افشای رازهای اتمی‌ توسط رهبر برای فشار بر دولت روحانی

رهبر جمهوری اسلامی برای اولین بار اطلاعاتی محرمانه از مذاکرات اتمی را فاش کرد:«طرف مقابل به مرگ گرفته که به تب راضى شوید.  در باب ظرفیت غنى‌سازى، می خواهند به 10 هزار سو راضى کنند، منتها از 500 سو و هزار سو شروع کرده‌اند. مسوولین ما می گویند ما به 190 هزار سو احتیاج داریم؛ این نیاز قطعى کشور است. روى "فردو" تکیه می‌کنند چون غیرقابل دسترسى است براى آن‌ها. می‌گویند جایى که ما نمی‌توانیم به آن ضربه بزنیم، نباید داشته باشید؛ این خنده‌آور نیست؟»

اشاره صریح آیت‌الله خامنه‌ای به جزییات مذاکرات هسته‌ای و تعیین تکلیف برای آن‌ها در حالی است که او 29 آذرماه سال گذشته در یک سخنرانی عمومی تاکید کرد: «در جزییات این مذاکرات دخالت نمی‌کنیم.»

یک منبع آگاه درباره پرونده هسته‌ای در این زمینه به «ایران‌وایر» گفت:«اعدادی که رهبر جمهوری اسلامی در سخنرانی دیشب به آن اشاره کرد، دقیقا همان پیشنهادی است که گروه مذاکره کننده امریکایی روی میز مذاکرات گذاشت و به عنوان یکی از جزییات محرمانه در ماه های اخیر بارها درباره آن گفت و گو شده بود. "وندی شرمن"، مذاکره کننده ارشد امریکایی نیز دو روز پیش بدون اشاره به عدد خاصی گفته بود که تعداد سانتریفوژهای ایران باید کسری از تعداد کنونی باشد. »

وی هم‌چنین با اشاره به گفته های آیت الله خامنه ای درباره اعداد مطرح شده در مذاکرات، گفت: «سخنان دیشب رهبر جمهوری اسلامی از نظر فنی هم اهمیت خاصی دارد. در مذاکرات، بحث بر سر "سو"( SWU) است نه تعداد. سو (Seperative Work Unit)  در واقع، قابلیت غنی سازی است که عاملی از تعداد سانتریفیوژها و کارایی آن‌ها است؛ برای نمونه، هزار سانتریفیوژ "ای آر 1"((AR1 با کارایی 0/9، قابلیت 900 سو را دارند که برابر است با قابلیت 225 سانتریفوژ "ای آر 2" با کارایی 4.»

به گفته یکی‌ از دیپلمات های اروپایی شرکت کننده در مذاکرات، بیان دقیق اعداد از سوی آیت‌الله خامنه‌ای هم شگفت انگیز و هم نگران کننده است.

افشای جزییاتی محرمانه از مذاکرات اتمی، ادامه سیاست «هویج حمایت، چماق دخالت» آیت الله خامنه ای است. رسانه های نزدیک به دولت روحانی، صبح امروز این بخش از سخنان دیشب آیت الله علی خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی را برجسته کردند: «همه بدانند بنده دولت را حمایت و تایید می کنم.»

 او هم‌چنین گفته است به دولت، به ویژه تیم مذاکره کننده اعتماد دارد و از همه توان برای کمک به آن استفاده خواهد کرد.

استفاده از کلمه «همه» معنادار است و پیام مستقیم برای گروه های مخالف دولت دارد. با این حال، یک کلمه «همه» دیگر هم در سخنان آیت الله خامنه ای وجود دارد: «مثل همه‌ دولت هاى گذشته.»

این «همه» را به طور طبیعی رسانه های نزدیک به دولت روحانی دوست ندارند برجسته کنند.

در کنار این هویج کوچک که معمولا رهبر جمهوری اسلامی به همه دولت ها تعارف می کند، انبوهی از چماق ها را نیز می توان مشاهده کرد؛ از همین سخنرانی شروع می کنیم.

خامنه ای نخست به دولتی ها گفت: «نگویید نمی گذارند. این نمی گذارند حرف قابل پذیرشى نیست.»
دستور داد: «اقتصاد مقاومتى را جدى بگیرید.»
سپس الگوی مدیریتی دولت را تعیین کرد: «مدیریت جهادی.»
بعد هشدار داد: «جریان هاى مؤمن را با شعار اعتدال کنار نزنند.»
و گفت: «یک تیترهایى در روزنامه‌ها [مى‌آید] که باب فلان روزنامه‌ امریکایى است.»

«محمدجواد ظریف»، وزیر امور خارجه و مسوول پرونده هسته ای ایران در ماه های گذشته مهم ترین مدافع محرمانه نگه داشتن جزییات مذاکرات بوده و به نمایندگان مجلس گفته است در صورت استیضاح شدن هم حاضر به افشای این جزییات نیست. این در حالی است که هم‌اکنون عالی ترین مقام جمهوری اسلامی در یک سخنرانی عمومی به جزییات مذاکرات هسته ای اشاره کرده است.

اشاره مستقیم آیت الله خامنه ای به این جزییات، به معنای پر رنگ شدن خطوط قرمز و مصداق یافتن هشدارهای قبلی است. در واقع، اکنون دامنه و توان مانور تیم مذاکره کننده هسته ای برای گفت و گو درباره اختلاف های مذاکراتی با طرف غربی کم‌تر می شود.

در واکنش به این سخنان، «عباس عراقچی»، سخن‌گوی تیم هسته ای ایران که در ژنو به سر می برد، در صفحه توییتر شخصی خود نوشت: «اعتماد رهبری، بزرگ‌ترین پشتوانه و باعث دلگرمی ما است. به ایشان و همه ملت ایران اطمینان می‌دهیم که از هیچ یک از حقوق هسته‌ای کوتاه نخواهیم آمد.»

رهبر جمهوری اسلامی در بخش دیگری از سخنان خود در ادامه بدبینی هایی که در طول 15 ماه گذشته دست‌کم سه بار به آن‌ اشاره مستقیم کرده است، گفت: «هسته‌اى بهانه است. مساله‌ هسته‌اى هم نباشد، یک بهانه‌ دیگر مى‌آورند؛ مساله‌ حقوق بشر است، مساله‌ حقوق زنان است... . »

او افزود:«می گویند که تحریم ها دست نخواهد خورد، حتى از حالا شروع کردند که اگر در زمینه‌ هسته‌اى هم به توافق برسیم، معناى آن این نیست که همه‌ تحریم ها برداشته خواهند شد، هنوز چیزهاى دیگرى هم هست. این همان حرفى است که ما همیشه می گفتیم.»

نکته آخری، دقیقا در این عبارت نهفته است: «ما همیشه می گفتیم.»
می توان گفت رهبر جمهوری اسلامی بیش از آن که به دنبال تعقیب پرونده هسته ای برای به نتیجه رسیدن آن باشد، در پی اثبات نظریه‌های خویش در باب بی اعتمادی به امریکا به سایر مسوولان حکومت جمهوری اسلامی است.

30 بهمن 92، «محمدعلی جعفری»، فرمانده سپاه در تشریح اهداف مذاکرات، دو هدف را بیان کرد: «یا فشار تحریم‌ها برداشته شود یا مسوولان از مذاکرات ناامید شوند و به ظرفیت‌های داخلی کشور توجه کنند.»
سخنان دیشب آیت الله خامنه ای، تشریح صریح و دقیق این دو هدف بود.

اما دامنه دخالت رهبر جمهوری اسلامی در فضای مدیریتی و اجرایی دولت در ماه های اخیر محدود به برنامه هسته ای نبوده است. او در طول یک سال گذشته به صراحت در حوزه اقتصادی، سیاست های بهداشتی و جمعیتی، حوزه زنان، فرهنگ، وزارت علوم و سیاست داخلی به تعیین تکلیف و تشریح خطوط قرمز برای دولت روحانی پرداخته است. تمام این دخالت ها، با اعلام حمایت از دولت انجام شده است.

اعلام موضع رهبر جمهوری اسلامی در قبال سیاست های دولت، تنها اعلام نظر سیاست های شخص اول ممکلت نیست بلکه بسترسازی برای نهادهای پایین دستی وفادار به رهبری برای فشار و یا ایجاد مزاحمت برای دولت به شمار می‌رود. تلاش های مجلس در زمینه سیاست های جمعیتی، احضار و تذکر مکرر به وزرای فرهنگ و علوم، تشدید فشارهای قضایی بر فعالان سیاسی و مخالفت قوه قضاییه با هر گونه انعطاف سیاسی و... نمونه های روشنی از پیامدهای اعلام نظر آیت الله خامنه ای در حوزه های مختلف است؛ اعلام نظر و دخالت هایی که مانند چماق، بر سر دولت ها فرود آمده اند.

چماق دخالت رهبر جمهوری اسلامی در مسایل اجرایی، زمینه تاریخی هم دارد. او روزگاری رییس جمهور بوده و تجربه مدیریت اجرایی دارد. با تکیه برهمین تجربه، خود را کارشناس و محق در دخالت می داند. در روزگاری که او رییس جمهور بود، میرحسین موسوی در مقام نخست‌وزیر، کم‌ترین توجهی به برنامه های اجرایی او کرد. به نظر می رسد دولت های بعدی همواره مجبور بوده و شده اند که تاوان چنین ناکامی را بپردازند.

هم اکنون تاوان این چماق، یعنی اعلام جزییات مذاکرات هسته ای و تعیین تکلیف مصداقی برای تیم مذاکره کننده ایرانی چیست؟ آیا تنها دولت روحانی تاوان این رویکرد را خواهد پرداخت؟