«مامان حوصله‌م سر رفته»، «میشه یه کارتون دیگه هم ببینیم؟»، «پس کی می‌تونیم بریم پارک؟»، «من دلم برای دوستام تنگ شده!»...
این تنها بخشی از جمله‌هایی است که مادران و پدرانی که آن‌قدر خوش‌شانس بوده‌اند که امکان در خانه ماندن و نگهداری از فرزندانشان را در این روزهای دلهره‌آور دارند، می‌شنوند. جمله‌هایی که نشان می‌دهد سرگرم کردن کودکان امروزی در خانه، ساده نیست. ایده‌هایی برای سرگرمی کودکان در خانه موضوع اصلی این گزارش است.
***
شیوع ویروس کرونا حالا مدارس و مهدکودک‌ها را تعطیل کرده است. والدین بسیاری علیرغم دشواری‌هایی که بر آن‌ها واردشده حتی پیش از تعطیل شدن رسمی مدارس، از حضور کودکانشان در کلاس‌های درس ممانعت به عمل‌آورده و ترجیح دادند روزهای گسترش کرونا را در قرنطینه‌های خانگی بگذرانند.
بچه‌ها در رده‌های سنی مختلف به شیوه‌های متفاوتی سرگرم می‌شوند. تفاوت‌های فردی آن‌ها را هم در زمان انتخاب روش‌های سرگرمی باید در نظر گرفت اما برآیند گفتگوهای ایران‌وایر با والدینی که در خانه مانده و با کودکانشان وقت می‌گذرانند نشان می‌دهد که سرگرم کردن بچه‌های زیر سه سال برای والدین مسئله بغرنج‌تری است. چند پدر و مادر که کودک کمتر از سه سال دارند به‌شدت برای سرگرم کردن فرزندشان به مشکل برخورده‌اند.
«رضا» و «سمانه» زوج جوان ساکن قم هستند. آن‌ها یک پسر سه‌ساله دارند و از اینکه ناچارند مدت‌های زیادی برای او کارتون پخش کنند تا سرگرم شود ناراحت‌اند: «سهمیه کارتون روزانه‌اش را زیاد کرده‌ایم. اجازه می‌دهیم ساعت‌های بیشتری در وان کوچکش آب‌بازی کند. خمیربازی و بلاک‌های چوبی و لگو دارد و چندساعتی با آن‌ها سرگرم می‌شود اما بازهم این‌ها جای پارک و فعالیت روزانه بدنی که بیرون از خانه داشت را نمی‌گیرد.»
«کتایون» مادر یک دختر دوساله است. شاغل و ساکن یکی از شهرهای استان گیلان. او به ایران‌وایر می‌گوید: «من فرزندم را به مهدکودک نمی‌بردم اما خانه‌های بازی نیمه‌وقت و خانه مادرم پناه من بود برای اینکه بچه را نزدشان بگذارم. دو هفته مرخصی گرفته‌ام و الان در نهمین روز آن هستیم. دخترم چندان با کاردستی درست کردن میانه‌ای ندارد. خانه بازی و پارک هم که نمی‌شود رفت. هر کاری که بگویید کرده‌ایم؛ اما واقعا سرگرم کردن بچه‌ها کار سختی است. اضطراب من هم به او منتقل‌شده و همین خیلی باعث رنجم می‌شود.»
ادمین یکی از صفحات اینستاگرامی که به‌صورت متمرکز مدت‌هاست به طراحی بازی برای کودکان می‌پردازد می‌گوید: «من کارشناس ارشد روانشناسی کودک دارم. خواهرم هم لیسانس علوم تربیتی دارد. من مدت‌هاست این صفحه را راه‌اندازی کرده‌ام اما طی چند روزی که ایران درگیر گسترش ویروس کرونا شده دنبال کننده‌های صفحه من ۳۰۰۰ نفر افزایش پیدا کردند. کاملا مشخص است پدر و مادرها نیازمند پیدا کردن روش‌هایی برای سرگرم کردن بچه‌ها هستند.»
این صفحه که بین از ۲۹۰۰۰ بازدیدکننده دارد با مشخص کردن بازی برای رنج سنی، با وسایل ابتدایی که در همه منازل پیدا می‌شود بازی‌های جذاب و سرگرم‌کننده پیشنهاد می‌کند.
در یکی از بازی‌ها برای کودکان بالای ۲ سال پیشنهادشده روی یک مقوا یا کاغذ خطوطی با شکل و رنگ دلخواه کشیده شود و بعد از کودک بخواهید گلوله‌های پنبه‌ای همرنگ را بر روی مسیر خط بچیند. این بازی باعث تقویت مهارت‌های حرکتی و ماهیچه‌های دست کودک، هماهنگی چشم و دست و افزایش توجه و تمرکز او خواهد شد.
تقریبا در همه بازی‌های این صفحه به مواردی ازجمله تقویت مهارت‌های فیزیکی و حافظه توجه شده است. بازی‌ها به‌سادگی قابل‌اجرا هستند و بی‌خطر بودن، نقطه قوت آن‌هاست.
برخی خانواده‌های می‌گویند این قرنطینه خانگی فرصت مغتنمی برایشان بوده تا اوقات بیشتری باهم بگذرانند. اتفاقی که در میانه زندگی پرمشغله شهری که سرشار از دوندگی‌های بی‌وقفه برای تامین مخارج و هزینه‌های زندگی است مدت‌ها از خودشان دریغ کرده بودند.
«سلمان عطایی»، همراه با همسر و دو فرزند ۲ و ۶ ساله‌شان ده روز است که از خانه بیرون نرفته‌اند. سلمان می‌گوید: «خیلی‌ها برای این در خانه ماندن ما را مسخره می‌کنند اما این ویروس شوخی ندارد. من صاحب یک مغازه در دل شهرم. با اینکه الان می‌توانستم فروش خوبی کنم به خاطر سلامت بچه‌ها تعطیل کردم. راستش را بخواهید برای ما بد هم نبود. کلی بازی خانوادگی انجام دادیم. با بچه‌ها کاردستی درست کردیم و کیک پختیم. نقاشی کشیدیم. قایم باشک بازی کردیم. پسرم که کلاس اول است با مادرش درس‌هایش را کار می‌کند. روتین انجام تکالیفش را نگه داشتیم و به همان سبک مدرسه هرروز تکلیف دارد که مادرش به او می‌دهد. برنامه مدرسه‌اش را هم در خانه انجام می‌دهیم. همسرم شب‌به‌شب از روی کتاب خودآموز درس‌ها را یک‌بار مرور می‌کند که فردا با پسرمان کار کند. دختر دوساله‌مان هم چند تا کتاب و اسباب‌بازی دارد که خیلی برایش سرگرم‌کننده‌اند. در کل به ما بد نگذشته فقط نگرانم که اگر از دو هفته طولانی‌تر شود چه‌کار باید بکنیم؟»
یک فعال اجتماعی حوزه کودکان ساکن ایران که نمی‌خواهد نامی از او آورده شود در خصوص برنامه‌های روتین در زندگی کودک می‌گوید: «یکی از مهم‌ترین نکته‌ها در مورد کودکان این است که باید تلاش کنید کمترین تغییرات را در برنامه‌های روزانه کودک بخصوص اگر زیر چهار سال است به وجود بیاورید. اگر یک‌باره برنامه‌ای را که دو یا سه سال در هنگام خواب شبانه کودک یا میزان تماشای کارتون اجرا کرده بودید در این روزها تغییر بدهید برگرداندن کودک به روتین قبلی دشوارتر از قبل خواهد بود.»
برخی از والدین اما در نگهداری و سرگرم کردن کودکانشان دست‌تنها هستند. اغلب مادران مجرد یا مادران و پدرانی که شریک زندگی‌شان به دلیلی دور از خانه و ناچار به حضور در محل کار است.
«خاطره» مادر یک دختر ۷ ساله است. همسرش مهندس اقماری در پتروشیمی عسلویه و دور از خانه است. او به ایران‌وایر می‌گوید: «من مادر دست‌تنهایی هستم. همسرم دو هفته سر کار است و دوهفته‌ای که بیکار است آن‌قدر خسته‌وکوفته است که هیچ کمکی به من نمی‌کند. همه کارهای خانه و بچه با من است. الان دو هفته کار همسرم است و گفته برای دو هفته استراحتش هم به خانه نمی‌آید چون می‌ترسد با آمدنش ما را بیمار کند. قرار است در خوابگاه محل کارشان در عسلویه بماند. برنامه و روتین زندگی‌مان کاملا به‌هم‌خورده اما خوشبختانه با بچه ۷ ساله همه‌چیز راحت‌تر می‌گذرد. گاهی فکر می‌کنم اگر دخترم نوزاد یا دو سه ساله بودم و مثل روزهای اول به دنیا آمدنش ناچار بودم شبانه‌روزی و بدون کمک از او مراقبت کنم چقدر سخت‌تر بود.»
او می‌گوید برنامه‌های دونفره‌شان با دخترش هردوی آن‌ها را سرگرم می‌کند: «از وقتی‌که دخترم به مدرسه نمی‌رود هرروز برنامه کتاب‌خوانی باهم داریم. او کتاب‌های قصه‌اش را برای من می‌خواند و من داستانی که می‌خواند را نقاشی می‌کنم. باهم ورزش می‌کنیم. فیلم و کارتون می‌بینیم و آشپزی می‌کنیم.»
«سحر» و «علی» زن و شوهر جوان ساکن تهران و صاحبان یک کارگاه کوچک تولیدی هستند. آن‌ها برای سال نو سفارش‌های زیادی گرفته‌اند که باید تا نیمه اسفند حاضر شود. فرزندشان ۴ ساله است و روزها به مهدکودک می‌رفته. سحر می‌گوید: «من کسی را ندارم که بچه را نگه دارد. اگر سرکار نرویم هم سفارش‌ها حاضر نمی‌شود. مجبوریم حداقل نصف روز او را با خودمان به کارگاه برویم. پسر من عاشق نقاشی است. وسایل نقاشی‌اش را گوشه‌ای پهن می‌کنیم. ما کار می‌کنیم او هم برای خودش نقش می‌زند. بقیه روز را هم آن‌قدر بازی دسته‌جمعی می‌کنیم و حرف می‌زنیم که شب وقتی پسرمان می‌خوابد خودمان هم از خستگی بی‌هوش می‌شویم.»
پانتومیم یکی از بازی‌های همیشگی آن‌هاست: «پسر ما عاشق بازی پانتومیم است. عصرها توی خانه به‌جز کارتون و بازی‌های معمولی دو سه ساعتی مشغول پانتومیم هستیم. یکی‌مان کلمه‌ای را انتخاب می‌کند و بدون صحبت کردن و با نشان دادن بخش‌های مختلف کلمه از بقیه می‌خواهد حدس بزنند چه کلمه‌ای است. یک بازی دیگر هم می‌کنیم که خیلی سرگرم‌کننده است. همه چشم‌هایمان را می‌بندیم و هرکدام هر صدایی که از اطراف شنیدیم حدس می‌زنیم که صدای چیست، مثلاً صدای تلویزیون، صدای پا و...»
سحر نفس عمیقی می‌کشد و می‌گوید: «این شرایط خارج از کنترل همه ماست. باید بالاخره یک‌جوری بگذرانیمش. به نظر من بچه‌ها، بزرگ‌ترین سرمایه‌های زندگی ما هستند. باید تلاش کنیم با کمترین آسیب جسمی و روحی از این روزها عبور کنند.»
مطالب مرتبط:
دولت دستور بازشدن مدارس را هم بدهد، نمی‌گذاریم فرزندان‌مان به مدرسه بروند
ویروس کرونا؛ سایه وحشت روی زندگی شهروندان ایرانی
کرونا؛ ایران به‌تدریج تعطیل می‌شود
کرونا چه بر سر اقتصاد ایران می‌آورد؟
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر