روز سهشنبه، هفتم ژانویه «سعید دهقان» وکیل «فریبا عادلخواه» پژوهشگر ایرانی - فرانسوی که در اوین زندانی است، خبر داد که اتهامات موکلش با آغاز رسیدگی قضایی به پرونده او، تغییر کرده است. همزمان در همین روز، تجمعی در حمایت از آزادی هرچه سریعتر این پژوهشگر و «رولاند مارشال» استاد فرانسوی زندانی در ایران، در پاریس برگزار شد. خبرگزاریها همچنین خبر دادند که درست در همین روز، «امانوئل مکرون»، رییسجمهور فرانسه و «حسن روحانی»، رییسجمهور ایران با یکدیگر در تماسی تلفنی، مذاکره داشتهاند.
سعید دهقان، وکیل مدافع عادلخواه و مارشال در گفتوگو با خبرگزاری «ایسنا» گفته است که اتهامهای «جاسوسی» و «تشویش اذهان عمومی» در نخستین جلسه رسیدگی به پرونده عادلخواه که بیش از سه ساعت به طول انجامیده، حذف شده است. این جلسه در شعبه اول بازپرسی دادسرای امنیت «شهید مقدس» اوین برگزار شد. دهقان همچنین توضیح داد که اتهام «تشویش اذهان عمومی» بر مبنای «مخالفت با قانون حجاب اجباری و مخالفت با قوانین تبعیضآمیز میان زن و مرد» به موکل او وارد شده بود.
در حال حاضر با تایید دادستانی، کیفرخواست عادلخواه با دو اتهام دیگر به دادگاه انقلاب میرود؛ یعنی «اجتماع و تبانی برای ارتکاب جرم» و «تبلیغ علیه نظام.» جلسه بررسی اتهامهای «رولاند مارشال» نیز دو ساعت به طول انجامید و پس از تصمیم قضایی بازپرس و تایید دادستانی، کیفرخواست او مبنی بر اتهام «اجتماع و تبانی بهقصد اقدام علیه امنیت ملی» صادر و به دادگاه انقلاب ارجاع داده شد.
بنا به تخمین دهقان، وکیل مدافع هر دو زندانی، جلسه بررسی دو اتهام دیگر عادلخواه هفته آینده برگزار خواهد شد. در صورت مجرم شناخته شدن عادلخواه برای اتهام «اجتماع و تبانی برای ارتکاب جرم» او ممکن است بین دو تا پنج سال حکم حبس دریافت کند و برای اتهام «تبلیغ علیه نظام» بین سه ماه تا یک سال زندان. هرچند به نظر میرسد احتمالات دیگری در میان باشد.
تصاویر دو پژوهشگر زندانی
همزمان با اعلام برگزاری نخستین جلسه بررسی پرونده عادلخواه، همکاران و حامیان فریبا عادلخواه، در پاریس مقابل دانشکده CERI - SciencesPo تجمع کردند. این تجمع از سوی «ژان فرانسوا بایار» رییس سابق این دانشکده و همچنین کمیته حمایت از عادلخواه و مارشال، روز سهشنبه هفتم ژانویه ساعت ۱۵ برگزار شد. تظاهرکنندهها با در دست داشتن پلاکاردهایی خواستار آزادی هرچه سریعتر این دو شهروند فرانسه شدند. به گفته یکی از تظاهرکنندهها به «ایرانوایر» نزدیک به ۶۰ نفر از چهرههای آکادمیک فرانسه در این تجمع شرکت داشتند.
یکی از منابع «ایرانوایر» همچنین خبر داد که از نزدیکان امانوئل مکرون شنیده است، رییسجمهور فرانسه و رییسجمهور ایران به توافق رسیدهاند که در قبال تغییر اتهامهای عادلخواه و تسهیل آزادی وی و همچنین مارشال، زندانی ایرانی را که قرار بود به آمریکا استرداد شود، در فرانسه نگه دارند. منظور او «جلال روحاللهنژاد» است. این مساله برای اولینبار توسط روزنامه فیگارو به قلم «ژرژ ملبرونو» مطرح شد. گزارشگری که در سال ۱۳۸۳ مدتی در عراق گروگان بود و فرانسه بعد از پرداخت مبلغ هنگفتی به یک گروه تروریستی او یک خبرنگار دیگر به نام «کریستیان شنو» را آزاد کرد. «جلال روحاللهنژاد» متهم به «دور زدن تحریمهای آمریکا علیه ایران» است که نتیجه استردادش به آمریکا میتواند ۶۰ سال زندان برای او بههمراه داشته باشد.
البته سابقه فرانسه در تبادل اسرا و معامله با جمهوری اسلامی بر سر زندانیان، سابقهای طولانی دارد که بارها تکرار شده است. آزادی گروگانهای فرانسوی در لبنان مقابل آزادی «انیس نقاش» عامل ترور ناموفق «شاپور بختیار» در پاریس، آزادی «کلودیا رایس» در برابر آزادی «علی وکیلیراد» قاتل «شاپور بختیار» تنها دو نمونه از این مبادله و معاملهها است. برای همین احتمال معامله بر سر «عادلخواه» و «مارشال» با «جلال روحاللهنژاد» در ذهن تحلیلگران همواره پررنگ بوده است. حالا هم که یکی از نزدیکان مکرون خبر داده است، این معامله در مراحل اجرایی قرار گرفته است.
نویسنده گزارش «فیگارو» که پرده از احتمال این مبادله برداشته بود که به دلیل تجربه خود، از نزدیک با جزییات عملیات آزادسازی دولت فرانسه آشنا است، در پانزدهم اکتبر هم گزارشی نوشت مبنی بر دست داشتن فرانسه در ربایش «روحالله زم» کنشگر سیاسی که در اکتبر سال پیش، توسط سپاه پاسداران ایران ربوده شد. فردای گزارش «ملبرونو» یعنی شانزدهم اکتبر بود که مقامات فرانسه بعد از حدود پنج ماه تایید کردند «رولاند مارشال» نیز در بازداشت جمهوری اسلامی به سر میبرد. تا پیش از این تاریخ، هیچ اسمی از «مارشال» گفته نشده بود و هیچ مقامی به هویت او اشاره نکرده بود.
«مارشال» که با «عادلخواه» در رابطه بود، برای پیوستن به او راهی ایران شده بود که در فرودگاه دستگیر شد. برخی منابع همان زمان به «ایرانوایر» خبر دادند که جامعه آکادمیک فرانسه خواسته شده است، در مقابل این بازداشتها سکوت کنند و اجازه بدهند مقامات فرانسوی به مذاکره با ایران بر سر آزادی این دو زندانی بپردازند. فریبا عادلخواه ۱۷ خرداد ماه در منزلی که در شهر قم اجاره کرده بود، بازداشت شده بود.
مذاکرات و ملاقات ادامه داشت تا از آخرین ماه سال گذشته، اقدامات دو طرف و اظهارات عمومی و خصوصیشان شدت گرفت. اوایل دسامبر ۲۰۱۹ «سعید دهقان» خبر داد دستگاه قضایی با قرار وثیقه برای آزادی دو پژوهشگر فرانسوی مخالفت کرده و پرونده آنها قرار است به دادگاه انقلاب ارسال شود. در پی انتشار این خبر، «امانوئل مکرون» در توییتر خطاب به جمهوری اسلامی نوشت که زندانی کردن این دو پژوهشگر «غیرقابلتحمل» است و آنها باید هرچه سریعتر آزاد شوند. توییت او چنین آغاز شده بود: «در روز حقوق بشر، به فکر فریبا عادلخواه و رولاند مارشال، دو هموطن زندانی در ایران و خانوادههای آنها هستم.» او در پایان توییت خود خطاب به حسن روحانی، نوشت: «این را به حسن روحانی میگویم و آن را تکرار میکنم.»
درست در همین زمان، تصاویر این دو پژوهشگر زندانی مقابل شهرداری پاریس نصف شد و همکاران و شهردار پاریس، «آن هیدالگو» اعلام کردند که تا آزادی آنها، تصاویرشان مقابل شهرداری پاریس، باقی خواهد ماند.
در ادامه این تحولات، روز ۲۴ دسامبر ۲۰۱۹ «فریبا عادلخواه» اعتصاب غذا کرد و «ژان فرانسوا بایار» این اعتصاب غذا را با نوشتن یادداشتی در روزنامه «لوموند» تایید کرد. عادلخواه همچنین با انتشار نامهای سرگشاده که از سوی کمپین حقوق بشر در ایران منتشر شد، خبر داد که مورد «شکنجه روحی» قرار گرفته است. در پی انتشار این نامه و اعلام آغاز اعتصاب غذا بود که وزارت خارجه فرانسه نسبت به ادامه بازداشت «عادلخواه» و «مارشال» با انتشار بیانیهای اعتراض کرد و سفیر ایران در فرانسه نیز به این وزارتخانه احضار شد. همان زمان، وزارت امور خارجه ایران این اقدامات فرانسه را «مداخلهجویانه» خواند.
حالا، دو هفته بعد از آخرین اخبار تحولات پیرامون پرونده فریبا عادلخواه، پژوهشگر دوتابعیتی و رولاند مارشال، به ناگهان اتهام «جاسوسی» و «تشویش اذهان عمومی» حذف میشود، مکرون و روحانی درست در روز اعلام این خبر با یکدیگر تلفنی گفتوگو میکنند، تجمعی برای آزادی هرچه سریعتر این دو پژوهشگر برگزار میشود و ضمن آن، یکی از نزدیکان مکرون به برخی منابع «ایرانوایر» خبر میدهد که معامله بر سر این پژوهشگر و «روحاللهنژاد» به توافق رسیده است.
به نظر میرسد اگر پیشبینی وکیل عادلخواه درست باشد و هفته آینده دادگاه بررسی دو اتهام دیگر او برگزار شود، بهزودی سرنوشت این دو پژوهشگر که ماهها است در زندان جمهوری اسلامی به سر میبرند، روشن خواهد شد.
بازداشت فریبا عادلخواه؛ حمله امنیتی به پژوهشگران علوم انسانی
ملاقات کنسول فرانسه با فریبا عادلخواه؛ ادامه پیگیریهای دولت فرانسه
بیانیه چند استاد دانشگاههای فرانسه: با تحریم علمی ایران مخالفیم
جلال روحالله نژاد که فریبا عادلخواه برای آزادی او گروگان گرفته شده، کیست؟
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر