از ابتدای ژانویه تا پایان دسامبر سال ۲۰۲۱، اسراییل و آمریکا و برخی طرفهای نامشخص، حداقل حدود ۸۴ موضع را در سوریه هدف قرار دادند. تیم «ایرانوایر» در این گزارش، معلومات دقیقی درباره مبدا، اماکن و تاریخ این حملات و همچنین مواضعی را که هدف قرار گرفتهاند، بررسی و ارائه میکند.
این گزارش با استناد به منابعی در داخل ارتش سوریه و گروههای ایرانی و پس از مطابقت آنها با اظهارات و اعترافات افراد بانفوذ رژیم «بشار اسد» و اخبار رسانههای داخلی و بینالمللی تهیه شده است. از این رو، احتمال دارد حملات دیگری نیز انجام شده باشد، اما ثبت و گزارش نشده است.
بیشتر حملات سال گذشته علیه کامیونهای حامل سلاح، زاغههای مهمات، فرودگاههای نظامی و انبارها و کارگاههای ساخت مواد مخدر صورت گرفت. اسراییل همچنین دستکم سه مرکز تولید و تهیه سلاحهای شیمیایی در سوریه را نیز هدف قرار داد.
حزبالله لبنان وابسته به ایران نیز از این حملات در امان نبوده است. اسراییل ۲۰ بار مواضع ارتش سوریه را که بهعنوان محل استقرار و مراکز اداری و نظامی حزبالله استفاده میشود، بمباران کرد.
شبهنظامیان عراقی «کتائب حزبالله» نیز دو بار توسط ائتلاف بینالمللی و ۸ بار از سوی جنگندههایی با هویت نامعلوم بمباران شدند. در یکی از موارد کاروان فرماندهان این گروه در شهرستان «المیادین» سوریه هدف قرار گرفت، اما کسی مسئولیت آن را برعهده نگرفت.
ائتلاف بینالمللی هم اعلام کرد که سه موضع گروه شبهنظامی عراقی «کتائب سیدالشهداء» وابسته به ایران را بمباران کرده است. گروههای شبهنظامی ایرانی در مجموع بیش از ۵۰ بار هدف قرار گرفتند، اما تشخیص دقیق اهداف مذکور برای ما میسر نبود، چون معمولا چندین گروه با هم در یک پایگاه مستقر میشوند.
اسراییل تنها یک بار و آمریکا نیز دو بار اعلام کردند که این حملات را انجام دادهاند و مسئولیت ۸۰ مورد دیگر را هیچ کشور و گروهی را برعهده نگرفت. رژیم سوریه اعلام کرد که ۷۰ بار مواضع نظامی و غیرنظامی این کشور توسط اسراییل بمباران شده است.
نقشه بمباران مواضع ایران در سوریه
بمباران مراکز تهیه و تولید سلاح شیمیایی
نیروی هوایی اسراییل در تاریخ ۸ژوئن۲۰۲۱ مصادف با ۱۸خرداد۱۴۰۰ مواضع حزبالله لبنان در حومه استان «حمص» سوریه را بمباران کرد. یکی از منابع سوری که با حزبالله کار میکند و به همین دلیل مایل به درج نام خود در گزارش نبود، به ایرانوایر گفت که در این حمله ۳۰ تن از عناصر این گروه کشته شدهاند.
رسانههای رسمی رژیم اسد نیز اعلام کردند که این حمله هوایی اسراییل در استان حمص در مرکز سوریه و مجاور دمشق انجام شده و واکنش پدافند هوایی این کشور در پی داشته است. منابع رسمی به نوع، اهداف و خسارت ناشی از این حمله اشاره نکردند، هرچند صدای انفجار در دمشق نیز شنیده شد.
از سوی دیگر، روزنامه «واشنگتن پست» در تاریخ ۱۳دسامبر۲۰۲۱ مصادف با دوشنبه ۲۲آذر۱۴۰۰ طی گزارشی اعلام کرد: «چهار تن از مسئولین کنونی و سابق آمریکا و دو مسئول اطلاعاتی غربی به دادههای حساسی درباره حمله مذکور دست یافتهاند.» به گفته آنها در ژوئن ۲۰۲۱ سه کارخانه تولید سلاح شیمیایی در سوریه هدف قرار گرفته است.
یکی از آنها به شرط عدم ذکر نام خود به این روزنامه گفته بود: «رهبران اسراییل دستور بمباران را صادر کردند. همانند این بمباران، یک سال پیش نیز انجام شد. اطلاعات اسراییل نشان میدهد که رژیم سوریه به مواد و تجهیزات لازم برای احیای توان تولید سلاحهای شیمیایی که ۸ سال پیش در ظاهر آن را کنار گذاشت، به دست آورده است.»
یکی از منابع نظامی رژیم سوریه به ایرانوایر گفت که در حمله مذکور مراکز تحقیقات ویژه اصلاح و مدرنسازی انواع موشک و انبار نگهداری آنها نیز بمباران شده است. یک منبع نظامی نزدیک به گروههای شبهنظامی نیز سال گذشته در مصاحبه با ایرانوایر اظهار داشت که این تاسیسات تحت کنترل سپاه پاسداران است و کارشناسان و فرماندهان ایرانی بر روند مدرنسازی موشکها نظارت میکنند.
بنا به اعلام منابع فوق، ماموریت این مرکز تحقیقات نظامی، تولید نسخه سوری موشک ایرانی «فاتح ۱۱۰»، با برد حدود ۲۰۰ کیلومتر بوده است. این مرکز همچنین در تولید سلاحهای شیمیایی، موشکهای دوربُرد و راکت تانک نقش داشته است. گفتنی است سه مرکز تولید سلاح شیمیایی در سوریه عبارتند از: «مصیاف» استان حماه و دو منطقه «برزه» و «جمرایا» در حومه دمشق.
روایت یکسان و تکراری رسانههای سوریه پس از هر بمباران
دولت سوریه پس از هر حمله نظامی (اسراییل و غیره) به مناطق تحت کنترل خود، فقط به اعلام «حق واکنش» بسنده میکند و از اینکه بگوید در چه زمان و مکان مناسبی مقابلهبهمثل انجام میدهد، میپرهیزد.
روسیه نیز چند بار اعلام کرده که موافق «حملات غیرقانونی اسراییل به خاک سوریه» نیست؛ اما در عین حال استفاده از قدرت نظامی برای واکنش به چنین عملیاتی را نیز «غیرسازنده» دانسته است. این نوع موضعگیری روسیه چند بار پس از حملات هوایی اسراییل به خاک سوریه در سال گذشته تکرار شده است.
رسانههای رسمی رژیم اسد پس از هر بمبارانی با انتشار روایتی مشابه و یکسان و به نقل از یک منبع نظامی مجهول، تنها به زمان و مکانی که توسط جنگندهها و موشکهای اسراییلی هدف قرار گرفته است، اشاره و اعلام میکنند که پدافند هوایی سوریه به مقابله با این تجاوز پرداختهاند. در گزارش این رسانهها هرگز به مواضع که در این حملات هدف قرار گرفته است و میزان خسارت ناشی از آنها اشاره نمیشود.
برای نمونه، خبرگزاری رسمی سوریه «سانا» در تاریخ ۳/۱۱/۲۰۲۱ مصادف با ۱۲آبان۱۴۰۰ به نقل از منبع نظامی (بدون ذکر نام) اعلام کرد که برخی نقاط در حومه دمشق توسط اسراییل مورد بمباران قرار گرفته است. در این گزارش فقط به ذکر زمان و مبدا حمله بسنده شده است. در تاريخ ۳۰/۱۰/۲۰۲۱ مصادف با ۸آبان۱۴۰۰ نیز خبرگزاری مذکور دقیقا متن همین گزارش را تنها با تغییر زمان و مکان حمله منتشر کرده بود.
شمار حملات هوایی
اسرایيل اعلام کرده است که هرگز اجازه نخواهد داد سلاحهای تغییردهنده بازی به نفع گروههای نیابتی ایران، در منطقه مستقر شود. اسراییل همچنین بارها هشدار داده است که به مقابله با تلاشهای ایران برای تحکیم و گسترش حضور نظامی خود در سوریه و ارسال سلاحهای پیشرفته برای حزبالله لبنان ادامه خواهد داد.
ژنرال «بنی گانتس»، وزیر دفاع اسراییل نیز روز سهشنبه ۲۸/۱۲/۲۰۲۱ مصادف با ۷دی۱۴۰۰ ایران را چنین مورد خطاب قرار داد: «اسراییل هرگز اجازه نخواهد داد ایران با گسترش سلاح قواعد بازی را به نیروهای نیابتی خود در منطقه تغییر دهد.» به گزارش روزنامه «تایمز اسراییل»، دقیقا چند ساعت پس از این هشدار، ارتش این کشور کاروان تسلیحاتی ایران در اسکله لاذقیه سوریه را منهدم کرد.
این روزنامه همچنین نوشته ارتش اسراییل معتقد است که در سال گذشته توانسته با انجام حملات هوایی تا حد زیادی از توان ایران برای انتقال سلاح و تجهیزات نظامی از طریق سوریه بکاهد و برای ادامه این ماموریت در سال ۲۰۲۲ نیز برنامهریزی میکند.
ارتش اسراییل اعتراف کرده که در سال ۲۰۲۰ هم ۵۰ حمله علیه اهدافی در سوریه انجام داده که ۲۰ مورد آن در نوع خود بیسابقه و در مرز این کشور با لبنان بوده است.
نمودار زیر مکان و بمباران و مواضع هدفقرارگرفته و همچنین شمار قربانیان این حملات را نشان میدهد. این نمودار توسط اکیپ ایرانوایر و با استناد به منابعی در درون صفوف گروههای شبهنظامی، رسانههای محلی و شبکههای اجتماعی تهیه شده است.
شمار تلفات
اهمیت رژیم سوریه برای ایران
حکومت ایران پشتیبانی کلانی از رژیم سوریه به رهبری بشار اسد انجام داده است. ایران از زمان آغاز قیام مردم سوریه در سال ۲۰۱۱ حمایتهای زیادی در زمینه لجستیکی، فنی، مالی آموزش نظامی و اعزام جنگجویان ایرانی به سوریه و غیره از رژیم این کشور به عمل آورده است.
ایران بقای حکومت سوریه را ضامن منافع منطقهای خود میداند. «علی خامنهای»، رهبر جمهوری اسلامی ایران در سپتامبر ۲۰۱۱ حکم جهاد در دفاع از رژیم سوریه را صادر کرد. او در سال ۲۰۱۶ نیز جنگ سوریه را نبرد اسلام با کفر دانست و فتوا داد که دروازه شهادت بار دیگر باز شده است. این در حالی است که بشار اسد در تاریخ ۷اکتبر۲۰۲۰ مصادف با ۱۶مهر۱۳۹۹ به خبرگزاری «اسپوتنیک» روسیه گفت که ایران هیچ نیرویی در خاک سوریه ندارد.
برخی اهداف نظامی را قبل و بعد از بمباران
۱۴ موضع که پیشتر درباره جزییات آن سخن به میان آمده بود
سایت ایرانوایر در پایان سال ۲۰۲۰ نقشه کاملی از ۱۵۰ پایگاه و محل استقرار نیروهای سپاه پاسداران ایران و گروههای وابسته به این کشور در سوریه را تهیه و منتشر کرد. دستکم ۱۴ مقر مندرج در این نقشه، سال گذشته (۲۰۲۱) هدف حملات هوایی قرار گرفتند.
این نقشه با استناد به سخنان سوریهای مخالف حضور ایران در کشورشان و همچنین خبرنگاران و منابع نزدیک به سپاه پاسداران تهیه شده است. تمام قسمتهای این نقشه با مطالبی که جنگجویان ایرانی موجود در سوریه به زبان فارسی یا شهروندان سوری ساکن کشورشان در شبکههای اجتماعی منتشر کرده یا به صورت مقاله در رسانههای داخلی نوشتهاند نیز تطبیق داده شده است.
نقشه زیر مکانهایی را که در نقشه مذکور درج شده و بعدا مورد بمباران قرار گرفته است نشان میدهد
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر