این گزارش خلاصه‌ای از آمارها و اطلاعاتی است که نشان می‌دهد وضعیت فقر در استان‌های مختلف ایران چگونه است. این اطلاعات بر اساس داده‌های تحقیق مرکز پژوهش‌های مجلس با عنوان «خط فقر ایران در سال ۱۳۹۵» و تطبیق آن با سایر آمارهای رسمی، مانند سرشماری، تورم و بیکاری استخراج و محاسبه شده است.
فقر در برابر زیست ایران‌شهری
یزد از زیستگاه‌های خاص سرزمین ایران است؛ یکی از مصادیق زیست ایران‌شهری؛ مفهومی معادل سازگاری با شرایط محیطی و کنار آمدن با شرایط دشوار زندگی در مناطق گرم و خشک؛ یزد یک نمونه کم‌نظیر در تمام دنیا است که انسان بی‌انکه آسیبی به محیط زیست وارد کند، بر محدودیت‌های اقلیمی غلبه یافته و راه زندگی را در خشک‌ترین و کم‌آب‌ترین سرزمین‌های جهان باز کرده است.
اما نه همه محدودیت‌ها طبیعی است و نه شیوه‌های مواجه با بحران در دنیای معاصر، شباهتی به مهارت‌های غریزی مردم ایران‌زمین دارد.
یک نمونه این محدودیت‌ها فقر مطلق است که ۹درصد جمعیت استان یزد را فرا گرفته است. بر اساس برآوردهای مرکز پژوهش‌های مجلس در سال ۹۵، چیزی قریب به ۱۰۰ هزار نفر از مردم استان یزد، در شرایطی به سر می‌بردند که پول کافی برای تهیه خوراک کافی در حد ۲۱۰۰ کالری در روز در بساط‌شان نبود. این عدد امروز با توجه به بالا گرفتن بحران‌های اقتصادی و سیاسی قطعا بیشتر از این است.
متوسط بعد خانوار در استان یزد ۳.۳ نفر است، اما متوسط بعد خانوار فقیر استان یک نفر بیش از این و برابر ۴.۴ نفر است.
جمعیت زیاد خانوار، هزینه بالای تامین نیازهای اساسی، درآمد پایین و بیکاری، عوامل عمده شکل‌گیری فقر مطلق در استان یزد به حساب می‌آیند.
بر اساس آمار نیروی کار در سال ۹۶، نرخ بیکاری در استان یزد، بیشتر از میانگین کشوری و برابر ۱۲.۸ درصد بوده است. نسبت اشتغال هم به جمعیت بالای ۱۵ سال استان ۴۱.۲ محاسبه شده، با این توضیح که بیش از ۱۰ درصد از کارها در استان، جزو مشاغل ناقص آمارگیری شده‌اند. یعنی به دلیل نبود کار کافی، افراد ناگزیر به تن دادن به کارهای موقتی و نیمه وقت‌اند.
اگر این آمار را با داده‌های سرشماری ۹۵ مطابقت دهیم به این نتیجه می‌رسیم که از جمعیت یک میلیون و ۱۳۸ هزار نفری استان کل جمعیت شاغل کمتر از ۳۳۰ هزار نفر است. اگر فرض کنیم که هر خانواده به یک نفر شاغل نیاز دارد، آن وقت باید بیش از ۱۰ هزار خانواده در شرایطی به سر می‌برند که هیچ فرد شاغلی در میان اعضای خانواده نیست.
فقر شهری
در سال ۱۳۹۵ خط فقر مطلق در مناطق شهری استان یزد، برای هر نفر حدود ۳۶۵ هزار تومان و برای یک خانواده پنج‌نفری یک میلیون و ۱۶۵ هزار تومان تعیین شده است. با احتساب الگوی جمعیت، میزان درآمد و هزینه‌های خانوار خط نزدیک ۱۸ هزار خانواده با جمعیتی بالغ بر ۸۸ هزار نفر زیر این خط قرار می‌گیرند و رسما به عنوان جمعیت فقر مطلق شناخته می‌شوند.
اگر خط فقر را بر اساس تورم آبان ۹۷ در مناطق شهری استان یزد به روز کنیم، خط فقر سرانه چیزی در حدود ۵۲۰ هزار تومان و خط فقر خانواده بیش از یک میلیون و ۶۷۰ هزار تومان برآورد می‌شود.
فقر روستایی
دست‌کم ۷ درصد جمعیت روستانشین استان یزد زیر خط فقر مطلق زندگی می‌کنند. یعنی درآمد سرانه‌شان در سال ۹۵ کمتر از ۲۲۰ هزار تومان و درآمد خانواده‌های سه‌نفری‌شان کمتر از ۴۸۲ هزار تومان بوده است.
جمعیت فقیر مناطق روستایی استان را در سال ۹۵ بیش از ۵هزار خانواده با جمعیتی کمتر از ۱۲ هزار نفر تشکیل می‌دادند. بعد کوچک خانواده‌های فقیر (کمتر از ۲.۵) در مناطق روستایی کاملا چشمگیر است.
اگر خط فقر سال ۹۵ را بر اساس نرخ تورم مناطق روستایی استان یزد به روز کنیم، خط فقر در میانه پاییز ۹۷ چیزی حدود ۳۳۰ هزار تومان برای یک نفر و ۷۲۵ هزار تومان برای یک خانواده سه نفری برآورد می‌شود. شاید اظهار نظر قطعی برای درآمد بالاتر از این رقم هنوز زود باشد، اما از همین الان به طور قطع می‌توان گفت که کمتر از این اعداد و ارقام به طور قطعی در معرض خطر گرسنگی و سوءتغذیه قرار دارند.
مطالب مرتبط:
اطلس فقر در ایران؛ سیستان و بلوچستان
اطلس فقر در ایران؛ آذربایجان غربی
اطلس فقر در ایران؛ استان مرکزی
اطلس فقر در ایران؛ خراسان شمالی
اطلس فقر در ایران؛ آذربایجان شرقی
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر