نیمی از قلعه طرق‌رود مهریه یا جهیزیه زنان است

استان وایر- نیمی از مالکان قلعه باستانی «طرق رود» زنانی هستند که خانه‌های این بنای بزرگ مهریه یا جهیزیه آنان است. گفته می شود زنان طرق رود در توافق‌نامه ای به شرط تعمیر و نگه‏داری اصولی و شایسته، از مهریه خود دست کشیده و این بنای زیبا را به سازمان میراث فرهنگی سپرده‌اند.

به گزارش مهر، قلعه طرق‌رود از بناهای باستانی زیبا و باشکوهی است که در استان اصفهان جای دارد اما با وجود پیشینه تاریخی و زیبایی خاص خود، در زمره یکی از آثار ناشناخته استان به شمار می‌رود. این قلعه بر روی صخره‌ای بزرگ و دراز که «کمر» نامیده می شود، بنا شده و قرار گرفتن بر روی این بلندی ازعواملی است که بر عظمت و شکوه این بنای زیبا افزوده است.

به گفته مردم محل ، تا حدود 20 سال پیش در این قلعه سکونت رواج داشته است.

براساس این گزارش، تاریخ درست ساخت بنای این دژ عظیم مشخص نیست اما کارشناسان میراث فرهنگی آن را به زمان اشکانیان نسبت می‌دهند. فرم مهندسی و معماری هم‌سان و یک شکل و یکپارچه بودن مصالح ساختمانی و شکل بیرونی بنا بیان کننده وجود یک فکر واحد در معماری و ساخت این قلعه است.

در این قلعه بیش از 300 خانه کوچک و بزرگ وجود دارد و سقف اتاق‌ها به دو صورت خشتی ضربی و چوبی تخت ساخته شده اند که کاربری‌های متفاوتی دارند.

در بنای این قلعه، دو گونه معماری دیده می‌شود؛ در بخش شمال بیش تر خانه‌ها دارای پله‌های مناسب و اتاق‌های نسبتا بزرگ هستند که برای سکونت مناسب بوده و در طبقه زیرین انبار ساخته شده است. در برخی نقاط نیز قفسه‌بندی برای سیلو کردن غلات و ادویه دیده می‌شود.

در بخش جنوبی قلعه، بیش تر خانه‌ها کوچک هستند و طبقه‌های اتاق‌ها بیش تر به انبار یا مغازه‌های جمع آوری غلات شباهت دارند. مجموعه اتاق‌های این بخش بیش تر شبیه یک بازار بزرگ و تودرتو است.

شکل هم‏سان اتاق‌ها و تقسیماتی که در کف و زیرزمین آن ها در بخشی از قلعه وجود دارد و خمره‌هایی بزرگ که در قدیم وجود داشته و قطر برخی به یک متر می رسیده،  این مطلب را نشان می‌دهد که  این قلعه در برهه‌ای از زمان بیش تر برای محافظت و انبار کردن محصولات کشاورزی و غلات مورد استفاده بوده است.

ساختمان‌های این قلعه بیش تر در سه طبقه ساخته شده‌اند اما در برخی جاها تا پنج طبقه نیز افزایش می‌یابد.

دروازه ورودی این قلعه در ضلع غربی و در میان دیواری محکم و آجری به پهنای یک متر جای دارد که اتاق نگهبان دژ در بالای آن قرار گرفته است. این اتاق توسط سوراخی به بیرون در دید دارد و نگهبان به راحتی می‌تواند فردی را که بیرون ایستاده، شناسایی کند.

در یک سوم انتهایی قلعه  که بر روی سطحی صاف قرار گرفته و یک میدان کوچک در آن ایجاد کرده‌اند که این قلعه را به دو بخش بالایی و پایینی تقسیم می‌کند. در گوشه شمال شرقی این میدان، چاهی عمیق وجود دارد که در دل سنگ حفر شده است و بر روی آن چرخ چوبی چاه قرار دارد. این چاه که به سبکی خاص و با پلان چهارگوش تراشیده شده، احتمالا برای ورود و خروج اضطراری مورد استفاده قرار می گرفته است.
در واقع، این چاه به اتاقی بزرگ به مساحت تقریبی ۲۰ متر مربع راه دارد که در دل سنگ کنده شده است. این اتاق که شکلی نامنظم دارد، دارای سکوهای بزرگ و کوچکی است که کاربری آن ها مشخص نیست. ورود به این اتاق از سمت شرقی قلعه هنوز میسر است. بخشی از دیواره‌های سمت شرقی این قلعه بر اثر سقوط صخره‌ها فرو ریخته است.

در دیواره صخره‌های شرقی قلعه طرق‌رود، سوراخ‌هایی دیده می‌شود که توسط انسان ایجاد شده که برای نگه‎داری دام استفاده می‌شده است. مشهور است در قدیم این حفره‌ها به هم راه داشته که به یک طویله و انبار علوفه بزرگ می رسیدند. این انباردر دو طبقه در زیر قلعه ایجاد شده بود که به هم و حتی به بخش مسکونی قلعه نیز راه داشته اند اما به مرور زمان راه‌های ارتباطی از بین رفته است.

منطقه نمونه گردشگری طرق‌رود در فاصله ۳۰ کیلومتری شهر نطنز و ۹۰ کیلومتری مرکز استان اصفهان در دامنه کوه‌های سر به فلک کشیده «کرکس» قرار گرفته است.

عکس ها:http://ghasedaketargh.blogfa.com/post/2746