پای قوه قضائیه به پروژه جلب مخاطب صداوسیما باز می شود؟

واکنش‌ها به برنامه «فرمول یک» صداوسیما که در آن پدری مدعی کمک نکردن سازمان خیریه «محک» و وزارت بهداشت برای درمان بیماری سرطان فرزندش شده بود، همچنان ادامه دارد. در آخرین اتفاق، مجری این برنامه مدعی شده نتیجه تحقیقات قضایی در این مورد « تا یک هفته دیگر» مشخص می‌شود.

قبلاً قوه قضائیه با بستن حساب بانکی پدر کودک سرطانی که برای کمک‌های مردمی در اختیار مردم قرار گرفته بود، احتمال تحقیقات قضایی برای مشخص شدن میزان تقصیر «سیمای ملی» در این قضیه را مطرح کرده بود.

در حالی که هنوز از سرنوشت بیش از یک میلیارد تومان کمک‌های مردمی به آقای «ولی خانی» پدر کودک سرطانی خبری نیست، دیروز«علی ضیاء» مجری «فرمول یک» باز هم تلاش کرد از عملکرد خود در آن برنامه دفاع کند.

او در پاسخ به انتقاد «امیرحسین صدیق» بازیگر سینما و تلویزیون نسبت به پخش صحبت‌های آقای «ولی خانی» در برنامه بدون تحقیقات قبلی، تمام انتقادهای مطرح شده را به «خباثت» و «دشمنی» عده‌ای نسبت داد و از طرف دیگر مدعی شد، خودش شخصاً اولین بار، از پلیس فتا و دادستانی برای وارد شدن به این ماجرا درخواست کرده است. علی ضیاء در ادامه وعده داد که « تا یک هفته دیگر» نتایج تحقیقات قضایی منتشر و با آشکار شدن «زاویه دیگر» جریان، دروغ بودن اتهامات آشکار می‌شود.

ماجرا از کجا شروع شد؟

چهره آقای «ولی خانی» دو سه روز قبل از  حضور در برنامه «فرمول یک» از صدا و سیمای زنجان و در حالی که در بازار ارز مشغول چک کردن قیمت دلار است منتشر شده بود.

او در این صحبت‌ها با بغض، خوشحالی خود را از کاهش قیمت دلار ابراز می کند؛ چون از این به بعد می‌تواند داروی کودک سرطانی خود را با قیمت ارزان‌تری تهیه کند.

پخش این صحبت‌ها همان شبی اتفاق افتاد که رسانه‌های دولتی در «تلگرام» از «هجوم مردم» برای فروش دلار و سقوط قیمت آن خبر دادند. مسدود کردن سایت‌های اعلام قیمت ارز آزاد، تقدیر وزیر ارتباطات از نقش «تلگرام» در تشویق مردم به فروش دلارهای خانگی و عدم تطابق نرخ آزاد ارز از آن چه در رسانه‌ها منتشر می‌شد، افکار عمومی را به این سمت برد که پخش خوشحالی آقای «ولی خانی» از هجوم مردم برای فروش دلار، سناریویی از پیش طراحی شده برای کاهش دستوری قیمت ارز است.

افشین ولی خانی چند روز بعد با حضور در برنامه «فرمول یک» صداوسیما مدعی شد که پسر نه ساله اش به سرطان غدد لنفاوی مبتلاست. او بابت گرانی داروها و همکاری نکردن وزارت بهداشت، انجمن خیریه «مهرانه» در استان زنجان و انجمن خیریه کودکان سرطانی «محک» برای انجام مراحل درمان، انتقادات تندی را مطرح کرد.

او در صحبت‌های خود دوباره از ارزان شدن دلار ابزار خوشحالی کرد و از افرادی که دلار می‌خرند و « در خانه نگهداری می‌کنند»، گلایه داشت؛ روایت حکومتی از دلیل قحطی بعضی کالاها و گران شدن بخشی دیگر از جمله دلار، «احتکار» آن‌ها در خانه از سوی مردم بوده است.

آقای «ولی خانی» گلایه‌های خود را تا خرید بیش از حد نیاز اجناس مصرفی هم پیش برد:« من از مردم خواهش می‌کنم دست همدیگر را بگیرند و با هم اتحاد داشته باشند. اجناس فروشگاه‌ها را در خانه‌ها انبار نکنند. این دلارها را در خانه‌هایشان نگه ندارند تا ما جلوی فرزندان‌مان خجالت زده نشویم. خواهش می‌کنم به داد بیماران برسید از خدا می‌خواهم در هیچ بیمارستانی مریضی نماند که محتاج به این داروها باشد. ای کاش نظارت‌های دولت هم افزایش یابد.»

اطلاعیه انجمن خیریه «محک» و تکذیب ادعاهای پدر کودک، ورق ماجرا را برگرداند؛ انجمن در این اطلاعیه اعلام کرده که اولاً بیماری پسر بچه، سال ۱۳۹۵ درمان شده و دوم این که همه هزینه‌های درمان این بیماری معادل شانزده میلیون تومان از سوی آن‌ها پرداخت شده است.

با این اخبار جدید بود که بار دیگر پدر این کودک به برنامه «فرمول یک» دعوت شد و تقریباً تمام اظهارات قبلی خود را پس گرفت. امّا کمی دیر شده بود. بلافاصله بعد از برنامه اول، «پرویز پرستویی» بازیگر مشهور سینما با انتشار شماره حسابی از مردم خواست برای تأمین هزینه‌های درمان، کمک‌های نقدی خود را به آن واریز کنند؛ کاری که خود تهیه کنندگان برنامه «فرمول یک» هم کرده بودند.

پدر این کودک دیروز شنبه به روزنامه «شرق» گفته که جلب کمک‌های مردمی خواست او نبوده و مدیران برنامه «فرمول یک» بدون رضایت او شماره حسابش را بین مردم پخش کردند.

بار دوم که پدر کودک به برنامه «فرمول یک» دعوت شد، مجری اعلام کرد کمک های واریز شده را به انجمن‌های خیریه از جمله «محک» اهدا خواهد کرد؛ انجمن کمک به کودکان سرطانی «محک» هم باز در اطلاعیه‌ای با «غیر شفاف» و«مبهم» خواندن روش جمع آوری کمک‌ها اعلام کرد از پذیرش آن خودداری می‌کند.

ادعای «علی ضیاء» مبنی بر فروش کلیه از سوی آقای «ولی خانی» برای درمان کودک سرطانی، علی‌رغم انکار پدر از دیگر نکات سوال برانگیز این برنامه بود. در کنار آن اعلام عمومی شماره حساب شخصی  پدر «شایان» برای جلب کمک‌های مردمی که به گفته آقای ولی خانی بدون خواست او صورت گرفته بود، از دیگر نقاط مبهم عملکرد صداوسیما در این داستان است.

حامیان دولت، هدف از پخش این برنامه را فشار بر روحانی دانستند. امّا عده ای دیگر هم کاهش مفرط بیننده برنامه‌های صداوسیما را زمینه ساز ساخت برنامه‌های افشاگرانه مثل «فرمول یک» و «حالا خورشید» می‌دانند؛ افشاگری‌هایی که هر از گاهی دروغ بودن آن‌ها در شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها خود به سوژه جدیدی برای افشاگری علیه خود «سیمای ملی» تبدیل می‌شوند.

حالا چه می شود؟

این بار البته بر خلاف موارد قبلی،به گفته «موسی برزین» حقوق دان مشاور وب‌سایت ایران وایر، نمی‌توان «جرمی» را به سازمان صداوسیما بابت عملکردش در برنامه «فرمول یک» نسبت داد؛ چرا که «اثبات جرم کلاه برداری» برای اخاذی یک میلیارد تومانی از مردم، آن هم از سوی سازمانی که بودجه چندین هزار میلیارد تومانی دارد، سخت است.»

هر چند باید اذعان داشت این «قانون مداری» تنها در حق سازمانی اعمال می‌شود که زیر نظر مستقیم «ولی فقیه» است؛ کسی نمی‌داند اگر چنین ماجرایی برای یکی از رسانه‌های منتقد رخ می‌داد، دادستانی چند عنوان اتهامی به مدیر مسئول و نویسنده آن نشریات منتسب می‌کرد.

از طرف اعضای «شورای نظارت بر صداوسیما» هم فعلاً هیچ اظهار نظری در مورد برنامه «فرمول یک» نشده اما در کل این نهاد یک «بازوی نظارتی» بر «رسانه ملی» از سوی رهبر جمهوری اسلامی است که گزارش عملکرد صداوسیما را به آیت الله خامنه ای ارائه می‌دهد.

خود نمایندگان مجلس که بخشی از اعضای این شورا را تشکیل می‌دهند، قبلاً به صراحت گفته‌اند که این شورا، هویتی «تشریفاتی» دارد و جز ارائه «تذکر»، آن‌هم در پاره‌ای مواقع، توانی برای نظارت بر غول بی‌یال و دم و اشکم صداوسیما ندارد.