آیا فعالیت گروهی در زمینه های اجتماعی و سیاسی منع قانونی دارد؟ اگر چند نفر به صورت داوطلبانه و گروهی بخواهند فعالیت سیاسی یا اجتماعی داشته باشند بدون اینکه این گروه را در مراجع ذیصلاح ثبت کنند، آیا مرتکب جرم شده اند؟
بر اساس یک اصل حقوق بشری، شهروندان می توانند تشکلهای سیاسی و غیر سیاسی تشکیل داده و در قالب آنها فعالیت کنند. گرچه بر اساس قوانین ایران برای رسمی شدن فعالیت گروه ، ضروری است آن گروه طی تشریفات قانونی ثبت شود اما عدم ثبت آن به معنای ارتکاب جرم نیست. بر اساس مواد 498 و 499 قانون مجازات اسلامی تشکیل گروه به قصد برهم زدن امنیت کشور و عضویت در آن جرم انگاری شده است. بنابراین چنانچه دو نفر یا بیشتر پیرامون موضوع خاصی گردهم آمده و فعالیتی را آغاز کنند، هر چند که گروه خود را نزد مراجع رسمی ثبت نکنند مرتکب جرم تشکیل گروه غیرقانونی به قصد برهم زدن امنیت نشده اند و نمی توان اعضای آن را به دلیل تشکیل یا عضویت در آن گروه محاکمه کرد. بدیهی است چنانچه گروه اعمالی انجام دهد که مجرمانه باشد، اعضای آن قابل تعقیب کیفری می باشند. به عبارتی صرف تشکیل یک گروه هر چند با مقاصد سیاسی مخالف حکومت، بر اساس قوانین ایران جرم نیست بلکه هدف از تشکیل گروه برهم زدن امنیت باشد و این هدف جنبه مادی پیدا کند آنگاه گروه تشکیل شده غیرقانونی بوده و موسسان و اعضای آن تحت شرایطی به مجازات مقرر دار قانون محکوم خواهند شد.