاری فارس در این گزارش انتقادی، نوشته: «با بررسی میزان تولیدات اخبار و محتواسازیهای رسانههای غربی، بهویژه بیبیسی، میبینم که پوشش اخبار کرونایی در این رسانه تنها به ایران محدود میشود، درحالیکه یکی از ارکان اصلی خبری تشریح میزان گستردگی یک رویداد است.»
آیا پوشش خبری-تحلیلی بیبیسی فارسی در موضوع کرونا، تمرکز مطلق روی ایران دارد؟ آیا این شبکه شیوع کرونا در دیگر کشورهای جهان را سانسور کرده است؟
بررسیهای ایرانوایر نشان میدهد از روز اول اسفند که کرونا در ایران بهطور رسمی پذیرفته و اعلام شد تا روز ۲۲ اسفند که خبرگزاری فارس این گزارش را منتشر کرد، ۵۱ درصد گزارشهای بیبیسی فارسی در حوزه کرونا به اخبار کرونا در ایران و ۴۹ درصد به اخبار کرونا در جهان و مطالب عمومی و آموزشی در حوزه کرونا اختصاص داشته است. حال بررسی یک روز اخبار کرونا در خبرگزاری فارس (دوشنبه ۲۶اسفند۱۳۹۸) نشان میدهد که این خبرگزاری توجه بیشتری به کرونا در ایران داشته است؛ ۶۰ درصد اخبار این روز خبرگزاری فارس به کرونا در ایران و تنها ۴۰ درصد آن به کرونا در جهان یا به مطالب آموزشی اختصاص داشته است.
ازاینرو، ایرانوایر، به ادعای خبرگزاری فارس مبنی بر اینکه «شبکه فارسیزبان بهگونهای به پوشش شیوع کرونا پرداخته که گویی اصلا کرونا از ایران آغاز شده و تنها در ایران کشته گرفته و اصلا از این کشور خارج هم نشده» نشان «حقیقت ندارد» میدهد.
توضیح نحوه رتبهبندی ایرانوایر:
-
دروغ پینوکیو: اظهاراتی که عدم صحت آنها قبلا ثابت شده یا بر اساس تحقیقات و مدارک موجود کذب از کار درآمدهاند.
-
حقیقت ندارد: اظهار دروغی درباره یک واقعه مشخص تازه یا چیزی که قبلا عدم صحت آن اثبات نشده است با استفاده از واقعیات و مدارک موجود.
-
گمراه کننده: موردی که ممکن است از واقعیاتی خاص در اظهارات استفاده شود تا ادعای نادرست یا غیرقابل اثبات دیگری را القا کند.
-
حقیقت دارد: وقتی اظهاری با مدارک و واقعیات ثبتشده پشتیبانی شود.
-
در بعضی موارد ممکن است ما به این نتیجه برسیم که امکان تعیین صحت یا کذب بودن ادعایی را نداریم. این موارد ممکن است ادعایی درباره مناسبات داخلی حکومت ایران باشد که ما از آن بیخبر هستیم، یا اظهار نظری به شدت شخصی باشد حتی ممکن است ادعا درباره نیاتی باشد که قابل رد یا اثبات نیستند.
برای کسب اطلاعات بیشتر درباره روششناسی راستیآزمایی در ایرانوایر اینجا کلیک کنید.
مطالب مرتبط:
آیا در آمریکا ۹۶ میلیون آمریکایی به کرونا مبتلا میشوند و ۴۸۰ هزار نفر میمیرند؟
معاون وزیر بهداشت درست میگوید که دولت در تشخیص ورود کرونا تاخیر داشت؟
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر