طبق آخرین آمار غیر رسمی پانزده هزار پرنده تاکنون در «میانکاله» استان مازندران تلف شدهاند...
سهشنبه هفتهای که گذشت، سازمان دامپزشکی کشور در اطلاعیهای ورود سم بوتولیسم به «محیط باتلاقی» تالاب میانکاله را دلیل اصلی مرگومیر پرندگان تالاب عنوان کرد.
«علی اصغر کامنعلی»، معاون بهداشتی و پیشگیری این سازمان گفته «با توجه به اینکه آب تالاب میانکاله راکد و باتلاقی است، بیماری بوتولیسم نیز ناشی از همین شرایط منجر به تولید سم در گیاه و آب در این منطقه شده است.»
قبلا هم خبرگزاری ایرنا، به نقل از «بهرنگ اکرامی»، دامپزشک معتمد اداره کل حفاظت محیطزیست مازندران نوشت که «مسمومیت غذایی» و «احتمال آلودگی آب» علت مرگ پرندگان بوده است. آقای اکرامی گفته است منشا این مسمومیت نوعی باکتری است که در پرندگانی مانند چنگر و فلامینگو که معمولا از جلبک و پلانگتون تغذیه میکنند، ایجاد میشود.
بااینحال کارشناسان علت اصلی مرگومیر پرندگان میانکاله را پاشیده شدن سم بوتولیسم از تنه درخت نمیدانند.
مسوولان چه کسانی هستند؟
«اسماعیل کهرم»، کارشناس محیطزیست بعدازاین اطلاعیه در گفتگو با رسانهها، دخالت دامداران و کشاورزان در مرگومیر پرندگان تالاب میانکاله را محتمل دانسته است. سالانه ۱۵۰ گونه پرندگان مهاجر و بومی با جمعیت بیش از ۱.۵ میلیون در این تالاب که حدود ۴۰ هزار هکتار مساحت دارد، زندگی میکنند.
مرگومیر تعداد زیادی از پرندگان تالاب میانکاله قبلا در دهه ۸۰ شمسی هم سابقه داشته که پرونده دلیل این مرگومیرها بینتیجه بسته شد.
«اعظم بهرامی»، کارشناس محیطزیست با غیرقابلپذیرش خواندن عامل آبی و گیاهی در مرگومیر بیش از ده هزار بال پرنده تالاب میانکاله میگوید: «اینکه بخشی از پرندههای یک تالاب به دلیل مسمومیت با باکتری بوتولیسم کشته شوند، امری بیسابقه نیست. اما مرگ پرندگان تالاب میانکاله به دلیل پاشیده شده سم بوتولیسم از تنه درختان به داخل تالاب اصلاً قابلپذیرش نیست.»
به گفته این کارشناس در موارد قبلی که در کشورهای دیگر باکتری بوتولیسم منجر به مرگ تعدادی از پرندگان شد، دلیل انتشار این سم فاضلابهای تصفیه نشده خانگی و صنعتی بوده است: «بهویژه مسمومیت این حجم از پرندگان که در تالاب میانکاله اعلام شده از طریق ورود تنه پوسیده درختان به آب تالاب تقریباً غیرممکن است.»
اعظم بهرامی دو فرضیه را بهعنوان عوامل محتمل مرگومیر پروندگان تالاب میانکاله مطرح میکند؛ ورود فاضلاب صنعتی و خانگی به تالاب و کشتن این پرندگان از سوی مافیاهای شکار: «در محدوده جغرافیایی تالاب میانکاله، نیروگاه نکا و پالایشگاه میانکاله قرار دارند و فاضلاب تصفیه نشده این دو کارگاه صنعتی سالهاست که به درون تالاب میانکاله میریزد و برای فعالان محیطزیست این یک امر بدیهی است که آب این تالاب آلوده به این فاضلابهای تصفیه نشده است و حتی ما در گذشته هم گزارشهایی در مورد ورود فاضلاب بیمارستانی به این تالاب داشتهایم.»
در مرکز انتقال نفت «نکا»، در شرق شهر بهشهر استان مازندران، نزدیکترین شهر به تالاب میانکاله، روزانه ۹۵ هزار بشکه نفت به ساری انتقال مییابد. در این مركز، نفت خام از پایانه نفتی نكا كه در فاصله ۳۶۰۰ كیلومتری این مركز است، پس از تقویت فشار به مركز انتقال نفت ساری منتقل میشود و همچنین فرآوردههای نفتی دیگر نیز از اینجا به ساری منتقل میشود.
پالایشگاه نفت بهشهر هم سال ۱۳۸۸ با موافقت شورای عالی محیطزیست احداث شد که همان زمان این پروژه با انتقادهای زیادی از سوی فعالان محیطزیست روبهرو شد. در خطر قرار دادن بهداشت تالاب میانکاله یکی از مهمترین دلایل انتقاد فعالان محیطزیست از این پروژه بود که با بیتوجهی دولت به کار خود ادامه داد.
بر اساس مصوبه شورای عالی حفاظت محیطزیست در سال ۱۳۷۶، برای ساخت پالایشگاه باید مجوز و تاییدیه سازمان حفاظت محیطزیست را دریافت کرد.
به نظر اعظم بهرامی، مافیای شکار غیرقانونی حیوانات و پرندگان دومین عاملی است که احتمال دخالت آن در آلوده کردن تالاب میانکاله و مرگ هزاران پرونده وجود دارد: «در این مورد میتوان رد پای مافیاهای مختلف اقتصادی ازجمله مافیای شکار و مافیای خریدوفروش اسلحه را هم دید. مافیاهای شکار بهویژه در فصولی که شکار ممنوع است میتوانند از طریق پاشیدن سم بوتولیسم و یا هر سم دیگری آبوخاک آن منطقه را آلوده کنند. این کار احتمالا نوعی خرابکاری و لجاجت با نهادهای مختلف مخالف شکار صورت گرفته است.»
در شبکههای اجتماعی رد پای گستردهای از افرادی که در زمینه خریدوفروش غیرقانونی پرندگان زنده و کشته شده فعالیت میکنند که تا امروز هم با آنها برخورد جدی صورت نگرفته است. سالهاست که در منطقه فریدونکنار، مافیاهای شکار فعالیت گستردهای دارند و حتی نهادهای بینالمللی هم به این موضوع اعتراض کردهاند امّا نه از سوی سازمان حفاظت محیطزیست و نه از سوی نیروی انتظامی و قوه قضائیه فعالیت آنها ریشهکن نشده است.
چطور پیگیری کنیم
با توجه به سوابق قبلی آلودگی تالاب میانکاله و مرگ شمار زیادی از گونههای جانوری آن که با بیتوجهی مسوولان دولتی و قضایی هم روبهرو شد، اعظم بهرامی، کارشناس محیطزیست پیشنهاد میکند کشتار تازه پرندگان این تالاب، با شکایت جمعی مردم با کمک وکلای آشنا به مسائل زیستمحیطی منطقه پیگیری شود: «در مورد مرگ پرندگان تالاب میانکاله شناسایی عوامل این فاجعه زیستمحیطی و مجبور کردن آنها به جبران این خسارت بزرگ کاری است که میتوان از نظر حقوقی آن را پیگیری کرد. در این راه مردم محلی بهویژه برای جمعآوری اطلاعات در این مورد بهشدت میتوانند مفید واقع شوند. این شکایت هم میتواند در نهادهای بینالمللی پیگیری شود. ضمنا شهرداری بهشهر هم در جلوگیری نکردن از ورود فاضلاب صنعتی به تالاب میانکاله مسوولیت حقوقی دارد. از سازمان حفاظت محیطزیست هم میتوان به خاطر کوتاهی کردن در نظارت بر عملکرد واحدهای صنعتی اطراف تالاب شکایت کرد. سازمان محیطزیست علاوه بر آن در پایش و نظارت بر شکار پرندگان و سلامت تالاب از طریق نصب دوربینهای متعدد و بهکارگیری محیطبانهای بیشتر کوتاهی کرده است. وکلای آشنا به مسائل این تالاب و عوامل مختلف آلودهکننده آن میتوانند با همکاری یکدیگر در تشکیل پرونده قضایی علیه مسوولان مختلف این جریان کاری تاثیرگذار انجام دهند. قبلا هم در موضوع تخریب جنگلهای منطقه حفاظتشده آشوراده شکایتی صورت گرفته که بر اساس اخبار پیشرفتهایی در این پرونده داشتهایم.»
اگر در مورد نحوه شکایت از مسوولان نهادهای مختلف مثل شهرداری بهشهر، سازمان حفاظت محیطزیست و نیروی انتظامی پیرامون موضوع مرگومیر پرندگان تالاب میانکاله پرسشی دارید میتوانید آن را برای ما به نشانی shoma@iranwire.com
ارسال کنید.
مطالب مرتبط
عامل مرگومیر پرندگان میانکاله شناخته شد
مرغهای آتشین در تالاب میانکاله
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر