موبد اردشیر خورشیدیان؛ پزشک، پژوهش‌گر و رییس انجمن موبدان تهران

نادیا رامین، شهروندخبرنگار

ایران را تمامی ایرانیان، فارغ از عقاید شخصی، دین یا مذهب‌ خود ساخته‌اند. خبرنگاران و شهروندخبرنگاران «ایران‌وایر» در مجموعه‌ای، چهره‌های برجسته اقلیت‌های دینی و مذهبی را معرفی می‌کنند. شما هم اگر با شخصیت‌های برجسته اقلیت‌های دینی آشنایی دارید یا داستان زندگی و خدمات آن‌ها را می‌دانید، با ایمیل adyan@iranwire.com تماس بگیرید و روایت خود را با ما در میان بگذارید.

***

موبد «اردشیر خورشیدیان»، پزشک، پژوهش‌گر، نویسنده و رییس «انجمن موبدان تهران» تیر ۱۳۲۵ خورشیدی در محله‌ «دستوران» شهر یزد متولد شد.

پدرش، موبد «هرمزدیار»، پسر موبد «اردشیر» و «سلطان‌بانو خورشیدیان»، کارمند «بانک ملی» و از اعضای «انجمن موبدان یزد» بود. مادرش، «بانو»، دُخت موبد «اردشیر» و «دولت‌خانم شهزادی»، از نخستین بانوان یزد بود که در سال ۱۳۱۴ خورشیدی دیپلم گرفت و مدیر دبستان دخترانه‌ «مارکار» این شهر شد.

موبد خورشیدیان دوران تحصیل را در دبستان «دینیاری» یزد آغاز کرد. دوره‌ نخست متوسطه‌ را در دبیرستان مارکار و دوره‌ دوم را نیز در دبیرستان «ایرانشهر» و «کیخسروی» در همین شهر گذراند.

هنگامی که در پایه‌ چهارم یا پنجم دبستان درس می‌خواند، به کوشش پدرش و برخی دیگر از اعضای هیات‌مدیره‌ «سازمان جوانان زرتشتی»، هم‌چون «پریبرز نسیمی» و «شهریار خدایاری»، با هزینه‌ دکتر «اسفندیار یگانگی»، تالار بزرگی در مکان سازمان و باشگاه جوانان زرتشتی یزد ساخته شد و گشایش یافت.

اردشیر خورشیدیان به همراه برادر و دیگر نوجوانان و جوانان زرتشتی، در نمایش‌نامه‌هایی با مربی‌گری «وزیری» و گاهی «مفیدی»، از هنرمندان برجسته‌ یزد بازی می‌کرد. اجرای نمایش‌، سرودن پیش پرده‌ها، ایراد سخنرانی، تهیه نوشتار برای ماهنامه‌ داخلی و دیگر کارهای هنری در رشد و شکوفایی استعدادهای جوانان عضو باشگاه جوانان زرتشتی بسیار مفید و کارساز بودند.

اردشیر خورشیدیان پس از گرفتن دیپلم، برای دنبال کردن آموزش و تحصیل در رشته پزشکی، از یزد به اصفهان کوچ کرد و پس از فارغ‌التحصیلی در این رشته‌، بر آن شد که رشته‌ چشم پزشکی را دنبال کند.

او مدرک پزشکی عمومی خود را در سال ۱۳۵۳ خورشیدی از «دانشگاه اصفهان» گرفت. پس از گذراندن دوران سربازی و کار کردن در مناطق محروم کشور، سال ۱۳۵۶ خورشیدی در آزمون رشته تخصصی چشم‌پزشکی پذیرفته شد. دکتر خورشیدیان بورد تخصصی در رشته‌ بیماری‌ها و جراحی‌های چشم و پروانه‌ کار در این رشته را در اواخر سال ۱۳۵۹ گرفت.

او از سال۱۳۶۰ در مطب خصوصی، بیمارستان‌های «آریا» و «مصطفی خمینی» و نیز «مرکز جراحی فوق تخصصی ونک» در تهران به کار پرداخت و در سال ۱۳۶۵ پس از ارایه‌ مدارک کافی و گذراندن مراحل لازم، رسما عضو «آکادمی چشم پزشکان امریکا» شد. از آن پس، برای فراگیری روش‌های نوین و پیشرفته در انجام جراحی‌های چشم، پیوسته پیشتاز بوده است.

دکتر اردشیر خورشیدیان در سال ۱۳۷۵ با همیاری دوستان و همکاران چشم‌پزشک خود، برای نخستین بار در بخش خصوصی، دستگاه لیزری تراش عینک بر روی قرنیه چشم را وارد ایران کرد و از همان روزهای آغاز گشایش «مرکز جراحی چشم زمرد»، در مکانی پشت «حسینیه ارشاد»، روش نوین جراحی چشم را به دیگر همکارانش آموزش داد. سپس با کمک همکاران چشم پزشک خود، توانست کار ساخت، آماده‌سازی و راه‌اندازی مرکز فوق تخصصی چشم ونک را در بزرگراه «حقانی» به انجام رساند.

او از جمله چشم پزشکانی است که سال ۱۳۸۲، روش بی‌حسی با قطره چکان و بدون نیاز به آمپول بی‌حس‌ کننده یا بی‌هوشی و زدن بخیه را در کشور استرالیا آموخت و در «کنگره چشم پزشکی ایران»، در مرکز جراحی چشم ونک، روش نوین «فیکو تاپیکال» را به روش زنده، به همکاران چشم ‌پزشک خود ارایه داد. پس از آن نیز با شرکت در کنگره‌های خارج از کشور، روش‌های نوین جراحی چشم را آموخت و در چند کنگره‌ چشم‌ پزشکی، روش‌های جدید در گذاشتن لنزهای چند کانونه را به روش زنده به دیگر همکاران چشم‌پزشک خود آموزش داد.

دکتر اردشیر خورشیدیان از سال ۱۳۶۶ فراگیری «اوستا»خوانی و «یسنا»خوانی با خط «دین دبیره» را نزد پدر آغاز کرد و یافتن چیستی‌های فلسفی کیش زرتشتی را نزد موبدان بزرگ زمانه، موبد «فیروز»، «اردشیر آذرگشسب» و «رستم شهزادی» پی گرفت. در این هنگام، چون کار در رشته تخصصی چشم‌پزشکی را پیشگام بر همه کارهای دیگر می‌دانست، هرگز نمی‌خواست فراگیری دانش موبدی، دانش‌اندوزی در رشته تخصصی‌ او را تحت تاثیر قرار دهد.

فراگیری دانش دینی موبد اردشیر نزدیک به ۱۰ سال به درازا کشید. او در سال ۱۳۷۵، آمادگی خود را در گذرانیدن آزمون‌های انجمن موبدان تهران اعلام کرد و پس از قبولی در آزمون‌های پایانی، اجازه یافت با پوشش موبدی که نماد نگاهبانی آگاهانه و باورمندانه از نهاد دین و فرهنگ زرتشتی است، در آیینی ویژه، دانش‌آموختگی دینی را جشن بگیرد. به این آیین، «نوزوت» می‌گویند که موبدزاده به جایگاه «موبدی» می‌رسد.

موبد خورشیدیان سال ۱۳۵۶ با بانو «سیمین نعیمی» ازدواج کرد و حاصل این ازدواج، سه فرزند به نام‌های «آزیتا»، «آرش» و «نازنین» است.

«نگرشی نو بر تخت جمشید»، کتاب «جهان‌بینی اشوزرتشت»، «پاسخ به پرسش‌های دینی زرتشتیان»، «بن پایه‌های شناخت» و سخنرانی‌های گردآوری شده‌ موبد دکتر اردشیر خورشیدیان در مجامع دینی، فرهنگی و میهنی در کتابی به نام «دهش فرهنگی یا لُرک مینوی»، از جمله آثار چاپ شده او هستند.