استانوایر- سیوششمین جلسه دادگاه «حمید نوری»، دادیار سابق قوه قضاییه ایران و متهم به مشارکت در قتل عام زندانیان سیاسی در تابستان ۱۳۶۷، امروز چهارشنبه ۱۹ آبان ۱۴۰۰، همزمان با دومین سالگرد دستگیری او آغاز به کار کرد.
بنابر اعلام قبلی، این جلسه دادگاه و شش جلسه بعدی آن برای شنیدن شهادت هفت تن از شاهدانی که عضو «سازمان مجاهدین خلق» هستند، در آلبانی برگزار میشود.
مسوول امور اداری دادگاه ناحیهای استکهلم در گفتوگو با خبرگزاری فرانسه اعلام کرد محل دادگاه به درخواست دادستانی، به شهر «دورس» منتقل شده است چرا که این هفت نفر امکان حضور در کشور سوئد را نداشتهاند.
حمید نوری طی جلساتی که در آلبانی برگزار میشود، در زندان استکهلم باقی خواهد ماند.
نخستین کسی که در جلسه امروز دادگاه شهادت خود را بیان کرد، «محمد زند»، یکی از اعضای سازمان مجاهدین خلق بود که در جریان کشتار تابستان ۱۳۶۷، برادرش «رضا زند» را از دست داد.
وکیل مشاور محمد زند گفت موکلش در تابستان ۱۳۶۷، سه بار به «راهروی مرگ» برده شده و بارها با حمید نوری مواجه شده است.
او همچنین تایید کرد که یکبار نیز در سال ۱۳۷۴ در تهران با حمید نوری روبهرو شده است.
محمد زند و برادر ۲۱ سالهاش رضا به اتهام هواداری از سازمان مجاهدین خلق، در شهریور ۱۳۶۰ بازداشت و به ۱۰ سال حبس محکوم شده بود. محمد زند را در جریان بازداشت، سه بار به راهروی مرگ و سه بار هم به اتاق «هیات مرگ» برده بودند.
او درباره آغاز روند کشتار مخفیانه زندانیان گفت: «ششم مرداد ۱۳۶۷، روزنامهها را قطع کردند. شب بعد از سرشماری، داود لشکری اسم سه نفر از زندانیان را خواند؛ غلامحسین اسکندری، سیدحسین سبحانی و فکر میکنم مهران هویدا. ما داشتیم به نیامدن روزنامه اعتراض میکردیم که داود لشکری ما را هم بیرون برد. چشمبند زدیم و اتهاممان را که پرسید، گفتیم هواداری. شروع کردند به شکنجه و ضرب و شتم. فردایش، یعنی هفتم مرداد آمدند تلویزیون را بردند.»
محمد زند گفت برادرش رضا و سه زندانی دیگر هشتم مرداد ۱۳۶۷ از بند خارج و اعدام شده بودند: «تیر ۱۳۶۷، آخرین ملاقاتی که ما با مادرمان داشتیم، رضا به او گفت دیگر منتظر ما نباش، ما از اینجا زنده بیرون نمیآییم. هشتم مرداد من و رضا و محمود رویایی و نصرالله مرندی و چند نفر دیگر را صدا زدند. رضا و بقیه را بردند و من هیچوقت ندیدمشان.»
این زندانی سیاسی سابق گفت برای روزها بعد از اعدام برادر و دوستانش، تحت آزار و شکنجه قرار گرفته بود تا عدهای از افرادی که به اصطلاح بر سر موضع خود بودند را معرفی کند: «با هر وعده غذایی، این بلا را سر من میآوردند. اما وقتی دیدند من چیزی نمینویسم، دیگر نیامدند تا روز پنج شهریور که متوجه شدم عدهای را آوردند و سلولهای روبهرو و بغل من را پر کردند.»
او گفت این زندانیان همه عضو گروههای چپ بودند و به احتمال زیاد همه اعدام شدند.
این زندانی سیاسی سابق تا سه ماه پس از اعدام برادرش، در سلول انفرادی نگهداری و بعد در مهر یا آبان ۱۳۶۷ به بند ۱۳ زندان منتقل شده بود: «۱۰ روز بعد از انتقالم به بند، به خانوادهام اجازه ملاقات با من را دادند. مدام سراغ رضا را از من میگرفتند. من گفتم نمیدانم، بروید از اینها بپرسید. چند روز بعد از ملاقات به پدرم گفتند به زندان اوین مراجعه کند.»
