ویدیوی تصادف یک موتوری با اسکورت حفاظت از رئیسی یا رئیسجمهور ونزوئلا و فرار او در شبکههای اجتماعی خبرساز شده است. اعلام شده بود که این اتفاق مربوط به اسکورت ابراهیم رئیسی بوده اما خبرگزاری تسنیم اعلام کرد که این ماجرا در اصل برای تیم اسکورت نیکلاس مادورو رئیسجمهور ونزوئلا در سفر او به تهران رخ داده است.
بر اساس این گزارش، پس از حرکت تیم مادورو از شمال خیابان ولیعصر، فرد موتورسواری در برهههای مختلف سعی در ورود به تیم اسکورت او داشته است و برای فاصله نسبتاً طولانی این کار را تکرار میکند.
به گفته این خبرگزاری، در پی بیاعتناییها این موتورسوار به هشدارها، تیم اسکورت براساس قواعد حفاظتی عمل و اقدام به متوقف کردن موتور میکند اما موتورسوار بعد از تصادف سعی میکند از صحنه فرار کند. اسکورت مقامات در ایران چه ویژگیهایی دارد؟ تیم اسکورت چطور انتخاب میشوند و چه میکنند و مسئولیت اسکورت مهمانان خارجی با کیست؟
***
اسکورت مقامات چه ویژگیهایی دارد؟
اسکورت شامل مقاماتی می شود که در ردهبندی حفاظت در جایگاه یک یا دو تعریف شده باشند. به جز رهبر جمهوری اسلامی که لشگر جداگانهای مسئولیت از حفاظت از او را بر عهده دارد، سران سه قوه رده اول محسوب شده و اسکورت دارند. معاون اول، رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام و برخی مقامات دیگر نیز رده دو محسوب شده و اسکورت دارند. اما اسکورت آنها از اسکورت سران سه قوه کم تعدادتر است. این ردهبندی بر اساس مصوبات کمیتههایی در شورای عالی امنیت ملی تعیین میشود و در مواردی ممکن است برخی از افرادی به دلیل ویژگیهای خاص خود جزو این ردهها محسوب شوند. از جمله اکبر هاشمی رفسنجانی رتبهبندی امنیتی در حد سران سه قوه داشت.
کاروان خودرویی اسکورت مقامات با موتورسوار و خودروی پلیس با چراغ گردان آغاز میشود که وظیفه راه باز کردن را بر عهده دارد، هر چند معمولا با هماهنگی قبلی چراغ های راهنمایی برای حرکت کاروان حامل مقامات سبز میشود.
بر اساس ضوابط در کاروان اسکورت باید آمبولانس نیز وجود داشته است. خودروی حامل مقامات معمولا در میانه کاروان قرار میگیرد و در جلو و عقب آن نیز خودروهای شاسی بلند حامل محافظان حرکت میکنند.
مقامات رتبه سه اسکورت ندارند و تنها در خودروی آنها دو محافظ حضور دارد. وزرایی مانند وزرای اطلاعات و کشور و خارجه به نسبت دیگر وزرا محافظان بیشتری دارند و یک یا دو خودروی حامل محافظان نیز آنان را همراهی میکند.
علاوه بر روسای جمهور و معاونان اول سابق، وزیران اطلاعات، کشور و خارجه پس از دوران وزارت نیز محافظ دارند. روسای جمهور سابق معمولا ۱۵ نفر محافظ دارند که در سه شیفت پنج نفره آنان را همراهی میکنند.
پس از ترور دست اندرکاران برنامه اتمی ایران در سال ۸۸ محافظت از آنان نیز به سپاه پاسداران واگذار شده است.
تعداد زیادی از مقامات قوه قضائیه از جمله دادستانها و برخی از قضات دادگاه انقلاب نیز تیم حفاظت دارند.
محافظان و تیم اسکورت چه شرایطی را دارند؟
حفاظت از مقامات جمهوری اسلامی بر عهده سپاه پاسداران و نیروی انتظامی است. حفاظت از مقاماتی که رتبه حفاظتی یک و دو برای آنان تعریف میشود، معمولا بر عهده سپاه پاسداران است و حفاظت از مقامات دارای رتبه سه بر عهده نیروی انتظامی. مسئولیت حفاظت از سران و رهبران کشورهای خارجی در سفر به تهران نیز بهعهده سپاه است و آنان تعدادی از محافظان خود را نیز همراه میآورند.
در سالهای ابتدایی انقلاب به دلیل نفوذ سازمان مجاهدین خلق در نهادهای جمهوری اسلامی، اعتماد مهمترین ویژگی برای انتخاب محافظان بود. از این رو ممکن بود که برخی از محافظان اساسا به لحاظ بدنی یا تیراندازی اساسا ورزیده نباشند. به مرور آموزشها و مانورهایی برای محافظان برگزار شده است.
به گفته «هدایت البرزی»، فرمانده یگان حفاظت از شخصیتهای فراجا، نیروهای تازه وارد این یگان باید یک دوره مقدماتی را بگذرانند که شامل کشف و خنثیسازی انواع بمب و مواد منفجره، اسکورت، بازرسی و ... است. به گفته البرزی، مهارت بسیار بالا در تیراندازی، فیزیک بدنی مناسب، آمادگی جسمانی بالا نیز از جمله ویژگیهایی است که یک سرتیم حفاظت باید آنها را دارا باشد.
«علی نصیری»، فرمانده «سپاه حفاظت انصارالمهدی»، نیز گفته بود که آموزشهای نیروهای این سپاه متناسب با تهدیدات روز، بهروز میشود.
با وجود این اظهارات اتفاقاتی چون حمله به مجلس ایران و ترور محسن فخری زاده نشان داد که محافظان در برابر حملات جدی چندان توان برخورد ندارند.
اکثر قریب به اتفاق محافظان مرد هستند اما فرمانده یگان حفاظت از شخصیتهای فراجا سال ۹۵ گفته بود که از تعدادی از ماموران زن نیروی انتظامی نیز برای حفاظت آموزش دیده اند. او گفته بود که این ماموران زن بیشتر برای حفاظت از میهمانان زن خارجی در اجلاسهای بینالمللی استفاده میشوند.
درباره سابقه تشکیل تیپ حفاظت از مقامات جمهوری اسلامی چه میدانیم؟
در ماههای ابتدایی انقلاب ۵۷ هر چند برخی از مقامات حکومت جدید محافظ داشتند اما این موضوع قاعده خاصی نداشت.
پس از ترور ناموفق «اکبر هاشمی رفسنجانی» در خرداد۵۸، آیتالله «خمینی» در پیامی مسئولیت حفاظت از جان مسئولین را به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی محول کرد و گفت: «پاسداران انقلاب و رؤسای آنان موظفند از این شخصیتهای ارزنده انقلابی حفاظت کنند و رفت و آمدهای مشکوک را تحت نظر بگیرند؛ اگر چه خود آنان راضی نباشند.»
در دهه ۶۰ حفاظت از مقامات بر عهده سپاه و کمیته انقلاب اسلامی بود و پس از ادغام شهربانی، ژاندارمری و کمیته در نیروی انتظامی، بخشی از مسئولیت حفاظت شخصیتها به نیروی انتظامی سپرده شد.
در دوره رهبری آیتالله «خامنهای» و از سال ۶۸ به بعد لشکر «حفاظت از شخصیتها» و «حفاظت ولیامر» از یکدیگر تفکیک شدند و سپاه «حفاظت انصارالمهدی» تشکیل شد. لشکر «ولی امر» تنها حفاظت از رهبر جمهوری اسلامی را بر عهده داشت و لشکر «حفاظت انصار» ماموریت حفاظت از دیگر مقامات. پس از تبدیل لشکرهای سپاه به سپاههای استانی، نام این این دو لشگر نیز به سپاه تغییر یافت.
نفوذ اسرائیل در سپاه حفاظت انصار
«علی یونسی»، وزیر سابق اطلاعات روز سهشنبه ۸تیر۱۴۰۰ نفوذ سازمان اطلاعات اسرائیل در ایران را به حدی عمیق توصیف کرده بود که همه مسئولان جمهوری اسلامی باید نگران جان خود باشند.
در ماجرای ترور محسن فخریزاده نیز سپاه حفاظت انصار به کوتاهی در انجام وظایف خود متهم شد. «یوسی کوهن»، رییس سابق موساد، نیز گفته که موساد از سالها پیش به صورت فیزیکی به فخریزاده نزدیک بود.
ابتدای سال ۹۸ نیز شایعهای در فضای مجازی منتشر شد مبنی بر اینکه علی نصیری فرمانده سابق سپاه انصارالمهدی از کشور گریخته و به کشور دیگری پناهنده شده است.
در واکنش به این خبر، خبرگزاری تسنیم در مطلبی در اردیبهشت همان سال به نقل از علی نصیری نوشت که «بنده امروز در مراسم تودیع و معارفه فرماندهکل سپاه در ستاد سپاه پاسداران انقلاب اسلامی حضور پیدا کردم و تصویر و فیلم آن نیز در رسانهها منتشر شد.» او همچنین گفته بود: «در آینده بنابر تصمیم فرمانده سپاه مسئولیت جدیدی خواهم گرفت.» البته بعد از آن دیگر خبری از مسئولیت او منتشر نشد.
عمر فرماندهی نصیری نیز بسیار کوتاه بود. او سال ۹۶ مسوولیت فرماندهی سپاه انصار را برعهده گرفت و فروردینماه ۹۸ نیز این مسوولیت را به سردار «فتحالله جمیری» واگذار کرد.
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر