کارگران چسب هل: چاره‌ای جز اطاعت نداریم

استان وایر- کارگران چسب «هل» در مصاحبه با یکی از روزنامه های کشور گفته اند:«چاره‌ای جز اطاعت نداریم.»
به گزارش خلیج فارس، روزنامه قانون در پی جنجالی که در رسانه ها و شبکه های اجتماعی در رابطه با نحوه مدیریت این کارخانه، به ویژه در اجبار کارگران به نماز خواندن و وضع سایر قوانینی که «غیرانسانی» خوانده شد، راه افتاد، به نقل از کارگران این کارخانه نوشت:«مجبوریم این جا کار کنیم چون وضعیت کار خراب است. بنابراین، اگر هر قانونی هم برای‌مان بگذارند، ناچاریم اطاعت کنیم. توی کارخانه به ما سخت می‌گیرند؛ مثلا برای دست‏شویی رفتن، بیش تر از 10 دقیقه نباید معطل کنیم. یا وقت ورزش صبح‏گاهی نباید سرمان را بالا بیاوریم و به هم‏دیگر نگاه کنیم و بخندیم. در مورد نماز خواندن هم خیلی تحت نظر هستیم.»

بنابراین گزارش، انتشار عکسی از نماز جماعت کارگران این کارخانه در سالنی که روی دیوار آن قوانین سرسختانه در رابطه با فریضه نماز نصب شده بود، نام چسب هل را به سر زبان ها انداخت. طبق قوانین این کارخانه چسب سازی که در 15 کیلومتری تبریز قرار دارد، آقایان در صورتی که سر وقت برای نماز جماعت حاضر نشوند، جریمه خواهند شد. آن‌ها باید به محض شنیدن اذان، وضو بگیرند و نماز بخوانند. این بنر حتی صدای ستاد اقامه نماز جماعت را هم درآورد و منجر به تذکر به مدیریت کارخانه شد.
البته، این تنها قانون اعمال شده از سوی «خلیل نظری»، صاحب کارخانه‌ای که حالا کاربران فضای مجازی لقب‌های «هیتلر»، «دیکتاتور»، «رهبر کره شمالی» و... به او داده اند، نیست؛ از جمله دیگر قوانین او می‌توان به این موارد اشاره کرد:«آقایان تنها درصورتی که متاهل باشند، استخدام می‌شوند. خانم‌ها نیز تنها در صورتی که مجرد باشند، می‌توانند استخدام شوند و در صورت ازدواج، موظف هستند در اسرع وقت موضوع را به مدیریت اطلاع دهند. در صورت تمایل کارفرما، ادامه همکاری خانم‌ها از تاریخ تاهل، آن هم فقط در دوران نامزدی، حداکثر یک سال است.»
در قانونی دیگر هم آمده است:«با توجه به این که ورود و خروج به سرویس بهداشتی توسط دوربین کنترل می‌شود، اگر بیش از ۱۰ دقیقه به طول انجامد، شامل عکس‌العمل خواهد شد. اگر در کارخانه به هر دلیلی چیزی سرقت یا مفقود شود، در صورت پیدا نشدن فرد خاطی، کلیه کارکنان جریمه شده و حداقل عذر یک نفر نیز خواسته می‌شود.» 

کارگری که با خبرنگار قانون به صورت پنهانی و در مکانی دیگر گفت و گو کرده، گفته است:«بعد از آن قضیه لو رفتن عکس نمازخانه، به ما دستور داده‌اند با کسی حرف نزنیم.»

در این گزارش آمده است که اغلب کارگران تمايلی به حرف زدن نداشته اند اما دو سه نفرشان با سر و چشم اشاره کرده اند که می‌خواهند حرف بزنند. خبرنگار دو سه کیلومتر دورتر با آن‌ها قرار گذاشته است:«دل پری دارند اما بسيار هم نگران هستند که حرف‌هایشان باعث دردسر خود و همکاران شان شود.»

یکی از آن ها گفته است:«قوانین و نظم و انضباط در کارخانه آن‌قدر مو به مو اجرا می شه که آدم‌رو اذیت می کنه. مثلا حق نداریم زمان کار حتی برای چند لحظه با دوست و همکارمون صحبت کنیم يا اگر آچار و پیچ‌گوشتی روی میز دیگری جا بذاریم، جریمه مي شیم. والله 960 هزار تومان حقوق می دن، انتظار دارن مثل برده براشون کار کنیم.»
در این گزارش آمده است که این کارگران از ترس لو رفتن، هول هولکی حرف ‌زده و با عجله خداحافظی کرده و رفته اند.

یکی از کارگران نیز به خبرنگار ایران که برای تهیه گزارش میدانی به این منطقه رفته، گفته است: «بعد از لو رفتن عکس نماز خواندن به ما دستور داده‌اند که درباره کارخانه با هیچ کس صحبت نکنیم و هیچ اطلاعاتی ندهیم وگرنه اخراج‌مان می‌کنند. خیلی‌ها می‌خواهند حرف دل‎شان را بگویند اما می‌ترسند. ما خیلی مشکل داریم ولی جرأت بیان آن ها را نداریم. همین کار با اعمال شاقه را هم با بدبختی پیدا کرده‌ایم. توی این چند روزه مسوولان کارخانه خیلی حساس شده‌اند و رفتار و صحبت‌های‌مان را کنترل می‌کنند. اگر کسی ما را این جا با شما ببیند، کارمان تمام است.»

او تایید کرده است:«ما مجبوریم نماز بخوانیم. کسی هم نمی‌تواند اعتراض کند. اگر کسی به هر نحوی با کارگر دیگری درگیر شود، اخراج می‌شود. کلاً وقت استراحت و ناهار ما 35 دقیقه است و کسی حق ندارد حتی یکی دو دقیقه‌ای هم به هر دلیلی تأخیر کند. ما حتی شورای اسلامی کار هم نداریم که به مشکلات‌مان رسیدگی کند.»

اما راننده و کارگر بخش تولید که به قول خودش 10 ماهی است در این کارخانه کار می‌کند، در پاسخ به سؤال خبرنگار درباره وضعیت عمومی کارگران گفته است: «وضعیت‌مان خیلی خوب است و هیچ مشکلی نداریم. حقوق و سایر مزایا سرجایش است. غذا و خورد و خوراک‌مان خوب است و این عکسی که در فضای مجازی پخش شده، غرض ورزی بیش نبوده است. هیچ یک از ما به زور نماز نمی‌خوانیم و کسی هم جریمه و اخراج نشده است!»

«خلیل نظری»، مدیرعامل کارخانه چسب هل که حالا خیلی معروف شده است، با انتشار ویديوی 11دقیقه‌ای از خود، از یک سو منکر این اتهامات شده و از سوی دیگر، آن چه انجام داده را کاملا منطقی و مطابق با اصول قانونی بيان کرده است. این در حالی است که «احد حسینی»، مدیر اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی آذربایجان شرقی پس از آن اعلام کرد که بازرسان این اداره با بازدید از کارخانه چسب هل، صحت بنرهای نصب شده در مورد قوانین خودسرانه را تایید کرده‌اند و به کارفرما تذکرات لازم داده شده است.

به گفته «علی خدایی»، عضو کارگری شورای عالی کار کشور، کارخانه چسب هل تنها یک نمونه از این نوع کارخانه‌های ایران است. بسیاری از کارگران با وجود برقراری قوانین کار و تامین اجتماعی، امنیت شغلی ندارند و همواره از سوی کارفرما تهدید به واکنش و عکس‌العملی مانند اخراج و جریمه نقدی می‌شوند:«بنرهای نصب‌شده بر دیوارهای کارخانه‌ چسب هل نیز نشانه‌های آشکار تهدید کارگران به اخراج از سوی کارفرما است. این در حالی است که کارفرما نباید بتواند با وضع قوانین مستقل، فردیت و شخصیت کارگران را زیر سلطه ببرد.»