انیمیشن «بنیامین» که این روزها بر پرده سینماهای کشور است، برخلاف تبلیغات قبل از اکرانش مبنی بر قابلیت مقایسه با آثار جهانی، اثری نازل است که نه تنها مخاطبانش را راضی نمی‌کند بلکه به گفته یک دین‌پژوه کلیمی در لایه‌هایی، با شیطنت به توهین به مذهب یهودیت می‌پردازد.
بیش از گذشت یک ماه از اکران این انیمیشن، نقدها و خبرهای منتشر شده درباره این اثر بسیار اندک است و تنها خبرگزاری‌های نزدیک به سپاه پاسداران مانند «تسنیم» به انتشار اخبار کوتاه برای اکران آن بسنده کردند.
انیمیشن بنیامین به کارگردانی «محسن عنایتی» که از ۱۵ آبان در سینماهای کشور اکران شده، درباره بردگی «بنی‌اسراییل» و در نهایت ظهور «منجی» است. این انیمیشن محصول موسسه «پویانمایی آینده‌نگار» است که از سال ۱۳۹۰ فعالیت خود را آغاز کرده است.
سایت رسمی گروه آینده‌نگار خود را متشکل از افرادی مومن و معتقد به اسلام معرفی کرده است که طی هشت سال گذشته تمام محصولات‌شان که بیشتر حاوی فیلم‌های کوتاه هستند، با موضوعات مذهبی و اسلامی بوده‌اند. بنیامین اولین انیمیشن و کار بلند سینمایی این گروه است.
سایت رسمی این موسسه، شعار اعضایش را «تولید انیمیشن اسلامی ایرانی با بالاترین کیفیت جهانی» عنوان کرده است و پیش از اکران بنیامین، آن را اثری قابل مقایسه با آثار «والت دیزنی» و «دریم ورکس» خواند. حرفی که فقط بخش اول آن یعنی اسلامی بودن اثر درست است و مابقی در حد یک ادعای بزرگ باقی ماند.
در خلاصه داستان این انیمیشن آمده است: «خراب‌کاری آشر، دوست بامزه اما دست و پاچلفتی بنیامین باعث اسارت مادر بنیامین توسط سربازان پادشاه می‌شود. بنیامین تصمیم می‌گیرد برای نجات مادرش به سفری پرخطر برود و این سرآغازی است برای ماجراهای پرفراز و نشیب بنیامین و آشر...»
«مصطفی حسنآبادی»، تهیه کننده بنیامین در گفت‌وگویی با سایت خبری «اهل کاشانم» در تاریخ سوم مهر ۱۳۹۸ گفته بود: «بنیامین سوژه‌ای بین ادیانی و جهانی دارد؛ داستانی در مورد قوم یهود که در مورد آینده و امید صحبت می‌کند؛ موضوعاتی که نیازهای روز بشریت که در عصر اطلاعات و در جهانی تکنولوژیک زندگی می‌کند. انتخاب این موضوع باعث می‌شود ما به عنوان نسل جوان انیمیشن‌ساز سینما بتوانیم با مردم جهان با زبانی قابل فهم صحبت کنیم.»
اما برخلاف گفته حسنآبادی درباره بین ادیانی و جهانی بودن موضوع، در این انیمیشن یک یهودی با نقش منفی سعی می‌کند غیرمستقیم کودکان تماشاگر را نسبت به یهودیان بدبین کند و به آن‌ها بگوید یهودیان انسان‌هایی مکار هستند.
«آرش آبایی»، شهروند یهودی ساکن ایران، محقق و دین‌پژوه کلیمی در نقدی درباره این فیلم که در سایت «ادیان‌نیوز» منتشر شده، نوشته است سازندگان بنیامین برایشان القای تاثیر منفی نسبت به یهودیان در ذهن کودک ایرانی مهم‌تر از مستندات و واقعیات تاریخی بوده است.
به اعتقاد آرش بابایی که این انیمیشن را در سینمای «پردیس» در «مگامال» شهرک «اکباتان» دیده است، تمام تلاش سازندگان آن این بوده تا کودک تماشاچی بنیامین، یهودی و نمادهای امروزی خود را خائن و مکار فرض کند و کلیشه‌ای سیاه و سفید در ذهن کودک از یهودیان در مقابل بقیه ادیان نقش ببندد.
این محقق و تماشاگر بنیامین نوشته است در انیمیشن بنیامین به بهانه بازگویی داستانی از بنی اسراییل، بذر نفرت از یهود در دل کودک کاشته می‌شود و حاصل فردای این کودکان نیز روشن است: «مکارترین و خائن‌ترین شخصیت این کارتون، فردی یهودی است که "کیپا" (کلاه مذهبی یهودیان) بر سر دارد (آن هم کیپایی نه به شکل عرق‌چین سنتی یا کلاهی که اکثر قدما بر سر داشتند بلکه کیپایی کوچک که طرح و اندازه آن کاملا مدرن و امروزی است!). او گوشه‌های ریشش بلند و از بناگوش آویخته است (نماد یهودیان عارف مسلک و حسیدی معاصر) و دماغی عقابی دارد (همانند آن‌چه که درباره نژاد یهودیان در دوران نازی‌ها تبلیغ می‌شد) و افزون بر این‌ها، با لهجه غلیظ کلیمیان تهران قدیم یا اصفهان صحبت می‌کند.»
در بخش دیگی از این مطلب آمده است:«معلوم نیست این یهودیِ بد از کدام جامعه و طایفه در آن دوران برخاسته که هیچ‌کدام از آن بردگان بنی اسراییلی نه قیافه او را دارند، نه کیپا بر سر دارند، نه گوشه‌های ریش‌شان مانند او آویخته است و نه حتی با لهجه کلیمی مانند او صحبت می کنند!»
با این حال، این انیمیشن بیش از گذشت یک ماه اکران، محبوبیتی در میان مخاطبان و اهالی سینما پیدا نکرده است.
فیلمی برای مخاطب زیر ۷ سال
براساس نقدهای منتقدان فیلم، این انیمیشن کاری ضعیف در حوزه ساخت، فیلم‌نامه، شخصیت‌پردازی و استفاده از تکنیک است. احتمالا تمام هدف سازندگان آن که خود را متشکل از افرادی مومن و معتقد به اسلام می‌دانند، ساخت یک فیلم ارزشی بوده است تا جایی که بسیاری از مشخصه‌های سینما در این مسیر قربانی شده‌اند.
«آرش پارساپور»، منتقد فیلم پس از تماشای بنیامین در سی و هفتمین «جشنواره فیلم فجر» (بهمن ۱۳۹۷) در سایت «سلام سینما» با انتقاد از سازندگان آن نوشته بود معلوم نیست آن‌ها که تا پیش از اکران این انیمیشن ادعا داشتند فیلم‌نامه خود را به سبک آثار والت دیزنی و دریم ورکس ساخته‌اند، این ادعای کذب را چه طور مطرح کرده‌اند.
این منتقد با اشاره به این که اطلاعاتش در مورد دین یهودیت اندک است و نمی‌داند این داستان براساس کدام روایت مذهبی اقتباس شده، نوشته اما داستان آن همه جایش پر از ایراد و حفره است.
پارساپور در ادامه نوشته است که این فیلم هیچ مخاطب بالای هفت سال سن را نمی‌تواند اقناع کند: «جدا از مشکل زیاد در هسته و شاکله فیلم‌نامه، باید اعتراف کرد که ریزه‌کاری‌های فیلم‌نامه انیمیشن بنیامین نیز پر از ایراد و مشکل است و هیچ قسمتی از آن نمی‌تواند مخاطب بالای هفت سال را اقناع کند. سربازان فرعون آی‌کیویی در حد جلبک دارند و قهرمانان داستان با مسخره‌ترین نقشه‌ها علیه آن‌ها قد علم می‌کنند و یا در جای دیگری، پنهان شدن و فرار کردن از آن‌ها به مضحک‌ترین شکل ممکن صورت می‌گیرد. »
تنها نکته مثبت بنیامین، استفاده از صداپیشگان مطرح و باسابقه ایرانی مانند «مجید مظفری»، «ناصر طهماسب»، «چنگیز جلیلوند»، «تینا هاشمی» و «مریم شیرزاد» است.
برای دیدن اخبار و گزارش‌های بیشتر درباره رسانه و خبرنگاری به سایت خبرنگاری جرم نیست مراجعه کنید: www.journalismisnotacrime.com
مطالب مرتبط:
۴۰ سال تبعیض و محدودیت یهودیان ایران
حمله افراد ناشناس به کنیسه‌های یهودیان در شیراز
ایرانیان ته جدول یهودستیزان
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر