نتیجه غیرمنتظره در انتخابات قم، برتری تندروها بر لاریجانی

اعلام نتایج غیررسمی انتخابات مجلس در قم نشان دهنده برتری تندروها در این شهر مذهبی است. مهم ترین استراتژی تندروها در انتخابات مجلس، کاهش رای علی لاریجانی بود که نه تنها موفق شدند، بلکه احمد امیرآبادی فراهانی، کاندیدای تندروها موفق شد با اختلاف زیادی در رتبه اول بایستد و علی لاریجانی دوم شد. 

امیرآبادی و لاریجانی در مجلس نهم هم نماینده قم در مجلس بودند. سومین نماینده قم در مجلس محمدرضا آشتیانی بود که در رتبه چهارم ایستاد و مجتبی ذوالنوری به جای وی راهی مجلس شد. مجتبی ذوالنوری، مشاور نماینده ولی فقیه در سپاه یک چهره تندروست که می تواند خلاء نمایندگانی چون حمید رسایی را در مجلس دهم پر کند. 

بر اساس گزارش سایت نامه نیوز، «مجموع ۴۶۴ هزار و ۷۱ رای، احمد امیرآبادی فراهانی با ۲۲۵ هزار و ۵۵۶ رای، علی لاریجانی با ۱۶۲ هزار و ۴۰ رای و مجتبی ذوالنوری با ۱۴۳ هزار و ۶۵۴ رای بیشترین آرای این دوره از انتخابات را از آن خود کردند. تعداد واجدان شرایط شرکت در انتخابات استان قم ۷۶۷ هزار و ۷۳۰ نفر بودند که در این دوره از انتخابات ۴۶۴ هزار و ۷۱ نفر آرای خود را به صندوق‌های رأی انداختند.»

بر اساس این اعداد و ارقام در قم، 60 درصد مردم در انتخابات شرکت کرده اند. مشارکت مردم قم در دوره قبلی انتخابات مجلس، 67.5 درصد بوده است. علی لاریجانی در آن دوره در قم 270 هزار رای کسب کرد؛ معادل 65.17 درصد آرا. در این دوره اما او موفق شده 35 درصد رای مردم را کسب کند که کاهش قابل توجهی محسوب می شود.

احمد امیرآبادی در دوره پیش با 147 هزار رای در جایگاه دوم ایستاده بود ولی در این دوره با کسب 48 درصد آرا نفر اول انتخابات شد. 

دیگر کاندیدای مطرح این دوره، علی بنایی بود که همراه با لاریجانی به عنوان کاندیدای اصلاح طلبان مطرح شده بود. او در رتبه پنجم ایستاد. 

اصولگرایان تندرو در قم برنامه ریزی گسترده ای علیه لاریجانی انجام دادند. شورای هماهنگی ائتلاف اصولگرایان از معرفی او به عنوان کاندیدا خودداری کرد. پس از اعلام لیست جامعه مدرسین قم، برخی رسانه های تندرو در لیست تشکیک کردند و گفتند محمد یزدی، دبیرکل این جامعه در نشست حضور نداشته و با آن مخالف است. 

محمدرضا آشتیانی، کاندیدای تحت حمایت جامعه مدرسین هم گفته قرار نبود این جامعه لیست بدهد. او در روز آخر انتخابات به سود مجتبی ذوالنوری کناره گیری نکرد ولی اقدامش یک حرکت تبلیغاتی علیه لاریجانی محسوب می شد.

خبرهای متناقض درباره انصراف او در روز آخر سبب کاهش رای او و در نهایت از دست دادن کرسی مجلس شد. 

در اقدامی دیگر، در روزهای آخر تبلیغات انتخابات در قم، شش عضو ائتلاف اصول گرایان در تهران شامل «غلامعلی حدادعادل»، «مرتضی آقاتهرانی»، «احمد توکلی»، «الیاس نادران»، «حسین نجابت» و «اسماعیل کوثری» در نامه ای به مردم قم، از کاندیداهای ائتلاف اصول گرایان حمایت کردند، اقدامی علیه لاریجانی.

در واکنش به این اقدامات، علی لاریجانی از اینکه اصول گرایان در قم بر خلاف جامعه مدرسین حوزه علیمه قم لیست دیگری معرفی کرده اند، گلایه کرده بود.  تفاوت نظر بین جامعه مدرسین و ائتلاف اصول گرایان در انتخابات، شکاف های سیاسی در جامعه و فضای قم را تشدید کرده است.

در حال حاضر، از سه کاندیدای معرفی شده توسط جامعه مدرسین یعنی لاریجانی، آشتیانی و بنایی، تنها لاریجانی موفق به کسب حد نصاب لازم برای ورود به مجلس شده است. این نتایج عدم موفقیت برای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم که نهاد بالادستی سیاسی در قم است، محسوب می شود. 

اگرچه اعلام حمایت این نهاد از لاریجانی نشان می داد تلاش های تندرو نتوانسته نظر اکثریت این نهاد سیاسی را از لاریجانی متوجه فرد دیگری کند ولی نتایج انتخابات نشان می دهد تندروها در جلب توجه افکار عمومی موفق بوده اند. 

مهم ترین اتهام لاریجانی حمایت از دولت حسن روحانی و ایفای نقش ویژه در تصویب برجام بوده است. قرار گرفتن برخی نزدیکان سیاسی لاریجانی در لیست اصلاح طلبان هم در تشدید انتقادها از او موثر بود. 

به طور طبیعی، رای پایین علی لاریجانی در قم می تواند به موقعیت سیاسی او در مجلس ضربه بزند. با این حال، او کماکان مهم ترین کاندیدای ریاست مجلس دهم محسوب می شود.