تخریب ۶۴ خانه مجردی در منطقه 12 تهران

استان وایر- طرح انضباط اجتماعی در بافت تاریخی منطقه ۱۲ با تخریب ۶۴ «خانه مجردی» اجرا می‌شود این در حالی است که برخی از این خانه ها از نظر تاریخی بسیار ارزشمند هستند.
به گزارش هراز نو به نقل از مهر، قرار است ۶۴ خانه مجردی در بافت تاریخی منطقه ۱۲ در طرح سامان دهی قرار گرفته و تخریب شود. به همین منظور روز ۲۳ خرداد ماه جلسه ای در قرارگاه انضباط اجتماعی برگزار شد که در آن مسوولان شهرداری تهران حضور داشتند.
در این جلسه، سردار کریمی، مشاور شهردار تهران درخواست تخریب ۵۵ باب منزل مجردی بدون صاحب و ۹ باب دارای مالک را در سطح منطقه مطرح کرد.
اما این تصمیم موجب شده تا دوست داران میراث فرهنگی تهران و خبرنگاران نسبت به این موضوع حساس شده و با توجه به اقدامات شهرداری تهران در سال های گذشته مبنی بر تخریب بافت تاریخی «عودلاجان»، نگران آن هستند که این خانه های تاریخی قرار گرفته در طرح تخریب و سامان دهی، جزو خانه های دارای ارزش فرهنگی معماری و تاریخی باشند.
پیش از این نیز شهرداری تهران در سال ۸۴ حدود ۶ هکتار از بافت تاریخی عودلاجان را در قالب طرح سامان دهی شهرداری منطقه ۱۲ تخریب کرده بود. اما در همان زمان، «حمید باقری»، مشاور وقت شهردار منطقه ۱۲ با اظهار بی اطلاعی از میزان مساحت تخریب شده در عودلاجان، گفته بود: «اسم این اقدام شهرداری را تخریب عودلاجان نگذارید بلکه این اقدام، پاک سازی منطقه‌ای از عودلاجان از اراذل و اوباش بوده و شهرداری تنها اقدام به تخریب منطقه ای کرده که در خانه های مخروبه، معتادان و خلاف کاران سکونت داشته اند.»
«قدیر افروند»، معاون حفاظت فنی سازمان میراث فرهنگی و گردش گری وقت تهران هم از توجیه غیرمنطقی مشاور شهرداری منطقه ۱۲ ابراز تاسف کرده و گفته بود: «شهرداری این منطقه حق ندارد به بهانه مبارزه با اراذل و اوباش عودلاجان، به جان خانه‌های تاریخی بیفتد و میراث گذشتگان را تخریب کند. مراجع قضایی و نه شهرداری تهران باید پس از اعلام به مسوولان سازمان میراث فرهنگی و گردش گری استان تهران به پاک سازی این منطقه می پرداختند.»
اکنون پس از گذشت 10 سال، جلسه‌ای برگزار و در آن مصوب شده تا ۶۴ خانه مجردی بدون صاحب و یا با مالک در بافت تاریخی منطقه ۱۲ تخریب شوند.
«محمدحسن طالبیان»، معاون میراث فرهنگی کشور به مهر گفته است: «من اعلام کردم که اگر قرار است تخریبی در این بافت انجام شود، باید حتما قبل از اجرای آن از سازمان میراث فرهنگی استعلام‌های لازم گرفته شود اما به من اعلام کردند که تخریبی انجام نمی‌شود. بنابراین، سامان دهی و اجرای طرح های اجتماعی به سازمان میراث فرهنگی مربوط نمی شود اما از آن ها خواستیم که اگر تخریبی انجام می شود، استعلام لازم را دریافت کنند.»
در این منطقه خانه های ارزشمند و تاریخی ،به ویژه در محله عودلاجان وجود دارد؛ مانند خانه «سرهنگ ایرج»، خانه «کوچه فیروزکوهی»، خانه «حاج رضا» و «حمام قوام الدوله» که اکنون به خانه مجردی تبدیل شده‌اند.
به گزارش هنرنیوز، در صورت‌جلسه طرح انضباط اجتماعی تهران در حالی سخن از تخریب ۶۴ خانه مجردی به میان آمده که در این طرح هیچ مشاور میراث فرهنگی حضور نداشته است.
«محمدباقر قالیباف، شهردار تهران درباره اجرای طرح انضباط شهری در چهار وجه محدوده بازار بزرگ تهران شامل تقاطع‌های مولوی، سیروس، سرچشمه، امیر کبیر، میدان امام خمینی و خیام گفته است:«این اتفاق شامل نظم ترافیکی، نظم در ساخت و ساز و حفظ میراث فرهنگی است تا شرایط به گونه ای شود که مردم هم چنان که برای تفریح به مناطقی چون دربند و درکه می روند، برای قدم زدن به منطقه ۱۲ مراجعه کنند.»
این طرح قرار است با همکاری نیروی انتظامی توسط شهرداری تهران، معاونت‌ها و مجموعه مناطق به صورت پایلوت در منطقه ۱۲ اجرا ‌شود. به موجب این طرح، سامان دهی چرخ‌دستی‌ها، موتورسیکلت‌سوارها و تاکسی‌ها، تخلیه بارها، کنترل گذرگاه عابران و پیاده راه‌ها، هم چنین سامان دهی خرده فروشان و افغان های غیر مجاز و معتادان مورد توجه قرار خواهد گرفت.
«رحمت‌اله حافظی»، رییس کمیسیون سلامت و محیط زیست شورای شهر در مورد زیرساخت‌های لازم در طرح انضباط شهری به رسانه‌ها گفته بود: «احداث پارکینگ موتورسیکلت‌های بنزینی، احداث ایستگاه شارژ فوری ، عادی و پارکینگ موتورسیکلت‌های برقی از جمله زیرساخت‌های مهم برای اجرای طرح انضباط شهری است.»
این در حالی است که به دلیل تاریخی بودن این بافت، خیابان‌ها غیر قابل تعریض است و به همین دلیل این منطقه امکان تامین پارکینگ را ندارد. افزون بر این که چند ماه پیش در همین بافت، اسکلت زن ۷ هزار ساله کشف شده است.
هنرنیوز نوشته است که تخریب بافت ۱۱۰ هكتاری عودلاجان به گواه اهالی منطقه از سال ۸۳ و بر اساس مستندات رسانه‌ای، از سال ۸۴ آغاز شد. در آن سال حدود شش هكتار از بافت منطقه بدون تفكیك بافت تاریخی از فرسوده تخریب شد و به این ترتیب، بسیاری از بناهای شناخته شده تاریخی عودلاجان رو به ویرانی گذاشتند.
در هنگام اجرای این طرح، محمود احمدی‌نژاد شهردار تهران، قاليباف فرمانده نيروی انتظامی و سردار «عزیزالله رجب زاده» معاون کنونی شهردار تهران، فرمانده نیروی انتظامی تهران بزرگ بود و هدف از اجرای طرح هم ایجاد امنیت اجتماعی و از بین بردن مراکز فساد و محل تجمع معتادان عنوان شد. بدین ترتیب، بخشی از عودلاجانی که زمانی در دوره قاجار محله‌ای با دو هزار و ۶۱۹ خانه و یک هزار و ۱۴۶ دكان، بزرگ‌ترین محله شهر و مرکز مرفه‌نشین بود و از خاندان قوام‌الدوله، مستوفی، نصيرالدوله بدر تاجرتا سيد حسن مدرس و پروین اعتصامی در آن سکنی داشتند، تخریب وچهره معتادان آن عریان شد!
به نوشته هنرنیوز،اهالی و فعالان میراث فرهنگی در آن زمان گفته بودند که بخش عمده‌ای از خانه‌های تاریخی و ارزشمند محله عودلاجان توسط «بنیاد تعاون ناجا» به عنوان یک شرکت وابسته به نیروی انتظامی خریداری و با این‌ دلیل که این خانه‌ها مرکز فساد و استقرار معتادان است، تخریب شدند.
هنورنیوز نوشته است هرچند که بافت تاریخی عودلاجان در ۲۴ اسفند ماه سال ۸۴ به شماره ثبتی ۱۵۳۸۱ به فهرست آثار ملی كشور پیوست تا بخش وسیعی از تنها یادگار «حصار ناصری» از دخل و تصرف در امان بماند اما این اقدام هم هیچ افاقه‌ای نکرد و در سال ۸۶ سازمان میراث فرهنگی آشکارا شهرداری را در تخریب عودلاجان مقصر دانست. این سازمان اعلام كرد شهرداری برای تامین هزینه‌های خود اقدام به فروش تراكم ساختمان در مناطق به ثبت رسیده می‌كند، ضوابط حریم بافت تاریخی را در نظر نمی‌گیرد و هرچند براساس این ضوابط، ارتفاع مجاز ساختمان‌ها نباید از ۵‌/‌۷ متر بیش تر باشند اما شهرداری مجوز بناهایی با ارتفاع ۲۰ متر را هم صادر كرده است!
عودلاجان روزهای غریبی را بر خود دیده است؛ از تلاش برای پاریس شدن آن تا تکاپو برای تخریب.