برخلاف پیشبینیها، پیک ششم کرونا با استناد به اظهارات مسوولان، یک هفته زودتر به قله رسید و در حال فروکش کردن است. این پیک با کاهش موارد فوتی، از حدود ۲۵۰ نفر، در حال حاضر به کمتر از ۲۰۰ کشته در روز رسیده است. به دنبال این وضعیت، ستاد ملی مقابله با کرونا شروطی برای برپایی سفرهای نوروزی و فعالیت اصناف وضع کرده است؛ مصوبهای که با توجه به شروط آن، به نظر میرسد فارغ از ممنوعیتهای وضع شده، الزام برای دریافت سومین دوز واکسن را دنبال میکند.
محدودیتهای وضع شده از سوی ستاد کرونا چه هستند و شامل چه کسانی میشوند؟ دریافت چند دوز واکسن به معنای واکسینه شدن کامل شهروندان است؟
***
شروط لازم برای رفتن به سفر نوروزی چه هستند؟
براساس وضعیت کرونایی حال حاضر ایران، ستاد ملی مقابله با کرونا به ریاست «ابراهیم رئیسی»، سفرهای نوروزی را منوط به شروطی کرده است. براساس ابلاغ این ستاد، مسافران نوروزی حتماً باید دوز سوم واکسن کرونا را دریافت کرده باشند. تنها در این صورت است که امکان تردد بین شهری برای آنها وجود دارد.
علاوه بر آن، ملاک سفر نوروزی، ثبت پلاک خودرو است و نیازی نیست اسامی سرنشینان خودرو در سامانهای ثبت شود.
بر این اساس، خودروی افرادی که سه دوز واکسن را نزده باشند، از ۲۰ اسفند ماه یک میلیون تومان جریمه میشود.
همچنین به افرادی که سه ماه از تزریق دوز دوم واکسن آنها گذشته باشد، ۲۰ روز (تا اواخر اسفند) فرصت داده شد تا دوز سوم را دریافت کنند.
به عبارت دیگر، تنها وضعیت واکسیناسیون صاحبان خودروهای مسافری بررسی خواهد شد و با این شروط، احتمال تردد افراد مبتلا به کرونا و چرخش ویروس در ایام نوروز همچنان پابرجا است.
این در حالی است که به گزارش رسانهها در ایران، امکان ثبتنام در وبسایت مورد نظر برای صاحبان پلاک خودرو امکانپذیر نیست.
واحدهای صنفی در چه صورت قادر به فعالیت خواهند بود؟
علاوه بر شروطی که ستاد ملی مقابله با کرونا برای سفرهای نوروزی در نظر گرفته است، واحدهای صنفی نیز باید مواردی را رعایت کنند؛ از جمله مهمترین آنها، الزام به دریافت دوز سوم واکسن است.
براساس ابلاغ این ستاد، کلیه اصناف و صاحبان واحدهای صنفی باید پس از تزریق هر سه دوز واکسن، کد هوشمند (QR code) نشان سلامت و تاییدیه واکسیناسیون را از سامانه «ایران من» دریافت کنند.
برچسب این کد باید در معرض دید عموم نصب شود تا شهروندان در هنگام ورود به واحدهای صنفی، از وضعیت واکسیناسیون صاحبان و کارکنان مطلع شوند.
براساس اعلام مسوولان، عدم نصب کد هوشمند نشان سلامت تخلف محسوب میشود و ناظران و بازرسان فرمانداری تهران و اتاق اصناف در صورت عدم رعایت، با هماهنگی مراجع قضایی با متخلفین برخورد خواهند کرد. در خصوص مجازات این تخلف توضیحی ارایه نشده است.
تعریف جهانی واکسیناسیون کامل چیست؟
با توجه به مصوبه اخیر ستاد ملی مقابله با کرونا مبنی بر تزریق هر سه دوز برای تداوم فعالیت اصناف و انجام سفرهای نوروزی، برخی این مصوبه را اجبار شهروندان برای تزریق واکسن تلقی کردند.
برخی کاربران شبکههای اجتماعی که به «واکسنستیزان» نیز شناخته میشوند، با هشتگ «#کاسبان_کرونا»، از سیاستهای ستاد کرونا انتقاد کردهاند. یک کاربر در اینباره نوشته است: «همونجور که تحریمهای آمریکا رو دور زدیم، تحریمهای دولت رو هم دور میزنیم. #مسافرت_نمیریم.»
پایگاه خبری «دارو و سلامت» (فانا) نوشته است: «تاکنون در هیچ کشوری تزریق سه دوز واکسن کرونا اجباری نشده و فقط در برخی از کشورها ارایه خدمات به افراد منوط به تزریق حداکثر دو دوز واکسن است. مشخص نیست مصوبه جدید ستاد ملی مقابله با کرونا بر چه پایه و اساسی است.»
این وبسایت نوشته است: «این که دهها میلیون نفر از مردم ایران که با برنامه واکسیناسیون کرونا همراهی کرده و دو دوز واکسن زدهاند، عملا با چند میلیون نفری که حتی یک دوز هم واکسن نزدهاند، یکسان فرض شوند و هر دو گروه به یک میزان جریمه شوند، به چه معنایی است؟»
دکتر «ماهان غفاری»، پژوهشگر همهگیریشناسی و تکامل ویروس در «دانشگاه آکسفورد» بریتانیا در پاسخ به این سوال که تعریف جهانی واکسیناسیون کامل چیست، به «ایرانوایر» میگوید: «این مساله را میتوانیم به دو وجه تقسیم کنیم. در برخی از کشورها، از جمله بریتانیا، برای انجام سفرهای بین کشوری، اگر فرد دو دوز واکسن را دریافت کند، واکسینه کامل محسوب خواهد شد. این موضوع برای واکسن تک دوز جانسون اند جانسون نیز صادق است و دریافت یک دوز از این واکسن، فرد را در فهرست افراد واکسینه کامل قرار میدهد.»
با این وجود، این پژوهشگر تاکید میکند در بعد دوم، تعریف واکسیناسیون کامل در کشورهای مختلف متفاوت است. او در اینباره توضیح میدهد: «به طور مشخص، برای تشویق کادر درمان به دریافت دوز سوم واکسن کرونا در داخل کشور فرانسه و بریتانیا اقداماتی انجام شده است. نتیجه آن شد که افراد بیشتری برای دریافت واکسن اقدام کردند. این که کشوری بخواهد دریافت واکسن را اجباری کند، یک حرف دیگری است اما میتواند پروتکلهایی برای تقویت و تشویق افراد اعمال کند؛ به عنوان نمونه، برای افرادی که به طور کامل واکسینه بودند، ورود به کنسرتهای بزرگ نیاز به دادن تست نداشت. سیاستهای مشابه این باعث میشوند افراد برای انجام واکسیناسیون کامل بیشتر تشویق شوند تا از آزادیهای بیشتری برخوردار باشند.»
ممانعت برای سفرهای نورورزی یا تشویق به دریافت دوز سوم؟
طی بیش از دو سال شیوع کرونا در ایران، ستاد ملی مقابله با کرونا مصوبههای بسیاری را صادر کرد. بسیاری از این مصوبهها که تحت عنوان مواردی چون مدیریت و مقابله با شیوع این ویروس اجرایی شدند، نه تنها مورد استقبال عموم قرار نگرفتند که به گفته مسوولان، با شکست همراه شدند.
نکته حائز اهمیت در این موضوع، نحوه اجرای بسیاری از این طرحها است که همیشه با مشکل ناهماهنگی نهادهای مختلف روبهرو بود. در مصوبه اخیر نیز مواردی چون عدم استعلام وضعیت کرونایی مسافران نوروزی این سوال را به وجود میآورد که اساساً این محدودیتها و جرایم خودرویی با چه هدفی اعمال میشوند؟ آیا ستاد ملی کرونا تنها هدف تشویق شهروندان به دریافت واکسن را دنبال میکند؟
دکتر ماهان غفاری با اشاره به این که سیاستهای داخلی هر کشور در مقابله با وضعیت کرونایی متفاوت هستند، به «ایرانوایر» میگوید: «مسوولان یک کشور ممکن است با هدف ترغیب افراد به دریافت واکسن، دوز سوم را به عنوان یک الزام در فرآیند واکسیناسیون کامل در نظر بگیرند.»
به گفته غفاری، تصمیمگیری اخیر ستاد ملی مقابله با کرونا در خصوص شرط دریافت دوز سوم برای سفرهای نوروزی با توجه به درصد پایین افرادی که دوز سوم را دریافت کردهاند، میتواند توجیهپذیر باشد.
در حال حاضر در ایران کمتر از ۲۵ میلیون نفر دوز سوم واکسن کرونا خود را دریافت کردهاند.
غفاری در خصوص توجیه علمی مصوبه اخیر ستاد ملی کرونا میگوید: «شواهد علمی نیز نشان دادهاند که دریافت دوز بوستر میتواند به میزان بسیار زیادی در کاهش ابتلا، بستری و فوت شهروندان موثر باشد. در نتیجه، این تصمیمات از این جهت نیز میتوانند توجیه علمی داشته باشند.»
خطر سفرهای گسترده نوروزی برای کشور چیست؟
ایرانیان طی یکسال اخیر سه پیک کرونایی را تجربه کردند؛ پیکهایی که مرگ روزانه بیش از ۷۰۰ نفر را نیز براساس آمارهای رسمی رقم زدند. تعلل در واردات واکسن، کمبود داروها و سرم و بسیاری دیگر تنها بخشی از اتفاقات مهم یک سال اخیر کرونایی در ایران بودند. حال با قرار گرفتن در دامنه نزولی پیک ششم کرونا، پیشبینی میشود شهروندان در انتظار پایان سال هستند تا خستگی ناشی از کرونا را در دید و بازدیدهای عید و سفرهای نوروزی رفع کنند. آیا این سفرها به شعلهور شدن مجدد شیوع ویروس خواهند انجامید؟
ماهان غفاری، پژوهشگر همهگیریشناسی و تکامل ویروس در دانشگاه آکسفورد بریتانیا در اینباره میگوید: «اگر ما یک درس از کرونا گرفته باشیم، این است که هیچ ضمانتی وجود ندارد فردی که پیش از این به بیماری مبتلا شده بوده است، دوران مبتلا نشود. در نتیجه، به دلیل عدم پوشش گسترده واکسیناسیون، اصلاً مبری نخواهیم بود از بروز سویههای جدید که برای ما ایجاد مشکل کند.»
او با اشاره به سفرهای نوروزی ادامه میدهد: «طبعاً تجمعات گستردهای که بتوانند به چرخش گسترده ویروس دامن بزنند، میتوانند در این زمینه موثر باشند. به هر حال، چرخش ویروس با استناد به آمار بستری، قابل ملاحظه است و همیشه باید بروز سویههای جدید را در نظر بگیریم که میتواند پاندمی را برای ما طولانی کند.»
به نظر میرسد حتی حالا که ایران بر قله پیک ششم قرار دارد، همچنان امکان مشاهده وضعیت آینده امکانپذیر نیست. در نتیجه، توصیه به استفاده از ماسک و رعایت فاصله اجتماعی همچنان بهترین توصیه برای دید و بازدید عیدانه خواهد بود.
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر