نهضت انصراف؛ نمایش تازه اصولگرایان در بازی انتخابات

در حالی که اصلاح طلبان در برزخ ردصلاحیت ها دست و پا می زنند و تلاش می کنند به تعبیر محمدرضا عارف، رئیس شورای عالی سیاستگذاری اصلاح طلبان "با سیلی صورت خودشان را سرخ نگه دارند"، اصولگرایان در برزخ تراکم کاندیدا گیر افتاده و "نهضت انصراف" راه انداخته اند.

به گفته پرویز سروری، عضو جمعیت رهپویان انقلاب اسلامی، در تهران "به منظور جلوگیری از چند دستگی نیروهای ارزشی انقلاب"، نهضت انصراف راه اندازی شده است. محمدرضا باهنر، نایب رئیس مجلس هم بر استراتژی "کناره‌گیری گزینه‌ها به نفع فرد رأی‌آور برای تشکیل مجلس اصول‌گرا" تاکید کرده است. 

پیش از این، حسین فدایی، دبیرکل جمعیت ایثارگران انقلاب اسلامی تاکید کرده بود: « امروز یکی از مظاهر اصول‌گرایی، کمک به وحدت با انصراف است.» این درخواست توسط بزرگان اصولگرا هم مطرح شده است. محمدعلی موحدی کرمانی، دبیرکل جامعه روحانیت مبارز که اکنون به عنوان جانشین محمدرضا مهدوی کنی، نقش پدرخوانده را برای اصولگرایان بازی می کند، پیش از این گفته بود: «اصولگرایان اگر احساس کردند تعدد کاندیداها باعث شکسته شدن آرا می‌شود، احساس وظیفه کرده و کنار روند.»

تاکنون برخی افراد از جمله حسن غفوری فرد، عضو شورای مرکزی حزب موتلفه و پرویز داوودی، معاون اول دولت اول محمود احمدی نژاد از این نهضت استقبال کرده اند، البته آنها گفته اند اگر در لیست 30 نفره اصولگرایان برای تهران قرار نگیرند، انصراف می دهند. 

این شرط نشان می دهد که آنها نیز کماکان به تلاش های خود برای رقابت های درون گروهی ادامه می دهند. اما اصل راه اندازی "نهضت انصراف" نشان دهنده شکست تلاش های معطوف به وحدت در میان اصولگرایان است. در واقع آنها نمی توانند بر سر لیست های انتخاباتی به ویژه در تهران به اجماع برسند، می خواهند تعداد مدعیان را کم کنند.

تلاش دیگر اصولگرایان برای حل مشکل، مولفه "مقبولیت" است. به طور معمول تاکید آنها در رقابت های انتخاباتی بر "مشروعیت و اصلح بودن" است ولی در انتخابات اخیر تاکید بیشتری بر قدرت رای آوری شده است. در همین زمینه غلامعلیحدادعادل، سخنگوی ائتلاف اصولگرایان دیروز خبر داده که تاکنون برای رسیدن به لیست افراد رای آور، سه نظرسنجی "حدادعادل گفت: در این جلسه نتایج ۳ نظرسنجی از تشکل های اصولگرا ،نامزدهای اصولگرا و مردم" انجام شده است. 

عمده این تلاش ها معطوف به حل مشکل وحدت اصولگرایان در تهران است که شکست یا پیروزی در انتخاباتش، از نظر نمادین بسیار مهم است و می تواند روی فضای کلی فراکسیون اصولگرایان در مجلس آینده هم تاثیرگذار باشد.
با وجود اینکه علی لاریجانی در ائتلاف اصولگرایان حضور ندارد، باز هم آنها با تعدد خواسته ها و نمایندگان مواجه هستند. اما مشکل فقط تهران نیست. غلامرضا مصباحی مقدم، عضو جامعه روحانیت مبارز چند روز پیش به درستی گفته بود نمایندگان و کاندیداهای حامی علی لاریجانی بیشتر در شهرستان ها هستند، "ما در تهران کسی را به عنوان طیف لاریجانی نمی شناسیم." این یک نکته احتمالا درست ولی هشداردهنده است. 

پیش از این، کاظم جلالی، رئیس فراکسیون رهروان ولایت که طیف لاریجانی را هدایت می کند، به روزنامه اعتماد گفته بود: «درصد بالايي از نمايندگان مجلس مربوط به حوزه‌هاي انتخابيه شهرستاني و البته تك نفره هستند ... مشغول رايزني در اين گستره هستيم و با برخي هم ملاقات كرده ایم ... آنجاها اشخاص هستند كه تعيين‌كننده مي‌شوند. ميزان مقبوليت آدم‌هاي مختلف هم خودش را خيلي زود در شهرستان‌هاي كوچك نشان مي‌دهد كه در چه حدي هستند.»

در واقع چالش اصلی اصولگرایان در انتخابات پیش رو، در همین حوزه های تک نفره است که علاوه بر اصلاح طلبان و حامیان دولت، حامیان علی لاریجانی را به عنوان رقیب در کنار خود دارند. به گفته محمدرضا باهنر، از مجموع 205 حوزه انتخابیه، 175 حوزه تک نفره هستند. 

در ماه های گذشته، اصولگرایان تهران نشین، حامیان علی لاریجانی را به جلسات ائتلاف دعوت نکردند، آنها را نیروهای پایین دستی خطاب کردند و گفتند عددی نیستند که در ائتلاف وحدت باشند یا نباشند. شورای نگهبان هم با آنها نامهربان تر از سایر اصولگرایان بود و 16 نفر از نمایندگان عضو این فراکسیون در مجلس فعلی را ردصلاحیت کرد. 

با این حال، هنوز عِده و عٌده آنها به اندازه ای است که بتوانند برای وحدت اصولگرایان شاخ و شانه بکشند. به خصوص اینکه با توجه به ردصلاحیت گسترده اصلاح طلبان، تنها تاکتیک باقی مانده پیش روی آنان، تمرکز برای یارگیری از اردوگاه کاندیداهای متعلق به حزب اعتدال و توسعه (حامی روحانی) و فراکسیون رهروان ولایت (حامی لاریجانی) است. 
این احتمالات در واقع تلاش های انتخاباتی اصولگرایان به ویژه تندروها را پیچیده تر می کند. آنها فعلا نمایش ائتلاف راه انداخته اند، از نهضت انصراف و نظرسنجی می گویند، شورای نگهبان تیغ ردصلاحیتش را به نفع شان تیزتر از همیشه کشیده ولی باز هم جان و تن شان خسته و فرسوده تر از آن است که بتواند بار وحدت را به دوش بکشد.