جیسون رضاییان به حبس محکوم شد

محسنی‌اژه‌ای، سخنگوی قوه قضاییه اعلام کرده  که جیسون رضاییان، خبرنگار آمریکایی ایرانی‌تبار به حبس محکوم شده، اما جزئیات بیشتر درباره این حکم را ناگفته گذاشته است. حکم رضاییان هنوز به خانواده و وکیل او ابلاغ نشده است.

محسنی اژه‌ای در نشست خبری یکشنبه یکم آذر ماه خبر داد که جیسون رضائیان به حبس محکوم شده اما به این دلیل که این «حکم به طور رسمی ابلاغ و قطعی نشده» نمی‌تواند جزئیات آن را رسانه‌ای کند.  

دادستانی تهران فروردین ماه ۱۳۹۴ کیفرخواست این خبرنگار آمریکایی ایرانی‌تبار را صادر کرده بود. به موجب آن رضائیان به جاسوسی از طریق جمع‌آوری تصمیمات کشوری پیرامون مسائل سیاست داخلی و خارجی و قرار دادن آن در اختیار افراد غیر صالح متهم شده بود.  

مأموران لباس شخصی سپاه پاسداران  ۳۰ تیرماه ۱۳۹۳ جیسون رضاییان و همسرش یگانه صالحی همکار نشریه انگلیسی زبان‌نشنال در امارات متحده عربی را همزمان با یک عکاس خبری زن ایرانی ـ آمریکایی و همسر او در خانه‌هایشان بازداشت کردند.

۱۶ ماه از آن بازداشت رضائیان می‌گذرد و هنوز معلوم نیست او به چه مدت حبس محکوم شده است.

مأموران در زمان دستگیری این خبرنگاران، خانه‌های آنان را به طور کامل بازرسی و تفتیش کردند و رایانه‌‌ها و تلفن‌های همراه و دیگر وسائل شخصی آن‌ها را مصادره کردند. بنا بر اخبار رسیده به ایران وایر بر اثر این یورش سرایدار منزل دو فرد دیگری که همزمان با رضاییان دستگیر شده بودند، کشته شد. البته آن دو اکنون آزاد شده‌اند، اما هویت آن‌ها هنوز فاش نشده است. یگانه صالحی، همسر جیسون رضائیان در تاریخ ۱۰ مرداد ۱۳۹۳، با سپردن وثیقه‌ای سنگین آزاد شد. او همچنان در انتظار ادامه دادرسی‌ست.

اتهامات مکرر و ابهام در میزان مجازات

رضائیان که به گفته غلامحسین اسماعیلی، رییس دادگستری تهران برای چند پرسش بازداشت شده بود، بعد از چهار ماه که از دستگیری او می‌گذشت هنوز تفهیم اتهام نشده بود.

بعد از ۹ ماه، لیلا احسن، وکیل جیسون رضاییان در ۳۱ فروردین سال جاری موفق شد برای اولین بار با موکلش دیدار کند و اتهامات را از زبان خود او بشوند.

پرونده جیسون رضاییان را اطلاعات سپاه تشکیل داده و اکنون در اختیار قوه قضاییه ایران است. یک هفته قبل از دیدار لیلا احسن با موکلش، جیسون رضائیان، خبرگزاری فارس، از رسانه‌های نزدیک به سپاه پاسداران ایران، اتهامات رضائیان را فاش کرده بود: «جاسوسی و اقدام علیه امنیت ملی و فروش اطلاعات اقتصادی و صنعتی ایران در شرایط تحریم» از جمله این اتهامات بود.

مشرق‌نیوز، از رسانه‌های نزدیک به محافل اطلاتی نیز جیسون رضاییان را به «نفوذ در اماکن مهم دولتی و افشای برنامه‌های ضد تحریمی ایران از جمله هویت واسطه‌های تجاری و ماهیت شرکت‌های همکار ایران در پروسه دور زدن تحریم‌ها و جاسوسی از برنامه هسته‌ای» متهم کرده بود.

بعد از انتشار این اتهامات در رسانه‌های داخلی، شورای امنیت ملی آمریکا اعلام کرد که کاخ سفید هیچ اطلاعیه رسمی که از سوی مقام‌های قضایی ایران درباره اتهام‌های مطرح شده علیه جیسون رضائیان صادر شده باشد، مشاهده نکرده است.

دادگاه جیسون رضاییان به صورت غیرعلنی با ریاست قاضی صلواتی در دادگاه انقلاب تهران برگزار شد. چهارمین و آخرین جلسه دادگاه رسیدگی به پرونده رضاییان ۱۹ مرداد برگزار شد. چند روز پس از آخرین جلسه دادگاه، ‌ وکیل رضاییان از صدور حکم موکلش خبر داد، اما گفت که حکم وی هنوز ابلاغ نشده است.

محمود علوی، وزیر اطلاعات ایران دوم شهریور ماه، در یک برنامه تلویزیونی از پاسخ دادن به پرسشی درباره  جیسون رضاییان سر باز زد . او فقط به گفتن این نکته اکتفا کرد که «بیگانگان از هر ابزار از جمله اینترنت و خبرنگاری برای جاسوسی» استفاده می‌کنند.

غلامحسین محسنی اژه‌ای، سخنگوی قوه قضاییه ایران ۱۸ مهر ماه سال جاری، دو ماه بعد از برگزاری آخرین جلسه دادگاه رضاییان در جمع خبرنگاران صدور حکم او را تأیید کرد، اما به جزئیات رآی دادگاه انقلاب و میزان محکومیت این خبرنگار آمریکایی ایرانی‌تبار اشاره‌ای نکرد. او گفت: «حکم این پرونده صادر شده که البته قابل اعتراض است.»

خبرگزاری فرانسه اعلام کرده بود که ممکن است جیسون رضائیان با توجه به اتهاماتش به۲۰ سال زندان محکوم شود.

خبرگزاری فرانسه که با علی رضائیان، بردار جیسون هم مصاحبه کرده بود، گزارش داده بود که همسر و وکیل رضائیان برای کسب اطلاعات بیشتری درباره حکم صادر شده به دادگاه انقلاب مراجعه کرده‌اند، اما مسئولان به این بهانه که مترجم در دسترس نیست از ارائه اطلاعات به آن‌ها خودداری کرده‌اند.  

جیسون رضائیان، قربانی بازی‌های سیاسی بین ایران و آمریکا؟

علی لاریجانی، رییس مجلس شورای اسلامی در سفر شهریور ماه خود به ایالات متحده آمریکا در یک گفت‌وگوی رادیویی از امکان تبادل زندانیان میان ایران و آمریکا، مانند آنچه که بین کوبا و آمریکا اتفاق افتاد سخن گفته بود.

لاریجانی در گفت‌و گویی که رادیو ملی آمریکا (ان‌پی‌آر) با او انجام داد گفته بود که برای جیسون رضائیان «راه‌های عملی» وجود دارد.

علاوه بر جیسون رضائیان، امیر میرزایی حکمتی و سعید عابدینی دو شهروند آمریکایی دیگر نیز در زندان‌های ایران به سر می‌برند. دولت و کنگره آمریکا در طی یک سال گذشته به این بازداشت‌ها اعتراض کرده‌اند.

بعد از سخنان علی لاریجانی در رسانه‌های آمریکا، حسن قشقاوی، معاون پارلمانی وزارت خارجه ایران گفت: «بحث تبادل زندانیان [ایرانیان و آمریکایی‌ها] مطرح نیست و چنین چیزی واقعیت ندارد.»

اما بار دیگر حسن روحانی، رئیس‌جمهوری اسلامی در جریان سفرش به نیویورک در گفت‌وگو با کریستین امان‌پور، خبرنگار شبکه «سی‌ان‌ان»، صریحاً گفت ایران در قبال آزادی چند زندانی ایرانی در آمریکا حاضر به آزادی جیسون رضاییان است.

روحانی گفت که اگر ایالات متحده گام‌های لازم را در راه آزادی زندانیان ایرانی در آمریکا بردارد، او نیز تمامی تلاش خود را خواهد کرد تا شهروندان آمریکایی ‌زندانی در ایران فوراً آزاد شوند.

حکم جیسون رضائیان همچنان در ابهام قرار دارد و در همان حال رئیس قوه مققنه و قوه مجریه در ایران و عده‌ای دیگر از مقامات بلندپایه ایرانی احتمال تبادل زندانیان میان ایران و آمریکا را در میان آورده‌اند. این پرسش پیش می‌آید که آیا به‌راستی جیسون رضاییان، خبرنگار واشنگتن پست، قربانی بازی‌های سیاسی شده است؟ ابهام در میزان محکومیت او این احتمال را به یقین نزدیک می‌کند.