وقتی سعید جلیلی، در سن بیست و یک سالگی و در کسوت دیدهبان لشگر نصر خراسان، در عملیات کربلای پنج بر اثر حمله نیروهای عراقی مجروح شد و پای راست خود را از دست داد، شاید تصورش را نمیکرد که ظرف کمتر از سه دهه آن قدر از پلههای نردبان سیاست کشورش بالا رفته باشد که خود را از مسند ریاست جمهوری آن چندان دور نبیند.
اما بیست و هفت سال پس از ماجرایی که آقای جلیلی را مجبور کرده تا همهی عمر به کمک یک پای مصنوعی قدم بردارد، حالا این جوانترین کاندیدای انتخابات هفته آینده جایگاهی پیدا کرده که خیلی از طرفداران و منتقدانش او را همان کاندیدای مدنظر آیتالله خامنهای میدانند و به همین سبب معتقدند که علارغم تجربه کم مدیریتی شانس زیادی دارد تا در نبرد خیابان پاستور پیروز از میدان خارج شود.
از میان هواداران آقای جلیلی لااقل رئیس شورای هماهنگی حزبالله ایران، حسین اللهکرم، مطمئن است که آقای جلیلی «صد در صد» رأی خواهد آورد. به گزارش خبرگزاری نسیم آقای اللهکرم اوایل این هفته در اجتماع حامیان این کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری در مشهد گفت: «جلیلی میخواهد قطار منحرف شده از خط انقلاب توسط حلقه انحرافی در اواخر دولت دهم را به ریل برگرداند و گفتمان جلیلی همان گفتمان ۳ تیر است که در سال ۸۴ احمدینژاد مطرح کرد... در انتخاباتی که با روال عادی انجام شود جلیلی رأی میآورد و من آن را اثبات میکنم... براساس سرمایه اجتماعی جلیلی صددرصد رأی میآورد.»
اگر پوشش قابل ملاحظه سایتهای محافظهکار را در حمایت از آقای جلیلی در نظر نگیریم آن وقت به سختی میتوان از میزان حقیقی محبوبیت آقای جلیلی در میان عامه مردم مطلع شد. محدودیتهای حکومتی، برگزاری نظرسنجیهای معتبر در حوزه انتخابات ریاست جمهوری را غیرممکن کرده، اما در چند روز گذشته نظرسنجیهای اعلام شده توسط رسانه ها و به نقل از موسسات نامعلوم میزان محبوبیت آقای جلیلی را در میزانهای متفاوت و گاه متضاد قرار داده است. در نتایج نظرسنجی اینترنتی منتشر شده در سایت خبرگزاری ایسنا ،همزمان با پخش نخستین مناظره کاندیداها در روز جمعه گذشته، تنها حدود هفت درصد از پانزده هزار نفر شرکت کننده با دیدگاههای آقای جلیلی موافق بودند، در حالی که رئیس ستاد انتخاباتی آقای جلیلی در استان تهران چند روز پس از آن ادعا کرد که آقای جلیلی در کنار محمد باقر قالیباف و علی اکبر ولایتی از پیشتازان انتخابات است.
تحلیلگران مستقل به نتایج منتشر شده نظرسنجیهای دولتی و نیمهدولتی در ایران به دیده تردید نگاه میکنند. خبرگزاری فارس نیز روز دوشنبه از نتایج نظرسنجی «یک مرکز معتبر» گزارش داد که بر اساس آن آقای جلیلی و قالیباف در صدر استقبال عمومی قرار دارند. فارس اشارهای به ارگان یا گروه برگزارکننده این نظرسنجی نکرد اما نوشت: «بر اساس تحقیق میدانی یک مرکز معتبر افکارسنجی کشور، میزان مشارکت مردم در انتخابات ریاست جمهوری آینده به ۷۲ درصد نزدیک شده و سه کاندیدای اصولگرا در صدر قرار دارند...نتایج نظر سنجی از ۲۲۷۵۰ نفر پرسش شونده در ۳۱ استان، ۱۲۰ شهرستان و ۲۵۰روستا بیانگر این است که جمع آرای اصولگرایان از ۵۳ درصد گذشته و هر سه کاندیدای اول از اصولگرایان هستند و این بدان معناست که اگر اجماعی بین اصولگرایان صورت گیرد میتوانند امیدوار باشند که در دور اول انتخابات را ببرند. بر اساس این نظرسنجی قالیباف و جلیلی همچنان در صدر استقبال آراء عمومی قرار دارند.»
باوجود مقبولیت گسترده آقای جلیلی در میان برخی سایتها و چهرههای حکومتی، محافظهکاران از شایستگی او در نشستن بر مسند ریاست جمهوری مطمئن نیستند و گروهی از اصولگرایان درباره کارآمدی او تردید دارند. وبسایت الف، متعلق به احمد توکلی این هفته مطلبی را منتشر کرده که نویسنده آن از حزب الله به خاطر حمایت از «ناکارآمدترین گزینه» در انتخابات ریاست جمهوری انتقاد کرده است.
«گویا انقلابیهای نوپا نذر کردهاند در هر انتخاب بگردند و ناکارآمدترین گزینه را برگزینند. اين حرف گرچه واقعي نيست اما ثمره انتخابهاي آنها چيزي شبيه به اين بوده است. اما چرا اينگونه است؟...حزب الله طی دورههای گذشته به دنبال شخصیتی از جنس سخنگو بود و بهای آن انتخاب های ناکارآمد در حل مشکلات کشور. قهر اصولگرايان دوآتشه با کارآمدی چه زمان پایان میپذیرد؟ آیا در دهه چهارم انقلاب اسلامی همچنان فرصت تکرار خطا باقی است؟ راستي غرب از جمهوري اسلامي كارآمد بيشتر ميهراسد يا از شعارهاي افراد مقدس اما ناكارآ؟»
صادق زیباکلام استاد دانشگاه تهران نیز در اظهار نظر مشابهی آقای جلیلی را صرفاً در بهترین حالت لایق سرپرستی معاونت آموزشی و پرورشی دانشگاه امام صادق میداند. «توان اجرايي سعيد جليلي به عنوان يک رييس جمهور ناشناخته است. سعيد جليلي بر خلاف بسياري از ديگر چهره هاي جناح راست از ادبيات تند استفاده نمیکند. البته اين ويژگي براي رييس جمهور شدن کافي نيست زيرا بايد توانايي هاي مديريتي زيادي براي رييس دولت وجود داشته باشد... اگر در مقام مقايسه باشيم بنده معتقدم سعيد جليلي در بهترين حالت مي تواند وزير ارشاد يا معاون آموزشي و پژوهشي دانشگاه امام صادق باشد.»
برخلاف اظهارنظرهای گوناگون مبنی برآنکه سعید جلیلی کاندیدای محبوب رهبر جمهوری اسلامی در انتخابات است، فریده فرهی استاد ایرانیتبار دانشگاه هاوایی آمریکا کم تجربگی او را دلیلی میبیند تا به این ادعاها به دیده شک نگاه کند. خانم فرهی در گفتوگویی با مؤسسه «شورای روابط خارجی» میگوید: «بعضی از ناظران سعید جلیلی را کاندیدای محبوب [آیتالله خامنهای] معرفی میکنند اما یک کم قبلتر ولایتی، وزیر اسبق امور خارجه، بود که تصور میشود همین جایگاه را دارد.. مشکلی که با این فرض وجود دارد این است که [جلیلی] کمتجربهترین کاندیدای انتخابات است.»
خانم فرهی میگوید: «با توجه به فشارهای زیاد خارجی و تحریمهای اقتصادی، خامنهای به خاطر حمایت از آدمهای نالایق در زمینه اقتصادی مورد انتقاد، هرچند نامحسوس، قرار گرفته است. بنابراین در چنین شرایط اقتصادی حمایت از کاندیدای که تجربه اقتصادی کمی دارد نباید [برای خامنهای] کار عاقلانهای محسوب شود.»
آقای خامنهای پیش از این در لااقل دو سخنرانی از مردم خواسته تا به کاندیدایی رای بدهند که ویژگیهایی همچون «استقامت»، «عزم و ایستادگی» در برابر دشمن را داشته باشد. از لابهلای حرفها و صحبتهای کسی که مدیر مسئول روزنامه کیهان او را «سوپر حزباللهی» معرفی میکند، کاندیدایی آشکار میشود که شاید در میان هشت نامزد انتخابات ریاست جمهوری بیشترین شباهت را با رئیس جمهور مطلوب مدنظر آیت الله خامنهای داشته باشد. آقای جلیلی فارغالتحصیل دکترای علوم سیاسی از دانشگاه امام صادق و عنوان پایاننامهی او «سیاست خارجی پیامبر» بوده است.
آقای خامنهای برای مثال هفته گذشته در جمع دانشجویان دانشگاه افسری و پاسداری امام حسین گفت: «مردم نگاه کنند به اظهارات داوطلبی که میتواند برای کشور، آینده، عزت ملی، ایستادگی مقابل دشمنان و الگو کردن جمهوری اسلامی در چشم مستضعفان جهان تلاش کند، به او رای دهند.»
آقای جلیلی نیز بارها در هفتههای اخیر تلاش کرده معیارهای آقای خامنهای را در صحبتهای خود منعکس کند. وی در جمع حامیان خود در مسجد امام حسن عسکری قم نیز گفت: «یکی از تهدیدهایی که امروز کشور را تحت تاثیر قرار داده این است که آنچه موجب ضعف است نقاط قوت و آنچه نقطه قوت است نقاط ضعف عنوان شود...سئوال من از کسانی که می گویند باید امروز به سراغ تنش زدایی برویم این است که مگر ملت ما در تنش بوده است؟ چیزی که باید در سیاست خارجی ما اصل باشد تنش زدایی نیست بلکه تهدید زدایی است.»
جایگاه آقای جلیلی در مذاکرات هستهای بهعنوان نماینده رهبر جمهوری اسلامی ایران و همچنین سابقه کاری او در دفتر آقای خامنهای نیز از دیگر دلایلی است که خیلی از تحلیلگران سیاسی در داخل و حتی خارج از کشور را واداشته تا او را از شانس بیشتری برای پیروزی برخوردار بدانند.
همین موضوع باعث شد که آقای خامنهای لااقل در دو سخنرانی در ظاهر اعلام بیطرفی بکند. وی در دیدار با نمایندگان مجلس شورای اسلامی در هفته گذشته گفت: «البته اين حرفها هم كه فلانی، رهبری، اين بندهی حقير، طرفدار زيد است يا طرفدار عمرو است، از آن حرفهائی است كه هميشه بوده و واقعيت هم ندارد؛ اكثر آنهائی هم كه ميگويند، ميدانند كه واقعيت ندارد. از كجا ميدانند كه بنده طرفدار چه كسیام؟ كسی كه از من نميشنود؛ نه در گذشته شنفته است، نه تا حالا شنفته، نه بعد از اين خواهد شنفت.»
«حدسياتی ميزنند؛ اين حدسيات هرچه گفته نشود، هرچه بر زبان آورده نشود، بهتر است؛ نميدانند كه. بنده هم يك رأی دارم مثل بقيه. آن روز من در جمع برادران دانشجوی پاسدار اين را گفتم: ممكن است نظر شما به يك نفری باشد، نظر من به يك نفر ديگر باشد؛ چه اشكالی دارد؟ شما يكی را بپسنديد، من يك كس ديگر را بپسندم؛ هيچ اشكالی ندارد. شما يك شناختی از زيد داريد كه من آن شناخت را از او ندارم؛ هيچ مانعی ندارد. اينجور نيست كه هرچه شما فهميديد، بنده هم بايد همان را بفهمم؛ يا هرچه من فهميدم، شما هم بايد همان را بفهميد.»
توماس اردبرینک خبرنگار نیویورک تایمز در تهران نیز در گزارش اخیر خود نوشت: «هرچند آیتالله خامنهای به طور رسمی بیطرف است اما سخنرانیها و دیدگاههای آقای جلیلی شباهتهای بسیار نزدیکی با دیدگاههای جهانی رهبر جمهوری اسلامی دارد که معتقد است ایران در جنبههای متفاوتی با غرب در جنگ است.» این روزنامه همچنین نوشت که سایتها و خبرگزاریهایی همچون فارس که به سپاه پاسداران نزدیک است با ادبیات ملایمتری به پوشش خبری کمپین آقای جلیلی پرداختهاند.
اما آقای جلیلی که طرفدارانش او را در شعارهای انتخاباتی خود «شهید زنده» خطاب میکنند،خود در همین رابطه گفته: «جایگاه رهبری بسیار بالاتر از آن است که کسی کاندیدای او باشد. ولی این نکته دلیل نمیشود بنده بدون استیذان وارد شده باشم.»
محمد تقی مصباح یزدی از روحانیون بانفوذ نزدیک به آیتالله خامنهای نیز هفته گذشته پس از گزارشهای ضد و نقیض دربارهی حمایتش از آقای جلیلی با او دیدار و به طور رسمی از این کاندیدای ریاست جمهوری حمایت کرد.
آقای مصباح یزدی پس از این دیدار گفته: «بعد از آقای باقری لنکرانی همه دوستان ما تشخیص دادند که اصلح آقای جلیلی است و امیدواریم که احیای ارزشهای اسلامی به دست ایشان اتفاق بیفتد و ایشان بهترین یاور رهبری باشند.» آقای جلیلی هم اینطور واکنش نشان داده: »این امر موجب خوشحالی ماست. اینکه شخصیت ارزشمندی مثل آیتالله مصباح یزدی حمایت کنند، باعث خوشحالی است.»
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر