«مسعود کاظمی»، روزنامهنگار، در توییتر خود روز شنبه ۱۷ آبان ماه خبر تکاندهندهای را منتشر کرد. او در توییتی کوتاه خبر از فشارهای یک نهاد امنیتی پس از آزادیاش از زندان داد و نوشت حتی با وجود آن که او ممنوع از فعالیت است و حتی در شبکههای اجتماعی هم فعال نیست با این حال فشارها بر روی او ادامه دارد.
این روزنامهنگار جوان در انتهای توییت خود نوشته است چرا رهایش نمیکنند.
مسعود کاظمی، سردبیر سابق ماهنامه «صدای پارسی»، به دنبال شیوع ویروس کرونا در هفتم اسفند ۱۳۹۸ از «زندان اوین» به مرخصی آمد و پس از آن در اول اردیبهشت ۱۳۹۹ نامه آزادی خود را دریافت کرد. او از سوی دادگاه انقلاب به دلیل فعالیتهای روزنامهنگاریاش به دو سال زندان و دو سال ممنوعیت از کار و ممنوعالخروجی محکوم شد.
او پس از آزادی از زندان تا کنون بر اساس حکم تاییدشده دادگاه قادر به فعالیت رسانهای نیست و حتی برای دور شدن از هر آزار و اذیتی در توییتر و اینستاگرام خود نیز فعال نیست. با این حال روز ۱۷ آبان در حساب توییتریاش نوشت: «۸ ماه از آزادیم میگذرد، فقط خدا میداند در این مدت چه بر ما گذشت، ممنوعالکار و... هیچ اظهار نظر سیاسی نکردم و در توییتر حضور نداشتم با این حال نمیدانم فلان نهاد امنیتی از جان یک روزنامهنگار بیکار و ساکت چه میخواهد؟ خفهخون گرفتم، کافی نیست؟ خواسته زیادیه که فقط ولمون کنید؟»
با این حال مسعود کاظمی در توییت خود توضیح نداده است که منظور او کدام نهاد امنیتی است و نوع فشارها چیست.
یک روزنامهنگار که در یکی از روزنامههای رسمی کشور فعالیت میکند و نخواست نامش فاش شود از فشارهای اخیر حفاظت اطلاعات سپاه پاسداران برای همکاری روزنامهنگاران خبر داد.
به گفته او، در صورت قبول همکاری روزنامهنگاران مورد نظر قادر به فعالیت مجدد در روزنامهها خواهند بود به شرط آن که اطلاعاتی از فضای کاری و فعالیتها و نظرات همکارانشان درباره امور مهم کشوری به ماموران منتقل کنند: «آنها میخواهند که برخی از روزنامهنگاران هفتهای و یا ماهانه در زمانهایی که آنها میخواهند در مکانهای عمومی با آنها ملاقات کنند و اطلاعات بدهند. در واقع جاسوس همکارانشان و محلی که در آن کار میکنند، باشند.»
احضار روزنامهنگاران به نهادهای امنیتی (وزارت اطلاعات و سازمان اطلاعات سپاه پاسداران) و پس از آن پیشنهاد و فشار برای همکاری سالهاست که در جریان است. «پرناز (نازی) عظیما»، مترجم و روزنامهنگار «رادیو فردا»، که در بهمن ۱۳۸۶ پس از ورودش به ایران برای دیدار با مادر بیمارش پاسپورتش در فرودگاه مهرآباد تهران ضبط شده بود، پس از آزادیاش گفت ماموران وزارت اطلاعات به او در جلسات بازجویی پیشنهاد همکاری دادهاند.
همچنین رادیو فردا در همان زمان طی بیانیهای اعلام کرد که طی سفر قبلی خانم عظیما به ایران در بهار سال ۱۳۸۵ نیز ماموران وزارت اطلاعات طی چند جلسه بازجویی به او پیشنهاد همکاری با این وزارتخانه را دادهاند که او رد کرده است. خانم عظیما در سفر بعدیاش چندین ماه پس از این که با ضبط پاسپورتش ممنوعالخروج شده بود، نهایتا از کشور خارج شد و تا کنون دیگر به ایران بازنگشته است.
در برخی موارد عدم پذیرش روزنامهنگاران برای همکاری با نهادهای امنیتی منجر به پروندهسازی و متهم شدن به اتهاماتی مانند جاسوسی برای آنها میشود. «رضا معینی»، مسئول دفتر ایران «سازمان گزارشگران بدون مرز»، در گفتوگویی با «خبرنگاری جرم نیست» در اردیبهشت ۱۳۹۹ گفته بود: «بیش از ۲۰۰ روزنامهنگار طی سالهای گذشته در ایران متهم به جاسوسی یا همکاری با دول متخاصم شدهاند، اما طبق پروندههای موجود هیچ دادگاهی نتوانسته است جرم جاسوسی را برای هیچ کدام از این روزنامهنگاران بازداشتشده، ثابت کند.»
از ابتدای سال ۱۳۹۸ تا کنون روزنامهنگاران زیادی در تهران و شهرستانها حداقل در چهار نوبت به صورت گسترده احضار، بازجویی و بازداشت شدهاند؛ در ابتدا بازداشت دو روزنامهنگار در اعتراضات روز جهانی کارگر در اول اردیبهشت ۱۳۹۸، پس از آن اعتراضات سراسری آبان، سقوط هواپیما اوکراینی در دی ماه و شروع اطلاعرسانی درباره شیوع ویروس کرونا در ابتدای اسفند ماه ۱۳۹۸ که در سال ۱۳۹۹ نیز ادامه یافت.
از روزنامهنگارانی که تحت فشار، بازداشت و حکم طی این مدت قرار گرفتهاند میتوان به این اسامی اشاره کرد: «مرضیه امیری»، «کیوان صمیمی»، «محمد مساعد»، «نوشین جعفری»، «داریوش معمار»، «کوروش کرمپور»، «هدی کریمی صدر»، «مجید حجتی»، «علیرضا وثیق»، «مصطفی محبکیا»، «مسعود کاظمی»، «فرشته چراغی»، «کوثر کریمی»، «بابک طهماسبی»، «مهدی محمودیان»، «یاسمن خالقیان»، «یغما فشخامی»، «احسان بداغی»، «شبنم نظامی»، «مولود حاجیزاده»، «مازیار خسروی»، «مجید قاضیپور»، «خسرو صادقی بروجنی» و...
برخی از این روزنامهنگاران و عکاسان مطبوعات مانند مرضیه امیری و نوشین جعفری پس از آزادی تا کنون حتی در شبکههای اجتماعی نیز فعالیتی ندارند و از ترس تکرار آزار و اذیتها ترجیح به سکوت کامل دادهاند.
با این حال بر اساس توییت اخیر مسعود کاظمی، حتی سکوت کامل نیز گاهی اوقات تضمینکننده امنیت آنها نیست. در واقع روزنامهنگاران باید تاوان شغل خود را تا زمان مورد انتخاب نهادهای امنیتی بدهند.
مسعود کاظمی در تاریخ اول خرداد ۱۳۹۸ بازداشت و روانه زندان شد و پس از آن با سه اتهام «نشر اکاذیب»، «توهین به رهبری» و «توهین به مقامات» از طریق نوشتههایش در شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب به چهار سال و شش ماه حبس، دو سال ممنوعیت از کار و ممنوعالخروجی محکوم شد.
قاضی «محمد مقیسه» طی جلسات دادگاه حتی به وکیل او اجازه دفاع نداده و با فحاشی او را به سکوت وا داشته بود.
«علی مجتهدزاده»، وکیل این روزنامهنگار، پس از یکی از جلسات دادگاه گفته بود محمد مقیسه چندین بار طی جلسه محاکمه مسعود کاظمی را «نفرین» کرده است.
با این حال حکم او عینا در دادگاه تجدیدنظر تایید شد و دو سال از آن قابل اجرا بود. حالا تقریبا ۹ ماه پس از آزادی از زندان، او در توییتی از فشارهای یک نهاد امنیتی خبر داده است.
«جاوید رحمان»، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل در امور ایران، در آخرین گزارش خود درباره وضعیت ایران که در شهریور ۱۳۹۹ منتشر شد، از نقض حق آزادی بیان و فشار بر روزنامهنگاران در ایران انتقاد کرد.
بر اساس آخرین آمارگیری سازمان گزارشگران بدون مرز، در رتبهبندی آزادی رسانهها از میان ۱۸۰ کشور جهان، جمهوری اسلامی در رتبه ۱۷۳ قرار دارد.
رضا معینی، مسئول دفتر ایران سازمان گزارشگران بدون مرز، درباره وضعیت ایران در این ردهبندیها در گفتوگویی با خبرنگاری جرم نیست در اردیبهشت ۱۳۹۹ گفته بود: «واقعیت این است که از سال ۲۰۰۲ که ما این ردهبندی را منتشر میکنیم، همواره ایران در میان ۱۰ کشور آخر فهرست بوده است. همچنین طی این سالها، یعنی از ۱۸ سال پیش تا کنون، تغییرات مشخصی در رابطه با شاخصهایی که ما برای تهیه این ردهبندی داشتیم، نکرده است.»
برای دیدن اخبار و گزارشهای بیشتر درباره رسانه و خبرنگاری به سایت خبرنگاری جرم نیست مراجعه کنید.
مطالب مرتبط:
سانسور و سرکوب هفتگی؛ بازداشت یک عکاس و حکم زندان برای یک کارگردان
سانسور و سرکوب هفتگی؛ نتیجه نوشتن نامه به رهبری و ساخت یک ویدیو
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر