یک مقام سازمان حفاظت از محیط زیست ایران با اشاره به تلف شدن دو توله یوز آسیایی در پارک ملی و پناهگاه حیات وحش توران گفته است که توله سوم نیز دچار آسیب شده و ممکن است زنده نماند.
حسن اکبری، معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت از محیط زیست، با اعتراف به اینکه درزمینه نگهداری از توله یوزها «خطاهایی» رخ داده است دلیل این خطاها را «نداشتن تجربه لازم و متخصص نگهدارنده یوزپلنگ» عنوان کرد و گفت: «پیش بینی سزارین ایران داده نمیشد.»
ایران نام یوزپلنگ مادهای است که روز ۱۱ اردیبهشت ۱۴۰۱ در سایت مرکز تکثیر یوز ایرانی در پارک توران، استان سمنان، با عمل سزارین صحرایی سه قلو به دنیا آورد.
یکی از این تولهها چهار روز بعد از تولد به علت آنچه «ناهنجاری مادرزادی و چسبندگی ریه» توصیف شد تلف شد اما بعد از آن افشا شد که به دلیل شیوه نادرست شیردهی به تولهها این عارضه رخ داده است.
دومین توله یوز نیز روز سهشنبه ۲۷ اردیبهشت هنگام انتقال از سمنان به بیمارستانی تخصصی در تهران تلف شد.
علت انتقال توله یوزها به بیمارستان تخصصی در تهران «تغییر در الگوی دفع توله یوزها» عنوان شد و امروز حسن اکبری تایید کرد که این مشکل به دلیل «استفاده از شیر بیکیفیت در تغذیه توله یوزها» عنوان شده است.
اکبری همچنین در خصوص وضعیت توله سوم گفت: توله سوم یوزپلنگ «ایران» نیز متاثر از تغذیه با شیر دچار آسیب شده و امیدواریم زنده بماند.
این مقام محیطزیستی اذعان کرده است که تیم نگهداری از این یوزپلنگ«درباره یوزپلنگ دانش و تجربه لازم را» نداشته و در فرایند نگهداری و جابهجایی توله یوزها «خطا» شده است.
او در عین حال تایید کرده است که بخشی از این فرایند با خطای تیم فعلی محافظت همراه بوده و گفته است: « ما در این پروسه تجربه نداشتیم و دامپزشکان نیز مرتکب خطاهایی شدند.»
حسن اکبری انتخاب سایت توران برای نگهداری از یوزپلنگها را «اشتباه» خواند و گفت: «اگر در زمان مدیریت حاضر قرار بود برای این سایت تکثیر تصمیمگیری شود، من هرگز این کار را نمیکردم.»
وی افزود: «انتخاب زیستگاه طبیعی برای سایت تکثیر خود به خود باعث کم توجهی و بازماندن از حفاظت از زیستگاه میشود.»
روز گذشته «علیرضا شهرداری»، کارشناس و درمانگر حیات وحش که به صورت داوطلبانه شش روز به سایت توران رفته بود، وضعیت نگهداری توله یوزپلنگها را «غیراستاندارد» توصیف کرده و در حساب کاربری خود در اینستاگرام با انتشار ویدیویی گفت: «تولهها در یک اتاق ۹ متری نگهداری میشدند که پاسگاه محیطبانی است و محیطبان آنجا زندگی میکنند.»
او شرح داد که تنها تغییری که در شش روز حضور در محل نگهداری توله یوزها توانسته ایجاد کند این بوده رفت و آمد افراد را به این اتاق ممنوع کند اما شرایط نگهداری استاندارد نبوده است.»
به گفته این درمانگر حیات وحش نحوه شیر دادن به تولهها نیز نادرست بوده است: « تولهها ابتدا سرشیشه را قبول نمیکردند، چون سرشیشه اول انسانی بود. شیر، شیشه شیر و سرشیشه را تغییر دادم و در تمام شش روزی که آنجا بودم بارها و بارها درباره زاویه شیردهی، دما و نوع دفع توله یوزها با وسواس بسیار زیاد به محیطبانان توضیح میدادم تا بدانند موضوع بسیار جدی است.»
علیرضا شهرداری درباره علت مرگ تولهها گفت: «مهمترین دلیل اصلی مرگ تولهها را پنهانکاری میدانم. این یکی از مخربترین دلایل است. اگر مشکلی وجود دارد باید از متخصصان بخواهیم که بیایند و همراهی کنند. افراد توانمند کنار این کار بزرگ نبودند. حضور یک نفر برای این کار کافی نبود.»
پیشتر ایمان معماریان، مشاور دامپزشکی سازمان نجات حیوانات، گفته بود تیمی که برای سزارین و نگهداری تولههای یوزپلنگ ایرانی انتخاب شد تاکنون یوزپلنگ ندیدهاند و به دلیل نداشتن تجربه و دانش جنسیت آنها را اشتباه تشخیص دادند.
او همچنین گفته بود: «توله یوز پلنگها در زمان سزارین بدون دستکش لمس شدهاند و گرفتن بوی انسان به تولهها باعث شده تا مادر فرزندان خود را نپذیرد. تیم پزشکی و افرادی که برای سزارین و نگهداری از فرزندان «ایران» انتخاب شده اند، تاکنون یوزپلنگ ندیدهاند.»
اما بهرنگ اکرامی دامپزشک معتمد سازمان حفاظت محیط زیست صحبتهای ایمان معماریان را «توهمات و شایعهپراکنیهای یک دامپزشک» توصیف کرد.
ایران یکی از آخرین زیستگاههای یوزپلنگ آسیایی است و سازمان ملل متحد از سال ۲۰۰۱ یک برنامه حفاظتی برای نجات این گونه در معرض انقراض تدوین کرد.
کاهش آمار یوزپلنگ ایرانی به ۱۲ قلاده در سال ۱۴۰۰ در حالی رخ داد که شمار این گونه منحصر به فرد در اواخر دهه ۸۰ حدود صد قلاده بود.
حسن اکبری گفته است که «درباره تکثیر یوزپلنگ» دوباره تلاش خواهند کرد و با درس گرفتن از این طرح، «از ظرفیتهای بعدی استفاده کنیم.»
تلف شدن این توله یوزپلنگها در حالی است که یوزپلنگ آسیایی در خطر انقراض قرار دارد و بنابر اعلام سازمان حفاظت محیطزیست فقط کمتر از ۲۰ قلاده یوزپلنگ در هفت استان سمنان، کرمان، یزد و خراسانهای رضوی، شمالی و جنوبی مشاهده شده است.
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر