استانوایر- جلسه شصت و هفتم رسیدگی به اتهامات حمید نوری، دادیار سابق قوه قضاییه و متهم به مشارکت در اعدام دستهجمعی هزاران زندانی سیاسی در تابستان ۱۳۶۷ روز جمعه ۲۹بهمن۱۴۰۰ در استکهلم سوئد برگزار شد.
در این جلسه «محمد ایزدجو»، زندانی سیاسی سابق و از اعضای سازمان چریکهای فدایی خلق شهادت خود را به هیات دادستانی ارائه کرد.
این زندانی سیاسی سابق در دیماه ۱۳۶۱ و هنگامی که ۱۹ سال داشت، در تهران دستگیر و در محاکمهای کوتاه به ۸ سال زندان محکوم شد و در نهایت اسفندماه ۱۳۶۷ از زندان آزاد شده است.
از موارد اتهامی او، همکاری با سازمان چریک های فدایی خلق ایران، دعوت مردم به قیام علیه جمهوری اسلامی ایران و تلاش برای هماهنگی میان «ضدانقلابیون» و معترضان یا همان جنبشهای اعتراضی مردمی بود.
او که دوران محکومیت خود را در زندانهای اوین و گوهردشت گذرانده است، گفت که در ماههای اول بازجویی به دلیل اینکه بر اثر شکنجه زیاد پاهایش تا زانو عفونت کرده بود، او را از بند ۲۰۹ زندان اوین به سلولهای انفرادی گوهردشت منتقل شدند و این دوره تا بهمنماه ۱۳۶۲ به طول انجامید.
محمد ایزدجو همچنین گفت، دوباره برای مدتی به زندان اوین رفته و بعد به زندان قزلحصار منتقل شده است؛ اما از تابستان ۱۳۶۵ تا بهمن ۱۳۶۶ مجددا به زندان اوین منتقل شده و در از بهمنماه ۱۳۶۶ تا اسفندماه ۱۳۶۷ به زندان گوهردشت فرستاده شده است.
او در پاسخ به سوال دادستان در مورد اینکه چگونه از آغاز اعدامها مطلع شده است، گفت: «ساعت شش صبح روز ۹شهریور۱۳۶۷ خبر اعدامها را از حمید نصیری از طریق مورس شنیدم. حمید نصیری همان روز اعدام شد و من را همان روز به حضور هیات مرگ بردند. نیری، اشراقی، ناصریان شروع کردند به تفتیش عقاید و چون به سوالاتشان پاسخ ندادم، ۴۰ ضربه شلاق خوردم. ناصریان گفت که امام گفته، نباید مرتد و محاربی زنده بماند و ما آنقدر شما را میزنیم که یا مسلمان شوید یا بمیرید.»
این زندانی سیاسی سابق در این جلسه دادگاه شهادت داد که حمید نوری و «داوود لشکری» چند زندانی را پیش از آنکه به اتاق هیات مرگ ببرند و حتی به صورت نمایشی محاکمه کنند، جدا کرده و برای اعدام بردهاند.
این زندانی سیاسی سابق در پاسخ به سوال قاضی درباره مقامات مسئول در زندان گوهردشت و نقش حمید نوری در این زندان گفت که ناصریان با نام واقعی «محمد مقیسه» دادیار و مدیر زندان بود و داوود لشکری و حمید عباسی با نام واقعی حمید نوری در قسمت دادیاری زندان گوهردشت مسئولیت داشتند.
او همچنین شهادت داد که حمید نوری را در زندان گوهردشت در مواقعی که همراه با ناصریان و داود لشکری به بند زندانیان سر میزدند، دیده است.
این در حالی است که حمید نوری و وکلای او از ابتدای برگزاری جلسات این دادگاه کلیه اتهامات وارده را رد میکنند. حمید نوری در جلسات دفاع خود گفت که یک کارمند ساده دفتری بوده و در فاصله سالهای ۱۳۶۱ تا ۱۳۷۲ در زندان اوین خدمت میکرده است.
او گفت هرگز در زندان گوهردشت نبوده و تنها چند بار برای «انجام ماموریت» به زندان گوهردشت فرستاده شده است.
حمید نوری همچنین میگوید، در بازه زمانی که شاهدان به عنوان دوره اعدامهای تابستان ۱۳۶۷ به دادگاه اعلام کردهاند، او به علت به دنیا آمدن فرزندش در مرخصی بوده است.
محمد ایزدجو اما شهادت داد که در زمانی که داوود لشکری زندانیان را مورد «تفتیش عقاید» قرار میداد و از آنها میخواست در فرمهای خوداظهاری بنویسند، مسلمان هستند یا نه، یا نماز میخوانند یا نه، حمید نوری هم در کنار او بوده است.
این زندانی سیاسی گفت: «من وقتی در راهرو منتظر بودم که برای محاکمه به اتاق هیات مرگ بروم، حمید عباسی را دیدم که زندانیان را به سمت آمفیتئاتر و محل اجرای حکم اعدام میبرد.»
به گفته آقای ایزدجو، چند زندانی پیش از اینکه به اتاق هیات مرگ برده شوند، از سوی داود لشکری از صف بیرون کشیده شده و توسط حمید نوری به سالن اعدامها برده شدهاند.
محمد ایزدجو درباره آنچه پس از اجرای اعدامها به یاد میآورد، گفت: «یک روز بعد از پایان کشتار زندانیان سیاسی او را به همراه افراد دیگری که از بند ۱۴ زنده مانده بودند، بردند تا ساک و وسایل بچههای اعدامشده را جمع کنیم تا زندانبانها به خانوادههای آنها تحویل بدهند.»
این زندانی سیاسی سابق گفت، هنگام آزادی محمد مقیسه یا ناصریان از او پرسیده که آیا فردا در راهپیمایی مقابل سازمان ملل شرکت میکنی و وقتی من پاسخ منفی دادم، تهدید کرد که نه تنها آزاد نمیشوی، بلکه همه شماها را دار میزنیم.
او گفت بعد از برگزاری راهپیمایی که در حمایت از جمهوری اسلامی برقرار شده بود، از ۹۰۰ زندانی باقیمانده ۲۲ نفری را که از حضور سر باز زده بودیم، تا دو هفته بعد در تعلیق نگه داشته بودند و ما هر لحظه منتظر بودیم، ما را به بند ۲۰۹ ببرند و اعدام کنند.
در جلسه امروز دادگاه از محمد ایزدجو در مورد «کتاب سیاه کشتار ۶۷» که به عنوان یکی از اسناد در اختیار هیات دادستانی قرار گرفته شده است، به تفصیل سوالاتی پرسیده شد.
شاهد از چهار هزار و هفتصد و نود و نه نام زندانیان اعدام شده که در این کتاب درج شده است، سخن گفت. این کتاب در سال ۱۳۷۸ توسط انتشارات «گفتگوهای زندان» منتشر شده است. «گفتگوهای زندان» که تا به حال ۱۸ جلد کتاب در مورد زندانهای ایران منتشر کرده است، ابتکار عمل زندانیان سیاسی چپ، رادیکال و غیرمذهبی است و به سازمان و ارگان خاصی وابسته نیست و تنها از زندانیان سیاسی زمان شاه و جمهوری اسلامی تشکیل شده است.
محمد ایزدجو گفت، نام اعدامشدگانی که در کتاب سیاه کشتار ۶۷ آمده با شهادت حداقل دو شاهد ثبت شده است. کتاب دارای دو منبع اصلی است. منبع نخست شامل گزارش اصلی شاهد است و منبع شماره ۲ از گزارشهای سال های ۶۷ تا ۶۹ فعالان دفاع از زندانیان سیاسی در داخل کشور تهیه شده است.
این زندانی سیاسی سابق در ذکر اهمیت این فهرست گفت، «پیروز دوانی»، یکی از افراد فعال در روند جمعآوری این اسامی در دوره قتلهای زنجیرهای، ربوده شد و به قتل رسید. کسی که به گفته شاهد، ویراستار نهایی و فرد مسئول تدوین و نشر کتاب سیاه بوده است.
محمد ایزدجو شهادت داد که بنا به اطلاعات به دست آمده، دستکم حدود چهارصد تا پانصد نفر در زندان گوهردشت اعدام شدهاند که از میان آنها حدود صد و بیست پنج تن به طور قطع زندانیان چپ و کمونیست بودند. شاهد گفت این تعداد میتواند به مراتب بیشتر باشد و تخمین آنها حدود هفت هزار زندانی اعدامی در سرتاسر ایران است.
برگزاری دادگاه حمید نوری که تا ماه مه سال ۲۰۲۰ در دادگاه استکهلم سوئد ادامه خواهد داشت، واکنش مقامات جمهوری اسلامی را نیز در پی داشته است.
«سعید خطیبزاده»، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی در روز اول شهریور، محاکمه آقای نوری را «یک طراحی» توسط سازمان مجاهدین خلق خواند و مدعی شد که دادگاه سوئد «به یک سری داستان و مستندسازی و شاهدسازی دروغی که همه از سوی یک گروهک صورت گرفته استناد کرده است.»
جلسه بعدی دادگاه حمید نوری دوشنبه ۲اسفند۱۴۰۰، با شهادت «حمید اشتری» در استکهلم سوئد برگزار خواهد شد.
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر