امید کوکبی به دلیل سرطان کلیه تحت جراحی قرار می گیرد

«امید کوکبی»، فیزیکدان ایرانی، که به ۱۰ سال حبس محکوم شده و اکنون در زندان اوین به سر می برد، فردا در بیمارستان سینای تهران تحت عمل جراحی خواهد گرفت تا کلیه راست خود را به دلیل ابتلا به سرطان کلیه بردارد.

هفته گذشته «سعید خلیلی»،  وکیل امید کوکبی در گفت و گو با ایلنا اعلام کرد که این نابغه جوان به عارضه سرطان در کلیه راست مبتلاست و هر چه سریع تر نیازمند نفروکتومی یا برداشت کامل کلیه سمت راست با تومور بدخیم است و هر گونه تعلل در این رابطه می تواند آسیب های جبران ناپذیری به او وارد کند.
به گفته خانواده کوکبی، مقامات زندان از درمان پزشکی او جلوگیری کرده اند، و به تقاضای او برای درمان توجهی نشان نداده اند. کوکبی نخستین بار در سال ۹۲ مشکلات کلیوی خود را در میان گذاشت.

خانواده کوکبی و نیز گروه های مختلف حقوق بشری خواستار آزادی فوری او شده اند. در اکتبر سال ۲۰۱۴، ۳۳ تن از برندگان جایزه نوبل فیزیک در نامه ای به آیت الله خامنه‌ای از او خواستند تا «دلسوزی و محبت نشان داده و به کوکبی اجازه دهد تا برای ادامه تحصیل و کارهای دانشگاهی خود [به آمریکا] بازگردد».

«یوجین ام. چادنوفسکی»، مدیر «کمیته دانشمندان نگران» (Committee of Concerned Scientists) و استاد دانشگاه «سیتی یونیورسیتی نیویورک»، می‌‌گوید: «سرطان کلیه امید مطلقاً تقصیر مقامات زندان است. زندان شرایط نامساعدی دارد، جمعیت سلول ها بیش از گنجایش آن ها است، و دسترسی به توالت محدود است. حدوداً سه سال پیش بود که [امید] از مشکلات کلیه خود شکایت کرد».

«امید کوکبی»، بهمن ماه سال 1389 برای دیدار خانواده اش راهی ایران شد، وقت خروج در فرودگاه در ابتدا به اتهام «اجتماع و تبانی علیه امنیت کشور» بازداشت شد اما مدت زمان کمی بعد، این اتهامش با اتهام «ارتباط با دول متخاصم و کسب مال نامشروع» تغییر یافت و از سوی رئیس شعبه 15 دادگاه انقلاب، قاضی صلواتی ، به ده سال حبس تعزیری محکوم شد.

بعدها امید پرده از راز و رمز دستگیری اش برداشت. او در متن یک نامه ای خطاب به یکی از دوستان قدیمی اش نوشت از سال 1384 بارها و بارها توسط مراکز امنیتی – نظامی ، در برابر دریافت بورس تحصیلی دوره دکترا ، برای همکاری در پروژه های هسته ای و نظامی دعوت به کار شده و هر بار به آنها پاسخ منفی داده است. او گفته بود صبح روز قبل از دستگیری اش از سوی سازمان انرژی اتمی دعوت شده و در دفتر معاون سازمان  حضور داشته و به درخواست آنان پاسخ منفی داده و روز بعد از آن در فرودگاه بازداشت شده است.
او در دیماه سال 1390 در نامه ای خطاب به رئیس قوه قضاییه نوشت که کل فرایند بازداشت و بازجویی اش غیر قانونی بوده و در شرایط «خوف، ترس، اکراه و تهدید» مجبور به اقرار بر علیه خودش شده و به مسائلی اعتراف کرده که از گفتن آنها متاسف است: «پس از چند بار تفهیم اتهام متفاوت از جمله شرکت در تجمعات غیر قانونی و اخلال در نظم و امنیت، نهایتا اتهاماتی واهی و بی‌اساس که روحم را آزرده کرده، با عنوان «ارتباط با دول متخاصم و کسب درآمد نامشروع» را به من تفهیم کردند که یقینا این اتهامات با توجه درخواست‌ها و عملکرد مسئولین امر کاملا منافات دارد و با هیچ منطق و عقل سلیمی همخوانی ندارد. چگونه می‌شود به کسی که متهم به جاسوسی یا ارتباط با اجانب است اطمینان کرد و او را به محرمانه‌ترین و سری‌ترین بخش اسرار نظام دعوت کرده و از او درخواست همکاری نمود؟»

«مهدی خدایی» ، فعال حقوق بشر و زندانی دیگری که از اسفندماه سال 1388 به اتهام «اقدام علیه امنیت ملی و تبلیغ علیه نظام» به هفت سال زندان محکوم شد و در زندان با همیاری امید اقدام به ترجمه کتاب «اطلس حقوق بشر»  کرد، با اشاره به روزهای آغازین آشنایی اش با امید کوکبی می گوید: «از بند 209 به بند عمومی 350 منتقل شده بود. جوانی ریز نقش، خون گرم و پرانرژی که بسیار متواضع و افتاده بود. اگر چه روزهای سختی را در انفرادی سپری کرده بود اما هیچ نمودی در رفتار وی نداشت. در همان روزهای آغازین به دنبال فعالیت در بند بود. شرکت در مسابقه فوتبال، برگزاری کلاس های آموزش زبان انگلیسی، فرانسه و اسپانیایی و کلاس فیزیک به زبان ساده تنها بخشی از فعالیت های جمعی امید بود که از این طریق تلاش می کرد روحیه جمعی بند را افزایش دهد و روزهای سخت و طولانی زندان را برای دوستان قابل تحمل تر کند.»

«مهدی خدایی»به  تجربه اولین ترجمه کتابش با امید کوکبی اشاره می کند: « وقتی پیشنهاد ترجمه کتاب "اطلس حقوق بشر" را به او دادم با کمال میل پذیرفت تا در این کار همراهی ام کند.»

این فعال حقوق بشر می گوید جدایی اش از امید و سایر هم بندی هایش در جریان حمله نیروهای امنیتی به بند 350 در فروردین ماه سال 1392 ، تلخ ترین تجربه روزهای حبسش بوده است: «آن روز برای من یکی از تلخ ترین روزهای حبس بود، روزی که امید و تعداد زیادی از دوستانمان مجبور به ترک ما می شدند و پس از آن بند ۳۵۰، هیچ گاه به روزهای پرشور و حرارت سابقش بازنگشت.»

او می گوید ابتلای امید کوکبی به سرطان کلیه می تواند معلول استرس و فشارهای دوران حبس و عدم درمان به موقعش در زندان باشد.