محمد زند گفت برادرش هفت سال از ۱۰ سال حبس خود را گذرانده بود و خانوادهاش امیدوار بودند که او سه سال بعد آزاد شود اما اعدام شد.
او که در سال ۱۳۷۱ از زندان آزاد شده و خود را به کمپ مجاهدین رسانده بود، گفت: «بهمن ماه ۱۳۶۸ یا فروردین ۱۳۶۹ بود. ما دیگر از گوهردشت به اوین منتقل شده بودیم. برادر دیگرم یک ملاقات حضوری گرفت و همراه همسر و فرزندش به ملاقات من آمدند. ملاقات در دفتر ناصریان (محمد مقیسه) بود و حمید نوری هم آنجا بود. من چشمبند نداشتم. آنجا هم من را تهدید میکردند. به برادرم میگفتند اگر مناسبات داخل بند را نگوید، این را هم اعدام میکنیم.»
او در خصوص مواجهه با حمید نوری در سال ۱۳۷۴ و بعد از آزادی به رییس دادگاه گفت: «در میدان آزادی دیدمش. من مسافرکشی میکردم. حمید عباسی گفت کرج. من ایستادم. او آمد جلوی ماشین و وقتی من را دید، پشیمان شد و گفت نمیخواهم. چون او مرا شناخت و من هم او را.»
جلسات دادگاه حمید نوری از مردادسال جاری در سوئد آغاز شد و تا آوریل سال میلادی آینده ادامه خواهد داشت.
این دادیار سابق قوه قضاییه به «ارتکاب جرایم جنگی» و «جنایت علیه بشریت» متهم شده و اتهام اصلی او، نقش وی به عنوان معاون دادستان زندان گوهردشت در اعدامهای گسترده مخالفان جمهوری اسلامی ایران در تابستان سا ل ۱۳۶۷ است.
در تابستان سال ۱۳۶۷، شمار زیادی از زندانیان سیاسی مخالف نظام جمهوری اسلامی به دستور «روحالله خمینی»، بنیانگذار جمهوری اسلامی اعدام شدند.
چند تن از شاهدانی که تاکنون در دادگاه حمید نوری شهادت خود را ارایه کرده، او را در حال هدایت زندانیان به اتاق هیات مرگ و پس از آن، انتقال آنها به محل اجرای حکم دیدهاند.
وکلای حمید نوری و شخص او کلیه این اتهامات را رد کردهاند و میگویند این مقام سابق قوه قضاییه در دوران اجرای احکام اعدام زندانیان سیاسی، در مرخصی به سر میبرده و صرفا به عنوان کارمند دفتری در زندان مشغول به خدمت بوده است.
اولین جلسه شهادت حمید نوری در جایگاه متهم، روز دوم آذر ۱۴۰۰ خواهد بود.
برگزاری دادگاه نوری از این رو که برای نخستین بار یکی از مقامهای قضاییامنیتی جمهوری اسلامی دخیل در اعدامهای گروهی سال ۱۳۶۷ در خارج از ایران بازداشت و محاکمه میشود، از اهمیت ویژهای برخوردار است.
علاوه بر این، اکنون با نشستن «ابراهیم رئیسی» بر کرسی ریاست جمهوری اسلامی، دادگاه نوری بیش از پیش اهمیت یافته است.
رئیسی که در جریان اعدامهای سال ۱۳۶۷، معاون دادستان تهران و از اعضای هیات منصوب روحالله خمینی برای اعدام زندانیان، مشهور به هیات مرگ بود، گفته است باید از او قدردانی شود.
سعید خطیبزاده، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران نیز پیشتر محاکمه نوری را یک طراحی توسط «گروهک منافقین» خوانده و مدعی شده بود: «[دادگاه سوئد] به یک سری داستان و مستندسازی و شاهدسازی دروغی که همه از سوی یک گروهک صورت گرفته، استناد کرده است.»
در این دادگاه علاوه بر شهادت شاکیان به مدارک و مستنداتی که زندانیان سیاسی سابق و جان به در بردگان از کشتار ۶۷ ارایه کرده و خاطراتی که در کتابهای چندتن از آنها آورده شده، استناد شده است.
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر