استان وایر- معاون حقوقی قوه قضاییه صدور حکم جلب کودک پنج ساله را از سوی یک قاضی در لرستان به دلیل نپرداختن دیه، مغایر قانون دانسته است.
«ذبیح‌الله خداییان» به ایسنا گفت: «قانون مجازات اسلامی در مورد اطفال ایراد چندانی ندارد زیرا احکام آن مقتبس از فقه شیعه است. »
وی افزود: «طبق ماده 146 قانون مجازات اسلامی، افراد نابالغ مسوولیت کیفری ندارند و طبق ماده 147 همان قانون، سن بلوغ در دختران 9 سال و در پسران 15 سال قمری است. بنابراین، چنان چه افراد نابالغ مرتکب اعمالی شوند که ارتکاب آن در قانون جرم تلقی شده است، فرد نابالغ فاقد مسوولیت است و نمی‌توان او را مجازات کرد. طبق این ماده ، فقط می‌توان اقدامات تامینی و تربیتی در مورد آن ها اعمال کرد و این اقدامات هم جنبه اصلاحی و تربیتی داشته و هم ماهیتی متفاوت از مجازات دارند. »
خداییان اضافه کرد: «البته چنان چه اطفال مرتکب جرم شوند، بسته به سن آن‌ها و نوع جرم، برخوردهای متفاوتی با آن ها می‌شود. طبق ماده 88 قانون مجازات اسلامی، اگر طفل مرتکب جرم تعزیری شود، چنان چه کم تر از 9 سال داشته باشد، هیچ اقدامی در مورد وی اعمال نمی‌شود. ولی اگر بین 9 تا 15 سال سن داشته باشد، اقداماتی که در مورد آن ها اعمال می‌شود، غیر از مجازات است؛ مانند تسلیم طفل به والدین یا اولیای او یا معرفی طفل به مددکار اجتماعی یا روان شناس و یا فرستادن او به یک موسسه آموزشی جهت آموزش. »
او گفت: «البته اگر طفل 12 تا 15 سال داشته باشد و مرتکب جرایمی مهم مانند جرایم تعزیری درجه 1 تا 5 شود، مدت سه ماه تا یک سال در کانون اصلاح و تربیت نگه داری می‌شود که این نوع نگه داری هم جنبه اصلاحی دارد و مجازات حبس محسوب نمی‌شود. چنان چه نابالغ مرتکب جرایم مستوجب قصاص یا حدود شود، طبق تبصره یک ماده 88، به قصاص یا حد محکوم نمی‌شود بلکه فاقد مسوولیت کیفری است و فقط برخی از اقدامات مذکور در ماده 88 که قبلا بیان شد، در مورد وی اعمال می‌شود.»
معاون حقوقی قوه قضاییه ادامه داد: «نکته دیگر این که چنان چه طفل مرتکب قتل، ضرب یا جرح عمدی یا شبه عمدی شود، آن جرم خطای محض محسوب شده و طبق مواد 292 و 463، طفل ضامن نیست، دیه آن را بایستی عاقله پرداخت کند. لکن چنان چه جراحتی که طفل وارد کرده است، کم تر از موضحه باشد، یعنی کم تر از جراحتی باشد که استخوان را آشکار کند که دیه آن پنج صدم دیه کامل است، در آن صورت دیه از مال طفل پرداخت می‌شود. حال سوال این است که اگر طفل مال نداشت، می‌توان او را بازداشت کرد؟ »
خداییان گفت: «پاسخ این است به هیچ وجه نمی‌توان طفل را جلب یا بازداشت کرد. این که در سایت‌ها منعکس شده که یکی از قضات طفل 5 یا 6 ساله‌ای را به‌لحاظ عدم پرداخت دیه جلب کرده است، اگر این کار صورت گرفته، مغایر قانون است زیرا طبق قسمت اخیر ماده 7 قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی، در چنین مواردی اصل بر اعسار محکوم‌العلیه است. اگر هم محکوم‌العلیه اثبات کند طفل مال دارد، دادگاه نمی‌تواند از مال طفل، دیه را برداشت کند. حتی در صورت داشتن تمکن مالی و عدم پرداخت دیه نیز نمی‌توان طبق ماده 2 قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی، او را بازداشت کرد زیرا اولا طفل فاقد مسوولیت کیفری است، ثانیا در صورت داشتن مال، چنان چه مشمول قسمت اخیر ماده 467 باشد، عاقله مکلف به پرداخت دیه جنایت‌های کم تر از موضحه نیست. »
وی افزود:«هر چند مرتکب نابالغ یا مجنون باشد، باز نمی‌توان طفل را جلب یا بازداشت کرد. حتی اگر بالغ باشد و کم تر از 18 سال سن داشته باشد، باز نمی‌توان او را بازداشت کرد زیرا طبق رای وحدت رویه شماره 30 مورخ سوم در ماه 1364 هیات عمومی دیوان عالی کشور و تبصره 2 ماده 1210 قانون مدنی، رسیدن به سن بلوغ برای دخل و تصرف در اموال کافی نبوده بلکه رشد فرد نیز باید در محکمه صادر شود. لذا چنان چه رشد شخص بالغ کم تر از 18 سال در دادگاه احراز نشود، چون عنوان ممتنع بر او صدق نمی‌کند، نمی‌توان بر اساس ماده 2 نحوه اجرای محکومیت‌های مالی، او را بازداشت کرد. »
معاون حقوقی قوه قضاییه اضافه کرد:«به طریق اولی، طفل را که هنوز به سن بلوغ نرسیده است نمی‌توان جلب یا بازداشت کرد. بنابراین، استناد به ماده 262 که دیه جنایت عمومی و شبه عمومی را بر عهده مرتکب گذاشته است، منصرف از اطفال می‌باشد. »
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر