۲۱ سال از توقیف «سلام» به عنوان اولین روزنامه اصلاحطلب میگذرد. در غروب ۱۷ تیر ۱۳۷۸، این روزنامه به دلیل انتشار نامه محرمانه «سعید امامی»، مشاور وقت وزارت اطلاعات توقیف شد.
صبح روز بعد از آن دانشجویان در اعتراض به توقیف سلام دست به تجمع زدند و شب هنگام ماموران وزارت اطلاعات و بسیج به داخل کوی «دانشگاه تهران» ریختند و فاجعهای را ترتیب دادند تا هرگز از یادها نرود که حکومت تا چه حد میتواند با آزادی بیان، مطبوعات مستقل و صدای مخالف جوانان مشکل داشته باشد.
سلام فعالیت خود را به عنوان اولین روزنامه منتقد حاکمیت در تاریخ ۲۰ بهمن ۱۳۶۹ با انتشار اولین پیش شماره آغاز کرد و در نهایت در تاریخ ۱۷ تیر ۱۳۷۸ توقیف شد. مدیر مسوول این روزنامه، «سیدمحمد موسوی خوئینیها» بود.
در نامهای که سبب توقیف روزنامه سلام شد، سعید امامی به عنوان معاون سابق امنیتی وزارت اطلاعات و مشاور وقت این وزارتخانه از «قربانعلی دری نجف آبادی»، وزیر وقت اطلاعات خواستار اعمال محدودیت شدید و نظاممند بر مطبوعات شده بود.
در این نامه، سعید امامی نام برخی از نویسندگان، از جمله «محمد مختاری»، یکی از قربانیان قتلهای زنجیرهای را نیز به عنوان نویسنده مورددار ذکر کرده بود
سعید امامی پس از قتلهای زنجیرهای به عنوان عامل اصلی قتلها بازداشت شد و در تاریخ ۲۹ خرداد ماه براساس اعلام منابع دولتی در سلول خود در زندان با خوردن داروی نظافت خودش را کشت. خودکشی که در هالهای از ابهام و تردید تاکنون باقی مانده است. مرگ او چند هفته پیش از انتشار نامه محرمانهاش و به دنبال آن توقیف روزنامه سلام صورت گرفت.
البته «عباس عبدی»، عضو شورای سردبیری سلام در دفاع از عملکرد این روزنامه و پاسخ به «محرمانه» بودن نامه منتشر شده گفته بود این نامه دستنویس و به خط سعید امامی و فاقد هرگونه مهر محرمانه بوده است، بنابراین افشای اسرار محرمانه تلقی نمیشود.
در سلام کسانی قلم میزدند که کار کردن و پشت میز نشستن کنار آنها برای هر روزنامهنگاری در آن دوران شانسی بزرگ بود؛ شانسی که بعد از توقیفش، به عنوان سابقه کاری خود با افتخار از آن یاد میکنند.
عباس عبدی، از اعضای شورای سردبیری و دبیر سرویس اقتصادی، «ابراهیم اصغرزاده»، دبیر سرویس سیاسی داخلی و «بابک داد»، دبیر سرویس خبر روزنامه سلام بودند.
بابک داد پس از حوادث انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۸۸ از کشور خارج و به فرانسه رفت. او در تاریخ پنجم اردیبهشت ۱۳۹۹ در شهر پاریس درگذشت.
«مراد ویسی»، خبرنگار ارشد «رادیو فردا» به مناسبت ۲۱ سالگی توقیف روزنامه سلام، در توییتی نوشته که روزنامهنگاری را از این روزنامه یاد گرفته است: «۲۱سال از توقیف روزنامه سلام گذشت. من روزنامهنگاری را آنجا یاد گرفتم. مخالف بستن روزنامه و حزب سیاسی هستم و امیدوارم روزی تلاشهای دست کم۱۵۰ساله مردم ایران برای دموکراسی واقعی و حکومت قانون با کمترین هزینه ممکن به ثمر برسد و حرف و رای مردم تعیین کننده اصلی نوع حکومت و مسیر کشور باشد.»
توقیف روزنامه سلام اما همراه با اسامی «احمد باطبی»، پسر جوانی که فقط به خاطر بالا نگه داشتن یک بلوز خونی به اعدام و پس از آن به ۱۵ سال زندان محکوم شد. او در اعتراضات ۱۸ تیرماه در کوی دانشگاه بلوز سفید خونی یکی از دانشجویان را بالای سر خود به عنوان نماد اعتراض گرفته بود. عکس او روی جلد مجله اکونومیست منتشر شد. پس از انتشار این عکس که جهان را متوجه آنچه در ایران میگذرد کرد، باطبی بازداشت شد.
روزهای انتشار سلام، روزهای طلایی مطبوعات ایران بودند؛ روزهای که دوباره مردم به رسالت روزنامهنگاری، شنیدن اخبار نزدیک به واقعیت و صداهای اصلاحطلبان داشتند عادت میکردند؛ روزهایی که جلوی دکههای روزنامهفروشی، آدمها ردیف برای خواندن تیترهایش میایستادند.
در دو دهه گذشته، تعداد زیادی روزنامه و مجله متولد و بعد از مدتی به دلایل مختلف توقیف و بسیاری از روزنامهنگاران نیز مواجه با بازداشت و حکم زندان شدهاند. در سالهایی که گذشت، از یک سو بازداشت، سانسور، ترس و تهدید و از سوی دیگر جایگزینی مطبوعات آنلاین به روزنامههای کاغذی باعث شدهاند تا دیگر شکل و اهمیت مطبوعات برای مردم ایران شبیه دهه ۷۰ و یا اوایل دهه ۸۰ نباشد.
حالا روزهای سلام فقط برای بخشی از مردم ایران خاطره و برای بخش دیگر ماجرای متعلق به گذشته دور است که به تاریخ پیوسته است.
برای دیدن اخبار و گزارشهای بیشتر درباره رسانه و خبرنگاری به سایت خبرنگاری جرم نیست مراجعه کنید
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر