سازمان «عدالت برای ایران» با صدور اطلاعیه‌ای خواستار فراخوان عمومی برای تحقیق از ویکی پدیا فارسی و کارکرد آن شده است. این سازمان اطلاعیه خود را به دنبال کشف مداخله‌های جانبدارانه حکومت جمهوری اسلامی در مورد محتوا و سانسور اطلاعات برخی از شخصیت‌ها یا وقایع در ویکی‌پدیا داده است. این سازمان می‌گوید «موارد سانسور و مداخله‌های جانبدارانه توسط گردانندگان ویکی‌پدیای فارسی و کاربران خاص» را رصد و مستند کرده است.
سازمان عدالت برای ایران در اطلاعیه خود خبر داده که به دنبال گزارش‌های هشداردهنده‌ای که بی‌طرفی ویکی‌پدیا فارسی را مورد سوال قرار داده، بنیاد ویکی‌مدیا تحقیقاتی را در این زمینه آغاز کرده است.
این سازمان از نمونه‌های دخالت نظام جمهوری اسلامی، حذف اطلاعات افزوده شده به صفحات ویکی‌پدیای مقامات جمهوری اسلامی که شامل داده‌های تایید شده و عمومی در ارتباط با موارد نقض حقوق بشر آنها بوده، اشاره کرده است.
ویکی‌پدیا یکی از منابعی است که روزنامه‌نگاران، محققان و پژوهشگران از آن برای تکمیل اطلاعات خود استفاده می‌کنند، جایی که انتظار می‌رود طبق وظایف اعلام شده ویکی‌پدیا اطلاعات درست و واقعی را در اختیار عموم بگذارد. اما متاسفانه بارها دیده شده که ویکی پدیا فارسی با انگلیسی برخی از شخصیت‌های ایرانی متفاوت است. یا اطلاعات دوگانه‌ای درباره تعریف موضوعات مهمی مانند «مداخله ایران در جنگ داخلی سوریه» در بخش فارسی و انگلیسی است.
با این حجم اطلاعات غلط و دوگانه ویکی پدیا فارسی، این سوال مطرح می‌‌شود که آیا این یک نهاد اطلاع‌رسانی مستقل است یا ابزاری در دست دولت ایران که درباره هر شخصیت یا هر موضوعی بتواند اطلاعات غلط و دور از واقعیت را به عنوان منبعی موثق به خورد خواننده بدهد.
این سازمان به عنوان مثال از نمونه‌های بی‌شمار اطلاعات غلط و نادرست در ویکی پدیا، از ویکی پدیای فارسی محسن رضایی مثال آورده است. محسن رضایی، دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام و فرمانده پیشین سپاه پاسداران است که در تاریخ هشتم تیر ۱۳۹۴ بخش تازه‌ای با عنوان موارد نقض حقوق بشر به صفحه او اضافه شد. در میان موارد زیادی از نقض حقوق بشر مانند بازداشت خودسرانه، شکنجه و اعدام زندانیان سیاسی، در این بخش به نقش محسن رضایی در بمب‌گذاری سال ۱۹۹۴ در مرکز یهودیان در آرژانتین نیز اشاره کرده بود، که به همین دلیل در سال ۲۰۰۷ نام وی به فهرست افراد تحت تعقیب اینترپل افزوده شد.
با این حال طبق مطلب سازمان عدالت برای ایران «چند ساعت بعد از اضافه شدن این اطلاعات، همه این بخش توسط یکی از ویرایش‌گران ویکی‌پدیای فارسی بدون ارائه هیچ توضیحی حذف شد. در حالی که نام او از سال ۲۰۰۷ در فهرست افراد تحت تعقیب اینترپل قرار گرفته اما مسوولان ویکی پدیا با حذف این بخش و اطلاعات غلطی که در سال ۲۰۱۳ برای صفحه او اضافه کردند نوشته‌اند نام او از فهرست افراد تحت تعقیب اینترپل حذف شده است. امری خلاف واقع که تا امروز نیز به صورت اشتباه در صفحه او باقی مانده است.
سازمان عدالت برای ایران در اطلاعیه خود خواسته تا ویکی‌پدیا و بنیاد ویکی‌مدیا برای اطمینان از اینکه دولت‌های مستبد مانند جمهوری اسلامی از ویکی‌پدیا به‌عنوان ابزاری برای «سانسور، سرکوب و مصونیت» استفاده نکنند، اقداماتی جدی انجام دهند.
«ما از بنیاد ویکی‌مدیا می‌خواهیم برای تحقیق درباره ویکی‌پدیا فارسی و اطمینان از اینکه هر کاربر قادر است تا اطلاعات واقعی و تایید شده را ارائه کند، فراخوانی عمومی بدهد. دامنه چنین تحقیقاتی باید فراتر از نشست تیم ویکی‌پدیا فارسی در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در سال ۲۰۱۸ باشد و با در نظر گرفتن همه شکایات و نگرانی‌ها، در یک روند شفاف به مشکلات اساسی بپردازد.
عدالت برای ایران در بخشی دیگری از اطلاعیه خود نوشته «به عنوان یک سازمان حقوق بشری، عدالت برای ایران همواره در ارتقای سطح آگاهی عمومی برای پاسخگو کردن افرادی که در نقض جدی حقوق بشر مسوول بوده‌اند، کوشیده است. در همین راستا سازمان موارد سانسور و مداخله‌های جانبدارانه توسط گردانندگان ویکی پدیای فارسی و کاربران خاص دیگر را رصد و مستند کرده است. »
این سازمان در ادامه نوشته است: «این نمونه‌ها مواردی همچون حذف اطلاعات افزوده شده به صفحات ویکی‌پدیای مقامات جمهوری اسلامی که شامل داده‌های تایید شده و عمومی در ارتباط با موارد نقض حقوق بشر و بی‌عملی نسبت به اطلاعاتی که خشونت دولتی را عادی سازی و تبلیغات حکومتی را ترویج می‌کند، بوده است.»
در شهریور ۹۸ جلسه‌ای در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با عنوان «نشست تخصصی کاربرد تکنیک‌های ویکی پدیا در ارتباطات» برگزار شد. رسانه «دموکراسی باز» مطلبی به قلم سینا ذکاوت براساس فایل صوتی که از این جلسه به دست او رسیده، منتشر کرد.
در این مطلب آمده که یکی از مجرهای این نشست به حاضران گفته است:«این دوستانی که اینجا حضور دارند نقش وزارت ارشاد را در ویکی‌پدیا بازی می‌کنند. یعنی می‌توانند یک حساب کاربری را ببندند، یکی دیگر را باز کنند، اخطار بدهند، و غیره. اما آنها حتی از وزارت ارشاد هم قوی‌تر هستند. آنها کلید را در دست‌شان دارند. درست مثل وقتی که وزارت ارشاد از انتشار یک روزنامه خاص ممانعت به عمل می‌آورد و بنابراین آن روزنامه به طور خودکار منتشر نمی‌شود.»
براساس این جملات می‌توان نتیجه گرفت که تا چه حد سانسور و انتشارات اطلاعات اشتباه در جریان است.
ویکی پدیا دانشنامه اینترنتی است که بیش از ۱۸ میلیون مقاله در آن به ۲۷۰ زبان منتشر شده است. هرکسی می‌تواند در ویکی‌پدیا نوشته‌های درباره موضوعات و شخصیت‌ها بنویسد و یا مطالبی را ویرایش کند اما همه آنها طبق استانداردهای کلی باید صورت بگیرد. ویکی پدیا از سال ۲۰۰۳ به زبان فارسی شروع به فعالیت کرد.
برای دیدن اخبار و گزارش‌های بیشتر درباره رسانه و خبرنگاری به سایت خبرنگاری جرم نیست مراجعه کنید: www.journalismisnotacrime.com
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر