مرکز پژوهش های مجلس: انتقال آب خزر به سمنان "غیرممکن" است

استان وایر: مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی، طرح شیرین سازی و انتقال آب دریای خزر به فلات مرکزی را مورد بررسی قرار داده و آن را غیرممکن اعلام کرد.

دفتر مطالعات زیربنایی مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه "طرح انتقال آب دریای خزر به استان سمنان با هدف تامین نیاز شرب و بخشی از نیاز صنعت شهرستان های استان سمنان در افق سال 1425 شمسی" مطرح شده است، یادآوری کرده که بر اساس این طرح قرار است سالیانه به میزان 222 میلیون مترمکعب آب از دریای خزر شیرین سازی شده و با استفاده از پمپاژ به استان سمنان انتقال داده شود و حتی طرح مذکور با انتخاب گزینه برتر از میان چند گزینه که همگی آنها به نحوی بر انتقال آب از دریای خزر استوارند، نهایی شده است.

مرکز پژوهش های مجلس اما در این گزارش اشاره کرده است که جدا از چالش های زیست محیطی طرح که در گزارش های پیشین مربوط به طرح به دقت مورد بررسی قرار نگرفته بودند "مهمترین چالشاین طرح، زیان ده بودن آن است و شاخص اقتصادی نسبت فایده به هزینه (B/C) برای این طرح برابر 0/53 و نشان دهنده آن است که تقریبا نصف سرمایه گذاری های انجام شده برای این طرح از طریق منافع آن بازیابی می شود و نصف دیگرش زیان های حاصل از عدم توجیه اقتصادی طرح است و این امر علاوه بر عدم ایجاد انگیزه برای ورود بخش خصوصی ، به نحوی دخالت دولت از طریق بودجه های عمومی را در آن اجتناب ناپذیر می سازد."

در گزارش مرکز پژوهش های مجلس با تاکید براینکه "نکته قابل توجه این است که شاید بتوان با بخشی از هزینه های سرمایه گذاری و بهره برداری طرح انتقال آب خزر به سمنان، با افزایش بهره وری و مدیریت تقاضای مصرف آب در بخش های موجود به میزان لازم، کمبودها را جبران کرد"، آمده است: راهکار افزایش بهره وری و مدیریت تقاضای آب علاوه بر پایداری بیشتر و هزینه کمتر، چالش های زیست محیطی ناشی از شیرین سازی و انتقال آب خزر را نیز به دنبال نخواهد داشت.

دفتر مطالعات زیربنایی مرکز پژوهش های مجلس همچنین آمده است که "تایید یا رد موارد مذکور نیازمند بررسی های دقیق تر است و حداقل انتظار می رود که گزینه هایی مشابه" پیش از اجرای طرح انتقال آب خزر به سمنان در "انتخاب گزینه نهایی" طرحی برای رفع کمبود آب استان سمنان لحاظ شوند.

مرکز پژوهش های مجلس همچنین یادآوری کرده است که "با توجه به کمبود آب در ایران، وقوع خشکسالی های اخیر و افزایش نیاز مصارف بخش های مختلف، در گزینه های گوناگون تامین آب مناطق مختلف کشور علاوه بر مدیریت عرضه، به مدیریت تقاضا و افزایش بهره وری نیز باید توجه کافی داشت" چرا که "بهره وری پایین مصرف آب در بسیاری از بخش های کشور، تغییر دیدگاه از مدیریت عرضه به مدیریت تقاضا را به عنوان گزینه های برتر تامین آب، مطرح ساخته است."

طرح انتقال آب خزر پیشتر در سال 88 به تصویب رسید و بخشی از مطالعات آن با هزینه ای نزدیک به دو میلیارد تومان در سال 91 آغاز شد و همزمان در فروردین ماه سال 91 عملیات اجرایی آن با حضور محمود احمدی نژاد رئیس وقت دولت به عنوان "طرح شيرين سازي و انتقال آب درياي خزر به حوضه فلات مركزي ايران"  آغاز شد. با تغییر دولت در سال 93 طرح انتقال آب خزر به سمنان یک دستور کار دیگر نیز دریافت کرد و آن انتقال از سمنان به ارومیه برای احیا دریاچه ارومیه بود.

اما مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی در گزارش تازه خود این طرح را هم به دلیل پیامدهای زیست محیطی و هم به دلیل زیان ده بودن، انتقال آب خزر به سمنان را "غیرممکن" اعلام کرده است.

...

بیشتر:

گزارش کامل مرکز پژوهش های مجلس درباره "شیرین سازی و انتقال آب دریای خزر به فلات مرکزی"

انتقال آب از خزر به چه قیمتی؟