ریشه ها و پیامدهای جوک های آیت الله خمینی

نظر ابطحی، زیباکلام و طبیب زاده نوری درباره لطیفه های وایبری

جوک های ایت الله جنتی و دکتر شریعتی دیگر از مد افتاده است. سه روز است فضای نرم افزارهای وایبر و واتس اپ پر شده از جوک های کوتاهی که با زبان طنز رفتار و منش آیت الله خمینی را زیر سوال می‌برد. روزگذشته صفحه ای در فیس بوک هم برای همین منظور آغاز به کار کرد. صفحه‌ای که در عرض چند ساعت سیزده هزار لایک گرفت و البته مسدود شد. انتشار حجم قابل توجهی اس ام اس طنز درباره آیت الله خمینی آن هم به صورت ناگهانی بسیاری از طیف‌ها و جریانهای سیاسی را به فکر فرو برده است. عده‌ای این جوک ها را، طنزهایی بی مایه می-دانند که با هدف سیاسی از سوی طیف خاصی ساخته شده و عده دیگر این جوک‌ها را داری ریشه تاریخی می‌دانند که نشان دهنده ذهنیت جامعه ایرانی درباره بنیانگذار جمهوری اسلامی است. اصلاح طلبان اعضای جبهه پایداری را مقصر می‌شناسند و جوک ها را تله‌ای برای استیضاح وزیران ارتباطات و ارشاد دولت روحانی می‌دانند و اعضای جبهه پایداری، به اصلاح طلبان و وزرای دولت می‌تازند و اینترنت و عدم فیلترینگ نرم افزارها را دلیلی برای رواج این جوک ها عنوان می‌کنند. ایران وایر برای پرداختن به ابعاد این موضوع سراغ چهره های مختلفی رفت از اعضای جبهه پایداری تا اصلاح طلبان و خانواده آیت الله خمینی . اعضای خانواده بنیانگذار انقلاب تصمیم گرفته‌اند هیچ واکنشی نسبت به این موضوع نشان ندهند. بنابراین درخواست‌های ایران وایر برای گفت وگو با انها رد شد.

اسماعیل کوچک زاده و اسماعیل کوثری نمایندگان مجلس و از اعضای جبهه پایداری هم حاضر به گفت وگو نشدند. ناصر سقای بی ریا سخنگوی این جبهه نیز از گفت و گوی اختصاصی با رسانه‌ها امتناع می‌کند. او تنها به گفتن این جمله اکتفا کرد: «من چیزی از این موضوع نمی‌دانم اما در این باره تحقیق می ‌کنیم و در کنفرانس مطبوعاتی مطرح می کنیم.» اما زهره طبیب زاده نوری دیگر نماینده مجلس و عضو جبهه پایداری همراه صادق زیباکلام استاد دانشگاه و تحلیل گر مسائل سیاسی و محمد علی ابطحی مشاور و معاون سید محمد خاتمی در دوران ریاست جمهوری در گفت وگوهای کوتاه با ایران وایر نظراتشان را در این باره مطرح کردند.

صادق زیبا کلام: درست مثل انگلیس ها در زمان مصدق 

 صادق زیبا کلام استاد علوم سیاسی دانشگاه و از منتقدان اصلی دولت احمدی نژاد و اصولگرایان تندرو است. او این اس ام اس ها را هم منتسب به تندرویان می‌داند و فرضیه های متعددی مطرح می‌کند.

فکرمی‌کنید این اس ام اس ها از سوی چه کسانی ارسال و پخش می‌شود؟

نمیتوانم دقیقا بگویم که چه کسانی پشت ساخت و ارسال چنین اس ام اس‌هایی قرار دارند اما آنچه مسلم است این است که این مسیج‌ها به صورت کاملا سازمان یافته است . یقینا کسانی که این اس ام اس‌ها را می‌فرستند،از ارسال این اس ام اس‌ها هدف مشخصی دارند.

مثلا چه اهدفی؟

می توان فرضیه هایی را مطرح کرد. مثلا : می‌خواهند دولت را و به خصوص وزارت ارشاد و را در جایگاه آسیب‌پذیری قرار بدهند و بگویند ببینید ما مدام می‌گوییم که وضع فرهنگ خراب شده، وضع فرهنگ خراب شده. اما شما گوش نمی‌دهید. ببنید به اصول ومبانی نظام خدشه وارد شده و دولت از لحاظ فرهنگی کارش درست نیست و قس علیهذا...می شود تصور کرد که شاید یک انگیزه برای کسانی که این اس ام اس‌ها را می‌فرستندهمین باشد که زمینه ای فراهم کنند که اقای علی جنتی را برای استیضاح به مجلس بیاورند و چه بسا که بتوانند ایشان را مثل اقای فرجی دانا کنار بگذارند. انگیزه دیگر می تواند در حقیقت یک جور مقابله به مثل با اصولگرایان تندرو باشد که ارسال کنندگان بگویند اگر شما بخواهید شرایط و فضا را برای اکثریت تنگ کنید ما هم در مقابل حرکتهایی به این شکل نشان می‌دهیم.

به نظر شما کدام فرضیه قوی تر است؟

به نظر من احتمال دوم ضعیف تر است برای این کهاگر مردم عادی دست به چنین حرکتی بزنند، میدانند که تشکیلات امنیتی مملکت بسیار مقتدر است و آنها را پیدا می کند. بنابراین بعید به نظر میرسد که دست به چنین ریسکی بزنند. بنده این احتمال را هم کنار می‌گذارم و بیشتر نظرم به اصولگرایان تندرو است که از یک ظریب امنیت هم برخوردار هستند و در حقیقت می‌خواهند شرایط فرهنگی را ملتهب و اسفناک نشان بدهند و به سمت استیضاح اقای جنتی بروند. البته انها میتوانند انگیزه دیگری هم داشته باشند و فقط دنبال استیضاح وزرا نباشند. شاید دنبال آشفته کردن ذهن علما و مراجع هستند و می خواهند بگویندکه با همین سرعت اینترنت، در فضای مجازی این اتفاق ها رخ می دهد و وای بر روزی که سرعت اینترنت بیشتر شود.

آیا مشابه این موضوع قبلا هم در تاریخ وجود داشته است؟

ازنظر تاریخی مشابه این کار را در حقیقت سفارت انگلستان در دوران مرحوم دکتر مصدق انجام می‌داد و به مذهب و مقدسات توهین می‌کردند و هدفشان این بود که نظر علما، مراجع و روحانیون، اقشار و لایه‌های متدین را نسبت به شرایط حساس کنند. انها را نسبت به دکتر مصدق و حزب توده بدبین کنند و شرایطی را برای انجام کودتا فراهم کنند. درواقع انها می‌خواستند به کودتا علیه دکتر مصدق مشروعیت ببخشند. اگر این احتمال آخر را در نظر بگیریم یعنی دنبال این هستند که به علما، مراجع و ادم های متدین بگویند:ببینید اوضاع چقدر ناجور است. ببنید روز روشن چه بی حرمتی ها می‌شود اگر سرعت اینترنت بیشتر شود و اگر کنترل دولت در فضای مجازی کمتر شود دیگر واویلا می‌شود.

فکر می کنید این موضوع نتیجه هم می دهد؟

نتیجه را نمی دانم فقط این را می دانم که این اس ام اس ها بهانه خوبی میشود برای این که به علما و مراجع بگویند: ببنید چه می کنند. شما نباید اجازه چنین کارهایی بدهید و قرص و محکم جلوی انها بایستید و محدودیت‌ها را از این هم بیشتر کنید.

محمد علی ابطحی: بعضی از این اس ام اس‌ها لمپنی است

محمد علی ابطحی، خودش یک پا کارشناس فضای مجازی است. وبلاگ می‌نویسد در فیس بوک فعال است. از همه نرم افزارهای اینترنتی مثل وایبر و واتس اپ و ... استفاده می کند. ابطحی مشاور و معاون سید محمد خاتمی رئیس جمهور سابق ایران بوده وبعد ازحوادث انتخابات ۸۸ دوره ای را در زندان گذرانده و حالا بیشتر به کارهای خودش می نویسد. این روحانی وبلاگ نویس  می‌گوید: خیلی واضح است که این اس ام اس‌ها از جایی سازماندهی شده‌اند. او با اشاره به ساخت ماکت مقوایی آیت الله خمینی در سالروز انقلاب می‌گوید: منشا این کارها یا بی عقلی است و یا دشمنی.

فکر می کنید این اس ام اس ها از کجا پخش می شوند؟

باتوجه به مجموعه این اس ام اس‌ها و مفاد تولید شده‌اش که در کلیه شبکه‌های اجتماعی یک مرتبه و به طرز انبوه و با ادبیات نسبتا واحدی مطرح می‌شود، خیلی طبیعی است که انسان تصور کند از جای مشخصی این طراحی صورت گرفته است. از جاهایی که از قدیم با اصل انقلاب و امام مشکل داشته‌اند و امروز این فضا را ساماندهی کرده‌اند. بدون ساماندهی یک مجموعه تشکیلاتی این اتفاق صورت نمی‌گیرد اما من باورم بر این است که این هم مثل بسیاری از موج هایی که بودند، می آید و می‌رود. انتخاب سوژه‌ای مثل امام خمینی که حساسیت‌های مختلف جامعه اعم از سیاسی یا مذهبی را برمی انگیزد می‌تواند به یک نوع فعل و انفعالات و برخوردهای داخلی منجر می‌شود. برخوردهای امنیتی و سیاسی از یک طرف، یک سری دستگیری‌ها از طرف دیگر و نهایتا درگیرکردن و واردکردن نفاق به یک مجموعه داخلی. در حالی که کاملا مشخص است که این اتفاق، اتفاق سازمان یافته ای است.

بعضی‌ها عنوان میکنند که این اس ام اس ها مایه های تاریخی دارد و در مقابل انچه نزدیکان امام از نرم خویی و رافت ایشان می‌گویند، به طنز و طعنه به کار رفته است؟

اولا همه این اس ام اس ها اینطوری نیست و بعضی از این اس ام اس‌ها خیلی لمپنی است و ریشه های تارخی ندارد. درباره انهایی هم که ریشه‌های تاریخی دارد باید بحث مفصلی انجام شود بالاخره ظرف زمانی‌ای را که امام در ان بوده باید ببینند. اضافه بر این، انها که اصرار دارند بگویند: امام رافت نداشته مفهومش این است که می ‌خواهند در داخل کشور که نظر و اندیشه امام محترم است فشار بیشتری وارد شود. قطعا این افراد با این نگاه و این اثری که از خودشان می گذارند نمی‌توانند دوستدار ملت باشند.

به نظر شما این اس ام اس ها قربانی هم میگیرد؟

بله متاسفانه. چون امام فقط به عنوان رهبر سیاسی یک کشور نیست که مخالفینی داشته باشد. امام خمینی در زیر مجموعه مرجعیت و زیر مجموعه دینی و مذهبی هم دیده می‌شود و این کار ممکن است حساسیت های اعتقادی و مذهبی مردم را هم تحریک کند و حرکتی است که می‌تواند منجر به آسیب دیدگی بسیار زیاد کسانی که در این قضایا نقشی ندارند، بشود. متاسفانه قربانیان کسانی هستند که در به وجود آمدن این موجها نقش اساسی نداشته‌اند. توصیه من به نسل جوان این است که وارد این بازی نشوند که هم آسیب ببیند و هم احیانا قربانی بشوند و یا حتی بخواهند قربانی بگیرند.

چطور می توان قربانیها را به حداقل رساند؟

به نظرمن بهترین راه مقابله این است که این مسائل را خیلی پر اهمیت نشان ندهیم . این ها موج‌های گذرایی است که هرچند یکبار درشبکه‌های اجتماعی ظهور می‌کنند و از بین می‌روند. به نظر من گسترده کردن و بزرگ کردن این ماجرا، دقیقا همان اتفاقی است که به وجوداورندگانش ان را می‌خواهند.

 این اس ام اس‌ها بسیاری را به یاد ساخت ماکت مقوایی امام انداخته که در سالروز بیست و دوم بهمن نمایش داده می‌شود. ایا بین این دو می تواند ارتباطی وجود داشته باشد؟

آن کار هم یک کار بی سلیقه و زشت و بی ربط بود مثل این کارها که منشاء ان یا بی عقلی و بی درایتی است و یا دشمنی و همه این‌ها کارهایی است که عاقلان کشور آن را نمی‌پذیرند. 

زهره طبیب زاده نوری: تقصیر امریکاست

زهره طبیب زاده نوری نماینده مجلس و عضو جبهه پایداری است. او معتقد است که فضای باز اینترنت و نبود کنترل در عرصه نرم افزارهای اینترنتی باعث هتک حرمت بنیانگذار جمهوری اسلامی شده است. طبیب زاده نوروزی که اهنگ پیشواز تلفن همراهش مثل مابقی اعضای جبهه پایداری سرود «امریکا امریکا مرگ به نیرنگ توست» آمریکا و منافقان را مسئول ارسال این اس ام اس‌ها می داند. او به صورت خیلی محدود سوالها را پاسخ می دهدومی‌گوید: بقیه سوالها را میتوانید از سخنگوی جبهه پایداری بپرسید.

فکر می کنید این اس ام اس ها از سوی چه کسانی ارسال می‌شوند؟

مشخص است که این اس ام اس ها از طرف افراد ضد انقلاب و دشمنان ارسال می شود. هدف انها این است که امام عظیم الشان را در نظر نسل جوان ما ضعیف و کوچک نشان دهند و این وظیفه ماست که باید مقابل انها بایستیم و اموزش های درست را به نسل جوان منتقل کنیم.اگر دست امریکا و منافقان باشد تمام چهره های مقدس ما را تخریب می کنند.

بعضی ها معتقدند که این اس ام اس ها از سوی کسانی ارسال می شود که قصد استیضاح وزرای ارشاد و ارتباطات را دارند؟

این نظریه کاملا غلط است برای اینکه هیچ فرد انقلابی ای دست به این کار نمی‌زند. این موضوع از سوی بیگانگان و رسانه های خارجی مطرح می‌شود تا وحدت ما زیر سوال ببرد.

یعنی شما با زیادکردن سرعت اینترنت موافقید؟

ببینید در اینباره صحبت شده. الان سرعت اینترنت مناسب است و برای استفاده علمی از اینترنت کافی است. بنابراین اضافه کردن سرعت اینترنت لزومی ندارد

شما از عملکرد وزیر ارشاد و وزیر ارتباطات راضی هستید؟

ببینید من نمیتوانم در این باره اظهار نظر کنم. به نظرم بهتر است که با سخنگوی جبهه صحبت کنید.