خبرنگاری تحقیقی، ماجرای اسناد پاناما

تماشا در یوتیوب

خبرنگاری تحقیقی، بر پایه پژوهش و تحلیل اطلاعات، از مهم‌ترین شاخه‌های خبرنگاری امروز است که جای خالی آن در ایران احساس می‌شود. خبرنگاری تحقیقی می‌توانست به تحقق مطالبات مردم در اعتراضات سراسری اخیر بسیار کمک کند. اعتراضاتی که در مشکلات شدید معیشتی مردم و سیستم ناکارمد اقتصادی ایران ریشه داشت. در این ویدیو می‌بینید که خبرنگاری تحقیقی چگونه افشای اسناد پاناما توانست سیاستمداران، حکومت‌ها، شرکت‌ها و غول‌های تجاری را وادار به پاسخگویی به مردم کند. 

در آوریل سال ۲۰۱۶، ۱۱.۵ میلیون سند محرمانه در ارتباط با منابع مالی یکی از شرکت‌های اقتصادی جهان به بیرون درز کرد. این اسناد که به «اسناد پاناما» معروف شدند، بزرگترین افشای اسناد اقتصادی محسوب می‌شوند. این اسناد نشان می‌داد که چگونه میلیادرهای جهان از گریزگاه‌های مالیاتی برای گریز از پرداخت مالیات سود می‌جویند. ۱۴۰ شرکت اقتصادی که در این اسناد از آن‌ها نام برده شده بود به سیاستمداران و شخصیت‌ها و مقامات مختلف مربوط می‌شدند. این اسناد پرسش‌های مهمی را درباره گریزگاه‌های مالیاتی و مسایل اخلاقی مربوط به آن‌ها مطرح کردند. عده‌ای معدود در جهان به ثروت خود می‌افزایند و از آن سو، وضع مردم عادی بد و بدتر می‌شود. افشا‌کننده این اسناد که همچنان نامش پنهان مانده، این اسناد را به بیرون درز داد تا نابرابری و بی‌عدالتی درآمدها را افشا کند. «کنسرتیوم بین‌المللی خبرنگاران تحقیقی» این اسناد را به طور گسترده‌ای توزیع کردند. در بیش از ۷۹ کشور، ۱۵۰ مورد تحقیق و تفحص صورت گرفت. از ۶۵۲۰ شخص و شرکت مختلف تحقیق و تفحص صورت گرفت. رییس‌جمهور ایسلند که نامش در اسناد پاناما آمده بود، پس از اعتراضاتی که در کشور علیه صورت گرفت از سمت خود استعفا داد. رسانه‌‌های قدرتمند می‌توانند نقشی حیاتی در مبارزه با فساد بازی کنند و حکومت‌ها و شرکت‌ها و سازمان‌ها را به پاسخگویی وادارند. رسانه‌‌های قدرتمند می‌توانند اطلاعاتی در اختیار مردم قرار دهند و از این طریق، باعث تغییر شوند.