همزمان با ادامه سیلاب در برخی استانهای کشور، نگرانی نسبت به شرایط زندانیان دربند در زندانهای این استانهای سیل زده بالا گرفته است.
فعالان مدنی میگویند در شرایطی که مردم عادی و فارغ از قید و بند زندان در حال قربانی شدن در سیلابهای اخیر هستند و آمار تلفات بالا است، سرنوشت زندانیان محصور در زندانهای استانهای گلستان، مازندران، لرستان، ایلام، کرمانشاه، خوزستان و فارس چهگونه خواهد شد؟
تاکنون فقط خبر جابهجایی افراد یک اردوگاه در شهر اندیمشک در استان خوزستان از سوی مدیر کل زندانهای استان خوزستان تایید شده است و خبری از انتقال سایر زندانیان نیست.
«علیرضا بابایی» به «ایرنا» گفته است یک اردوگاه در مسیر اندیمشک وجود دارد که زندانیان آن به دلیل وقوع سیلاب جابهجا شدهاند و اسناد این اردوگاه نیز در امنیت کامل منتقل شده است.
او اطمینان داده است که هیچ یک از زندانیان و زندانهای استان در حادثه سیلاب اخیر در استان دچار مشکل نشدهاند و برنامههای ایمن سازی لازم در این خصوص انجام شده است.
«نفیسه منبوهی» که نامزدش به عنوان یک معترض سیاسی و فعال قومی از دی ماه سال گذشته به زندان مرکزی اهواز یا همان زندان «شیبان» منتقل شده است، میگوید اگر ادعای آقای علیرضا بابایی، مدیر کل زندانهای این استان درست است، چرا تماس تلفنی برخی زندانیها و ملاقات آنها قطع شده است؟
به گفته نفیسه، خانواده نامزدش از هفته گذشته با این زندانی ملاقات نداشتهاند و از وضعیت او که در بند شش نگهداری میشود، بیخبرند.
میگوید زمانی که تلاش کردهاند از طریق تلفن از شرایط نامزدش مطلع شوند، به آنها گفته شده که تلفن برخی بندهای زندان به علت سیلاب قطع است:
«این طبیعی است که ما نگران وضعیت آنها هستیم چون این زندان بسیار بزرگ است و آن طور که زندانی ما گفته، به جای دو هزار زندانی، حدود چهار هزار و ۸۰۰ زندانی، به ویژه فعالان عرب در آن نگهداری میشوند؛ به شکلی که در یک اتاق ۱۲ متری، حدود ۲۰ نفر را اسکان دادهاند. این زندان کاملا به رودخانه کارون نزدیک است و اگر آب بالا بیاید، آنها هیچ راه فراری ندارند.»
به گفته نفیسه، زندان شیبان در یک محیط کاملا مسطح قرار دارد و در صورت آب گرفتگی و سیلاب، تبدیل به بستر بزرگی از آبهای سرازیر شده خواهد شد.
زندان شیبان یک محوطه بسیار بزرگ با ۱۲ ساختمان مجزا است که سالها پیش توسط شرکت «تکنوپروم اکسپورت» روسیه به منظور اسکان مهندسان روسی سازنده «نیروگاه برق رامین» ساخته شده است.
این محوطه بعدها با تغییر کاربری، به بزرگترین زندان خوزستان مبدل شد و بعد از تعطیلی زندان «کارون» و سرازیر شدن ظرفیت این زندان به شیبان، محل نگهداری زندانیان امنیتی است.
نفیسه منبوهی میگوید از آن جایی که این زندان با یک کاربری متفاوت بنا شده، با مشکلات زیادی مواجه است و احتمال این که سیلاب این مشکلات را تبدیل به یک معضل خطرناک کند، وجود دارد:« آب رسانی، گرمادهی، سرمادهی، فاضلاب و خروج اضطراری در زندان شیبان مشکل دارد. چون از اول برای این ظرفیت ساخته نشده است و حالا اگر زندانیها از خطر سیلاب هم رها بشوند، باز هم این احتمال وجود دارد که آبگرفتگی و رطوبت به بالا گرفتن بیماریهای پوستی و مزمن کمک کند.»
«کریم دیهیمی»، فعال حقوق بشر اهواز که ساکن شهر لندن است، میگوید خوشبختانه طبق اطلاعات او، تا این لحظه زندان شیبان از جریان سیلاب دور بوده است: «برای سرکشی از وضعیت زندان شیبان، از یکی از دوستانم درخواست کردم سری به منطقه بزند و ببیند که شرایط زندان چه طور است. او گفت که مسیر اهواز به شیبان قطع است اما مسیر بین خود شهر شیبان و زندان قطع نیست و تا این لحظه با وجود همه مشکلات ناشی از سیل، زندان توسط آب محاصره نشده است و فعلا در شرایط بحرانی نیست؛ مگر این که با بالا آمدن آب دراطراف زندان، این محل هم درگیر بشود.»
به گفته دیهیمی که به شرایط منطقه آشنا است، با وجود سیلاب در شهر شیبان، از آن جایی که زندان مرکزی اهواز در شرق این شهر و رودخانه کارون در غرب آن قرار گرفته، تا کنون سیلاب تهدیدی براى این زندان نبوده است. او امیدوار است در روزهای آتی هم جای نگرانی وجود نداشته باشد. اما در مورد سایر زندانهای خوزستان و استانهای درگیر سیلاب، اطلاعات زیادی در دست نیست.
تاکنون شهرهای زیادی در استان خوزستان در وضعیت خطر قرار گرفتهاند. حمیدیه، شیبان، کارون، عبدالخان، دشت آزادگان، دارخوین، سوسنگرد، رفیع، کوت سعید نعیم، ابوحمیظه و رامهرمز از جمله این شهرها هستند. برخی از این شهرها با پر شدن ظرفیت سدهای «کرخه» و «دز»، با دستور تخلیه مواجه شدهاند.
خبرگزاری ایرنا به نقل از روابط عمومی فرمانداری حمیدیه نوشته است که تا کنون سکنه روستاهای چمیم، قاسم زامل، بیت گنیم، شیخ طعمه، خسرج بیت قشم، خسرج عوده، حویش، شاطی، حمدان سلجه، آلبوعید یک و نبی از منطقه خارج شدهاند و پیشبینی میشود که این روستاها به طور کامل زیر آب خواهند رفت.
با وجود این حجم سیلاب، نگرانی برای امنیت جانی زندانیان کماکان وجود دارد.
سندیکای کارگران «شرکت کشت و صنعت نیشکر هفت تپه» روز گذشته با انتشار یک بیانیه، اعلام کرد در صورت تداوم سیل، جان زندانیان در بند بیش از دیگران در معرض خطر قرار خواهد داشت.
این سندیکا نسبت به جان «اسماعیل بخشی» سخنگوی کارگران نیشکر هفت تپه، «سپیده قلیان» فعال مدنی حامی این کارگران و همچنین سایر زندانیان در بند در زندان شیبان اظهار نگرانی کرده و خواستهاند که تمامی امکانات لازم برای حفظ جان آنها در بند و شرایط آزادی این زندانیان فراهم شود.
روز سیزدهم اسفندماه سالی که گذشت، اسماعیل بخشی و سپیده قلیان، فعالان کارگری به ترتیب به زندانهای شیبان و سپیدار منتقل شدند. هر دو زندانی این روزها در معرض خطر سیلاب قرار دارند.
«ایوب خفاجی»، یکی از امدادرسانان و افراد محلی ساکن شهر شیبان احتمال غرق شدن این شهر را دور از ذهن نمیداند: «سیل رودخانه کرخه تا کنون حمیدیه در غرب اهواز و شهرستان کارون در جنوب اهواز را درگیر کرده است. به نظر میرسد با افزایش بارندگی و بالا آمدن آب کرخه و کارون به طور همزمان، احتمال غرق شدن شهر شیبان نیز وجود دارد.»
او میگوید روز گذشته سیل بندی که افراد محلی در سمت خط ریل آهن شهر شیبان برای مصونیت زمینهای کشاورزی ایجاد کرده بودند، توسط نیروی سیلاب شکست و تمام زمینهای کشاورزی منطقه را آب گرفته و این آب در حال پیشروی به سمت شیبان است.
اما در صورتی که حجم سیلاب بالا بیاید و دامنه سیل به زندان شیبان برسد، آیا در مورد نجات جان زندانیها از سیلاب تمهیداتی در نظر گرفته شده است؟
کریم دیهیمی، فعال حقوق بشرخوزستان میگوید: «اگر دامنه سیلاب به زندان هم برسد، از آن جایی که زندان در فضای باز قرار دارد، تنها راه ممکن، خارج کردن زندانیها از آنجا و انتقالشان به شهر است. اما به دلیل زیاد بودن جمعیت زندان، من تصور نمیکنم اساسا به این مساله توجه شود.»
با این همه، ایوب خفاجی، از افراد محلی ساکن شیبان احتمال درگیر شدن زندان مرکزی را منتفی نمیداند:» زندان مرکزی در کیلومتر ۲۵ جاده ملاثانی به اهواز واقع شده است و اگر سیلاب شهر شیبان را ببلعد، دلیلی ندارد که زندان هم درگیرسیل نشود. به ویژه که این زندان به علت کمبود بودجه، مشکلات ساختمانی و سازهای بسیاری دارد و به لحاظ فنی و سیستم فاضلاب دچار مشکل است.»
کسی به درستی نمیداند افراد دربند شهرهایی که این روزها از بارندگی و سیلاب آسیب جدی دیده و قربانی بسیار دادهاند، در چه شرایطی به سر میبرند. در استان خوزستان که این روزها درگیر سیلاب است، ۱۱ زندان رسمی در شهرهای اهواز، رامهرمز، بهبهان، دزفول، شوشتر، مسجدسلیمان و ماهشهر وجود دارد.
مطالب مرتبط:
سیل در خوزستان؛ از هدایت آب به شهرها برای جلوگیری از آسیب به دکلهای نفتی تا دوربین و مسئولان
سیل در ایران چه بر سر مردم آورده است؟
نوروز آخرالزمانی؛ سیلاب ایران را در برگرفت
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر