رضا دقتی: عباس عطار با یک عکس یک داستان را خلاصه می‌کرد

۲۵ آوریل (۵ اردیبهشت) امسال عباس عطار٬ عکاس مشهور آژانس عکاسی مگنوم در ۷۴ سالگی در پاریس درگذشت. مرگی که  ضایعه‌ای تاسف‌بار برای جامعه عکاسی ایران و حتی جهان تلقی شد.

رضا دقتی٬ یکی از مشهورترین عکاسان ایرانی و برنده‌ی جوایز متعدد بین‌المللی  که در نشریه  نشنال جئوگرافیک مشغول فعالیت است درباره عباس عطار به ایران‌وایر می‌گوید: به مفهموم وافعی کلمه عکاس خبرنگار بود٬ او عکاس بسیار خوبی بود و تمام پیچ خم کار عکاسی را می دانست٬ شیوه‌ی کارش مثل کار آژانس مگنوم بود که نوع خاصی عکاسی می‌کنند. از آن نظر هم یکی از بهترین‌های آژانس مگنوم بود.

آقای دقتی می‌گوید علاوه بر عکاسی عباس عطار به معنای واقعی کلمه یک خبرنگار بود: یک خبرنگار ورزیده و ماهر بود که سال‌های زیادی میدان‌های مهم حوادث جهان را د نوردیده بود.  یک ویژگی مهم کار او  در عکاسی خبری این است که مثل یک خبرنگار ورزیده که اول کار تحقیقی انجام می دهد و بعد وارد عرصه می شود٬ اول تمام جوانب کار را در نظر می‌گرفت و بعد کارش را شروع می‌کرد.

از عباس عطار ۱۱ جلد کتاب منتشر شده است. او مجموعه‌های مفصل و بی‌نظیری از مذاهب دارد. کتاب چهره‌های مسیحیت در سال ۲۰۰۰ منتشر شد و تجسسی در مسیحیت به عنوان پدیده‌ای سیاسی‌‌، آیینی و معنوی بود.از سال ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۰ عباس عطار به کشورهای بودایی سفر کرد و با همان نگاه  به مذهب، عکاسی کرد.

سه سال بعد او پروژه مشابهی را درباره هندوها اجرا کرد. نقطه اوج کارهای عکاسی عباس درباره مذهب بودایی، کتاب او به نام "خدایی که من دیدم" است که در سال ۲۰۱۶ منتشر شد.  به گزارش بی‌بی‌سی در سال‌های گذشته تا پیش از مرگش عباس مشغول عکاسی درباره یهودیت بوده است.

عباس عطار در سال ۱۹۵۲ به همراه خانواده‌اش از ایران به الجزایر مهاجرت کرد. رضا دقتی با اشاره به تجربه مهاجرت او به همراه خانواده‌اش به الجزایر می‌گوید: با تمام دانسته‌ها و فرهنگی از ایران گرفته بود و با تجربه زندگی در الجزایر توانسته بود یک نگاه عمیق به فرهنگ آفریقا و خاورمیانه داشته باشد و چون مذهب در خانواده‌اش مهم بود و از کودکی با آن بزرگ شده بود٬رابطه خاصی با تمام مذاهب داشت.

آقای دقتی می‌گوید عکاسی عباس عطار از ادیان و مذاهب از مهم‌ترین کارهایی است که او در چندین دهه انجام داده است: خدایان دین‌ها و مذاهب می‌گشت و آن‌ها را به تصویر می‌کشید. مجموعه عکس‌های او  یکی از بهترین و عمیق‌ترین  تحقیقاتی است  به صورت تصویری و خبری در مورد ارتباط انسان‌ها با مذاهب مختلف و خدایان مختلف انجام شده است. رضا دقتی عکاس نشنال جیوگرافیک می‌گوید  این کار عباس  منحصر به فرد است و کسی تا به حال چنین نگاه عمیقی درباره انسان و ادیان و خدایان نداشته است. 

به گفته دقتی چنین کاری و خیلی از کارهای دیگری که عباس عطار انجام داد او را ورای شخصی از یک کشور قرار داد و موجب  جهانی شدن کار عباس شد: چرا که تمام مذاهب یک ریشه‌ی عمیقی در همه ملت‌ها و کشورها دارند٬ این کار و نگاه عباس در این عکس‌ها٬ یک نگاه جهانی شد.

عباس عطار از حوادث مهم بسیاری از کشورهای جهان عکاسی کرده است.  از مکزیک تا ویتنام، ایرلند شمالی، کوبا، آفریقای شمالی و خاورمیانه. یکی دیگر از مهم‌ترین عکس‌هایی که او به ثبت رسانده عکس‌هایی است که از مبارزه مردم آفریقای جنوبی علیه آپارتاید (تبعیض نژادی) است. رضا دقتی می‌گوید: در این عکس‌ها هم می‌بینیم که او مثل همیشه  سعی دارد که عکسی را به دست بیاورد که همه داستان را داشته باشد٬ هم عکس باشد و هم جنبه‌ی خبری داشته باشد. بسیاری از کارهای عباس به این مفهموم که با یک عکس می توانست یک داستان را خلاصه کند مهم است. خیلی از عکاسان خبرنگار هستند که این درجه شناخت را ندارند.

مطالب مرتبط:

عباس عطار، راوی تاریخی که شاهدش بود

عباس عطار٬ عکاس سرشناس ایرانی درگذشت

عباس عطار، ۱۳۲۳ - ۱۳۹۷