همزمان با کاهش دمای هوا در ایران، گزارشهای رسمی از افزایش موارد ابتلا به ویروس آنفلوآنزا حکایت دارد. از سوی دیگر شیوع سویه اومیکرون ویروس کرونا نیز باعث شده تا شایعاتی در خصوص شکلگیری یک «اَبَر ویروس» در فضای مجازی و رسانهها منتشر شود. برخی آن را «فلورانا»، ترکیبی از نامهای آنفلوآنزا و کرونا و «دِلمیکرون»، ترکیبی از نامهای دلتا و اومیکرون نامیدهاند. برخی مسئولان وزارت بهداشت نیز با تاکید بر اینکه اومیکرون در حال حاضر به سویه غالب در کشور تبدیل نشده، از ترکیب ویروسها خبر دادهاند. اینکه تا چه میزان امکان تلفیق و تداخل ویروسها وجود دارد، سوالی است که در این گزارش به آن خواهیم پرداخت.
آیا تداخل ویروسها امکانپذیر است ؟
بحث تداخل بیماریها و شگلکیری یک ویروس جدید این روزها منحصر به ایران نیست. در سایر کشورهای جهان و بیشتر در شبکههای اجتماعی مباحثی در این باره مطرح شده است.
مسوولان در ایران نیز از ابتلای افراد به نوع ترکیبی ویروس آنفلوآنزا و کرونا خبر دادهاند. «محمدرضا حقشناس»، مسئول آزمایشگاه کرونای استان مازندران، روز پنجشنبه ۲۳دی۱۴۰۰، گفته بود: «تعداد مبتلایان آنها تاکنون به بیشتر از انگشتان دو دست رسیده است.»
او گفته بود: «موارد ابتلا به ادغام اومیکرون-کرونا در برخی شهرهای مازندران مشاهده شده است.»
پیش از این «علیرضا ناجی»، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی نیز از وجود دلمیکرون، «نتیجه ترکیب این دو سویه» خبر داده بود.
دکتر «ماهان غفاری»، پژوهشگر همهگیریشناسی و تکامل ویروس در دانشگاه آکسفورد بریتانیا، شکلگیری هر نوع ویروس جدید حاصل آنفلوآنزا و کرونا را غیرعلمی میداند.
او در خصوص ادعاهای مطرح شده مبنی بر شکلگیری یک ویروس نوترکیب جدید به «ایرانوایر» میگوید: «آنچه مشخص است سویههای مختلف ویروس آنفلوآنزا در آغاز فصل پاییز و زمستان و پیش از پاندمی کرونا نیز وجود داشت. از زمان آغاز پاندمی نیز این هشدار داده شده بود که چرخش همزمان کرونا و آنفلوآنزا میتواند فشار را بر بیمارستانها بیشتر کند. با این حال باتوجه به اینکه بسیاری از کشورها در پاییز و زمستان ابتدایی شیوع کرونا به قرنطینه رفته و محدویتهایی را ایجاد کردند، عملا شاهد چرخش گسترده ویروس آنفلوآنزا نبودیم. در حال حاضر اما با توجه به برداشته شدن قرنطینه در کشورهای مختلف از جمله ایران، احتمال شیوع آنفلوآنزا وجود دارد.»
غفاری ادامه داد: «در چنین زمانی ما میتوانیم چرخش هر دو ویروس کرونا و آنفلوآنزا را با هم داشته باشیم. اما اینکه فرد ِخاصی به هر دوی این ویروسها مبتلا شود و یک ویروس نوترکیبی و اَبر بیماری جدید بسازد، نه اینطور نیست. این اسمگذاریهای ساخته شده جدید نیز که به فلورانا، یعنی ترکیبی از آنفلوآنزا و کرونا، معرفی شده، هیچ معنای علمی ندارد.»
این پژوهشگر همهگیریشناسی و تکامل ویروس میگوید این امکان وجود دارد که افراد به هر دو این بیماریها مبتلا شوند؛ همان طور که ممکن است به دو بیماری قارچی مختلف یا باکتریایی مبتلا شوند.
غفاری تاکید کرد که آنچه در زمینه شیوع همزمان ویروس کرونا و آنفلوآنزا وجود دارد این است که با توجه به افزایش ابتلا، فشار بر بیمارستانها افزایش خواهد یافت.
آیا اومیکرون سویه غالب ویروس کرونا در ایران است؟
وزارت بهداشت روز ۲۸آذر۱۴۰۰ اولین مورد مبتلا به اومیکرون را تایید کرد. این در حالی است که یکی از اعضای ستاد ملی کرونا در گفتوگو با «ایرانوایر» زمان ورود این ویروس به ایران را پیش از تاریخ اعلام شده، دانسته بود. «حمید سوری»، عضو قرارگاه عملیاتی ستاد ملی مقابله با کرونا گفته بود: «ایران نظام غربالگری واریانتهای جدید کرونا را ندارد. برای همین به طور تصادفی مطلع خواهیم شد که وارد کشورمان شده است.»
براساس خبرهای رسمی وزارت بهداشت و دانشگاههای علوم پزشکی، در حال حاضر اومیکرون سویه غالب در ایران نیست. با این حال نگاهی به سوابق دیگر کشورها نشان میدهد پس از حدود دو هفته از ورود اومیکرون، این گونه جهشیافته تبدیل به سویه غالب شده است. اما چرا با وجود گذشت حدود چهار هفته از ورود اومیکرون به کشور، همچنان آمار مبتلایان به این سویه بسیاری پایین گزارش میشود؟
ماهان غفوری در ادامه گفتوگو با «ایرانوایر» در پاسخ به این سوال که چه مدت زمانی طول خواهد کشید که ویروس اومیکرون سویه غالب در ایران شود، میگوید: «آن چیزی که در کشورهای دیگر دیدیم، به محض ورود اومیکرون طی کمتر از دو هفته آمار ابتلا نرخ صعودی به خود گرفت. این رشد موارد ابتلا هم در کشورهایی رخ داد که واکسیناسیون گسترده داشتند و هم کشورهایی که سویه دلتا در آنها غالب بود. در نتیجه این احتمال وجود دارد که در ایران هم وضعیت مشابهی دیده شود.»
این پژوهشگر دانشگاه آکسفورد بریتانیا با اشاره به محدود بودن انجام تست شناسایی موارد اومیکرون در ایران، ادامه داد: «در ایران عموما از افرادی که علائم خفیف دارند یا بدون علامت هستند، تستی گرفته نمیشود. تنها زمانی تستگیری انجام میشود که افراد عفونت حاد داشته و روبه بستری باشند. پس آمار ارائه شده از تستها، کسر بسیار کمتری از مبتلایان به اومیکرون را نشان میدهد. در نتیجه ممکن است آن پیک افزایش ابتلا در ایران چند هفته با تاخیر اعلام شود.»
به گفته غفاری عدم تستگیری باعث میشود آن وضعیت کرونایی که اکنون در کشور در حال رخ دادن است، با آمار روزانهای که از سوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی منتشر میشود، متفاوت باشد.
پیک ششم کرونا سویه اومیکرون خواهد بود؟
«پیام طبرسی»، عضو کمیته علمی کشوری مقابله با کرونا گفته است نمیتوان به آمار رسمی مرتبط با اومیکرون استناد کرد. او گفت قطعا تعداد افراد مبتلا به سویه اومیکرون از آماری که به صورت رسمی اعلام شده بیشتر است.
طبرسی پیشبینی کرده با توجه به خصوصیاتی که از سویه اومیکرون عنوان شده، اگر شروع به افزایش کند، مواردش به صورت تصاعدی بالا میرود: «طی دو تا سه هفته آینده ممکن است که با پیکی مواجه شویم.»
در طرف مقابل «حسین کرمانپور»، مدیر اورژانس بیمارستان سینا تهران، روز یکشنبه، ۲۶دی۱۴۰۰، غالب نشدن سویه اومیکرون را به «تاخیر در واکسیناسیون» ضد کرونا در ایران مرتبط دانست. کرمانپور در اینباره گفت: «یک شانس خوب به صورت تصادفی شامل ما ایرانیها شد و آن اینکه اوج تزریق واکسنمان، علیرغم محدودیتهای چند ماه اول، دقیقا در زمانی اتفاق افتاد که پایان موج دلتا بود و میزان واکسیناسیون بالا رفت.»
به گفته او اوج آنتیبادی و مقاومت بدنی ایرانیان علیه اومیکرون در مقابل موج این سویه بیشتر از کشورهای اروپایی و آمریکایی بود.
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر