سرماخوردگی یا اُمیکرون؟ این روزها اُمیکرون تبدیل به سویه غالب بیماری کووید-۱۹ در ایران شده است. مسوولان تاکید دارند که هر نوع سرماخوردگی طی این دوران، کرونا است. از سوی دیگر، بسیاری از شهروندان با فرض ابتلا به بیماری سرماخوردگی در محل کار حاضر میشوند و به عبارت دیگر، زندگی آنها در جریان است.
سردرگمی شاید واژهای باشد که وضعیت این روزهای ایران را به درستی توصیف میکند. عدم توانایی در تهیه و گران بودن تست تشخیص ابتلا به سویه اُمیکرون، تاکید بر تداوم حضوری بودن مدارس و دانشگاهها، دعوت به حضور پرشور در راهپیمایی ۲۲ بهمن از سوی شخص رییس جمهوری و عدم اجرای مصوبات ستاد ملی مقابله با کرونا تنها بخش کوچکی از این سردرگمیها است.
***
وضعیت بیمارستانها چهگونه است؟
آمارها نشان میدهند طی هفتههای اخیر مراجعات سرپایی افزایش چشمگیری داشتهاند. «علیرضا زالی»، فرمانده ستاد عملیات مقابله با کرونا در استان تهران ۱۶ بهمن ۱۴۰۰ گفت مراجعات سرپایی به درمانگاههای استان تهران رشد ۱۵۷ درصدی داشتهاند.
او همچنین از رشد ۵۱ درصدی بستری در بخش مراقبتهای ویژه در سه هفته اخیر خبر داد.
در سایر استانها نیز وضعیت مشابهی گزارش شده است.
«ستاره»، شاغل در بیمارستانی در مرکز استان گلستان به «ایرانوایر» میگوید: «دست روی دست گذاشتیم که ویروس بیاید و حالا تمام شهر را گرفته است. در بیمارستان ما از ۱۵۰ نیروی شاغل در بخش اتاق عمل، ۶۰ درصد طی این دو هفته مبتلا شدهاند. اتاق عمل تقریباً آخرین جایی است که بیماری به آن میرسد.»
به گفته او، برخی از این ۹۰ نفر کادر درمان مبتلا به ویروس در بیمارستان بستری شده و برخی نیز دوره درمان یک هفتهای خود را در منزل سپری کردهاند.
ستاره در خصوص مراجعات مردمی نیز توضیح میدهد: «بسیاری از افرادی که مراجعه میکنند را بستری نمیکنیم. البته افراد با وضعیت خیلی وخیم بستری میشوند. از ریاست گفتند برای این که تختها پر نشوند، موارد بستری کمتری پذیرش کنیم. اینطور که گفتهاند، برای قله پیک ششم آماده باش هستند.»
آخرین آمارها از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز نشان میدهند روزانه بیش از چهار هزار نفر در بیمارستانهای سراسر کشور بستری میشوند. همچنین طی هفته اخیر، شمار مرگ و میر روزانه بر اثر ابتلای قطعی به کرونا، سه رقمی شد و در روز پنجشنبه۲۱ بهمن ۱۴۰۰، به ۱۳۰ نفر رسید.
پیشبینی شده است در صورت تداوم این وضعیت، شمار فوتیهای به چند صد نفر برسد.
آیا مصوبه ستاد کرونا در خصوص کاهش ظرفیت هواپیماییها اجرا میشود؟
به دنبال تداوم پیک ششم کرونا در ایران، ستاد ملی مقابله با کرونا طی مصوبهای از شرکتهای هواپیمایی خواست ظرفیت پذیرش مسافر در پروازهای داخلی را به ۶۰ درصد کاهش دهند. این مصوبه بنا بر اعلام سازمان هواپیمایی، از روز چهارشنبه ۲۰ بهمن لازمالاجرا بود.
با این حال، بررسیهای «ایرانوایر» در خصوص برخی پروازهای داخلی نشان میدهند این مصوبه اجرا نشده است.
«ساناز» که به عنوان تورلیدر فعالیت میکند، به «ایرانوایر» میگوید صبح روز پنجشنبه ۲۱ بهمن با پرواز تهران-بندرعباس به استان هرمزگان رفته اما با هیچگونه محدودیتی روبهرو نشده است: «از طرف شرکت برای من بلیت تهیه شده بود. من طی روزهای گذشته آبریزش بینی و گلودرد داشتم و این را به شرکت هم اعلام کردم. با این حال تاکید داشتند که باید برای این سفر بروم. چون تست ندادم، نمیدانم کرونا دارم یا نه. به هر طریق سوار هواپیما شدم.»
او با بیان این که ظرفیت هواپیما پر شده بود، توضیح داد: «برای برخی مسافران مهم نبود که چرا هواپیما پر است. کنار من خانمی نشسته بود که نسبت به وضعیت آبریزشبینی من اعتراض کرد به من و سپس به میهماندار. من هم خودم را با این تصور که ظرفیت هواپیما دو سوم شده است، راضی کرده بودم که سوار شوم. در نهایت فکر میکنم یک جماعتی از طرف من مریض شده باشند.»
او تاکید کرد شاید به نظر مقصر باشد اما اگر این سفر را انجام نمیداد، امکان توبیخ و اخراجش وجود داشت.
به گفته این تورلیدر، در فرودگاههای تهران و بندرعباس حتی وضعیت تب او نیز سنجیده نشده بود.
در حالی که سازمان هواپیمایی کشوری از ابلاغ مصوبه کاهش ظرفیت پذیرش مسافر در پروازهای داخلی خبر داد که پنج شرکت هواپیمایی از بیاطلاعی ابلاغ این مصوبه و عدم امکان اجرای آن به دلیل پیشفروش بلیتها تا سه ماه آینده خبر دادهاند.
وضعیت پروازها همچنان مشخص نیست. بسیاری از پروتکلهای وضع شده از سوی ستاد ملی کرونا با توجه به نبود زیرساختها، در قالب «طرح هوشمند کرونا» همچنان قابل اجرا نیستند.
چرا تشخیص سرماخوردگی از امیکرون در ایران امکانپذیر نیست؟
برخی کاربران شبکههای اجتماعی به شوخی نوشتهاند: «بیماری به نام سرماخوردگی وجود ندارد هموطن، خودت را گول نزن.»
این توصیه با وجود مزاح بودن، وضعیت این روزهای ایران را به خوبی نشان میدهد. دوگانه ابتلا به سرماخوردگی یا امیکرون باعث شده است بسیاری از شهروندان در حالی که علایم بیماری را دارند اما اقدامی پیشگیرانه برای انتقال به سایر افراد جامعه انجام ندهند. برخی شهروندان نیز سردرگم از تشخیص بیماری، خود را قرنطینه کردهاند.
«سحر مطلبی»، پزشک و کارشناس بهداشت جمعیت ساکن سوئد به «ایرانوایر» میگوید دلیل اصلی سردرگمی شهروندان و افزایش ابتلا در ایران طی هفتههای اخیر، عدم دسترسی آسان و ارزان به تستهای کووید است.
به گفته او، سازمان بهداشت جهانی در نیمه دوم سال ۲۰۲۰ اعلام کرده بود که یکی از معیارها برای ارزیابی کیفیت مدیریت بحران کرونا، میزان تستهای کووید انجام شده است.
او میگوید میزان تستها در واقع بازتاب آمادگی هر کشور برای پیشگیری و کنترل این بیماری و هم معیاری برای تخمین دقت دادههای کرونا است.
مطلبی درباره انجام تستهای کرونا در ایران میگوید: «سازمان بهداشت جهانی توصیه کرده بود که میزان تستهای انجام شده باید حداقل ۱۰ برابر موارد مثبت باشد. این نسبت در ایران از نیمه سال ۲۰۲۱ تا دو ماه قبل شش برابر بود و طی دو ماه اخیر هفت برابر شده است.»
او میگوید کشورهایی که مدیریت بهتری برای کرونا داشته و پیکهای ملایمتری را از سر گذراندهاند، این نسبت برای آنها اغلب ۲۰ برابر بوده است.
این کارشناس بهداشت جمعیت گرانی را از دلایل عدم انجام تست توسط همه اعضای خانواده مشکوک مبتلا به بیماری میداند: «معمولا وقتی یک نفر در یک خانواده مثبت باشد، بقیه اعضای خانواده اگر مبتلا شوند، تست انجام نمیدهند. گزارش آمار ابتلا در دادههای رسمی هم بر اساس جواب مثبت تستها است. در نتیجه میتوان تخمین زد که آمار واقعی ابتلا دو تا پنج برابر موارد اعلام شده است.»
در حال حاضر براساس آخرین آمار روزانه، حدود ۱۰۰ هزار تست کرونا در ایران انجام میشود. از این تعداد، حدود ۳۰ تا ۴۰ هزار مورد مثبت ثبت میشود. نکته قابل تحمل این است که تستهای انجام شده مشخصاً نشان نمیدهند فرد مبتلا به گونه اُمیکرون ویروس کرونا است یا خیر. چرا که به گفته مسوولان، کیتهای تشخیص امیکرون به اندازه کافی برای شهروندان تامین نشده است و تستهای روزانهای که انجام میشوند، «پیسیآر» و «رپید تست» هستند.
مطلبی در خصوص میزان مرگ و میر در ایران نیز توضیح میدهد: «آمار مرگ کووید هم براساس مرگ اضافی محاسبه شده در نیمه دوم سال ۲۰۲۱ بر اساس دادههای مرکز آمار ایران حداقل ۲.۸ برابر موارد اعلام شده است.»
با همین معیار میتوان گفت در طول ۲۴ ساعت منتهی به ظهر روز پنجشنبه ۲۱ بهمن ۱۴۰۰ که وزارت بهداشت شمار فوتیها را ۱۳۰ بیمار عنوان کرد، در واقع بیش از ۳۵۰ نفر در اثر این بیماری فوت کردهاند.
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر